Bài 11: Lời cầu nguyện
trong các thánh vịnh (phần II)
Hồng Thủy
Vatican News (21.10.2020) – Các Thánh vịnh nhắc
chúng ta rằng lời cầu nguyện phải bao trùm mọi khía cạnh của cuộc sống của
chúng ta trên thế giới này. Đôi khi, lời cầu nguyện bắt đầu trong nhà thờ của
chúng ta nhưng sau đó dẫn chúng ta đến việc phục vụ người khác trên các con đường
của thành phố. Đôi khi lời cầu nguyện bắt nguồn từ công việc hàng ngày của
chúng ta, và sau đó được hoàn thành trong phụng vụ của Giáo Hội. Các Thánh vịnh
dạy chúng ta cầu nguyện cho chính mình và cho cả ơn cứu độ của tha nhân và thế
giới.
Trong bài giáo lý tại buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư 21/10, Đức Thánh Cha tiếp tục giải thích về việc cầu nguyện trong sách Thánh vịnh. Trong sách Thánh vịnh, cầu nguyện là điều cốt lõi của một đời sống tốt lành và thật sự nhân bản. Các Thánh vịnh hướng dẫn chúng ta bước đi theo thánh ý Chúa và dạy chúng ta tránh những cạm bẫy của sự ác. Lời cầu nguyện thật sự giúp chúng ta, ngay cả trong những lúc khốn cùng, có thể nhìn thấy thực tại bằng đôi mắt của Thiên Chúa và nhìn anh chị em của chúng ta với lòng trắc ẩn và tôn trọng.
Mở đầu bài giáo lý, Đức Thánh Cha giải thích về việc giữ khoảng cách do đại dịch, ngài nói:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay, chúng ta cần thay đổi một chút cách tổ chức Buổi tiếp kiến vì virus Corona. Bạn bị tách biệt, với sự bảo vệ của mặt nạ, và tôi ở đây, hơi xa cách và tôi không thể làm điều tôi luôn làm, đến gần bạn, bởi vì mỗi khi tôi đến gần bạn, các bạn lại đến với nhau và chúng ta mất khoảng cách, và có nguy cơ lây nhiễm cho bạn. Tôi xin lỗi vì điều này, nhưng đó là vì sự an toàn của bạn. Thay vì đến gần bắt tay và chào nhau, chúng ta phải chào nhau từ xa, nhưng hãy biết rằng tôi đang ở gần bạn bằng trái tim mình. Tôi hy vọng rằng bạn hiểu tại sao tôi làm điều này. Ngoài ra, trong khi độc giả đang đọc đoạn Kinh thánh, sự chú ý của tôi bị thu hút bởi một bé trai hay bé gái đang khóc. Và tôi nhìn người mẹ đang âu yếm và cho đứa bé bú và tôi nghĩ: “Đây là điều Chúa làm với chúng ta, giống như người mẹ đó”. Với sự dịu dàng biết bao, cô đang cố gắng an ủi và chăm sóc đứa bé.
Chúng là những hình ảnh đẹp. Và
khi điều này xảy ra trong Nhà thờ, khi một em bé khóc, người ta biết ở đó có sự
dịu dàng của một người mẹ, giống như ngày nay có sự dịu dàng của một người mẹ
là biểu tượng cho sự dịu dàng của Thiên Chúa đối với chúng ta. Đừng bao giờ làm
cho một em bé đang khóc trong Nhà thờ im lặng, bởi vì chính tiếng nói đó thu
hút được sự dịu dàng của Thiên Chúa. Cảm ơn gương chứng tá của bạn.
Sau đó ngài bắt đầu bài giáo lý về cầu nguyện với thánh vịnh (phần II):
Hôm nay chúng ta hoàn tất bài
giáo lý về lời cầu nguyện bằng Thánh Vịnh. Chúng ta thấy nhân vật tiêu cực
thường xuất hiện trong các Thánh vịnh, đó là “kẻ gian ác”, người sống như thể
không có Thiên Chúa. Đó là người không hề nghĩ đến cõi siêu việt, không kiềm
chế sự kiêu ngạo của mình, người không sợ những phán xét về những gì mình nghĩ
và những gì mình làm.
