800 năm lịch sử Dòng Phanxicô Thánh Địa - cầu nối các nền văn hoá
Theo một thông cáo của các cha Dòng Phanxicô ở
Thánh Địa trong những ngày gần đây, chẳng bao lâu nữa mọi người có thể truy cập
trực tuyến những tập sách cổ của Dòng Phanxicô ở Thánh Địa. Đây là một “kho
báu” gồm hơn 250 ngàn hình ảnh của các bản văn lịch sử, tôn giáo và văn hóa.
Tất cả chỉ cho thấy “việc trao đổi văn hóa với thế giới Do Thái và Hồi giáo”
của Kitô giáo cũng như sứ vụ của Dòng Phanxicô ở Thánh địa. Một cuộc đối thoại
qua khoa học, giáo dục và y học.
Theo những người thực hiện, dự án không có ý định
tập trung quá về việc gợi lại quá khứ, nhưng nhằm đảm bảo “một tương lai cho
những cuốn sách được giữ trên các kệ công nghệ ngày càng phát triển”.
Cha Lionel Goh, giám đốc Thư viện tổng hợp nhấn
mạnh “việc bảo quản các bản viết tay và các tập sách rất quan trọng, vì các tài
liệu này không chỉ liên quan đến nội dung nhưng còn chứa đựng việc trao đổi văn
hóa với thế giới Do Thái và Hồi giáo của Kitô giáo. Điều này cho phép chúng ta
xây dựng lại các mối quan hệ trong 800 năm qua, và cho dù có các xung đột tôn
giáo và chính trị ở Thánh địa, các tập sách này làm chứng cho việc đối thoại
qua khoa học, giáo dục và y học”.
Theo cha, những tập sách và bản thảo này sẽ giúp
chúng ta biết đặc tính Kitô giáo ở Thánh địa, như là một dân tộc trung thành và
gắn bó với cầu nguyện. Một dân tộc gồm những người có lòng trắc ẩn chăm sóc
người già và người bệnh, kết hợp với sự đóng góp to lớn trong việc giáo dục và
đào tạo công nhân lành nghề. Điều cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, đó
là những tập sách này là trung gian hòa bình giữa phương Tây và Trung Đông:
chúng thực sự là cầu nối giữa các nền văn hóa, dân tộc, không gian và thời
gian.
Các bản viết tay từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 18 đã bị
hư hại nhiều. Cha Lionel cho biết để bảo tồn khối kho báu này, cần phải chụp lại
trước khi chúng biến mất. Đây là những bản viết tay “duy nhất”. Các bản cổ nhất
là các bản văn phụng vụ đã được các tu sĩ Phanxicô tiên khởi sử dụng.
Nổi tiếng nhất trong các tập sách này là một
bộ ba của một dàn hợp xướng do vua Henry IV của Anh tặng. Một số khác là các
tập sách thiêng liêng được các tu sĩ sử dụng trong quá khứ và các bài giảng của
các Giáo phụ, trong đó được thêm vào các bản thảo khoa học và sách về y học và
ngữ pháp. Nhiều tập trong số này có giá trị hơn do “mô tả cuộc sống và sứ mệnh
của các tu sĩ Phanxicô ở Thánh địa trong 800 năm qua” và “cầu nối giữa các dân
tộc và văn hóa”.
Nói chung đây là những bản văn có nội dung liên
quan đến lịch sử, thần học, thơ ca, văn chương, và cả những chỉ dẫn hành hương.
Về ngôn ngữ thì có gần 20 ngôn ngữ.
Nhà nghiên cứu Justyna Kurowska nói về công việc
khó khăn được thực hiện cho đến nay: đọc các tập sách và chụp lại từng trang,
phân tích từng hình ảnh và sau đó tập hợp lại trong một tệp duy nhất. Đối với
một số bản văn, công việc khá đơn giản, nhưng có những bản văn thì phức tạp và
đòi hỏi thời gian nhiều hơn. Tài liệu phải được xử lý cẩn thận vì trong lúc
thực hiện dễ làm hư hỏng. (Asianews 13/3/2020)
Ngọc Yến
Nguồn: Vatican News Tiếng Việt