HỌC HỎI PHÚC ÂM CHÚA NHẬT 14 THƯỜNG NIÊN NĂM A
LM Antôn Nguyễn Cao Siêu SJ
Phúc Âm: Mt 11, 25-30
"Ta dịu hiền và
khiêm nhượng trong lòng".
Tin
Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi
ấy, Chúa Giêsu lên tiếng nói rằng: "Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng
Cha, vì Cha đã giấu không cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những
điều ấy, mà lại mạc khải cho những kẻ bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như
vậy. - Mọi sự đã được Cha Ta trao phó cho Ta. Và không ai biết Con, trừ ra Cha.
Và cũng không ai biết Cha, trừ ra Con và kẻ Con muốn mạc khải cho.
"Tất
cả hãy đến với Ta, hỡi những ai khó nhọc và gánh nặng, Ta sẽ nâng đỡ bổ sức cho
các ngươi. Hãy mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm
nhượng trong lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ gặp được bình an. Vì ách của Ta thì
êm ái, và gánh của Ta thì nhẹ nhàng".
Ðó
là lời Chúa.
CÂU HỎI TÌM HIỂU
1. Đức Giêsu nói bài Tin
Mừng này “vào lúc ấy” (Mt 11,25). “Vào lúc ấy” là lúc nào? “Lúc ấy” có khác với “ngay giờ ấy” trong Lc
10, 21 không?
2. Theo bạn, bài Tin Mừng
này gồm có mấy phần? Cho biết nội dung của mỗi phần.
3. Đọc Mt 11,25. Khi gọi
Thiên Chúa là “Cha, là Chúa tể trời đất”, Đức Giêsu coi Thiên Chúa là Đấng nào?
4. Đọc Mt 11,25. “Những
điều này” là những điều nào? Những người khôn ngoan thông thái là ai? Những người
bé mọn là ai? Đọc Mt 10,42; 18,6.10.14; 25,40.45.
5. Đọc Mt 11,25. Tại sao
Chúa Cha che giấu với hạng người này và mặc khải cho hạng người kia? Ngài có độc
đoán hay thiên vị không? Để ý động từ “muốn” ở Mt 11,27.
6. Đọc Mt 11,27. Câu này
có cho thấy sự cao trọng độc nhất vô nhị của Đức Giêsu không? Nếu chỉ Chúa Cha
biết Chúa Con, và chỉ Chúa Con biết Chúa Cha, thì làm sao chúng ta biết được
Chúa Cha hay Chúa Con? Đọc Mt 11,25.27; 16,17; 17,5.
7. Đọc Mt 11,28. Đâu là
cái gánh nặng nề mà con người ở đời phải chịu? Đọc Mt 23,4. Đức Giêsu hứa cho họ
điều gì?
8. Đọc Mt 11,29. “Ách của
Đức Giêsu” ở đây là gì? Đọc Mt 7,14. Đức Giêsu mời chúng ta học gì nơi con người
Ngài?
GỢI Ý SUY NIỆM
Đức Giêsu nói ách và gánh
của Ngài thì êm ái, nhẹ nhàng (Mt 11,30). Bạn có kinh nghiệm này không? Bạn có
khi nào thấy mệt mỏi vì mình là người
Công giáo không?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Đức Giêsu nói bài Tin
Mừng này “vào lúc ấy” (Mt 11,25). “Vào lúc ấy” không nhất thiết có nghĩa là vào
ngay sau khi Đức Giêsu quở trách các thành đã không chịu hối cải ở Mt 11,20-24,
nhưng chỉ có nghĩa là “sau đó một thời gian không lâu.” Tin Mừng Luca 10,21-22
có cùng nguồn với Mt 11,25-27, nhưng bối cảnh ở Luca không phải là chuyện quở
trách các thành mà là chuyện Đức Giêsu mừng vui trước sự thành công của nhóm Bảy
Mươi môn đệ khi đi sứ vụ (Lc 10,17-20). Vì thế, lối nói “ngay giờ ấy” của Lc
10,21 có thể hiểu là “vào ngay sau đó.”
2. Bài Tin Mừng này có thể
chia làm ba phần. Phần 1 (Mt 11,25-26) là lời Đức Giêsu ngợi khen Cha vì Cha đã
mặc khải Nước Trời cho những kẻ bé mọn. Phần 2 (Mt 11,27) là lời Đức Giêsu nói
về tương quan thân thiết, độc nhất vô nhị giữa Cha và Đức Giêsu là Con của Cha.
Phần 3 (Mt 11,28-30) là lời Đức Giêsu mời mọi người đến với Ngài, trở nên học
trò của Ngài để được hưởng sự thư thái bình an trong tâm hồn.
3. Trong lời ngợi khen Thiên Chúa, Đức Giêsu đã gọi Thiên Chúa là Cha và là Chúa trời đất. Đức Giêsu luôn coi tương quan giữa Ngài với Thiên Chúa là tương quan giữa Con với Cha (Mt 18,35; 20,23; 24,36; 26,53). Ngài được mặc khải là Con yêu dấu của Thiên Chúa (Mt 3,17; 17,5). Ngài gọi Thiên Chúa là Cha lúc cầu nguyện (Mt 11,25; 26,39.42). Rất có thể Ngài đã dùng lối nói thân mật Abba, “ Cha ơi!” để thưa chuyện với Cha (x. Mc 14,36). Tuy nhiên người Cha thân thương ấy lại là Chúa (kyrios) của trời và đất. Trời và đất ở đây tượng trưng cho vạn vật, cho mọi loài thụ tạo trong cả vũ hoàn, trong đó có con người. Cha là Đấng sáng tạo và là Đấng bảo trì cả vũ trụ này. Cha thống lãnh mọi thụ tạo trên trời dưới đất, và điều khiển mọi sự như một vị chúa tể quyền uy.
