Sau Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thánh cha Lêô XIV sẽ đặt chân lên miền đất Libăng vào ngày 30 tháng 11 trong chuyến tông du sẽ kết thúc vào ngày 2 tháng 12 năm 2025. Vài ngày trước chuyến đi lịch sử này, ông Fadi Assaf, tân đại sứ của Libăng tại Tòa thánh, đã chia sẻ những phân tích của ông về chuyến viếng thăm này.

Theo quan điểm của ông, chuyến viếng thăm nhằm ủng hộ những nỗ lực của chính quyền hiện tại trong việc khôi phục chủ quyền của Libăng.

Chuyến tông du của Đức Thánh cha tới Thổ Nhĩ Kỳ vốn đã được dự kiến trong năm nay để kỷ niệm Công đồng Nicaea. Nhưng vì sao Đức Thánh cha Lêô XIV lại chọn viếng thăm Libăng, và thực hiện ngay trong năm đầu tiên của triều đại giáo hoàng của ngài?

Đức Thánh cha Phanxicô cũng từng hứa sẽ thăm Libăng, nhưng chuyến đi đã không thể diễn ra. Đối với người dân Libăng, quyết định này của Đức Thánh cha Lêô XIV ngay trong những tháng đầu tiên triều đại của ngài là một quyết định rất mạnh mẽ, nhất là khi nó được thúc đẩy bởi những động lực tương tự như những gì đã thôi thúc Đức Thánh cha Phanxicô quyết định thăm Libăng trước đây.

Thật vậy, Đức Thánh cha Lêô XIV đã chọn đến thăm Libăng vào thời điểm đất nước đang phải đối mặt với những biến động của các cuộc biến chuyển địa chính trị lớn quét qua toàn vùng Cận Đông, và cuộc biến chuyển đã gia tăng tốc độ trong hai năm qua. Việc Libăng chịu ảnh hưởng nặng nề trước các rủi ro địa chính trị hiện tại đòi hỏi sự huy động của các đồng minh trong khu vực và quốc tế của nước này.

Nếu chỉ dựa vào sức mình, Libăng sẽ gặp vô vàn khó khăn để vượt qua các cuộc khủng hoảng đa diện, sâu sắc và phức tạp đang bủa vây. Đất nước đang rất cần đến vòng tay của các bạn hữu trong khu vực và quốc tế. Là một người bạn và là người ủng hộ lịch sử kiên định của Libăng, Tòa thánh hôm nay thấy mình ở tuyến đầu của mặt trận huy động này nhằm ủng hộ sự ổn định tại đất nước của những cây Tuyết tùng.

1. Thúc đẩy ổn định và hòa bình

Sự hiện diện của Đức Giáo hoàng tại Libăng sẽ mang lại ảnh hưởng gì?

Sức mạnh của Tòa thánh nằm ở trọng lượng luân lý, tầm ảnh hưởng trên trường quốc tế, và khả năng huy động các bạn bè vì lợi ích của Libăng.

Ổn định Libăng, cung cấp sự hỗ trợ và bảo vệ, đồng thời dẫn dắt đất nước đi theo con đường hòa bình tóm tắt các thách đố mà bạn bè của Libăng, trong đó có Tòa thánh, đã tự đặt ra cho chính mình.

Tất cả những điều này cần phải bao hàm việc vô hiệu hóa những ảnh hưởng độc hại đến từ bên ngoài biên giới, và tái thiết một nhà nước có khả năng hoàn thành trọn vẹn sứ mạng của mình: một nhà nước kiểm soát toàn bộ lãnh thổ và biên giới, nắm giữ sự độc quyền về vũ khí, cam kết thực hiện một chương trình cải cách sâu rộng và nghiêm túc, đồng thời nỗ lực phát triển một tầm nhìn mới cho vai trò khu vực, tầm ảnh hưởng văn hóa, kinh tế và vị thế của mình trên thế giới.

Trong bối cảnh này, chắc chắn là đầy bất ổn nhưng cũng đầy hy vọng về tương lai, người dân Libăng nhìn thấy nơi Đức Thánh cha, một con người của hòa bình và đối thoại, như là tác nhân xúc tác cho những nỗ lực này.

Để vượt qua khủng hoảng thành công, Libăng cần khôi phục nền hòa bình nội bộ và từ đó gìn giữ những mối quan hệ hòa hảo giữa các thành phần khác nhau trong xã hội. Bằng việc đến với đất nước chúng tôi, Đức Thánh cha đang nhắc nhở người dân Libăng về việc cần phải thể hiện những gì liên kết họ và từ bỏ những điều chia rẽ họ. Chính ý tưởng về sự hài hòa giữa các cộng đồng là điều mà Đức Thánh cha đến để ủng hộ.

Đức Thánh cha đến không chỉ để bảo vệ cộng đồng Kitô giáo, vốn đặc biệt nhạy cảm với tình trạng bất ổn kéo dài, mà còn để cứu vớt một mô hình chung sống, dù không hoàn hảo như lịch sử gần đây cho thấy, nhưng vẫn được xem là tối ưu trong bối cảnh hiện tại.

2. Một đất nước giữa cơn khủng hoảng

Li-băng đang quằn quại trong một cuộc khủng hoảng kinh tế vô cùng nghiêm trọng. Giới tinh hoa và các thể chế của nước này thường bị chỉ trích vì thiếu khả năng trong việc cải cách đất nước. Đức Thánh cha sẽ nhìn thấy Libăng trong tình trạng như thế nào?

