ĐỌC LỜI CHÚA CÁ NHÂN
Lm. Laurensô Hoàng Bá Quốc Huy
Mục lục 3. Củng
cố đức tin, đức cậy và đức mến |
DẪN NHẬP
Trong Hiến chế Dei Verbum – Lời Thiên Chúa, Công đồng
Vatican II đã viết: “Giáo hội vẫn luôn
tôn kính Thánh Kinh giống như tôn kính Thánh Thể Chúa, đặc biệt trong Phụng vụ thánh,
Giáo hội không ngừng lấy bánh ban sự sống từ bàn tiệc Lời Chúa và bàn tiệc Mình
Chúa Kitô để trao ban cho các tín hữu. Thánh Kinh truyền đạt Lời của chính
Thiên Chúa cách bất di bất dịch. Vì vậy, toàn thể việc rao giảng trong Giáo hội
cũng như chính nếp sống đạo của người Kitô hữu phải được Thánh Kinh nuôi dưỡng
và hướng dẫn. Quả thật, trong các Sách Thánh, Cha trên trời âu yếm đến gặp gỡ
và trò chuyện với con cái của Ngài, vì trong Lời Thiên Chúa có uy lực và quyền
năng lớn lao để mang lại sự nâng đỡ và sức sống cho Giáo Hội, đồng thời đem đến
cho đoàn con của Giáo Hội sức mạnh của đức tin, lương thực của linh hồn, nguồn
mạch tinh tuyền và trường tồn của đời sống thiêng liêng.”[1]
Khẳng định chắc chắn
này của Công đồng Vatican II đã nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của Lời
Chúa trong đời sống Giáo Hội và mỗi người chúng ta. Tuy nhiên, trong thực tế,
chúng ta thường lãng quên tầm quan trọng của Lời Chúa nên không chú trọng đủ
trong việc chuyên chăm đọc, suy niệm và áp dụng Lời Chúa trong cuộc sống. Việc
đọc Lời Chúa cá nhân là điều cần thiết mà mỗi người Kitô hữu phải làm để qua việc
tiếp xúc trực tiếp với bản văn Lời Chúa gặp gỡ được chính Thiên Chúa, Đấng đã
phán: “Này đây Ta đứng trước cửa và gõ.
Ai nghe tiếng Ta và mở cửa, thì Ta sẽ vào nhà người ấy, sẽ dùng bữa với người ấy,
và người ấy sẽ dùng bữa với Ta” (Kh 3,20).
I. Ý NGHĨA CỦA
THÁNH KINH
1. Thánh Kinh
là Lời Thiên Chúa
“Thánh Kinh chứa đựng Lời Thiên Chúa, và vì được
linh hứng nên thật sự là Lời của Thiên Chúa.”[2] Thiên Chúa là tác giả của Thánh Kinh nên những
gì được ghi chép trong Thánh Kinh đều là Lời Thiên Chúa. Qua Thánh Kinh, Thiên
Chúa mạc khải về chính mình để con người nhận ra, hiểu biết và yêu mến Ngài
hơn. Nếu Thiên Chúa không mở lời để nói cho con người về chính Ngài, thì con
người sẽ không bao giờ có diễm phúc được biết Thiên Chúa và yêu mến Ngài. “Do lòng nhân lành và khôn ngoan, Thiên Chúa
đã muốn mạc khải chính mình và tỏ cho biết thiên ý nhiệm mầu (x. Ep 1,9); nhờ
đó, loài người có thể đến cùng Chúa Cha, nhờ Chúa Kitô, Ngôi Lời nhập thể,
trong Chúa Thánh Thần, và được thông phần vào bản tính Thiên Chúa (x. Ep 2,18;
2 Pr 1,4). Qua việc mạc khải này, Thiên Chúa vô hình (x. Cl 1,15; 1 Tm 1,17),
trong tình yêu thương chan hòa, đã ngỏ lời với loài người như với bạn hữu (x.
