SACERDOS VICTIMA
Gm. Phêrô Nguyễn Văn Khảm
WGPMT (27.11.2023)
– Hằng năm, Hội Thánh Công giáo tại Việt Nam mừng kính trọng thể Các Thánh Tử đạo
Việt Nam vào ngày 24 tháng 11. Đây cũng là ngày Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII
ban hành Sắc chỉ Venerabilium Nostrorum
về việc thiết lập Hàng giáo phẩm Việt Nam (năm 1960). Hai sự kiện liên kết với
nhau làm nổi bật ý nghĩa câu nói thời danh của Tertuliano: “Máu Các Thánh tử đạo
là hạt giống nảy sinh các Kitô hữu”; và cử hành lễ truyền chức linh mục vào
ngày này cũng làm nổi bật ý nghĩa sacerdos victima.
Trong Cựu Ước cũng như trong các tôn giáo khác, tư tế và tế
vật tách biệt nhau, chẳng hạn trong thời Cựu Ước, của lễ các tư tế dâng lên
Thiên Chúa là chiên, bò. Còn Chúa Giêsu thì khác, Ngài là vị Thượng tế đã dâng
chính mình làm của lễ đền tội chúng ta: “Khi vào trần gian, Đức Kitô nói: Chúa
đã không ưa hy lễ và hiến tế, nhưng đã tạo cho con một thân thể. Chúa cũng chẳng
thích lễ toàn thiêu và lễ xá tội. Bấy giờ con mới thưa: Lạy Thiên Chúa, này con
đây, con đến để thực thi ý Ngài” (Dt 10,7). Chúa Giêsu vừa là tư tế (sacerdos)
vừa là tế vật (victima), và tác giả thư Do Thái kết luận: “Theo ý đó, chúng ta
được thánh hóa nhờ Đức Giêsu Kitô đã hiến dâng thân mình làm lễ tế, chỉ một lần
là đủ” (10,10).
Hy lễ ấy được thể hiện cách trọn vẹn trên thập giá và Bí
tích Thánh Thể là một hy tế vì là tưởng niệm cuộc Vượt qua của Đức Kitô
(SGLHTCG, 1364). Hơn ai hết, khi cử hành Thánh lễ, linh mục hành động in
persona Christi (trong cương vị Đức Kitô), vì thế linh mục được mời gọi sống ý
nghĩa tư tế và tế vật trong cuộc đời mình. Ý nghĩa đó được thể hiện rõ nét ngay
trong nghi thức truyền chức linh mục. Đức giám mục trao chén và đĩa thánh cho
tân chức và nói: “Con hãy nhận lễ vật của Dân thánh mà dâng lên Thiên Chúa. Con
hãy ý thức việc con làm, noi theo điều con thực hiện, và rập đời sống con theo
khuôn mẫu Thánh giá Chúa”. Theo đó, khi dâng Thánh lễ, linh mục không chỉ đọc lời
truyền phép như một công thức vô hồn, nhưng phải “hiến dâng thân mình làm của lễ
sống động, thánh thiện và đẹp lòng Thiên Chúa” (Rm 12,1).
Đức giám mục trao chén thánh cho tân linh mục
Sự cam kết sống đời độc thân vì Nước Trời là dấu chỉ cụ thể
cho sự hiến dâng ấy. Đức Tổng giám mục Stanislaw Gadecki, nguyên Chủ tịch Hội đồng
giám mục Ba Lan, thành viên Bộ Giáo lý Đức tin, diễn tả sâu sắc về ý nghĩa đời
độc thân thánh hiến nơi các linh mục: “Độc thân là dấu chỉ rõ ràng nhất cho thấy
chúng ta thực sự tin vào thực tại và chân lý Thiên Chúa. Đó là kho báu đích thực
của Hội Thánh. Có lẽ vì thế các văn sĩ Kitô thời xưa gọi độc thân là “tử đạo trắng”.
Giống như tử đạo, độc thân là dấu chỉ niềm tin mạnh mẽ vào vị thế tuyệt đối của
Thiên Chúa trong đời sống. Đời sống người độc thân là dấu chỉ rõ ràng cho thấy
Thiên Chúa là viên ngọc quý, viên ngọc duy nhất mà nếu không có, chúng ta không
thể sống. Thiên Chúa là tất cả những gì chúng ta cần. Tính triệt để của việc từ
bỏ hình thái đẹp đẽ nhất của tình yêu – tức là hôn nhân, gia đình – là dấu chỉ
nói lên rằng Thiên Chúa là sự tuyệt đối cần thiết cho tất cả chúng ta để hoàn
thành vận mệnh con người. Ai là người chỉ cho chúng ta thấy chân lý đó nếu không
phải là các linh mục, mục tử trong cộng đoàn?” (catholicworldreport.org).
Nếu độc thân thực sự là dấu chỉ sự tận hiến cho Thiên Chúa
thì đời sống độc thân ấy cũng phải gắn liền với sự phục vụ Dân Chúa: “Qua nếp sống
độc thân, các linh mục cho mọi người thấy rằng các ngài muốn hoàn toàn dấn thân
để thực thi phận vụ đã được trao phó, là đính ước các tín hữu với vị Phu quân
duy nhất và hiến dâng họ cho Đức Kitô” (Presbyterorum ordinis 16).
Sống độc thân trọn đời không phải là điều dễ dàng và ngày
nay nhiều người cho là không thể thực hiện. Linh mục biết rõ những khó khăn ấy,
đồng thời ý thức đây là một hồng ân Thiên Chúa ban, vì thế phải khiêm tốn và
kiên trì cầu xin ơn trung thành. Đồng thời phải cộng tác với ơn Chúa bằng sự
tuân giữ những kỷ luật trong đời sống thiêng liêng và các quy tắc khổ hạnh đã
được thừa nhận theo kinh nghiệm của Hội Thánh.
Hội Thánh kêu gọi không chỉ các linh mục mà cả các tín hữu
“hãy yêu chuộng ơn độc thân cao quý của đời linh mục, và hãy cầu xin Thiên Chúa
luôn rộng tay ban phát dồi dào ân huệ này cho Hội Thánh của Ngài” (Ibid., 16).
Nguồn: giaophanmytho.net