HỌC HỎI PHÚC ÂM CHÚA NHẬT 14 THƯỜNG NIÊN NĂM A

LM Antôn Nguyễn Cao Siêu SJ

Phúc Âm: Mt 11, 25-30

"Ta dịu hiền và khiêm nhượng trong lòng".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu lên tiếng nói rằng: "Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng Cha, vì Cha đã giấu không cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy, mà lại mạc khải cho những kẻ bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như vậy. - Mọi sự đã được Cha Ta trao phó cho Ta. Và không ai biết Con, trừ ra Cha. Và cũng không ai biết Cha, trừ ra Con và kẻ Con muốn mạc khải cho.

"Tất cả hãy đến với Ta, hỡi những ai khó nhọc và gánh nặng, Ta sẽ nâng đỡ bổ sức cho các ngươi. Hãy mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhượng trong lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ gặp được bình an. Vì ách của Ta thì êm ái, và gánh của Ta thì nhẹ nhàng".

Ðó là lời Chúa.


CÂU HỎI TÌM HIỂU

1. Đức Giêsu nói bài Tin Mừng này “vào lúc ấy” (Mt 11,25). “Vào lúc ấy” là lúc nào?  “Lúc ấy” có khác với “ngay giờ ấy” trong Lc 10, 21 không?

2. Theo bạn, bài Tin Mừng này gồm có mấy phần? Cho biết nội dung của mỗi phần.

3. Đọc Mt 11,25. Khi gọi Thiên Chúa là “Cha, là Chúa tể trời đất”, Đức Giêsu coi Thiên Chúa là Đấng nào?

4. Đọc Mt 11,25. “Những điều này” là những điều nào? Những người khôn ngoan thông thái là ai? Những người bé mọn là ai? Đọc Mt 10,42; 18,6.10.14; 25,40.45. 

5. Đọc Mt 11,25. Tại sao Chúa Cha che giấu với hạng người này và mặc khải cho hạng người kia? Ngài có độc đoán hay thiên vị không? Để ý động từ “muốn” ở Mt 11,27.

6. Đọc Mt 11,27. Câu này có cho thấy sự cao trọng độc nhất vô nhị của Đức Giêsu không? Nếu chỉ Chúa Cha biết Chúa Con, và chỉ Chúa Con biết Chúa Cha, thì làm sao chúng ta biết được Chúa Cha hay Chúa Con? Đọc Mt 11,25.27; 16,17; 17,5.

7. Đọc Mt 11,28. Đâu là cái gánh nặng nề mà con người ở đời phải chịu? Đọc Mt 23,4. Đức Giêsu hứa cho họ điều gì?

8. Đọc Mt 11,29. “Ách của Đức Giêsu” ở đây là gì? Đọc Mt 7,14. Đức Giêsu mời chúng ta học gì nơi con người Ngài?


GỢI Ý SUY NIỆM

Đức Giêsu nói ách và gánh của Ngài thì êm ái, nhẹ nhàng (Mt 11,30). Bạn có kinh nghiệm này không? Bạn có khi nào thấy mệt mỏi vì mình là người Công giáo không?


PHẦN TRẢ LỜI

1. Đức Giêsu nói bài Tin Mừng này “vào lúc ấy” (Mt 11,25). “Vào lúc ấy” không nhất thiết có nghĩa là vào ngay sau khi Đức Giêsu quở trách các thành đã không chịu hối cải ở Mt 11,20-24, nhưng chỉ có nghĩa là “sau đó một thời gian không lâu.” Tin Mừng Luca 10,21-22 có cùng nguồn với Mt 11,25-27, nhưng bối cảnh ở Luca không phải là chuyện quở trách các thành mà là chuyện Đức Giêsu mừng vui trước sự thành công của nhóm Bảy Mươi môn đệ khi đi sứ vụ (Lc 10,17-20). Vì thế, lối nói “ngay giờ ấy” của Lc 10,21 có thể hiểu là “vào ngay sau đó.”

2. Bài Tin Mừng này có thể chia làm ba phần. Phần 1 (Mt 11,25-26) là lời Đức Giêsu ngợi khen Cha vì Cha đã mặc khải Nước Trời cho những kẻ bé mọn. Phần 2 (Mt 11,27) là lời Đức Giêsu nói về tương quan thân thiết, độc nhất vô nhị giữa Cha và Đức Giêsu là Con của Cha. Phần 3 (Mt 11,28-30) là lời Đức Giêsu mời mọi người đến với Ngài, trở nên học trò của Ngài để được hưởng sự thư thái bình an trong tâm hồn.

3. Trong lời ngợi khen Thiên Chúa, Đức Giêsu đã gọi Thiên Chúa là Cha và là Chúa trời đất. Đức Giêsu luôn coi tương quan giữa Ngài với Thiên Chúa là tương quan giữa Con với Cha (Mt 18,35; 20,23; 24,36; 26,53). Ngài được mặc khải là Con yêu dấu của Thiên Chúa (Mt 3,17; 17,5). Ngài gọi Thiên Chúa là Cha lúc cầu nguyện (Mt 11,25; 26,39.42). Rất có thể Ngài đã dùng lối nói thân mật Abba, “ Cha ơi!” để thưa chuyện với Cha (x. Mc 14,36). Tuy nhiên người Cha thân thương ấy lại là Chúa (kyrios) của trời và đất. Trời và đất ở đây tượng trưng cho vạn vật, cho mọi loài thụ tạo trong cả vũ hoàn, trong đó có con người. Cha là Đấng sáng tạo và là Đấng bảo trì cả vũ trụ này. Cha thống lãnh mọi thụ tạo trên trời dưới đất, và điều khiển mọi sự như một vị chúa tể quyền uy.