Đức Lêô XIV sẽ chứng kiến một đất nước đã kiệt quệ về kinh tế, một quốc gia đã phải gánh chịu cuộc khủng hoảng tài chính và ngân hàng chưa từng có, một đất nước đã trải qua thảm kịch vụ nổ cảng Beirut, đã chịu đựng chiến tranh, và dòng người tị nạn Syria ồ ạt đổ về... tại Libăng, tất cả các vấn đề như đang chồng chất lên nhau.

Đối diện với những cuộc khủng hoảng đa tầng này, tổng thống và chính phủ hiện tại đã quyết định có một cái nhìn mới về một số vấn đề nhằm khôi phục chủ quyền của Libăng. Để khôi phục một nhà nước xứng đáng với tên gọi của nó, vực dậy nền kinh tế và tầm ảnh hưởng văn hóa, chúng tôi phải phục hồi sinh lực và thẩm quyền của Libăng.

Điều này đặc biệt liên quan đến việc giải giáp các lực lượng dân quân để bảo đảm sự độc quyền về an ninh và quốc phòng. Tôi tin rằng Đức Thánh cha Lêô XIV nắm rõ các bước đang được thực hiện theo hướng này ở cấp cao nhất.

3. Ủng hộ các nỗ lực của chính phủ hiện tại

Liệu chuyến viếng thăm của Đức Thánh cha Lêô XIV cũng là một dấu hiệu ủng hộ Tổng thống Joseph Aoun, người vừa đắc cử vào tháng Giêng vừa qua?

Tổng thống Joseph Aoun đã có cơ hội viếng thăm Vatican nhiều lần kể từ khi đắc cử. Cùng với các nhà lãnh đạo giáo hội tại Libăng, ông đã mời Đức Thánh cha đến thăm Libăng. Qua việc nhận lời mời cách nhanh chóng, Tòa thánh đã gửi đi thông điệp rằng họ ủng hộ các định hướng chính sách lớn hiện nay.

Vatican hoan nghênh mong muốn cải cách kinh tế, cuộc chiến chống tham nhũng, sự tôn trọng các quyền tự do cá nhân và tôn giáo, những nỗ lực nhằm đạt được sự cân bằng giữa các cộng đồng, cũng như mong muốn trao cho nhà nước sự độc quyền về vũ khí và an ninh của quốc gia.

Bạn bè của Libăng, trong đó có Tòa thánh, nhất trí ủng hộ những nỗ lực phối hợp này giúp đất nước thoát khỏi khủng hoảng thành công.

Liệu mong muốn của chính quyền tuyên bố về việc giành lại quyền kiểm soát vũ khí có ảnh hưởng đến sự an toàn của chuyến đi không?

Chúng tôi không có lo ngại gì về phương diện đó.

4. Những điểm dừng chân chính trong hành trình

Đức Giáo hoàng Lêô XIV sẽ đến thăm hiện trường vụ nổ tại cảng Beirut. Theo ông, đây có phải là một điểm dừng chân cần thiết? Và ngài có thể gửi đi thông điệp gì từ nơi là hiện thân cho cuộc khủng hoảng của Libăng?

Đức Thánh cha chắc chắn sẽ đến thăm hiện trường vụ nổ để bày tỏ lòng tôn kính và cầu nguyện cho các nạn nhân, và ngài sẽ gặp gỡ gia đình của họ. Sự hiện diện của ngài tại nơi này, ngay cả khi ngài không có bài phát biểu công khai, sẽ là một thông điệp của tình liên đới đối với một cộng đồng dân cư bị tàn phá bởi thảm họa này. Chuyến thăm này cũng có thể được xem như một lời kêu gọi mạnh mẽ cho công lý và cần phải thực thi công lý.

Trong số các sự kiện được lên kế hoạch trong ba ngày tại Libăng, ông nghĩ sự kiện nào sẽ đặc biệt quan trọng?

Cuộc gặp gỡ của Đức Thánh cha Lêô XIV với giới trẻ Libăng tại Tòa Thượng phụ Maronite ở Bkerké sẽ mang ý nghĩa vô cùng mạnh mẽ. Giới trẻ là lời hứa cho một tương lai tốt đẹp hơn của Libăng; họ là sức sống, là sức mạnh của đất nước. Đức Thánh cha sẽ gặp gỡ những người trẻ đang đau khổ nhưng quyết tâm ở lại và tái thiết quê hương.

Đức Thánh cha cũng sẽ đến viếng mộ Thánh Charbel tại Tu viện Thánh Maroun ở Annaya. Ngài là một vị thánh rất quan trọng tại Libăng, nhưng ảnh hưởng của ngài còn vượt xa hơn thế. Vì thế, chuyến thăm của Đức Giáo hoàng cũng sẽ là một cử chỉ hướng về cộng đồng Libăng hải ngoại, vốn rất gắn bó với Thánh Charbel.

Cuối cùng, đó là chiều kích liên tôn của chuyến đi này. Một cuộc gặp gỡ đã được lên chương trình tại Beirut với đại diện của nhiều tôn giáo và giáo phái khác nhau. Điều này quan trọng bởi nó làm nổi bật thực tế rằng Libăng là nơi chung sống của nhiều cộng đồng, và bản thân điều đó là một kho tàng của khu vực cần được gìn giữ bằng mọi giá.

Tri Khoan

Chuyển ngữ từ: aleteia