Trong số 9 phó tế được Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI truyền chức sáng Chúa nhật 29.04.2012 tại Đền thờ Thánh Phêrô, đặc biệt lần đầu tiên có một Phó tế Việt Nam. Đó là thầy Giuse Vũ Văn Hiếu, sinh trưởng tại Nam Định, thuộc giáo phận Bùi Chu, từ sáu năm nay cư ngụ tại Chủng viện Capranica ở Roma và theo học thần học tại Đại học Giáo Hoàng Gregoriana. Đây là lần đầu tiên từ hàng chục năm nay mới có một phó tế người Việt được Đức Thánh Cha truyền chức linh mục và là người Việt đầu tiên được Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI phong chức. Sau đây là bài giảng của Đức Thánh Cha trong thánh lễ phong chức này:

Anh chị em thân mến,

Truyền thống Rôma cử hành lễ truyền chức linh mục vào Chúa nhật thứ tư Phục sinh, Chúa Nhật Chúa Chiên Lành, chứa đựng rất nhiều ý nghĩa gắn liền với sự hội tụ của Lời Chúa, Nghi thức phụng vụ và Mùa Phục sinh trong đó. Hình ảnh người mục tử nói riêng, rất quan trọng trong Kinh Thánh và đương nhiên rất phù hợp với định nghĩa về linh mục, có được sự thật trọn vẹn và rõ ràng nơi dung nhan Chúa Kitô, dưới ánh sáng Mầu nhiệm cái chết và sự Phục sinh của Người. Các con linh mục thân mến, các con cũng sẽ luôn có thể rút ra được từ những sự phong phú này mỗi ngày trong cuộc sống của mình, và chức linh mục của các con sẽ liên tục được đổi mới. Năm nay đoạn Phúc Âm là đoạn nòng cốt trong chương 10 của thánh Gioan và bắt đầu với lời khẳng định của Chúa Giêsu: “Thầy là mục tử nhân lành”.

Ngay sau đó là đặc tính cơ bản thứ nhất: “Người mục tử nhân lành hiến mạng sống mình vì đoàn chiên” (Ga 10,11). Ở đây chúng ta được dẫn ngay vào trung tâm, tột đỉnh mạc khải của Thiên Chúa như người chăn dắt dân Ngài; trung tâm và tột đỉnh ấy là Chúa Giêsu, chính Chúa Giêsu đã chết trên thập giá và ra khỏi mồ vào ngày thứ ba, Chúa sống lại với trọn nhân tính của Ngài, và qua cách thức đó, Ngài cũng đưa chúng ta, mỗi người chúng ta, vào trong tiến trình của Ngài từ cái chết đến sự sống. Biến cố ấy - là cuộc Vượt qua của Chúa Ktiô - trong đó có thể hiện trọn vẹn và chung kết hoạt động chăn dắt của Thiên Chúa, là một biến cố hy tế: vì thế Vị Mục Tử Nhân Lành và Vị Thượng Tế đồng qui trong con người của Chúa Giêsu Đấng đã hiến mình vì chúng ta”.

Nhưng chúng ta cũng hãy lưu ý vắn tắt hai Bài đọc đầu tiên và Thánh vịnh Đáp ca (Tv 118 [117]). Đoạn sách Công vụ Tông đồ (4:8-12) trình bày cho chúng ta chứng từ của Thánh Phêrô trước những người cai trị dân chúng và các kỳ lão ở Giêrusalem sau khi chữa lành một cách kỳ diệu người què. Thánh Phêrô nói một cách hết sức thẳng thắn: Chúa Giêsu “là hòn đá bị các ông thợ xây loại ra, nhưng lại trở thành đá góc”; và ông nói thêm: “chẳng có sự cứu độ trong đấng nào khác, vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (c. 11-12). Sau đó, dưới ánh sáng Mầu Nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô, Thánh Tông Đồ giải thích Thánh Vịnh 118 [117], trong đó người cầu nguyện dâng lời tạ ơn Thiên Chúa, Đấng đã đáp lại tiếng kêu cứu của họ và đã cứu họ. Thánh Vịnh này nói: “Tảng đá bị thợ xây nhà loại bỏ Đã trở nên đá tảng góc tường. Đây là việc Chúa làm; nó thật kỳ diệu trước mắt chúng ta” (Tv 118[117]:22-23). Chúa Giêsu đã sống chính kinh nghiệm này: bị những người lãnh đạo dân Ngài từ chối và được Thiên Chúa phục hồi, đặt làm viên đá nền tảng của một ngôi đền mới, của một dân tộc mới ca ngợi Chúa bằng hoa trái của công lý (x. Mt 21: 42-43). Do đó, Bài đọc thứ nhất và Thánh vịnh đáp ca, cũng là Thánh vịnh 118 [117], gợi lên một cách sống động bối cảnh vượt qua và, với hình ảnh hòn đá bị loại bỏ và được phục hồi, hãy hướng cái nhìn của chúng ta về Chúa Giêsu đã chết và Phục sinh.

Bài đọc thứ hai, từ Thư thứ nhất của Thánh Gioan (3:1-2), nói với chúng ta thay vì kết quả của Cuộc Vượt Qua của Chúa Kitô: việc chúng ta trở thành con cái Thiên Chúa. Theo lời của Thánh Gioan, anh chị em vẫn có thể nghe thấy sự ngạc nhiên tột độ của thánh nhân trước món quà này; chúng ta không những được gọi là con Thiên Chúa mà “chúng ta còn thật như vậy” (c. 1). Thật vậy, thân phận con thảo của con người là hoa trái của công cuộc cứu độ của Chúa Giêsu. Với việc Nhập Thể, cái chết và sự Phục Sinh của mình, cũng như với hồng ân Chúa Thánh Thần, Người đã đưa con người vào một mối tương quan mới với Thiên Chúa, mối tương quan của chính họ với Chúa Cha. Vì lý do này Chúa Giêsu Phục Sinh đã nói: “Thầy lên cùng Cha Thầy và Cha anh em, lên cùng Thiên Chúa của Thầy và là Thiên Chúa của anh em” (Ga 20:17). Đó là một mối tương quan vốn đã hoàn toàn thực tế nhưng chưa hoàn toàn được mạc khải: cuối cùng – nếu Chúa đẹp lòng – chúng ta sẽ nhìn thấy dung nhan Người mà không che mặt (x. câu 7).

Các tiến chức thân mến, đây chính là nơi mà Mục Tử Nhân Lành muốn dẫn dắt chúng ta! Chính ở đây, linh mục được mời gọi dẫn dắt các tín hữu được giao phó cho ngài chăm sóc: đến sự sống đích thực, sự sống dồi dào (x. Ga 10,10). Vì vậy, chúng ta hãy trở lại với Tin Mừng và Dụ ngôn Người Mục Tử Nhân Lành. “Mục Tử Nhân Lành vì đoàn chiên hy sinh mạng sống mình” (Ga 10:11). Chúa Giêsu nhấn mạnh đến đặc tính thiết yếu này của người mục tử chân thực là chính Ngài: đặc tính 'hiến mạng sống'. Chúa lập lại điều đó ba lần và sau cùng Ngài kết luận: “Chính vì thế, Cha yêu mến Thầy: vì Thầy hiến mạng sống, rồi Thầy lấy lại. Không ai tước đoạt mạng sống của Thầy: chính thầy hiến mạng sống. Thầy có quyền cho đi sự sống và có quyền lấy lại sự sống. Đó là mệnh lệnh mà Thầy đã nhận từ Cha Thầy” (Ga 10,17-18).

Hiển nhiên đó là đặc tính của người mục tử như Chúa Giêsu đích thân giải thích, theo ý Chúa Cha Đấng đã sai Ngài. Hình ảnh vị vua-mục tử chủ yếu bao gồm nghĩa vụ cai quản Dân Chúa, giữ cho dân được đoàn kết và hướng dẫn họ, tất cả chức năng của vị vua như thế được thể hiện hoàn toàn nơi Chúa Giêsu Kitô qua chiều kích hy tế, qua sự dâng hiến mạng sống. Tóm một lời, đó là trong mầu nhiệm Thánh Giá, nghĩa là trong cử chỉ tột cùng khiêm tốn và yêu thương dâng hiến. Viện phụ Teodoro Studita nói: “Nhờ thập giá, chúng ta, là những con chiên của Chúa Ktiô, được tập họp thành một đoàn chiên duy nhất và chúng ta được hướng về nơi vĩnh cửu” (Discorso sull'adorazione della croce: PG 99,699).”

Trong viễn tượng ấy, các công thức của nghi thức truyền chức linh mục chúng ta đang cử hành cũng có chiều hướng như vậy. Chẳng hạn, trong 3 câu hỏi liên quan đến những cam kết của tiến chức, câu cuối cùng có tính chất tột đỉnh và tổng hợp, nói rằng: “Các con có muốn được luôn luôn kết hiệp chặt chẽ với Chúa Kitô Linh mục thượng phẩm, Đấng đã tự hiến cho Chúa Cha như lễ vật tinh tuyền vì chúng ta, thánh hiến các con cho Thiên Chúa cùng với Ngài để cứu độ nhân loại hay không?”. Thực vậy, linh mục là người được tháp nhập một cách đặc biệt vào mầu nhiệm hy tế của Chúa Kitô, qua sự kết hiệp bản thân với Chúa, để kéo dài sứ mạng cứu độ của Ngài. Sự kết hiệp này diễn ra nhờ Bí tích Truyền Chức Thánh, ngày càng phải trở nên chẽ hơn, nhờ sự quảng đại đáp lại của chính linh mục. Vì thế, hỡi các Tiến chức quí mến, lát nữa đây các con sẽ trả lời câu hỏi này và nói: “Thưa có, với sự phù trợ của Chúa, con muốn”.

Sau đó trong các nghi thức bổ túc, lúc xức dầu thánh, vị chủ tế nói: “Xin Chúa Giêsu Kitô, mà Chúa Cha đã thánh hiến trong Thánh Thần và quyền năng, giữ gìn con để thánh hóa dân Chúa và để dâng lễ hy sinh”. Và rồi, khi trao bánh và rượu, ngài nói: “Con hãy nhận lễ vật của dân thánh để dâng hy tế thánh thể. Hãy ý thức điều con sẽ làm, bắt chước điều con cử hành, làm cho cuộc sống của con phù hợp với mầu nhiệm thập giá của Chúa Kitô”. Điều rất hiển nhiên là đối với linh mục, cử hành Thánh Lễ mỗi ngày không có nghĩa là thực hiện một chức năng nghi thức, nhưng là chu toàn một sứ mạng bao gồm trọn vẹn cuộc sống của linh mục một cách sâu xa, trong niềm hiệp thông với Chúa Kitô phục sinh, Đấng tiếp tục thực hiện Hy tế cứu chuộc trong Giáo Hội của Ngài.

Chiều kích Thánh Thể - Hy tế ấy là điều không thể tách rời khỏi chiều kích mục vụ và họp thành một nòng cốt chân lý và sức mạnh cứu độ, và hiệu năng của mọi hoạt động đều tùy thuộc nòng cốt ấy. Dĩ nhiên, chúng ta không nói về hiệu năng trên bình diện tâm lý và xã hội mà thôi, nhưng cả về sự phong phú sinh tử của sự hiện diện Thiên Chúa trên bình nhân bản sâu xa. Việc rao giảng, các hoạt động, những cử chỉ khác nhau mà Giáo Hội thi hành qua nhiều sáng kiến của mình, sẽ mất đi sự phong phú cứu độ nếu thiếu việc cử hành Hy tế của Chúa Kitô. Việc cử hành này được ủy thác cho các linh mục được truyền chức. Thực vậy, linh mục được kêu gọi sống nơi bản thân mình điều mà Chúa Giêsu đã đích thân cảm nghiệm trước tiên, nghĩa là dấn thân trọn vẹn cho việc rao giảng và chữa lành con người khỏi mọi tật bệnh thể xác và tinh thần, rồi sau cùng, tóm gọn tất cả trong cử chỉ tột cùng là “hiến mạng sống” vì con người, cử chỉ này được diễn tả theo thể thức bí tích trong Thánh Thể, là lễ tưởng niệm đời đời cuộc Vượt Qua của Chúa Giêsu. Chỉ qua “cánh cửa” Hy tế vượt qua ấy, con người nam nữ thuộc mọi thời đại và mọi nơi mới có thể bước vào sự sống đời đời; chỉ qua “con đường thánh” ấy, họ mới có thể thực hiện một cuộc xuất hành, dẫn họ vào “đất hứa” của tự do chân thực, đến “đồng cỏ xanh tươi” của an vui vô tận (Xc Ga 10,7.9; Tv 77,14.20-21; Tv 23,2).

Các Tiến chức thân mến, ước gì Lời này của Chúa soi sáng trọn cuộc sống của các con. Và khi gánh nặng của thập giá trở nên nặng nề hơn, các con hãy biết rằng đó là giờ quí giá nhất đối với các con và những người được ủy thác cho các con: với lòng tin yêu, khi lập lại lời “thưa có, với ơn phù trợ của Chúa, con muốn”, các con cộng tác với Chúa Kitô, Linh Mục Thượng Phẩm và Mục Tử nhân lành, vào việc chăn dắt các chiên của Chúa, có khi là con chiên duy nhất bị lạc, nhưng trên trời sẽ rất vui mừng vì con chiên lạc ấy! Xin Đức Trinh Nữ Maria, là Phần rỗi của dân Roma, luôn canh chừng trên mỗi người các con và trên hành trình của các con.

Nguồn: archivioradiovaticana.va