4. Chúng ta không rõ “những điều này” là gì, nhưng hầu chắc đó là những lời nói và việc làm của Đức Giêsu, qua đó mầu nhiệm Nước Trời được mặc khải cho con người. Tuy nhiên, mầu nhiệm đó như bị che giấu trước mắt các người khôn ngoan thông thái, còn những kẻ bé mọn lại được mặc khải. “Người khôn ngoan thông thái” thường được hiểu là những người có học thức như các kinh sư hay người Pharisêu. Nhưng nếu hiểu theo nghĩa rộng, lối nói này có thể để chỉ chung những người Do-thái tự hào mình là dân riêng của Chúa. Rất tiếc, những người này đã từ chối tin nhận Đức Giêsu. Còn “kẻ bé mọn” ở đây là những môn đệ của Đức Giêsu. Họ không có địa vị trong cộng đoàn (Mt 10,42), nhưng là người có lòng tin vào Đức Giêsu (Mt 18,6.10.14) và là người anh em hèn mọn của Ngài (Mt 25,40.45).

5. Lối nói của Đức Giêsu ở Mt 11,25 có thể khiến chúng ta hiểu rằng Chúa Cha che giấu những điều này trước những kẻ khôn ngoan thông thái, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn. Thật ra Chúa Cha không thiên vị hay phân biệt đối xử giữa hai hạng người, vì Ngài muốn mọi người được hưởng ơn cứu độ nhờ tin vào Con của Ngài là Đức Giêsu. Thiên Chúa không đương nhiên loại trừ những người khôn ngoan thông thái, và chỉ thích những người chất phác đơn sơ. Ngài vẫn mặc khải cho những người khôn ngoan thông thái, nhưng tiếc thay, vì quá tự hào, tự mãn, tự tin vào hiểu biết của mình, họ đã khép lại, chối từ, và cuối cùng Thiên Chúa không vén mở cho họ nữa. Còn người bé mọn ở đây là người khiêm hạ, dễ mở lòng để đón nhận mặc khải một cách đơn sơ như trẻ thơ, nên họ nhận được những mặc khải mà các người khôn ngoan không nhận được. Đức Giêsu ca ngợi Cha vì tất cả những điều trên đều nằm trong chương trình cứu độ của Cha (Mt 11,26).

6. Đức Giêsu ý thức về vai trò và sự cao trọng độc nhất vô nhị của mình trong Mt 11,27. ChaChúa trời đất đã giao phó mọi sự cho Con của Ngài. Đức Giêsu ý thức về quyền năng mà Cha ban cho mình trên vạn vật. Ngài cũng ý thức về tương quan độc nhất vô nhị giữa Ngài với Cha: chỉ Cha biết rõ Con và chỉ Con biết rõ Cha, nên chỉ Cha là Đấng duy nhất có thể mặc khải Con, và chỉ Con là Đấng duy nhất có thể mặc khải Cha. Cha và Con mặc khải về nhau cho chúng ta và đưa chúng ta đi vào tương quan với Cha và Con trong thế giới của Thiên Chúa. Trong bài Tin Mừng này, Cha và Con đều là Đấng mặc khải về nhau (Mt 11,25.27). Cha đã mặc khải cho Simon Phêrô biết Đức Giêsu là ai (Mt 16,17). Và ở trên núi, Thiên Chúa Cha đã giới thiệu Con của mình là Đức Giêsu cho ba môn đệ (Mt 17,5).

7. Trong Mt 11,28 Đức Giêsu mời những ai đang vất vả mang gánh nặng nề đến với Ngài. Làm người ở đời, ai cũng có gánh nặng phải mang. Có những thứ gánh nặng đến từ tội lỗi cá nhân, từ những trách nhiệm phải mang mỗi ngày, từ những lo âu, bệnh tật hay bách hại, từ những luật lệ trói buộc (Mt 23,4)... Đức Giêsu mời người ta đến với mình, trở nên môn đệ của mình, và hứa cho họ được nghỉ ngơi. Ngài có thể cho những gánh nặng một ý nghĩa, và làm cho chúng sinh hoa trái.

8. Theo Đức Giêsu không phải là không có gánh trên vai hay ách trên cổ. Chỉ có điều là gánh của Ngài là gánh nhẹ (khác với “gánh nặng” ở Mt 11,28), và ách của Ngài là ách êm (Mt 11,30) . Để làm môn đệ của Đức Giêsu, cần đón nhận ách và gánh của Ngài, nghĩa là tuân giữ những giáo huấn của Ngài. Cần phải đi vào cửa hẹp (Mt 7,14), từ bỏ chính mình, thậm chí hy sinh cả mạng sống mình vì Ngài. Ách trở nên êm ái và gánh trở nên nhẹ nhàng là vì được chúng ta đón nhận trong tình yêu. Chính Đức Giêsu cũng đã chấp nhận ách và gánh Cha trao trong cuộc sống nơi trần thế.