Cầu nguyện là sự cứu rỗi của
con người
Ngược với thái độ của kẻ gian ác,
sách Thánh Vịnh trình bày việc cầu nguyện thật sự như một thực tế cơ bản của
cuộc sống. Việc quy chiếu đến tuyệt đối và siêu việt – điều mà các bậc thầy tu
đức gọi là "sự kính sợ thánh thiêng đối với Thiên Chúa" - là điều
khiến chúng ta hoàn toàn là con người, là giới hạn cứu chúng ta khỏi chính
mình, bằng cách ngăn cản chúng ta lao vào cuộc sống này theo cách săn mồi và
phàm ăn. Cầu nguyện là sự cứu rỗi của con người.
Kiểu cầu nguyện giả dối: muốn
được người khác ngưỡng mộ
Chắc chắn cũng có một cách cầu
nguyện giả dối, cách cầu nguyện được thực hiện chỉ để được người khác ngưỡng
mộ. Có những người đi dự Thánh lễ chỉ để chứng tỏ rằng họ là người Công giáo
hoặc để khoe mốt mới nhất mà họ đã mua, hoặc để làm một nhân vật xã hội tốt. Họ
cầu nguyện giả dối. Chúa Giêsu đã khiển trách nặng nề về điều này (x. Mt 6,
5-6; Lc 9,14). Nhưng khi tinh thần cầu nguyện thực sự được đón nhận cách chân
thành và đi vào trái tim, thì nó khiến chúng ta chiêm ngưỡng thực tại bằng
chính đôi mắt của Thiên Chúa.
Khi cầu nguyện, các anh chị em
trở nên quan trọng
Khi chúng ta cầu nguyện như thế,
mọi điều đều đạt đến "chiều sâu", như thể Thiên Chúa cầm lấy nó và
biến đổi nó. Việc phụng tự tồi tệ nhất mà chúng ta có thể dâng cho Chúa và cho
cả nhân loại, là cầu nguyện cách mệt mỏi, theo thói quen. Cầu nguyện như vẹt.
Không. Xin hãy cầu nguyện bằng trái tim. Cầu nguyện là trung tâm của cuộc sống.
Nếu có cầu nguyện, thì ngay cả một người anh em, một người chị em, thậm chí là
kẻ thù, cũng trở nên quan trọng. Một câu nói cổ của các tu sĩ Kitô giáo đầu
tiên viết: “Phúc thay tu sĩ nào tôn trọng mọi người như Thiên Chúa, và theo cách
của Thiên Chúa” (Evagrius Ponticus, Luận về Cầu nguyện, n.123). Ai
thờ phượng Thiên Chúa thì yêu thương con cái của Ngài. Ai tôn kính Thiên Chúa
thì tôn trọng con người.
Cầu nguyện không phải là liều
thuốc an thần
Và vì vậy, cầu nguyện không phải
là liều thuốc an thần để xoa dịu những lo lắng trong cuộc sống; kiểu cầu nguyện
này chắc chắn không phải là của Ki-tô giáo. Đúng hơn, cầu nguyện giúp con người
có trách nhiệm. Chúng ta thấy rõ điều này trong “Kinh lạy Cha” mà Chúa Giê-su
đã dạy các môn đệ của Người.
Để học cách cầu nguyện theo cách
này, sách Thánh vịnh là một trường học tuyệt vời. Chúng ta đã thấy các Thánh
vịnh không luôn luôn sử dụng ngôn ngữ tinh tế và nhẹ nhàng, và cách chúng
thường bày tỏ những vết sẹo của cuộc sống. Tuy nhiên, tất cả những lời cầu
nguyện này lần đầu tiên được sử dụng trong Đền thờ, và sau đó là trong các hội
đường; ngay cả những lời cầu nguyện sâu kín và cá nhân nhất. Sách Giáo lý Giáo
hội Công giáo diễn đạt như thế này: “Nhiều hình thức cầu nguyện của sách Thánh
Vịnh hình thành cả trong phụng vụ Đền thờ và trong tâm hồn con người” (n.
2588).
Lời cầu nguyện xuất phát từ
bóng giáo đường, đến các đường phố
Và do đó, lời cầu nguyện cá nhân
xuất phát từ và được nuôi dưỡng trước hết bằng lời cầu nguyện của dân Israel,
sau đó là lời cầu nguyện của Giáo hội. Ngay cả những Thánh vịnh ở ngôi thứ nhất
số ít, bày tỏ những suy tư và vấn đề sâu kín nhất của một cá nhân, cũng là một
gia sản tập thể, đến mức chúng được mọi người cầu nguyện và cầu nguyện cho mọi
người.