Xh 33,11; Ga 15,14-15) và đến sống với họ (x. Br 3,38) để mời gọi và chấp nhận
cho họ đi vào cuộc sống của chính Ngài.”[3]
Tất cả mọi lời trong
Thánh Kinh đều nhằm mục đích diễn tả về Thiên Chúa, để con người không chỉ nhận
ra sự hiện diện của Ngài, mà còn khám phá thấy những nét tuyệt đẹp của Thiên
Chúa trong các thuộc tính của Ngài, nhất là tình yêu. Con người sẽ không thể hiểu
được tình yêu là gì nếu không nhận biết mình được yêu thương bởi một Thiên Chúa
Tình Yêu. Lời Thiên Chúa được chính Chúa Thánh Thần linh hứng và dùng một số
người viết lại Lời Thiên Chúa bằng ngôn ngữ của con người nên Thánh Kinh không
sai lầm. Từng lời trong Thánh Kinh đều khởi đi và thể hiện ý định cứu độ của
Thiên Chúa dành cho con người. Những nhân vật, những câu chuyện, những biến cố…
mà Thánh Kinh ghi lại đều truyền tải một sứ điệp nào đó mà Thiên Chúa muốn nói
với con người. Do đó, những lời trong Thánh Kinh không có câu nào là dư thừa,
vô ích nhưng từng câu Thánh Kinh là lời nói tình yêu mà Thiên Chúa ngỏ với con
người. Mỗi câu trong Thánh Kinh đều là Lời của Thiên Chúa vì chúng phát xuất từ
ý định yêu thương của Ngài. “Hội Thánh
không ngừng tìm thấy lương thực và sức mạnh cho mình trong Thánh Kinh, vì nơi
đó, Hội Thánh không chỉ tiếp nhận một lời phàm nhân, nhưng thực sự là Lời của
Thiên Chúa.”[4]
2. Thánh Kinh
là Lời Hằng Sống
Thánh Kinh tuy chứa đựng
những cuốn sách đã được viết ra cách nay nhiều trăm năm nhưng không bao giờ cũ
hay lỗi thời, bởi vì tác giả của Thánh Kinh là Thiên Chúa Hằng Sống. “Ngài đã dùng lời nói và hành động để mạc khải
cho dân riêng của Ngài biết rằng chính Ngài là Thiên Chúa duy nhất, chân thật
và hằng sống. Vì vậy, các sách đã được Thiên Chúa linh hứng vẫn giữ một giá trị
trường cửu”[5].
Cho nên, Lời Chúa bao giờ
cũng hợp thời và thích hợp cho mọi người của mỗi thời đại khác nhau. Cũng một
câu Lời Chúa đó nhưng mỗi người trong hoàn cảnh cụ thể của mình sẽ được Thiên
Chúa đánh động khác nhau. Do đó, dù con người ở độ tuổi nào, hay đang sống
trong hoàn cảnh nào, Lời Chúa vẫn sống động. Chỉ có Lời Chúa mới đưa ra được
câu trả lời đích thực cho những câu hỏi về ý nghĩa đời sống và hướng đi cho
chính cuộc sống của con người. Những ai tiếp cận với Lời Chúa đều cảm nhận như
chính Thiên Chúa đang trực tiếp nói với mình trong giây phút hiện tại. Lời Chúa
“không phải là lời được viết ra và câm lặng
nhưng là Lời nhập thể và sống động”[6]. Vì thế, trong
Thánh Kinh không có sách cũ hay mới. “Thiên
Chúa, Đấng linh hứng và là tác giả của cả hai bộ sách Giao ước, đã khôn ngoan xếp
đặt cho Tân ước được tiềm tàng trong Cựu ước, và Cựu ước được tỏ hiện trong Tân
ước”[7]. Sự phân biệt các
sách Cựu ước hay Tân ước chỉ nhằm nói đến giao ước mà Thiên Chúa đã ký kết với
dân Người và Đức Giêsu Kitô. Giao ước cũ đã thất bại vì dân Chúa đã không trung
thành, còn giao ước mới đã hoàn thành viên mãn khi Đức Giêsu Kitô vâng phục cho
đến nỗi bằng lòng chịu chết trên thập giá theo thánh ý của Chúa Cha. Do đó,
toàn bộ Thánh Kinh là một sự thống nhất xuyên suốt. Từ dòng đầu tiên của sách
Sáng Thế đến dòng cuối cùng của sách Khải Huyền đều chứa đựng Lời Hằng Sống. “Thánh Kinh là sách chứa đựng những lời ban
sự sống đời đời; vậy Thánh Kinh được viết ra không chỉ để chúng ta tin, nhưng
còn để chúng ta có sự sống đời đời”[8].
