GIỚI THIỆU BẢN TIN HIỆP THÔNG / HĐGMVN
SỐ 129: SỰ THAM GIA VÀO TIẾN TRÌNH HIỆP HÀNH

+TGM Giuse Vũ Văn Thiên

“Anh em là thân thể Đức Kitô, và mỗi người là một bộ phận” (1 Cr 12, 27)

Thưa quý Độc giả,

Hiệp Thông số 129 đến với Quý vị trong niềm hân hoan vui mừng của Đại lễ Phục Sinh. Đức Kitô sống lại chiếu sáng niềm hy vọng trên mỗi chúng ta. Sự phục sinh của Người đã nâng cao phẩm giá của con người. Con người được tạo dựng không phải để rồi nằm yên trong nấm mồ tăm tối, nhưng để được sống mãi với Chúa trong hạnh phúc và vinh quang. Đức Giêsu sống lại, là bảo đảm chắc chắn rằng, chúng ta cũng sẽ được sống lại với Người, nhờ quyền năng của Thiên Chúa.

Tiến trình hiệp hành trong Giáo hội là chủ đề chính của Bản tin Hiệp Thông số này. Giáo hội là thân thể Đức Kitô như lời Thánh Phaolô đã khẳng định. Trong thân thể ấy, Đức Kitô là đầu, mỗi người chúng ta nhờ đã chịu phép Rửa trong cùng một Thánh Thần, được kết hiệp với Người thành một thân thể duy nhất. Tuy nhiều thành phần với nhiều nhiệm vụ và chức năng đa dạng, nhưng tất cả đều hiệp hành với nhau trong Đức Kitô, nhờ Chúa Thánh Thần, cùng chung một mục đích là quy tụ muôn dân thành một Giáo hội phổ quát bên Chúa Cha. Như thế, mọi tín hữu, như những chi thể trong thân thể, đều có quyền và bổn phận tham gia vào sứ mạng của Giáo hội, tùy theo đặc sủng Thánh Thần ban cho, làm đúng và làm tròn vai trò của mình, đồng thời luôn tôn trọng vai trò của người khác, không thụ động, dửng dưng và đứng ngoài cuộc.

Đức thánh cha Phanxicô, khi triển khai Thượng HĐGM XVI từ dưới lên, hướng tới một Giáo hội hiệp hành, hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Hướng đi này nhằm làm nổi bật vai trò và trách nhiệm tham gia của mọi thành phần Dân Chúa vào sứ vụ của Giáo hội. Cẩm nang cho Thượng Hội đồng đã nêu rõ: “Nền tảng thực sự của việc tham gia là tất cả các tín hữu đều có đủ tư cách và được kêu gọi để phục vụ lẫn nhau qua các ân ban mà mỗi người đã nhận được từ Chúa Thánh Thần. Trong Hội thánh hiệp hành, với các thành viên hết sức đa dạng, toàn thể cộng đồng được kêu gọi cùng nhau cầu nguyện, lắng nghe, phân tích, đối thoại, phân định và góp ý cho việc đưa ra các quyết định mục vụ phù hợp hết sức có thể với ý muốn của Thiên Chúa.”

Phần Chuyên đề được mở đầu với hai bài viết về nền tảng Thánh Kinh của tính hiệp hành. Trước tiên là bài “Thượng Hội Đồng và Tính Hiệp Hành” của tác giả Yves-Marie Blanchard (Giáo sư Thánh Kinh của Học viện Công giáo Paris) do linh mục Cao Tấn Phúc chuyển ngữ. Bài viết đã làm sáng tỏ ý nghĩa và nguồn gốc của từ Thượng Hội đồng và tính Hiệp hành. Từ những dẫn chứng Thánh Kinh, tác giả đã cho thấy tính hiệp hành của Giáo hội nằm ở khả năng ngồi chung với nhau để cầu nguyện, thảo luận, quyết định, đồng thời ở khả năng đồng hành trên những con đường thi hành sứ vụ. Hiệp hành đích thực thuộc về bản chất của một Giáo hội có ơn gọi vừa để sống chung vừa để đi chung trên một con đường. Tiếp đó, linh mục Antôn Nguyễn Cao Siêu SJ, thuộc Uỷ ban Thánh Kinh, với bài viết “Đức Giêsu và giấc mơ về một Giáo hội hiệp hành,” đã cho thấy Đức Giêsu luôn hiệp hành với những người mà xã hội Do Thái khinh bỉ hoặc loại trừ, và luôn hiệp hành với các môn đệ. Tác giả đã cho thấy giấc mơ lớn của Đức Giêsu về một Hội Thánh hiệp hành, và mời gọi chúng ta hoàn thành giấc mơ ấy trong cộng đoàn Hội Thánh hôm nay.

