CHÚA NHẬT 4
MÙA VỌNG NĂM B
LM Antôn
Nguyễn Cao Siêu SJ
Phúc Âm: Lc 1, 26-38
Khi ấy, thiên thần Gabriel được Chúa sai đến một thành xứ
Galilêa, tên là Nadarét, đến với một trinh nữ đã đính hôn với một người tên là
Giuse, thuộc chi họ Ðavít, trinh nữ ấy tên là Maria.
Thiên thần vào nhà trinh nữ và chào rằng: “Kính chào trinh nữ
đầy ơn phước, Thiên Chúa ở cùng trinh nữ”. Nghe lời đó, trinh nữ bối rối và tự
hỏi lời chào đó có ý nghĩa gì. Thiên thần liền thưa: “Maria đừng sợ, vì đã được
ơn nghĩa với Chúa. Này trinh nữ sẽ thụ thai, hạ sinh một con trai và đặt tên là
Giêsu. Người sẽ nên cao trọng và được gọi là Con Ðấng Tối Cao. Thiên Chúa sẽ
ban cho Người ngôi báu Ðavít tổ phụ Người. Người sẽ cai trị đời đời trong nhà
Giacóp, và triều đại Người sẽ vô tận”.
Nhưng Maria thưa với thiên thần: “Việc đó xảy đến thế nào được,
vì tôi không biết đến người nam?”
Thiên thần thưa: “Chúa Thánh Thần sẽ đến với trinh nữ và uy
quyền Ðấng Tối Cao sẽ bao trùm trinh nữ. Vì thế, Ðấng trinh nữ sinh ra sẽ là Ðấng
Thánh và được gọi là Con Thiên Chúa. Và này, Isave chị họ trinh nữ cũng đã thụ
thai con trai trong lúc tuổi già và nay đã mang thai được sáu tháng, người mà
thiên hạ gọi là son sẻ; vì không có việc gì mà Chúa không làm được”.
Maria liền thưa: “Này tôi là tôi tớ Chúa, tôi xin vâng như lời
Thiên thần truyền”. Và thiên thần cáo biệt trinh nữ.
CÂU HỎI TÌM HIỂU
1. Đọc
trình thuật về việc sứ thần Gabrien truyền tin cho ông Dacaria ở Luca 1,5-25.
So sánh với trình thuật về truyền tin cho Đức Maria ở Luca 1,26-38. Tìm ra ít
nhất 3 điểm khác nhau trong hai trình thuật này.
2. Sứ thần
truyền tin cho Đức Maria ở đâu? Lúc đó cô Maria đã về nhà chồng chưa? Phải hiểu
câu Lc 1,34 như thế nào?
3. Tại
sao việc sứ thần Gabrien đến truyền tin cho Đức Maria lại cho chúng ta thấy
khuôn mặt một Thiên Chúa khiêm nhường?
4. Đọc lời
chào của sứ thần ở Lc 1,28. Cho biết tại sao Đức Maria được Thiên Chúa chọn làm
Mẹ Con Thiên Chúa?
5. Trong
bài Tin Mừng này, Đức Maria có hai phản ứng đặc biệt trước lời của sứ thần. Cho
biết hai phản ứng nằm ở hai câu nào? Trước hai phản ứng đó, sứ thần làm gì?
6. Đức
Maria có tin lời sứ thần không (Lc 1,38)? Tin có loại trừ việc suy nghĩ, cân nhắc
đắn đo không?
7. Đọc
Lc 1,31-33.35. Đây là khuôn mặt của Đấng Mêsia, Con Thiên Chúa. Đọc 2 Sm
7,12-17. Bạn có thấy khuôn mặt này có nét gì đặc biệt không?
8. Maria
đã nói tiếng Xin Vâng trước lời mời cộng tác của Thiên Chúa. Đối với Maria, nói
Xin Vâng có khó không?
GỢI Ý
SUY NIỆM:
Khi
Maria nói tiếng Xin Vâng thì Con Thiên Chúa bắt đầu thành người trong cung lòng
của Mẹ. Mẹ đã cưu mang Người Con ấy chín tháng trước khi cho Con chào đời. Khi
đọc bài Tin Mừng này trong Mùa Vọng, điều gì đánh động bạn hơn cả? Bạn có nghĩ
mình cũng phải có thái độ như Maria để sinh Chúa Giêsu cho thế giới hôm nay
không?