4. Chúng ta không rõ “những
điều này” là gì, nhưng hầu chắc đó là những lời nói và việc làm của Đức Giêsu,
qua đó mầu nhiệm Nước Trời được mặc khải cho con người. Tuy nhiên, mầu nhiệm đó
như bị che
giấu trước mắt các người khôn ngoan thông thái, còn những kẻ bé mọn lại được mặc
khải. “Người khôn ngoan thông thái” thường được hiểu là những người có học thức
như các kinh sư hay người Pharisêu. Nhưng nếu hiểu theo nghĩa rộng, lối nói này
có thể để chỉ chung những người Do-thái tự hào mình là dân riêng của Chúa. Rất
tiếc, những người này đã từ chối tin nhận Đức Giêsu. Còn “kẻ bé mọn” ở đây là
những môn đệ của Đức Giêsu. Họ không có địa vị trong
cộng đoàn (Mt 10,42), nhưng là người có lòng tin vào Đức Giêsu (Mt 18,6.10.14)
và là người anh em hèn mọn của Ngài (Mt 25,40.45).
5. Lối nói của Đức Giêsu ở
Mt 11,25 có thể khiến chúng ta hiểu rằng
Chúa Cha che giấu những điều này trước những kẻ khôn ngoan thông thái, nhưng lại
mặc khải cho những người bé mọn. Thật ra Chúa Cha không thiên vị hay phân biệt
đối xử giữa hai hạng người, vì Ngài muốn mọi người được hưởng ơn cứu độ nhờ tin
vào Con của Ngài là Đức Giêsu. Thiên Chúa không đương nhiên loại trừ những người
khôn ngoan thông thái, và chỉ thích những người chất phác đơn sơ. Ngài vẫn mặc
khải cho những người khôn ngoan thông thái, nhưng tiếc thay, vì quá tự hào, tự
mãn, tự tin vào hiểu biết của mình, họ đã khép lại, chối từ, và cuối cùng Thiên
Chúa không vén mở cho họ nữa. Còn người bé mọn ở đây là người khiêm hạ, dễ mở lòng để đón nhận mặc khải một cách đơn sơ như trẻ thơ,
nên họ nhận được những mặc khải mà các người khôn ngoan không nhận được. Đức
Giêsu ca ngợi Cha vì tất cả những điều trên đều nằm trong chương trình cứu độ của
Cha (Mt 11,26).
6. Đức Giêsu ý thức về
vai trò và sự cao trọng độc nhất vô nhị của mình trong Mt 11,27. Cha là Chúa trời
đất đã giao phó mọi sự cho Con của
Ngài. Đức Giêsu ý thức về quyền năng mà Cha ban cho mình trên vạn vật. Ngài
cũng ý thức về tương quan độc nhất vô nhị giữa Ngài với Cha: chỉ Cha biết rõ
Con và chỉ Con biết rõ Cha, nên chỉ Cha là Đấng duy nhất có thể mặc khải Con,
và chỉ Con là Đấng duy nhất có thể mặc khải Cha. Cha và Con mặc khải về nhau
cho chúng ta và đưa chúng ta đi vào tương quan với Cha và Con trong thế giới của
Thiên Chúa. Trong bài Tin Mừng này, Cha và Con đều là Đấng mặc khải về nhau (Mt 11,25.27). Cha đã mặc khải cho Simon Phêrô biết
Đức Giêsu là ai (Mt 16,17). Và ở trên núi, Thiên Chúa Cha đã giới thiệu Con của
mình là Đức Giêsu cho ba môn đệ (Mt 17,5).
7. Trong Mt 11,28 Đức
Giêsu mời những ai đang vất vả mang gánh nặng
nề đến với Ngài. Làm người ở đời, ai cũng có gánh nặng phải mang. Có những thứ
gánh nặng đến từ tội lỗi cá nhân, từ những trách nhiệm phải mang mỗi ngày, từ những lo âu, bệnh tật hay bách hại, từ những luật
lệ trói buộc (Mt 23,4)... Đức Giêsu mời người
ta đến với mình, trở nên môn đệ của mình, và hứa cho họ được nghỉ ngơi. Ngài có
thể cho những gánh nặng một ý nghĩa, và làm cho chúng sinh hoa trái.
8. Theo Đức Giêsu không phải là không có gánh trên vai hay ách trên cổ. Chỉ có điều là gánh của Ngài là gánh nhẹ (khác với “gánh nặng” ở Mt 11,28), và ách của Ngài là ách êm (Mt 11,30) . Để làm môn đệ của Đức Giêsu, cần đón nhận ách và gánh của Ngài, nghĩa là tuân giữ những giáo huấn của Ngài. Cần phải đi vào cửa hẹp (Mt 7,14), từ bỏ chính mình, thậm chí hy sinh cả mạng sống mình vì Ngài. Ách trở nên êm ái và gánh trở nên nhẹ nhàng là vì được chúng ta đón nhận trong tình yêu. Chính Đức Giêsu cũng đã chấp nhận ách và gánh Cha trao trong cuộc sống nơi trần thế.