“Hiệp hành như là phương cách sống và hành động đặc trưng của Giáo hội”, đó là nhan đề bài viết của linh mục Antôn Hà Văn Minh, thuộc Uỷ ban Giáo dân, đã cho thấy hiệp hành là một phần không thể thiếu trong chính bản chất của Giáo hội. “Căn tính đích thật của Giáo hội chính là sự hiệp thông qua việc đồng hành với nhau trên con đường Giêsu... cùng nhau tham dự vào đời sống của Giáo hội theo tình trạng chức năng riêng biệt của từng người.” Với bài viết “Giáo dân trở nên chủ thể tích cực loan báo Tin Mừng”, linh mục Giuse Nguyễn Ngọc Ngoạn, Ủy ban Giáo dân, dựa trên các bí tích và qua các giáo huấn của Giáo hội, đã làm sáng tỏ căn tính truyền giáo của giáo dân. Bài viết cũng điểm qua thực trạng loan báo Tin Mừng, nhất là sự tham gia của người giáo dân Việt Nam, và nói lên sự cấp thiết phải đào tạo và chuẩn bị cách toàn diện để người giáo dân thực sự trở nên chủ thể tích cực loan báo Tin Mừng.

Hai bài viết của Ủy ban Giáo sĩ và Chủng sinh đã làm sáng tỏ vai trò và trách nhiệm của linh mục trong tiến trình hiệp hành. Linh mục Giuse Bùi Công Trác qua bài viết “Vai trò then chốt trong việc cùng nhau cất bước hành trình: Linh mục hiệp nhất với Giám mục và phục vụ các tín hữu” đã cho thấy linh mục là con người của mầu nhiệm, hiệp thông và đối thoại. Tiến trình hiệp hành mời gọi mỗi linh mục, cách cá vị, nhờ ơn Chúa, “phải trở lại với đời sống nội tâm thiêng liêng, nhìn lại mối dây hiệp thông với đấng bản quyền, tình huynh đệ trong linh mục đoàn và hết lòng phục vụ đoàn chiên Chúa với một tình yêu quảng đại và dâng hiến.” Bên cạnh đó, bài viết, “Linh mục, con người của mầu nhiệm: Cầu nguyện, thúc đẩy tinh thần hiệp hành, lắng nghe nhau và lắng nghe Thánh Thần (PD 15)” của linh mục Giuse Trần Thăng Hưng O. Cam lại giúp các linh mục ý thức hơn mình là hiện thân của Đức Kitô, không những phải sống tinh thần hiệp hành, mà còn là những người đi tiên phong và thúc đẩy tiến trình hiệp hành nơi Dân thánh.

Quý Tu sĩ cũng đóng góp cho Hiệp thông số này. Bài “Nét đẹp của Tu sĩ hiệp hành” của linh mục Giuse Phạm Văn Bình, OFM và bài “Giá trị của lối sống Hiệp hành trong đời sống thánh hiến” của nữ tu Ngọc Lan FMM, đã cho thấy khi người tu sĩ chọn Đức Kitô là chọn cùng đi với Giáo hội. Họ trở nên hình ảnh sống động của Chúa Kitô vâng phục, khiết tịnh và khó nghèo. Họ sẽ hoàn tất ơn gọi khi hiệp hành với Giáo hội, tiếp tục hiệp hành hướng về phía trước dù gặp thách đố trong đời tu. Hiệp hành chính là cơ hội để người tu sĩ đổi mới lại sứ vụ của mình và xây dựng mối tương quan tốt đẹp với tất cả mọi người. Giúp họ biết đọc lại kinh nghiệm sống, tham gia và tích cực lắng nghe, chọn thay đổi và dám buông bỏ, sống tâm thế hiệp hành - quy tụ không loại trừ, cởi mở, biết lắng nghe và học hỏi từ người khác.

