ỦY BAN NGHỆ THUẬT THÁNH
Trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam
Trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam
I. LƯỢC SỬ HÌNH THÀNH
Từ nhiệm kỳ I (1980-1983) đến nhiệm kỳ VI (1995-1998), Hội Đồng Giám Mục Việt Nam chỉ thiết lập 3 Ủy ban trực thuộc HĐGM là Ủy ban Phụng tự, Ủy ban Linh mục, Tu sĩ và Chủng sinh, Ủy ban Giáo dân. Trong nhiệm kỳ VII (1998-2001) có thêm Ủy ban Thánh nhạc.
Từ nhiệm kỳ VIII (2001-2004) và IX (2004-2007), Hội Đồng Giám Mục có 9 Ủy ban, trong số đó có Ủy ban Thánh nhạc và Nghệ thuật thánh, do Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nho làm chủ tịch. Ngày 21-05-2003, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nho qua đời, nên từ tháng 10/2003, Đức cha Stêphanô Tri Bửu Thiên làm chủ tịch Ủy ban Thánh nhạc và Nghệ thuật thánh. Như vậy, trong thời gian này, Nghệ thuật thánh chưa phải là một Ủy ban riêng biệt.
Từ nhiệm kỳ X (2007-2010), chiếu theo điều 451 của Bộ Giáo luật 1983 và Tự sắc Apostolos suos, số 18, sau khi xem xét các nhu cầu mục vụ của Giáo Hội tại Việt Nam, Hội Đồng Giám Mục đã thiết lập 15 Ủy ban trực thuộc, trong số đó có Ủy ban Nghệ thuật thánh. Tuy nhiên, Ủy ban này vẫn chưa có chủ tịch riêng nên được Đức cha Phêrô Trần Đình Tứ, chủ tịch Ủy ban Phụng tự, kiêm nhiệm.
Từ nhiệm kỳ XI (2010-2013) đến XIII (2016-2019), cụ thể từ tháng 10/2010 đến nay, Ủy ban Nghệ thuật thánh có chủ tịch riêng là Đức cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi.
II. QUY CHẾ
1. Mục đích
Công đồng Vaticanô II, trong Hiến chế về Phụng vụ, số 122, đã khẳng định: "Trong những hoạt động cao quí nhất của tài trí con người, đặc biệt phải kể đến mỹ thuật, nhất là nghệ thuật tôn giáo và tột đỉnh chính là nghệ thuật thánh. Tự bản tính, nghệ thuật thánh nhằm diễn tả một cách nào đó vẻ đẹp vô biên của Thiên Chúa qua những tác phẩm nhân loại. Nghệ thuật này càng làm cho Thiên Chúa được ca tụng và tôn vinh hơn, một khi những tác phẩm đó không nhằm chủ đích nào khác ngoài sự tích cực góp phần hướng tâm trí con người về cùng Chúa cách đạo đức".
Ngoài ra, nghệ thuật thánh là nghệ thuật tôn giáo nhằm phục vụ cho việc thờ phượng. Nghệ thuật thánh diễn tả tương quan với mầu nhiệm Thiên Chúa, với luân lý và mục vụ, và thể hiện cách trọn vẹn trong việc thờ phượng. Hình thức thờ phượng cao nhất là phụng vụ, thường gắn liền với các nơi thánh.
Vì vậy, Ủy ban Giám mục về Nghệ Thuật Thánh có mục đích giúp đỡ các Ban nghệ thuật thánh của các Giáo phận và những người hoạt động trong lãnh vực nghệ thuật thánh, giúp họ hiểu biết và thực hiện đúng những nguyên tắc nghệ thuật thánh liên quan đến kiến trúc, hội họa, điêu khắc, trang trí, lễ phục, v.v., như xây dựng nhà thờ, nhà nguyện và các nơi thờ phượng; bảo tồn và trùng tu những kiến trúc tôn giáo có tính lịch sử và nghệ thuật cao; sáng tác ảnh tượng thánh và các vật dụng dùng vào việc thờ phượng; tạo mẫu trang trí với những biểu tượng và họa tiết mang ý nghĩa thánh thiêng, v.v.
2. Cơ cấu tổ chức
Ủy ban Nghệ thuật thánh là một tổ chức trực thuộc Hội Đồng Giám Mục và do Hội Đồng Giám Mục thiết lập, đứng đầu là một Giám mục làm chủ tịch do Hội Đồng Giám Mục bầu chọn với nhiệm kỳ 3 năm, với sự giúp đỡ của một linh mục thư ký và một số thành viên chuyên môn khác. Hằng năm, Giám mục chủ tịch phải báo cáo các sinh hoạt của Ủy ban trước Hội Đồng Giám Mục, cùng với những đề nghị, để xin sự hướng dẫn hoặc chấp thuận.
3. Hoạt động
- Biên soạn và xuất bản hoặc phổ biến các sách hướng dẫn việc xây dựng nhà thờ.
- Biên dịch các sách về nghệ thuật công giáo.
- Tổ chức các khóa hội thảo chuyên đề.