PHẦN
TRẢ LỜI
1. Thiên
sứ Gabriel truyền tin cho ông Dacaria trong Đền thờ ở Giêrusalem, khi ông trúng
thăm được vào dâng hương ở cung thánh (Lc 1,9), còn Mẹ Maria được truyền tin tại
nhà riêng của mình ở làng Nadarét thuộc vùng Galilê (Lc 1,26). Ông Dacaria đã đặt
câu hỏi với thiên sứ Gabriel: “Dựa vào đâu mà tôi biết được chuyện ấy, vì tôi
đã già và vợ tôi cũng đã cao niên” (Lc 1,18), nhưng ông có thái độ không tin
khi đặt câu hỏi đó nên bị câm (Lc 1,20). Mẹ Maria cũng đã đặt câu hỏi tương tự
như ông Dacaria: “Chuyện ấy sẽ xảy ra như thế nào, vì hiện nay tôi không biết đến
việc vợ chồng” (Lc 1,34). Qua câu hỏi này, Mẹ chỉ muốn biết cách thức Thiên
Chúa thực hiện kế hoạch lạ lùng của Ngài trong cuộc đời Mẹ, chứ không phải vì Mẹ
không tin như Dacaria (Lc 1,38.45). Ông Dacaria sẽ là người đặt tên cho con
trai của ông là Gioan (Lc 1,13), còn Mẹ Maria lại là người đặt tên cho con trai
mình là Giêsu (Lc 1,31). Cũng có sự khác biệt nữa giữa Gioan là con ông Dacaria,
với Đức Giêsu là con bà Maria: tuy Gioan và Đức Giêsu đều là đấng cao cả và đầy
Thánh Thần từ trong lòng mẹ (Lc 1,15.35), nhưng Gioan chỉ là người đi trước mặt
Chúa để chuẩn bị một dân sẵn sàng đón Chúa (Lc 1,17), còn Đức Giêsu mới là Đấng
Mêsia, là Con Thiên Chúa, là Đấng mà Gioan sẽ dọn đường cho (Lc 1,32-33.35). Khác
biệt lớn nhất giữa Gioan Tẩy giả và Đức Giêsu là: Gioan được thụ thai tự nhiên
bởi đôi vợ chồng già, còn Đức Giêsu được thụ thai bởi Maria nhờ quyền năng
Thánh Thần (Lc 1,35).
2. Vào
thời xưa, người ta lập gia đình rất sớm so với ngày nay. Một cô gái có thể được
đính hôn từ năm 13 tuổi. Thiên sứ Gabriel truyền tin cho Đức Maria nơi nhà của
Cô ở làng Nadarét. Lúc đó Maria đã được cha mẹ đính hôn với anh Giuse, và Cô vẫn
còn ở với cha mẹ, chưa về nhà chồng. Khi thiên sứ chào và báo cho Maria về chuyện
Cô sẽ thụ thai một Đấng Mêsia là vua, và là Con Đấng Tối Cao (Lc 1,31-33), thì
Cô đã đặt câu hỏi với thiên sứ. Nguyên văn câu hỏi như sau: “Chuyện ấy sẽ xảy
ra như thế nào, vì hiện nay tôi không biết đàn ông?” (Lc 1,34). Maria muốn biết
làm sao Cô đang là một trinh nữ mới đính hôn, chưa về nhà chồng, chưa có quan hệ
vợ chồng với Giuse, mà lại có thể mang thai như lời sứ thần nói. Động từ “biết”
ở đây để chỉ quan hệ vợ chồng (x. St 4,1). Chúng ta không nên hiểu câu Lc 1,34
theo nghĩa là Maria muốn khấn giữ mình đồng trinh, vì thực sự Cô đã được đính
hôn, chỉ chờ ngày về nhà chồng.
3. Thiên
Chúa khiêm nhường vì Ngài sai thiên sứ Gabrien đến hỏi ý một cô trinh nữ ở làng
quê Nadaret. Ngài cần sự ưng thuận của Cô trước khi Ngài cho Con Một của Ngài
xuống làm người trong cung lòng của Cô. Tuy Thiên Chúa là Đấng toàn năng, nhưng
Ngài vẫn cần sự cộng tác tự nguyện của một thiếu nữ Do-thái để Con của Ngài được
sinh ra, được làm người như hàng tỷ con người khác trên mặt đất. Thiên Chúa
khiêm nhường khi tôn trọng tự do của con người. Ngài không thể ép Cô Maria phải
nhận một sứ mạng quan trọng nếu thật sự Cô không muốn cộng tác. “Truyền tin” thật
ra là hỏi ý và chờ sự ưng thuận. Bà Eva đã từ chối và gây ra đổ vỡ. Nhờ Maria gật
đầu xin vâng mà chúng ta được Đức Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại.