Lời cầu nguyện của Ki-tô hữu có
“hơi thở” này, “sự căng thẳng” tâm linh này liên kết đền thờ và thế giới lại
với nhau. Lời cầu nguyện có thể bắt đầu trong bóng tối của nhà thờ, nhưng sẽ
kết thúc trên đường phố thành phố. Và ngược lại, nó có thể nảy sinh trong các
hoạt động hàng ngày và đạt đến sự hoàn thiện trong phụng vụ. Cửa nhà thờ không
phải là rào cản, mà là các “màng” thấm nước, sẵn sàng đón nhận tiếng kêu than
của mọi người.
Cầu nguyện cho người nghèo
Thế giới luôn hiện diện trong lời
cầu nguyện được tìm thấy trong sách Thánh vịnh. Ví dụ, các Thánh vịnh nói lên
lời hứa cứu độ của Thiên Chúa dành cho những người yếu đuối nhất:
“Chúa phán rằng: ‘Trước cảnh người nghèo bị áp bức, kẻ khốn cùng rên siết
thở than, giờ đây Ta đứng dậy, ban ơn giải thoát cho kẻ mong chờ.” (12,6). Hoặc
các Thánh vịnh cảnh báo về nguy hiểm của sự giàu sang thế gian bởi vì “Dù sống
trong danh vọng, con người cũng không hiểu biết gì; thật nó chẳng khác chi con
vật một ngày kia phải chết.” (49,21). Hoặc chúng cho thấy cái nhìn của Thiên
Chúa về lịch sử: “Chúa đảo lộn chương trình muôn nước, Người phá tan ý
định chư dân. Chương trình Chúa ngàn năm bền vững, ý định của lòng
Người vạn kiếp trường tồn” (33, 10-11).
Không thể cầu nguyện với Thiên
Chúa mà không yêu thương anh em
Tóm lại, ở đâu có Thượng đế, thì
con người cũng phải ở đó. Sách Thánh phân loại: “Chúng ta yêu thương, vì Người
đã yêu chúng ta trước. Nếu ai nói, ‘Tôi yêu Chúa,’ và ghét anh em mình, thì
người đó là kẻ nói dối; vì ai không yêu anh em người mình nhìn thấy, thì không
thể yêu Thiên Chúa là Đấng họ không nhìn thấy. Nếu bạn đọc nhiều kinh Mân Côi
mỗi ngày nhưng lại nói xấu người khác, lại mang lòng giận dữ, thù ghét người
khác, thì đây là giả dối, không phải là chân lý. Và chúng tôi nhận điều răn này
từ Người, đó là ai yêu mến Thiên Chúa, thì cũng phải yêu thương anh em mình” (1Ga
4, 19-21).
Vô thần thực hành: Không nhận
ra tha nhân là hình ảnh Thiên Chúa
Kinh Thánh nhìn nhận trường hợp
một người dù thành tâm tìm kiếm Thiên Chúa, nhưng không bao giờ gặp được Người;
Kinh Thánh cũng khẳng định rằng không bao giờ được chối bỏ nước mắt của người
nghèo, nếu không sẽ không gặp được Thiên Chúa. Thiên Chúa không ủng hộ chủ
nghĩa “vô thần” của những người phủ nhận hình ảnh Thiên Chúa đã in sâu trong
mỗi con người. Thái độ vô thần đó có ở mọi thời đại: tôi tin Thiên Chúa nhưng
tôi xa lánh tha nhân và tôi cho phép mình thù ghét người khác. Đây là vô thần
thực hành. Không nhận ra con người là hình ảnh Thiên Chúa thì đó là một sự phạm
thánh, một sự ô uế, một hành vi xúc phạm tồi tệ nhất mà người ta có thể làm đối
với đền thờ và bàn thờ.
Anh chị em thân mến, những lời cầu nguyện trong Thánh Vịnh giúp chúng ta không rơi vào cơn cám dỗ của “kẻ ác”, nghĩa là sống và có lẽ cầu nguyện, như thể Thiên Chúa không hiện hữu, và như thể người nghèo không tồn tại.
Nguồn: vaticannews.va/vi