- Tổ chức các cuộc triển lãm các tác phẩm nghệ thuật công giáo.
- Tổ chức các trại sáng tác trẻ cho các sinh viên năm cuối của Đại học Mỹ thuật.
- Tư vấn cho các Giáo phận trong việc xây dựng thánh đường và các công trình tôn giáo.
- Đặc biệt, do sự ủy nhiệm của Hội Đồng Giám Mục, hoạt động chính của Ủy ban là lên phương án qui hoạch và thiết kế kiến trúc cho Trung tâm hành hương Đức Mẹ La Vang, tiếp đến hướng dẫn việc thi công xây dựng cùng với những công trình nghệ thuật đi kèm.
III. NHÂN SỰ
1. Chủ tịch: Đức cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi.
2. Thư ký: Linh mục Vinh Sơn Phạm Trung Thành, C.Ss.R.
3. Các thành viên
a. Nhân sự thường xuyên
KS. Nguyễn Đắc Quỳnh Mai (Ngành Quản lý dự án).
KS. Trần Thế Hùng (Ngành Xây dựng).
KTS. Nguyễn Thế Anh (Ngành Kiến trúc).
KS. Nguyễn Kim Sơn (Ngành Điện - Thạc sĩ Chiếu sáng nghệ thuật).
b. Cố vấn Mỹ thuật
Th.S. ĐKG. Bùi Hải Sơn, Trưởng bộ môn Điêu khắc, Đại học Kiến trúc Tp. HCM - Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội đồng Mỹ thuật Điêu khắc, Hội Mỹ thuật Tp. HCM.
Th.S. HS. Vũ Thị Kim Dung, Nữ tu Dòng Con Đức Mẹ Mân Côi Chí Hòa - Hội viên Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
ThS. HS. Nguyễn Quang Cảnh, Trưởng khoa Hội họa, Đại học Mỹ thuật Tp. HCM.
ThS. HS. Vũ Thị Bích Hằng, Nữ tu Dòng Đa Minh Bà Rịa - Vũng Tàu, Giảng viên Đại học Quốc tế Hồng Bàng Tp. HCM.
ThS. HS. Mai Quế Vũ, Trưởng khoa Mỹ thuật, Đại học Kiến trúc Tp. HCM.
ThS. ĐKS. Nguyễn Hoài Huyền Vũ, Giảng viên Đại học Kiến trúc Tp. HCM - Giảng viên Đại học Bình Dương - Hội viên Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
IV. ĐỊA CHỈ LIÊN LẠC
1. Địa chỉ email: ubgmntt@gmail.com
Từ nhiệm kỳ I (1980-1983) đến nhiệm kỳ VI (1995-1998), Hội Đồng Giám Mục Việt Nam chỉ thiết lập 3 Ủy ban trực thuộc HĐGM là Ủy ban Phụng tự, Ủy ban Linh mục, Tu sĩ và Chủng sinh, Ủy ban Giáo dân. Trong nhiệm kỳ VII (1998-2001) có thêm Ủy ban Thánh nhạc.
Từ nhiệm kỳ VIII (2001-2004) và IX (2004-2007), Hội Đồng Giám Mục có 9 Ủy ban, trong số đó có Ủy ban Thánh nhạc và Nghệ thuật thánh, do Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nho làm chủ tịch. Ngày 21-05-2003, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nho qua đời, nên từ tháng 10/2003, Đức cha Stêphanô Tri Bửu Thiên làm chủ tịch Ủy ban Thánh nhạc và Nghệ thuật thánh. Như vậy, trong thời gian này, Nghệ thuật thánh chưa phải là một Ủy ban riêng biệt.
Từ nhiệm kỳ X (2007-2010), chiếu theo điều 451 của Bộ Giáo luật 1983 và Tự sắc Apostolos suos, số 18, sau khi xem xét các nhu cầu mục vụ của Giáo Hội tại Việt Nam, Hội Đồng Giám Mục đã thiết lập 15 Ủy ban trực thuộc, trong số đó có Ủy ban Nghệ thuật thánh. Tuy nhiên, Ủy ban này vẫn chưa có chủ tịch riêng nên được Đức cha Phêrô Trần Đình Tứ, chủ tịch Ủy ban Phụng tự, kiêm nhiệm.
Từ nhiệm kỳ XI (2010-2013) đến XIII (2016-2019), cụ thể từ tháng 10/2010 đến nay, Ủy ban Nghệ thuật thánh có chủ tịch riêng là Đức cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi.
II. QUY CHẾ
1. Mục đích
Công đồng Vaticanô II, trong Hiến chế về Phụng vụ, số 122, đã khẳng định: "Trong những hoạt động cao quí nhất của tài trí con người, đặc biệt phải kể đến mỹ thuật, nhất là nghệ thuật tôn giáo và tột đỉnh chính là nghệ thuật thánh. Tự bản tính, nghệ thuật thánh nhằm diễn tả một cách nào đó vẻ đẹp vô biên của Thiên Chúa qua những tác phẩm nhân loại. Nghệ thuật này càng làm cho Thiên Chúa được ca tụng và tôn vinh hơn, một khi những tác phẩm đó không nhằm chủ đích nào khác ngoài sự tích cực góp phần hướng tâm trí con người về cùng Chúa cách đạo đức".
Ngoài ra, nghệ thuật thánh là nghệ thuật tôn giáo nhằm phục vụ cho việc thờ phượng. Nghệ thuật thánh diễn tả tương quan với mầu nhiệm Thiên Chúa, với luân lý và mục vụ, và thể hiện cách trọn vẹn trong việc thờ phượng. Hình thức thờ phượng cao nhất là phụng vụ, thường gắn liền với các nơi thánh.
Vì vậy, Ủy ban Giám mục về Nghệ Thuật Thánh có mục đích giúp đỡ các Ban nghệ thuật thánh của các Giáo phận và những người hoạt động trong lãnh vực nghệ thuật thánh, giúp họ hiểu biết và thực hiện đúng những nguyên tắc nghệ thuật thánh liên quan đến kiến trúc, hội họa, điêu khắc, trang trí, lễ phục, v.v., như xây dựng nhà thờ, nhà nguyện và các nơi thờ phượng; bảo tồn và trùng tu những kiến trúc tôn giáo có tính lịch sử và nghệ thuật cao; sáng tác ảnh tượng thánh và các vật dụng dùng vào việc thờ phượng; tạo mẫu trang trí với những biểu tượng và họa tiết mang ý nghĩa thánh thiêng, v.v.
2. Cơ cấu tổ chức
Ủy ban Nghệ thuật thánh là một tổ chức trực thuộc Hội Đồng Giám Mục và do Hội Đồng Giám Mục thiết lập, đứng đầu là một Giám mục làm chủ tịch do Hội Đồng Giám Mục bầu chọn với nhiệm kỳ 3 năm, với sự giúp đỡ của một linh mục thư ký và một số thành viên chuyên môn khác. Hằng năm, Giám mục chủ tịch phải báo cáo các sinh hoạt của Ủy ban trước Hội Đồng Giám Mục, cùng với những đề nghị, để xin sự hướng dẫn hoặc chấp thuận.
3. Hoạt động
- Biên soạn và xuất bản hoặc phổ biến các sách hướng dẫn việc xây dựng nhà thờ.
- Biên dịch các sách về nghệ thuật công giáo.
- Tổ chức các khóa hội thảo chuyên đề.
- Tổ chức các cuộc triển lãm các tác phẩm nghệ thuật công giáo.
- Tổ chức các trại sáng tác trẻ cho các sinh viên năm cuối của Đại học Mỹ thuật.
- Tư vấn cho các Giáo phận trong việc xây dựng thánh đường và các công trình tôn giáo.
- Đặc biệt, do sự ủy nhiệm của Hội Đồng Giám Mục, hoạt động chính của Ủy ban là lên phương án qui hoạch và thiết kế kiến trúc cho Trung tâm hành hương Đức Mẹ La Vang, tiếp đến hướng dẫn việc thi công xây dựng cùng với những công trình nghệ thuật đi kèm.
III. NHÂN SỰ
1. Chủ tịch: Đức cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi.
2. Thư ký: Linh mục Vinh Sơn Phạm Trung Thành, C.Ss.R.
3. Các thành viên
a. Nhân sự thường xuyên
KS. Nguyễn Đắc Quỳnh Mai (Ngành Quản lý dự án).
KS. Trần Thế Hùng (Ngành Xây dựng).
KTS. Nguyễn Thế Anh (Ngành Kiến trúc).
KS. Nguyễn Kim Sơn (Ngành Điện - Thạc sĩ Chiếu sáng nghệ thuật).
b. Cố vấn Mỹ thuật
Th.S. ĐKG. Bùi Hải Sơn, Trưởng bộ môn Điêu khắc, Đại học Kiến trúc Tp. HCM - Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội đồng Mỹ thuật Điêu khắc, Hội Mỹ thuật Tp. HCM.
Th.S. HS. Vũ Thị Kim Dung, Nữ tu Dòng Con Đức Mẹ Mân Côi Chí Hòa - Hội viên Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
ThS. HS. Nguyễn Quang Cảnh, Trưởng khoa Hội họa, Đại học Mỹ thuật Tp. HCM.
ThS. HS. Vũ Thị Bích Hằng, Nữ tu Dòng Đa Minh Bà Rịa - Vũng Tàu, Giảng viên Đại học Quốc tế Hồng Bàng Tp. HCM.
ThS. HS. Mai Quế Vũ, Trưởng khoa Mỹ thuật, Đại học Kiến trúc Tp. HCM.
ThS. ĐKS. Nguyễn Hoài Huyền Vũ, Giảng viên Đại học Kiến trúc Tp. HCM - Giảng viên Đại học Bình Dương - Hội viên Hội Mỹ thuật Tp. HCM - Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
IV. ĐỊA CHỈ LIÊN LẠC
1. Địa chỉ email: ubgmntt@gmail.com
Ủy ban Nghệ thuật thánh
Cập nhật ngày 23/11/2017
Cập nhật ngày 23/11/2017