4. Qua lời
chào của thiên sứ ở Lc 1,28 ta thấy Đức Maria là Đấng được đầy ân sủng
(kekharitôménê), nghĩa là được Thiên Chúa yêu thương một cách hết sức đặc
biệt. Chúng ta hay quên lối nói ở thì thụ động của từ này (“được”). Đức Maria
được đầy ân sủng từ trước khi Mẹ nói
tiếng Xin Vâng. Thiên Chúa đã ở cùng Mẹ từ khi Ngài chuẩn bị Mẹ cho chương
trình cứu độ. Thiên Chúa đã chọn Mẹ làm mẹ cho Người Con của mình, đó là một ơn
ban chứ không do công của Mẹ. Mẹ Maria là một kiệt tác của Thiên Chúa. Thiên
Chúa đã ban cho Mẹ, ngay từ khi còn trong lòng thân mẫu, tất cả những gì tốt đẹp
nhất để Mẹ trở nên thụ tạo xứng đáng làm Mẹ Con Thiên Chúa.
5. Đức
Maria có hai phản ứng trước lời sứ thần. Phản ứng thứ nhất là “hết sức bối rối”
(dietaráchthê) vì không hiểu ý nghĩa lời chào của thiên sứ (Lc 1,29). Lời chào hết
sức long trọng khiến Maria có thể nghĩ đến việc mình sắp được giao một sứ mạng
đặc biệt. Maria chẳng những bối rối mà còn sợ hãi nữa, chính vì thế thiên sứ phải
trấn an: “Đừng sợ!” (Lc 1,30). Phản ứng thứ hai là đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về
cách thức mình sẽ thụ thai dù chưa về
nhà chồng (Lc 1,34). Trước cả hai phản ứng, thiên sứ đều trả lời và soi sáng tường
tận cho Maria hiểu.
6. Đức
Maria đã có một cuộc đối thoại với sứ thần Gabriel. Sứ thần đã cho Maria biết
Cô là thụ tạo tuyệt vời trước mắt Thiên Chúa, và Đấng Cô sẽ sinh ra là Đấng còn
cao trọng hơn cả Đấng Mêsia. Sứ thần cũng cho Maria một dấu chỉ ở Lc 1,36: bà
chị họ già nua đã mang thai. Maria đã tin lời sứ thần khi đáp: “Này tôi là nữ tỳ
của Chúa, xin Chúa thực hiện cho tôi như lời thiên sứ nói” (Lc 1,38). Bà
Êlisabét khen Maria có phúc vì đã tin rằng “Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã
nói” qua sứ thần Gabriel (Lc 1,45). Nhưng tin không có nghĩa là mù quáng. Maria
tin sau khi đã suy nghĩ, đặt câu hỏi cho sứ thần, và nhận được câu trả lời soi
sáng. Lòng tin đích thực thì tìm cách hiểu điều mình tin.
7. Khi đọc
Lc 1,31-33 ta thấy đây là khuôn mặt của đấng Mêsia mà dân Do-thái mong đợi. Đây
là một vị vua, thuộc dòng dõi vua Đa-vít, được Thiên Chúa hứa ban qua miệng
ngôn sứ Nathan ở 2 Sam 7,12-17. Hơn nữa, Lc 1,35 còn cho thấy Đấng ấy không chỉ
là vị vua Mêsia được thụ thai cách bình thường, mà còn là Đấng được thụ thai
cách độc nhất vô nhị, bởi vì Thánh Thần, là quyền năng của Đấng Tối Cao, sẽ ngự
xuống và tỏa bóng trên người mẹ là Đức Maria. Chính vì thế vị vua này là Đấng
Thánh, và là Con Thiên Chúa theo nghĩa chưa từng có (Lc 1,35).
8. Khi nói tiếng Xin Vâng trước đề nghị của Thiên Chúa, có thể nói Maria đã liều buông đời mình trong tay Thiên Chúa. Chấp nhận mang thai Đấng Mêsia, Con Thiên Chúa, Maria sẽ phải nói thế nào để Giuse hiểu tình trạng của mình? Giuse có tin mình không? có muốn bỏ mình không? Mình có bị mang tội ngoại tình không? có bị ném đá không? Mình sẽ sống thế nào với đứa con trong bụng? Ngay cả khi Giuse chấp nhận làm đám cưới với mình, tình yêu của mình với Giuse có nồng ấm như trước không?
