Thánh

Phanxicô Nguyễn[1] Văn Trung

Linh mục (1825 - 1858)

Ngày tử đạo: 06 tháng 10

Tôi có chết, mình lo săn sóc các con! Hãy hết lòng yêu thương các con!

Thánh Phanxicô Nguyễn Văn Trung sinh năm 1825 tại làng Phan Xá, tỉnh Quảng Trị. Mồ côi cha sớm, cậu được người mẹ hiền từ, đạo đức nuôi dưỡng và dạy dỗ trong đức tin. Cậu Trung kết hôn với thiếu nữ quê ở Phan Xá và sinh hạ bốn người con.

Theo truyền thống gia đình đạo hạnh, cậu Trung tận tâm giáo dục con cái. Mỗi năm vào mùa Chay thánh, khi có linh mục về giảng tĩnh tâm tại họ Phan Xá, vợ chồng con cái đều dọn mình sốt sắng lãnh nhận các Bí tích.

Với chức vụ cai đội, cậu Trung và mười một bạn đồng ngũ phải trải qua một cuộc khảo thí. Các bạn đồng ngũ, chỉ trừ cai đội Trung, hối lộ các quan khảo thí. Thế là mọi người trúng tuyển, nhưng chẳng may, các quan chia tiền hối lộ không đều nên xảy ra cãi vã. Câu chuyện đến tai vua Tự Đức và mười hai cai đội bị tù.

Năm 1859, dưới sự chỉ huy của phó đô đốc Rigault de Grenouilly, hải quân Pháp tấn công bờ biển Đà Nẵng. Vua Tự Đức cho các tù nhân: Hoặc tiếp tục bị tù, hoặc tòng quân diệt giặc. Với bạn hữu, cai đội Trung tình nguyện diệt giặc. Vua Tự Đức còn nghi kỵ lòng trung thành của binh lính có đạo nên bắt họ dâng hương và chà đạp Thánh Giá để bày tỏ lòng trung thành. Cai đội Trung không chịu nên bị tống ngục và chờ đợi bản án. Ông khuyên nhủ vợ mình: “Tôi có chết, bà bình an lo lắng săn sóc các con. Hãy hết lòng yêu thương các con, đừng tái hôn với ai nữa!”

Sáng ngày 06-10-1858, năm viên thượng quan cưỡi ngựa và sáu mươi lính đi bộ hộ tống ông đội Trung ra pháp trường gần chợ An Hòa. Cha Thoại đã nhờ người thông báo với ông đội Trung: Khi đến pháp trường, nhìn thẳng trước mặt và khi nhận ra một người đứng, miệng ngậm điếu thuốc đang cháy, người ấy là linh mục, hãy cúi đầu thống hối, nhận lãnh Bí tích Giải tội lần cuối. Nhưng vào giờ chót có sự bất đồng ý kiến giữa các thượng quan về bản án. Họ cho rằng nếu xử ông đội Trung có thể giúp cho quân Pháp có lý do chính đáng tấn công quân đội triều đình. Vì thế quan đình chỉ thi hành bản án và tấu trình về đại nội xin lệnh vua Tự Đức.

Lúc 8 giờ tối cùng ngày, án lệnh được chuyển đến từ Điện Thái Hòa. Vua Tự Đức y án trảm quyết ông đội Trung. Các quan hối hả thi hành bản án. Vị chứng nhân đức tin đã quỳ gối lãnh án xử trảm. Ngày 08-10-1858, thi hài được giáo dân rước về an táng trong nhà thờ họ Dương Sơn.  

Cai đội Phanxicô Nguyễn Văn Trung được nâng lên bậc chân phước ngày 02-5-1909 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.

Trích sách "Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam"
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam