CÁC BÍ QUYẾT CỦA MỘT HÔN NHÂN HẠNH PHÚC:
14 – BÍ
QUYẾT QUAN TÂM ÂN CẦN
Tác giả: Dr. Allen Hunt
Chuyển ngữ: Louis Tuấn
Trích từ: “The 21 Undeniable Secrets of
Marriage”
WHĐ (10.02.2022) - Sự quan tâm ân cần nuôi dưỡng
hôn nhân giống như dưỡng khí và nước nuôi sống cơ thể con người.
Khi bố tôi qua đời cách đây ít năm, chú tôi, một
người em của bố, đã chia sẻ với tôi một kỉ niệm về bố chú thích nhất. Mẹ tôi và
bố gặp nhau khi hai người đã lớn tuổi hơn hầu hết các cặp kết hôn thời bấy giờ.
Cả hai người đều nghĩ mình đã quá lứa. Họ quen nhau tại nhà thờ ở Nashville,
Tennessee, và liền sau đó bắt đầu gặp gỡ hẹn hò. Không lâu sau đó, mẹ tôi đi xa
nhà cách sáu tiếng đồng hồ bắt đầu thời gian chuẩn bị tốt nghiệp đại học ngành
hóa.
Sau đám tang bố chú vui vẻ kể với tôi, rằng hồi
xưa bố đã lái xe hàng tuần 6 tiếng đồng hồ cả đi và về mỗi cuối tuần trong vòng
một năm như thế để gặp mẹ tôi. Chú nói, “Khi bọn chú thấy bố của con quan tâm đến
mẹ con như thế, bọn chú biết ngay vụ này cuối cùng rồi sẽ lấy nhau thôi!”. Sáu
tiếng đồng hồ, đi và về, suốt cả năm. Trái tim bạn hoàn toàn bị ai đó chiếm hữu.
Nghiên cứu khoa học về các bí quyết để có một
hôn nhân hạnh phúc, có khuynh hướng xác nhận những gì Thánh Kinh đã dạy chúng
ta, một điều rất ý nghĩa. Xét cho cùng, Thiên Chúa đã tạo dựng thế giới này,
còn khoa học giúp ta khám phá ra cấu trúc chi tiết phức tạp của nó. Nhưng tôi vẫn
thấy thú vị rằng tri kiến của các nhà nghiên cứu khoa học ngày nay hầu như luôn
có kết nối với sự khôn ngoan vượt thời gian của giáo huấn của Hội Thánh và
Thánh Kinh.
Và không ở đâu khoa học và đức tin gắn kết nhiều
với nhau cho bằng trong bí quyết về sự quan tâm ân cần đối với nhau trong các mối
quan hệ. Hai yếu tố quan tâm và tình cảm này trong một mối quan hệ hoạt động giống
như dưỡng khí và nước trong cơ thể con người vậy. Có quan tâm với tình cảm quí
trọng quan hệ sẽ thịnh phát, thiếu chúng quan hệ sẽ héo tàn.
Một nhà nghiên cứu về hôn nhân, tiến sĩ Willard
Harley, đi xa đến mức đề ra một kế sách nghiêm ngặt cho mọi cuộc hôn nhân là vợ/chồng
phải quan tâm đặc biệt đến người bạn đời của mình. Tiến sĩ Harley rất chú trọng
đến vấn đề làm thế nào vợ chồng tránh được sự thiếu chung thủy và làm sao để có
thể phục hồi lại tình yêu bị thương tổn đó. Đâu là chìa khóa để giải quyết vấn
đề thiếu chung thủy này? Bạn hãy dành tối thiểu mười lăm tiếng đồng hồ mỗi tuần
để quan tâm đặc biệt đến người bạn đời của mình. Dùng thời gian để sống cho
nhau, đáp ứng nhu cầu tình cảm, nói chuyện, giải trí cùng nhau, và làm “việc vợ
chồng” nữa. Nói đơn giản là, bí quyết của sự quan tâm quí mến giúp bạn tránh được
tình trạng thờ ơ, vô tâm đối với nhau.
Tuy nhiên, khi sự quan tâm ân cần mà thiếu sót
trầm trọng thì mối quan hệ trở thành giống như một con tàu đang trôi dạt trong
vũng cạn đến gần bãi đá ngầm. Cách đây ít năm, tôi đi bác sĩ để khám bệnh trước
khi giải phẫu. Vị bác sĩ quen thuộc không thể gặp tôi ngày hôm đó, nên tôi đi gặp
một vị khác, bác sĩ Vinson, người tôi chưa hề gặp trước đó. Buổi nói chuyện khiến
tôi rất ngạc nhiên.
Bác sĩ Vinson nói với tôi rằng bà và chồng bà mới
li dị. Hai người đã sống với nhau chín năm rồi mới kết hôn và họ đã sống cuộc
hôn nhân đó thêm sáu năm sau đó nữa, họ có hai đứa con trong thời gian những
năm đó. Buồn sầu hồi tưởng lại cái kết thúc đau đớn của cuộc hôn nhân và mối
quan hệ đó, bà nói một điều vẫn còn rất buốt nhói khi tôi viết nó ra đây sau
hơn hai mươi năm và vẫn còn đáng cho ta xem xét. “Quan hệ của chúng tôi đã bắt
đầu khó thở và chết dần mòn kể từ ngày thành hôn. Thực ra bạn không cần yêu
đâu. Nhưng cần sự thân mật vợ chồng, tin tưởng, quan tâm chăm sóc lẫn nhau. Một
quan hệ có thể sống không cần yêu; còn những cái kia thì không thể thay thế được”.
Tôi không đồng ý với bà “người ta có thể quan hệ
mà không cần yêu”. Bà nói thế có lẽ vì đã đồng nhất tình yêu với cảm xúc thổn
thức của con tim và những giờ phút đỉnh cao của đam mê vốn là thời gian cao
trào của một mối tình lãng mạn.
Điều người ấy nói thực sự làm tôi giật mình đó
là bà hết sức khát khao được quan tâm quí mến. “Bạn rất cần được sống sự thân mật,
tin tưởng, và được quan tâm đến”. Điều bà muốn nói đó là “Tôi khát khao được lắng
nghe, được quan tâm lo lắng, được thương yêu. Tôi cần được quan tâm quí mến”. Tất
cả chúng ta đều cần. Không được yêu quí quan tâm đến, quan hệ sẽ tàn héo chết dần.
Từ cái nhìn của đức tin, bí quyết của sự quan
tâm ân cần rất ý nghĩa. Chúng ta hãy nhớ lại ý định của Thiên Chúa khi thiết lập
hôn nhân trước hết: “Đức Chúa là Thiên Chúa phán ‘con người ở một mình không tốt.
Ta sẽ làm ra cho nó một người trợ tá tương xứng’” (St 2,18).
Bí quyết quan tâm ân cần làm ta liên tưởng đến
bí quyết ngân hàng tình yêu và ngôn ngữ tình yêu. Nếu một người đàn ông muốn tỏ
tình yêu thương của mình thực sự làm xúc động trái tim vợ, anh nên biết rằng vợ
anh có lẽ muốn thời gian chất lượng. Thời gian chất lượng là gì? Đó là sự quan
tâm xuất phát từ một con tim yêu mến.
Phụ nữ cần cảm thấy mình là người đặc biệt, được
mộ mến. Chúng ta nên nhắc lại một lần nữa điều vợ tôi nói rất độc đáo trước đây
về sự thân mật thể xác: đàn bà cần một lí do, đàn ông cần một cái sàn. Đàn bà
cũng cần và ước muốn chuyện tình dục và sự thân mật thể xác. Nhưng họ đạt đến sự
thân mật ấy một cách khác với đàn ông. Phụ nữ cần cảm thấy mình thật đặc biệt.
Bí quyết ân cần quan tâm thực hiện điều đó. Thật
ra, làm cho vợ mình cảm thấy đặc biệt có lẽ thường đơn giản hơn nhiều người đàn
ông tưởng. Bạn hãy quan tâm đến bà xã cách đặc biệt. Nhìn vào mắt nàng. Lắng
nghe chăm chú nàng nói. Và thường bao giờ nàng cũng cảm thấy bản thân được quí
trọng và lắng nghe.
Một khảo sát của báo Canada Leger đã hỏi các ông
và các bà họ muốn gì nơi người bạn đời của mình nhất. Cả hai giới đều trả lời bốn
điều trong đó có ba điều giống nhau. Một là, người bạn đời của mình chung thủy.
Hai là, tôn trọng sự độc lập của nhau. Và thứ Tư là, một ngoại hình hấp dẫn.
Tuy nhiên, điều thứ ba thì khác nhau. Đàn ông
thì mong muốn một người phụ nữ thông minh. Đàn bà thì lại muốn ý trung nhân
mình biết lắng nghe. Lại một lần nữa, đây là sự quan tâm đặc biệt.
Một người nữ bạn tôi tóm kết như thế này: Phụ nữ
không phải là bộ chế hòa khí (carburetor), vậy bạn đừng cố mà điều chỉnh họ. Bí
quyết quan tâm ân cần có nghĩa là sự quan tâm và quí mến là yếu tố chủ đạo giải
quyết vấn đề hơn là cố tìm thay đổi người ta. Bạn chỉ cần lắng nghe thôi.
Đối với nhiều người nam, điều này có vẻ ngược với
suy nghĩ thông thường của chúng ta là cần phải chỉnh đốn (góp ý sửa lỗi) người
khác. Nhưng nó rất ăn khớp với lời dạy của thánh Phaolô chúng ta đã học được
trước đây: “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu
thương. Vì thế anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và
nhẫn nại” (Côlôxê, 3,12). Bí quyết ân
cần quan tâm có thể được nhận biết trong ba từ ngữ sau cùng: khiêm
nhu, hiền hòa, và nhẫn nại. Một
cuộc hôn nhân bao gồm được ba yếu tố này thì chắc sẽ thành công. Hôn nhân mà
thiếu ba yếu tố đó thì vất vả vì thiếu dưỡng khí.
Thế nhưng, trong thế giới kĩ thuật số ngày nay
chúng ta khó tìm thấy được sự hiền hòa và kiên nhẫn. Gắn chặt hai bốn trên hai
bốn giờ một ngày vào chiếc máy tính và điện thoại thông minh có thể khiến bạn bị
“ngộ độc”, không còn giữ được sự hiền hòa và nhẫn nại. Con người làm việc, nam
cũng như nữ, thường làm chủ được nghệ thuật hiện diện linh hoạt nhưng không hiện
diện thực sự. Những mối quan tâm của họ, tình cảm và sự kiên nhẫn của họ nằm ở
chỗ nào khác bởi vì thế giới làm họ xao nhãng.
Thuốc chữa bệnh này là biết lắng nghe chậm rãi. Một ông bố, biết đã không quan tâm con cái của
mình cho đủ, thấy mình cần phải ngồi lại nói chuyện với đứa con gái nhỏ. Ông
xin con gái chia sẻ lại mọi sự cho ông nghe về một ngày sống của con, ông xin
con một chút thời gian và nói chậm rãi. Ông thật sự muốn nghe con. Con gái trả
lời “được rồi, thưa bố, nhưng bố cũng phải lắng nghe chậm rãi nữa”.
Cũng áp dụng quan niệm như thế cho hôn nhân. Chỉ
nói và lắng nghe thôi quả thực là vấn đề rất quan trọng. Hãy mở lòng ra và nói
hết những suy nghĩ và kinh nghiệm với vợ của bạn. Quan tâm đến nàng, nắm lấy
bàn tay nàng, trao khẽ một cái ôm, nở một nụ cười, hoặc cầu nguyện chung với
nàng. Chỉ đơn giản làm những việc ấy, không có ý hướng nhằm mục đích tình dục.
Khi bạn làm như thế, chẳng bao lâu bạn sẽ khám
phá được sức mạnh của sự thinh lặng. Hai vợ chồng bạn sẽ sống bên nhau thoải
mái yên lành mà không thấy cần phải luôn làm gì đó phá vỡ thinh lặng. Các bạn sẽ
vui hưởng những giờ khắc bên nhau, chỉ đơn giản như thế. Quan tâm ân cần có thể
được sẻ chia mà ta không cảm thấy bị bắt buộc hay lo lắng phải nói chuyện với
nhau, hoặc lấp đầy không gian bằng âm thanh tiếng nói nào đó. Mục đích là sự
quan tâm đặc biệt dành cho nhau làm cho người bạn đời biết rằng mình được yêu mến
quí trọng.
Một bữa sáng nọ, tôi gặp Kevin, một người bạn
xưa, khi đang đi vào nhà bưu điện. Đã nhiều năm tôi không gặp anh ta, anh trông
rất thảm hại. Anh ta nói tôi trông có vẻ nặng cân (thực sự tôi tăng trọng gần 5
kí). Tôi hỏi thăm sức khỏe của anh thế nào vì thấy anh có vẻ rất mệt mỏi.
Kevin vốn rất thành công theo tiêu chuẩn đánh
giá của người đời. Anh đã khởi nghiệp bằng lập nhiều công ty từ ban đầu chẳng
có gì, phát triển sâu rộng với qui mô lớn trị giá hàng triệu đô-la. Nhưng bây
giờ trông anh có vẻ xanh xao, mệt mỏi.
Khi tôi hỏi anh sao có vẻ bơ phờ quá, anh nói
“tôi đã cố gắng tìm lối thoát ra khỏi khủng hoảng kinh doanh, nhưng thất bại.
Anh cười cợt và cả hai chúng tôi phì cười.
Nhưng anh đã thực sự đau buồn. Kevin tâm sự anh
đã đánh mất sự nghiệp kinh doanh và gia nghiệp thế nào. Và để xoa dịu nỗi đau
thương anh đã làm bạn với ma men, đến nỗi nó làm tổn thương nghiêm trọng đến sức
khỏe. Anh kể vừa mới phải giải phẫu cấy ghép gan. Không những mất mát của cải
tài sản, Kevin còn tiêu mất lá gan của mình. Anh đã phải bỏ rượu hoàn toàn
trong vòng hơn một năm để chuẩn bị cho cuộc giải phẫu này.
Tôi hỏi thăm sức khỏe anh có tiến triển và hồi
phục tốt không.
“Tin mừng ấy là hiện nay tôi đã sắp xếp lại những
điều quan trọng nhất ưu tiên nhất. Nhưng tôi vẫn còn phải xây dựng lại những mối
quan hệ trong tương quan với vợ tôi. Tôi đã đặt bọn trẻ trở lại vào trung tâm
cuộc sống nhưng còn cần phải cố gắng khôi phục lại tương quan với Lucy”.
Rõ ràng trong tình thế hỗn độn của kinh tế suy sụp,
áp lực tài chính kinh khủng và thất bại, ngoài việc bạn nhục nhã thấy mọi sự
mình đã gầy dựng nay tan thành mây khói trước mắt, bạn còn dễ dàng có những quyết
định hèn hạ. Kevin đã hi sinh sức khỏe và mối quan hệ quan trọng nhất của mình
vì anh đã không có khả năng cảm nhận hoặc không có thời gian và nhiệt tình để
quan tâm và yêu quí vợ mình, điều hết sức cần yếu để nuôi dưỡng mọi cuộc hôn
nhân, và một mình đi qua thời gian áp lực căng thẳng kéo dài. Rất may là, giờ
đây anh đã nhận ra anh cần phải xây dựng lại hôn nhân bằng sự ưu tiên quan tâm
và tình cảm dành cho vợ. Tương lai gia đình anh phụ thuộc vào điều đó.
Tặng phẩm lớn nhất mọi cặp vợ chồng trao cho con
cái chính là cuộc hôn nhân tốt đẹp của họ. Quan hệ vợ chồng ổn định và triển nở
sẽ giúp con cái họ phát triển tốt cảm thức về bản sắc của chúng. Chúng biết chỗ
đứng của mình trong thế giới, giúp chúng có một cảm giác an toàn và tin tưởng.
Một đứa trẻ cảm thấy mình tự do phát triển và trải nghiệm tìm hiểu thế giới khi
nó biết ở nhà, gia đình mình vẫn thường yên ổn và an tâm, không lo lắng ở nhà
ông bố và bà mẹ cứ hay la hét cãi vã nhau, chén bát đồ đạc cứ bị vứt bay loảng
xoảng hoặc hai người cứ chạy quanh nhà sỉ vả nhau; nó không sợ hãi mẹ và bố có
thể không về nhà hoặc sợ nguy hiểm khi ở nhà. Một cuộc sống gia đình yên ổn và
an toàn sẽ cho đứa trẻ rất nhiều khả năng thành công trong cuộc đời. Mà bí quyết
của sự quan tâm yêu quí nhau trong hôn nhân giúp ta xây dựng điều đó.
Thực hành: Các bạn ngồi lại với nhau mười lăm phút chiều tối
nay. Không điện thoại. Không laptop. Không TV mở sau lưng. Không để ý đến chuyện
gì khác. Chia sẻ cho nhau những chuyện trong ngày sống của mỗi người. Lắng nghe
nhau chậm rãi. Hãy dành một chút quan tâm quí mến cho nhau.