Trong phần Diễn đàn, bài viết “Hiện tại hóa hành trình Emmau trong xã hội hôm nay” của linh mục Giuse Nguyễn Ý Định, Ủy ban Giáo dân, sẽ giúp quý độc giả suy tư từ biến cố Tin Mừng Chúa Giêsu Phục sinh là bạn đồng hành với hai môn đệ Emmau (Lc 24, 13-35) để rồi hôm nay, mỗi người biết sống niềm vui Chúa Phục Sinh trong tiến trình Hiệp hành: gặp gỡ, lắng nghe, phân định để dẫn tới hành động: hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Cũng trong phần Diễn đàn, linh mục Giuse Đỗ Nguyên Vũ, dòng Ngôi Lời, với bài viết “6G - Luận bàn một hướng đi truyền giáo của người linh mục và tu sĩ sống sứ vụ liên văn hóa”, đã đề nghị một mô hình truyền giáo 6G (6 yếu tố): giao tiếp, giữ gìn, giao thoa, giao hòa, giao tình và giảng huấn để giúp các linh mục và tu sĩ hướng đến sứ vụ truyền giáo trong môi trường xã hội liên văn hóa hiện nay.

Phần Tư liệu gửi tới quý vị Tông hiến “Episcopalis Communio” của Đức thánh cha Phanxicô về Thượng Hội đồng Giám mục, được ban hành vào ngày 15 tháng 9 năm 2018. Bản dịch Việt ngữ của linh mục Phêrô Nguyễn Thanh Tùng. Tông hiến đã bàn về đổi mới cơ cấu và quy chế hoạt động của Thượng HĐGM. Liên quan đến tiến trình hiệp hành và lắng nghe, số 8 của Tông hiến đã khẳng định: “Mỗi Phiên họp, bất kể theo mô hình nào, là một cơ hội quan trọng để cùng lắng nghe điều mà Chúa Thánh Thần ‘đang nói với các Hội Thánh' (Kh 2,7)”.

Cũng trong phần tư liệu, linh mục Giuse Trương Đình Hiền giới thiệu với chúng ta một viên ngọc quý trong kho tàng văn chương Công giáo Việt Nam: bản dịch Kinh Thánh đầu tiên sang Việt ngữ. Đó là bản dịch của linh mục Albert Schlicklin (1857- 1932), thường được gọi với tên Việt Nam là Cố Chính Linh, thuộc Hội Thừa sai Paris, truyền giáo tại Giáo phận Tông toà Tây Đàng Ngoài (nay là Hà Nội và các Giáo phận Phát Diệm, Hưng Hoá, Vinh, Thanh Hoá). Bản dịch này đã được được Hội Thừa Sai Paris xuất bản tại Hong Kong năm 1913-1914 (Cựu Ước) - 1916 (Tân Ước) với tiêu đề KINH THÁNH CỨ BẢN VULGATA trọn bộ bốn tập I, II, III, IV, in song ngữ với hai cột song song: bên trái tiếng Việt, bên phải tiếng La Tinh. Bản dịch Kinh Thánh này cho phép người Việt Nam lần đầu tiên đọc Lời Chúa bằng tiếng mẹ đẻ. Công trình dịch thuật này vừa cho thấy công lao của các bậc tiền nhân, vừa diễn tả vẻ đẹp của “tiếng nước tôi”, là niềm tự hào của các thế hệ người Việt chúng ta.

Cuối cùng, trong phần Đời sống Đức Tin, linh mục Giuse Đinh Đức Hậu qua bài viết “Ngoại biên nhưng lại rất gần - mục vụ hôn nhân gia đình cho người lương dân” đã chia sẻ một kinh nghiệm mục vụ về chăm sóc mục vụ cho hôn nhân khác tôn giáo hoặc là hôn nhân cho người tân tòng, từ việc chuẩn bị, tiếp xúc mục vụ, giải quyết hôn phối, cử hành thánh lễ đến việc chăm sóc mục vụ sau lễ cưới.

Thưa quý Độc giả,

Tài liệu chuẩn bị cho Thượng HĐGM XVI đã khẳng định: “Ở đâu có dấu ấn của phong cách hiệp hành, ở đó cảm thức về Giáo hội triển nở, và sự tham gia của tất cả mọi người đem lại cho đời sống Giáo hội một sức năng động mới.” (số 7) Ước mong rằng những bài viết trong Bản tin Hiệp Thông 129 này sẽ góp thêm những chất liệu quý giá giúp quý vị suy tư về tính hiệp hành của Giáo hội và trách nhiệm tham gia vào tiến trình ấy. Từ đó cũng góp thêm chút lửa, khích lệ quý vị nhiệt thành tham gia vào tiến trình thỉnh ý, gặp gỡ, lắng nghe, chia sẻ và phân định đang được cử hành tại các giáo phận và các dòng tu. Nhờ đó, quý vị góp phần làm nên sức sống mới, sự năng động mới trong Giáo hội - một Giáo hội đang hiệp hành: hiệp thông, tham gia và sứ vụ.

Chúng ta đang ở trong tháng Năm, cũng là tháng Hoa kính Đức Mẹ. Xin Đức Maria, là mẫu gương hiệp hành, cầu bầu cho quý Độc giả luôn sống niềm vui của những người có Mẹ cùng đi trong cuộc lữ hành Đức Tin. Để nhờ Mẹ và với Mẹ, mỗi người chúng ta gặp gỡ và lắng nghe Đấng Phục sinh trong hành trình Emmau của riêng mình, để canh tân đời sống, tham gia vào tiến trình hiệp hành, cùng chia sẻ niềm vui gặp gỡ và loan báo Đấng Phục sinh cho nhau và cho người khác.

Mục lục

Lời nói đầu

I. CHUYÊN ĐỀ

Thượng Hội đồng và tính hiệp hành theo Tân ước
Yves-Marie Blanchard - Chuyển ngữ: Lm. Cao Tấn Phúc (Đại Chủng Viện Sao Biển, Nha Trang)

Đức Giêsu và giấc mơ về một giáo hội hiệp hành
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ

Hiệp hành như là phương cách sống và hành động đặc trưng của Giáo hội
Lm. Antôn Hà Văn Minh

Giáo dân trở nên chủ thể tích cực loan báo Tin mừng
Lm. Giuse Nguyễn Ngọc Ngoạn

Vai trò then chốt trong việc cùng nhau cất bước hành trình: Linh mục hiệp nhất với giám mục và phục vụ các tín hữu
Lm. Giuse Bùi Công Trác

Linh mục - con người của mầu nhiệm: cầu nguyện, thúc đẩy tinh thần hiệp hành, lắng nghe nhau và lắng nghe Thánh Thần
Lm. Giuse Trần Thăng Hưng O. Carm

Nét đẹp của tu sĩ hiệp hành
Lm. Giuse Phạm Văn Bình, OFM

Giá trị của lối sống hiệp hành trong đời thánh hiến
Nữ tu Ngọc Lan, fmm.

II. DIỄN ĐÀN

Hiện tại hóa hành trình Emmau trong xã hội hômnay,
Sống niềm vui Chúa Phục Sinh trong tiến trình hiệp hành: 
Gặp gỡ, lắng nghe, phân định để dẫn đến hành động: Hiệp thông, Tham gia, Sứ vụ
Lm. Giuse Nguyễn Ý Định

“6G” - Luận bàn một hướng đi truyền giáo của người linh mục & tu sĩ sống sứ vụ liên văn hóa
Lm. Giuse Đỗ Nguyên Vũ, SVD

III. TƯ LIỆU

Tông hiến Episcopalis Communio của Đức Thánh Cha Phanxicô về Thượng Hội đồng Giám mục

Đức giáo hoàng Phanxicô
Chuyển ngữ: Lm. Phêrô Nguyễn Thanh Tùng

“Tiếng” nước tôi và “Lời” vĩnh cửu
Lm. Giuse Trương Đình Hiền

IV. ĐỜI SỐNG ĐỨC TIN

Ngoại biên nhưng lại rất gần
Lm. Giuse Đinh Đức Hậu

Theo dòng thời sự
Lm. Giuse Đào Nguyên Vũ

Báo HIỆP THÔNG có thể đặt mua dài hạn tại VĂN PHÒNG HIỆP THÔNG hoặc mua lẻ tại các nhà sách Công giáo.

Đặt mua 3 số (6 tháng) : 25.000đ x 3 = 75.000đ
(Nếu quý độc giả nhận báo qua đường bưu điện, xin vui lòng cộng thêm cước phí bưu điện)

Địa chỉ phát hành: 72/12 (lầu 3) Trần Quốc Toản, P. Võ Thị Sáu, Q.3, TP.HCM

Điện thoại nhân viên phân phối:
0912.538.588 (A. Giuse Thành), 
0902.413.324 (Chị Martha Thanh Trúc)

Email: bantinhiepthong@gmail.com

(Cập nhật lúc 11h20 ngày 05.7.2022)