3. Thánh Kinh
là Lời Cứu Độ
Trên trần gian này
không có cuốn sách nào, dù là cuốn sách bán chạy nhất (best seller) cũng không
dám khẳng định nó có khả năng đem lại ơn cứu độ. Chỉ duy nhất Thánh Kinh là cuốn
sách chứa đựng Lời Cứu Độ. Từng trang Thánh Kinh đều trình bày một ý định xuyên
suốt của Thiên Chúa về chương trình cứu độ dành cho con người. “Thánh Kinh dạy ta cách chắc chắn, trung
thành và không sai lầm về chân lý mà Thiên Chúa đã muốn Thánh Kinh ghi lại để cứu
độ chúng ta”[9].
Chúa Giêsu chính là Ngôi Lời của Thiên Chúa. “Thật vậy, Chúa Cha đã sai Con của Ngài là Ngôi Lời vĩnh cửu, Đấng soi
sáng mọi người, đến sống giữa loài người và nói cho họ biết những điều kín nhiệm
nơi Thiên Chúa.”[10].
Sự hiện diện của Chúa Giêsu đã làm cho Lời Thiên Chúa trở nên sống động, hiện
thực và đem lại ơn cứu độ. Chính Chúa Giêsu đã nói Lời Thiên Chúa và rao giảng
Lời Chúa để những ai nghe và thực hành sẽ được hưởng ơn cứu độ. “Ngôi Lời đã mạc khải chính Thiên Chúa cho chúng
ta trong tương quan trao đổi tình yêu giữa các Ngôi Vị Thiên Chúa, và mời gọi
chúng ta dự phần vào tương quan tình yêu đó. Vì vậy, một khi được tạo dựng nên
theo hình ảnh giống với Thiên Chúa tình yêu, chúng ta chỉ có thể hiểu được
chính mình khi biết đón nhận Ngôi Lời và tác động của Chúa Thánh Thần. Chính nhờ
ánh sáng của Mạc Khải do Ngôi Lời Thiên Chúa thực hiện mà bí ẩn trong thân phận
con người được sáng tỏ trọn vẹn”[11]. Do đó, Thánh
Kinh không phải là một cuốn sách tiểu thuyết hay lịch sử, nhưng từng trang sách
của Thánh Kinh đều có sức mạnh đem đến ơn cứu độ. Những ai đón nhận, lắng nghe
và thực hành sẽ được chính Lời Thiên Chúa giải thoát. “Thiên Chúa đã muốn dùng mạc khải thần linh để biểu lộ và thông ban
chính mình cũng như ý định muôn đời của Ngài liên quan đến việc cứu rỗi nhân loại”[12].
II. LỜI CHÚA
DÀNH CHO MỌI NGƯỜI VÀ TỪNG NGƯỜI
1. Lời Chúa
không của riêng ai
“Lối vào Thánh Kinh cần phải được mở rộng cho
các Kitô hữu”[13].
Thánh Kinh, quyển sách chứa đựng
Lời Chúa, không là tài sản của riêng ai vì Lời của Thiên Chúa là điều Chúa muốn
nói với mọi người và cho mọi người. Vì thế, “Sách
Thánh phải được công bố, nghe, đọc, đón nhận và được sống”[14]. Không ai có quyền
độc chiếm Lời Chúa nhưng mọi người đều được mời gọi đọc và tìm hiểu Lời Chúa.
Tuy nhiên, trong thực tế tại Việt Nam, một thời gian dài chúng ta vẫn thường
cho rằng việc đọc và tìm hiểu Lời Chúa chỉ dành riêng cho hàng giáo sĩ, tu sĩ
và một số thành phần trí thức. Điều này xảy ra một phần cũng do giới hạn về
ngôn ngữ. Bên cạnh đó, nhiều người khi nghe nói về Thánh Kinh là nghĩ đến sự
khô khan, khó hiểu… nên cũng e ngại mở ra để đọc. Quan niệm ấy khiến cho Thánh
Kinh trở nên xa lạ và khó tiếp cận.
2. Lời Chúa
đi vào từng người
Lời Chúa tuy được viết
ra bằng ngôn ngữ con người và được sưu tập thành một quyển sách mà chúng ta thấy
ngày nay, nhưng Lời Chúa không bị đóng khung trong bản văn hay bị nhốt vào một
quyển sách mà Lời ấy vẫn đi vào lòng từng người mỗi khi họ đọc Lời Chúa. “Trong cuộc đối thoại này với Thiên Chúa,
chúng ta hiểu được chính mình và tìm được câu trả lời cho các vấn nạn sâu xa nhất
vẫn ở trong trái tim chúng ta. Bởi vì Lời Chúa không hề đối nghịch với chúng
ta, không bóp nghẹt các khát vọng chân chính của chúng ta, trái lại, soi sáng,
thanh tẩy và đưa các khát vọng đó đến chỗ được hoàn tất. Đối với thời đại chúng
ta, thật quan trọng việc khám phá ra rằng duy một mình Thiên Chúa mới đáp ứng
được cơn khát đang ở trong tim mỗi người!”[15] Cho nên, Lời Chúa
vừa dành cho mọi người vừa nói riêng cho từng người. Ngày nay việc đọc Lời Chúa
không còn khó khăn về mặt ngôn ngữ nữa vì đã có nhiều bản dịch với nhiều ngôn
ngữ địa phương. Điều khó ở đây chính là lòng người ta có muốn tìm hiểu Lời Chúa
hoặc dám để cho Lời Chúa bước vào lòng mình hay không. Vì Lời Chúa là lời chân
lý nên sẽ chiếu soi thẳng vào những góc khuất của mọi tâm hồn. Chúng ta đừng ngại
để cho Lời Chúa đi vào lòng mình vì Thiên Chúa chẳng lấy đi điều gì của chúng
ta ngoại trừ tội lỗi. Ngài cho chúng ta tất cả mọi sự. Ngài làm cho cuộc đời
chúng ta được tự do, tươi đẹp và hạnh phúc.
3. Lời Chúa cần
được chia sẻ
Mọi người đều có nhiệm
vụ loan báo Lời Chúa cho người khác. Đây là nhiệm vụ ngôn sứ mà chúng ta đã
lãnh nhận trong ngày chịu
Bí tích Thánh Tẩy. Do
đó, việc đọc Lời Chúa cá nhân không chỉ giúp chúng ta hiểu Lời Chúa mà còn
trang bị cho chúng ta một hành trang đem Lời Chúa đến cho mọi người. Chúng ta
không thể chia sẻ Lời Chúa cho người khác nếu bản thân chúng ta chẳng có Lời
Chúa trong lòng. Do đó, việc đọc Lời Chúa cá nhân không chỉ đem lại cho chúng
ta cơ hội hiểu biết và yêu mến Chúa nhiều hơn mà còn giúp chúng ta đủ khả năng
giới thiệu về Chúa cho mọi người. “Lời của
Ngài làm cho chúng ta không những nên những người đón nhận Mạc Khải của Thiên
Chúa, nhưng còn là những sứ giả của Ngài. Chúng ta không thể giữ lại cho riêng
mình những lời ban sự sống đời đời, những lời đã được ban cho chúng ta qua cuộc
gặp gỡ với Đức Giêsu Kitô: những lời ấy được dành cho tất cả mọi người, cho từng
con người. Bất cứ người nào thuộc thời đại chúng ta, biết hay không biết, đều cần
đến sứ điệp này. Trách nhiệm của chúng ta là truyền đạt những gì chúng ta đã nhận
được nhờ ơn Chúa”[16]. Mỗi người chúng
ta có nhiệm vụ rao truyền Lời Chúa bằng cả đời sống của mình. Chính Lời Chúa
thúc đẩy và sai chúng ta ra đi loan báo Tin Mừng cho mọi người. Mỗi người chúng
ta trở thành tôi tớ của Lời Chúa để chính Lời Chúa soi sáng, thanh tẩy và hoán
cải mọi người[17].
III. TẦM QUAN
TRỌNG CỦA VIỆC ĐỌC LỜI CHÚA CÁ NHÂN
1. Gặp gỡ
riêng với Thiên Chúa
Chúng ta vẫn thường
nghe hay đọc Lời Chúa chung trong một cộng đoàn hay một nhóm. Việc đọc hay nghe
Lời Chúa chung có thế mạnh là thúc đẩy chúng ta đến với Lời Chúa nhưng lại có hạn
chế trong việc gặp riêng với Thiên Chúa. Việc đọc Lời Chúa cá nhân cho người đọc
cơ hội gặp gỡ riêng với Thiên Chúa qua Lời của Ngài. Vì khi chúng ta đọc Lời
Chúa là lúc chúng ta đang nói chuyện trực tiếp với Thiên Chúa qua Lời của Ngài.
Qua Lời Chúa, “Thiên Chúa đang nói và
đang đến gặp gỡ con người, làm cho con người nhận biết Ngài trong đối thoại”[18]. Do đó, việc đọc
Lời Chúa cá nhân đưa chúng ta đi vào cuộc đối thoại gần gũi với Thiên Chúa hơn.
Một mình chúng ta đối diện và trao đổi trực tiếp với Thiên Chúa qua Lời của
Ngài. Ngài nói chúng ta nghe và chúng ta nói Ngài nghe. Những lời được ghi
trong sách giờ đây được chính Thiên Chúa nói trực tiếp với từng người chúng ta.
Lời Chúa ấy không còn là lời nói chung chung nhưng là lời nói cụ thể cho cá
nhân người đọc. “Lời Chúa đưa mỗi người
chúng ta đi vào một cuộc đối thoại với Đức Chúa: Vị Thiên Chúa đang nói dạy
chúng ta biết cách thưa chuyện với Ngài. Toàn thể cuộc sống con người trở thành
một cuộc đối thoại với Thiên Chúa, Đấng đang nói và đang nghe, đang mời gọi và
hướng dẫn đời ta”[19].
2. Dễ ghi nhớ
Lời Chúa để thực hành
Việc lắng nghe Lời
Chúa trong thánh lễ hay những giờ chia sẻ khó giúp chúng ta ghi nhớ được Lời
Chúa vì thường chúng ta nghe thoáng qua nên khó tập trung để ghi nhớ. Trong khi
đó, việc đọc Lời Chúa cá nhân giúp cho người đọc trực tiếp tiếp xúc với bản văn
nên việc ghi nhớ Lời Chúa dễ dàng hơn. Vì chưng, lúc chúng ta đọc Lời Chúa cá
nhân không chỉ mắt đọc mà cả tâm trí cùng đọc, nhờ đó Lời Chúa dễ đi vào tâm
trí, khắc sâu và lưu lại trong chúng ta hơn. Việc ghi nhớ Lời Chúa giúp chúng
ta “sống thân tình với Lời Thiên Chúa, Lời
được đọc và được học hỏi trong Giáo Hội”[20]. Vì thế, mỗi người
cần có một cuốn Sách Thánh của riêng mình để đọc và cầu nguyện. Một khi đã được
ghi nhớ trong tâm trí, Lời Chúa sẽ thúc đẩy chúng ta dấn thân trong các hoạt động
tông đồ và bác ái. “Những ai tưởng rằng
đã hiểu Thánh Kinh, hoặc ít ra một phần nào đó của Thánh Kinh, mà không ra sức
dùng trí tuệ mà xây dựng tình yêu vừa đối với Thiên Chúa, vừa đối với tha nhân,
thì chứng tỏ họ chưa hiểu Thánh Kinh”[21] Việc tiếp xúc mật
thiết với Lời Chúa “mở ra cho mỗi người
chúng ta khả năng sống mối phúc phát sinh từ Lời được lắng nghe và đem ra thực
hành”[22].
3. Được biến
đổi dễ dàng
Trong cuộc sống với biết
bao nhiêu lo toan, biến cố xảy ra, chúng ta phải phân định, chọn lựa và quyết định.
Việc đọc Lời Chúa cá nhân giúp chúng ta có cái nhìn sáng suốt và khôn ngoan
hơn, vì chúng ta không nhìn bằng đôi mắt con người mà đang được Lời Chúa hướng
dẫn. Lời Chúa “là ngọn đèn soi cho con bước,
là ánh sáng chỉ đường con đi” (Tv 119,105). Đặc biệt trong đời sống thiêng
liêng, “Lời Chúa là ánh sáng thật mà con
người cần đến”[23].
Việc sửa đổi bản thân là một điều khó vì đôi khi chúng ta không nhận ra được
chính mình hoặc ngại đối diện với con người thật của chính mình nên chúng ta
thường dễ tránh né sự thật. Việc đọc Lời Chúa cá nhân đem lại cho chúng ta cơ hội
biết rõ mình hơn vì chính Lời Chúa vạch trần những điều thầm kín nơi lòng mình.
“Việc đích thân đọc Thánh Kinh được kể
như một hành vi đền tội, nâng đỡ chúng ta trong hành trình sám hối và hoán cải,
giúp chúng ta đào sâu cảm thức thuộc về Giáo Hội và nâng đỡ chúng ta sống thân
tình hơn nữa với Thiên Chúa”[24]. Cuộc đời của
chúng ta sẽ được uốn nắn bởi Lời Chúa khi chúng ta để Lời Chúa đi vào lòng
mình. Chúng ta không thể tránh né hay che giấu trước Lời Chúa được vì Lời Chúa
như lưỡi gươm xé toạc tâm hồn chúng ta. Lời “sống
động, hữu hiệu và sắc bén hơn cả gươm hai lưỡi: xuyên thấu chỗ phân cách tâm với
linh, cốt với tủy; lời đó phê phán tâm tình cũng như tư tưởng của lòng người” (Dt
4,12). Lời Chúa ấy có thể làm chúng ta đau đớn khi biết rõ sự thật về bản thân
nhưng sau đó sẽ đem lại cho chúng ta sự chữa lành tận căn. Vì thế, những ai thường
xuyên đọc Lời Chúa cá nhân sẽ dễ dàng được Lời Chúa biến đổi. “Điều quan trọng là các tín hữu phải được dạy
cho biết nhận ra rằng cội rễ của tội chính là từ khước nghe Lời Chúa và đón nhận
nơi Chúa Giêsu, Ngôi Lời Thiên Chúa, ơn tha thứ mở ơn cứu độ ra cho chúng ta”.[25] Mỗi khi chúng ta
đọc Lời Chúa là lúc chúng ta đang mở lòng ra đón nhận chính Chúa. Dù chúng ta tội
lỗi nhưng qua sự gặp gỡ chân thành với Lời Chúa thì ơn biến đổi sẽ dần xuất hiện.
Đây là “khởi đầu cho một cuộc tạo thành mới”[26].
IV. TÂM THẾ
KHI ĐỌC LỜI CHÚA CÁ NHÂN
1. Không gian
Việc đọc Lời Chúa cá
nhân đòi hỏi một không gian riêng tư vì đây là lúc chúng ta nói chuyện riêng với
Thiên Chúa. Không gian này không nhất thiết phải là một phòng riêng nhưng có thể
là nơi bàn làm việc, một góc học tập hay một nơi nào đó mà chúng ta cảm thấy có
thể ở riêng một mình với Chúa được. Một không gian yên tĩnh và riêng biệt sẽ
giúp chúng ta không bị lo ra chia trí khi đọc Lời Chúa. Một không gian ồn ào
hay ngột ngạt sẽ dễ đem đến sự mỏi mệt nên khó tập trung vào bản văn Lời Chúa
đang đọc. Trong Tông huấn Verbum Domini, Đức
giáo hoàng Bênêđictô XVI đã nhắc: “Lời chỉ
có thể được công bố và lắng nghe trong thinh lặng, cả bề ngoài lẫn bề trong. Thời
đại chúng ta không cổ võ sự tĩnh lặng, nên đôi khi chúng ta có cảm tưởng người ta sợ phải tách mình ra khỏi các phương tiện
truyền thông đại chúng, dù chỉ trong khoảnh khắc. Chính vì thế, ngày nay, cần
phải giáo dục Dân Thiên Chúa về giá trị của sự thinh lặng. Tái khám phá tính
cách trung tâm của Lời Thiên Chúa trong đời sống Giáo Hội có nghĩa là tái khám
phá ý nghĩa của sự tĩnh lặng và sự bình an nội tâm”[27]. Trong một không
gian tĩnh lặng, Lời Chúa sẽ dễ dàng được đi vào và đón nhận trong lòng người đọc.
2. Thời gian
“Hãy đến gần Thiên Chúa, Người sẽ đến gần anh
em” (Kh 4,8a). Việc đọc Lời
Chúa cá nhân không bó buộc một thời gian cố định nên mọi người tự do sắp xếp
khung giờ thích hợp để thực hiện. Tuy nhiên, dù không bó buộc thời gian nhất định,
nhưng chúng ta cũng nên tự quy định cho mình một thời gian nào đó để cứ đến giờ
chúng ta sẽ đọc thì không bị quên hoặc làm biếng. Việc đọc Lời Chúa cá nhân là
việc làm riêng tư nên chúng ta không phải chạy đua với thời gian, không cần vội
vàng đọc cho nhanh hoặc làm cho xong. Tùy theo thời gian của mỗi người mà giờ đọc
Lời Chúa có thể kéo dài hay kết thúc sớm. Điều quan trọng là hiệu quả của việc
đọc Lời Chúa chứ không phải là thời gian bao lâu. Cho nên thời gian để làm việc
này hoàn toàn tự do và linh động.
3. Tư thế
Việc đọc Lời Chúa cá
nhân tuy là việc làm riêng tư nhưng cũng cần làm nghiêm túc. Vì chưng, đây
không phải là lúc chúng ta đọc một cuốn truyện hay một cuốn sách bình thường,
nhưng là lúc chúng ta đang gặp gỡ Chúa. Khi chúng ta tiếp khách hay đi thăm viếng
ai, chúng ta thường ăn mặc và đứng ngồi như thế nào thì trong giờ đọc Lời Chúa
chúng ta cũng nên giữ như vậy. Không nhất thiết chúng ta phải mặc đồ đẹp nhưng
ít ra cũng lịch sự, gọn gàng. Chúng ta có thể tự do chọn một hay nhiều tư thế đứng,
ngồi hay quỳ để đọc Lời Chúa miễn sao tư thế đó đem lại cho chúng ta sự thoải
mái dễ đi vào cầu nguyện là được. Có người sẽ nói rằng vậy nằm đọc Lời Chúa được
không. Chắc Chúa cũng chấp nhận thôi nhưng chúng ta biết mình là những con người
yếu đuối nên nhiều khi nằm mà cầm sách đọc thì dễ đi vào giấc ngủ hơn là cầu
nguyện. Nói chung, mỗi người tùy theo hoàn cảnh, sức khỏe và thói quen mà chọn
lựa tư thế phù hợp với mình. Việc đọc Lời Chúa cá nhân trong tư thế cầu nguyện
là cách chúng ta đáp lời Thiên Chúa, Đấng đang lên tiếng nói qua Lời của Ngài.
Cách cầu nguyện này làm lớn lên trong tâm hồn người đọc khát vọng được biết
ngày càng nhiều hơn nữa về Thiên Chúa, Đấng đã tỏ mình ra trong Lời của Ngài[28].
V. HOA TRÁI
THIÊNG LIÊNG QUA VIỆC ĐỌC LỜI CHÚA CÁ NHÂN
1. Xây dựng
tương quan mật thiết với Thiên Chúa
Thánh Augustino đã
nói: “Lời cầu nguyện của bạn chính là lời
bạn thưa với Thiên Chúa. Khi bạn đọc Sách Thánh, thì chính Thiên Chúa nói với bạn;
khi bạn cầu nguyện, thì chính bạn nói với Thiên Chúa”[29]. Việc đọc Lời
Chúa cá nhân giúp người đọc xây dựng được mối tương quan mật thiết với Thiên
Chúa hơn. Nếu trung thành đọc Lời Chúa mỗi ngày, người đọc và Thiên Chúa ngày
càng gần gũi nhau hơn vì năng gặp thì năng thân. Việc gặp gỡ Thiên Chúa thường
xuyên qua Lời của Ngài giúp người đọc đi sâu vào mối tương quan với Thiên Chúa
và Thiên Chúa cũng bước sâu vào cuộc đời của người đọc. Những buồn vui trong cuộc
sống của người đọc không còn là của riêng họ nữa nhưng có Thiên Chúa cùng chia
sẻ. Cũng như những điều Thiên Chúa muốn cũng sẽ được Ngài nói với người đọc. Việc
đọc Lời Chúa cá nhân là một trong những phương thế hữu hiệu giúp chúng ta cải
thiện tương quan với Thiên Chúa một cách dễ dàng. Thiên Chúa luôn lắng nghe, thấu
hiểu và cùng đi với con người trên mọi nẻo đường. Vì thế, “Lời Thiên Chúa có khả năng đáp lại các vấn đề mà con người phải đương
đầu trong đời sống hằng ngày. Chúng ta cần hết sức cố gắng để Lời Thiên Chúa xuất
hiện như một sự mở ra với các vấn đề của mình, một lời đáp cho các câu hỏi của
mình, một sự nới rộng các giá trị và đồng thời một sự thỏa mãn các khát vọng của
mình”[30].
2. Đời sống nội
tâm được vững mạnh
Cuộc sống có rất nhiều
lo toan và tràn ngập thông tin dễ làm cho tâm trí của chúng ta bất an. “Trong thời đại chúng ta, thời đại mà nhiều
điều chúng ta dựa vào để xây dựng đời sống chúng ta, để đặt niềm hy vọng, đều tỏ
ra phù du. Sớm hay muộn, tài sản, lạc thú và quyền lực cũng sẽ tỏ ra không có
khả năng thực hiện các nguyện vọng sâu xa nhất của trái tim con người”[31]. Chính việc đọc Lời
Chúa cá nhân giúp chúng ta tìm được câu trả lời cho cuộc đời mình, đem lại cho
chúng ta sự bình an nội tâm và sự vững vàng trước những trào lưu thế tục. Quả
thật, Lời Chúa sẽ hướng dẫn và trả lời những vấn nạn mà chúng ta đang gặp, nhất
là trong những lúc đau khổ. Khi đối diện với những nghịch cảnh, trong lòng
chúng ta thường sẽ nảy sinh những câu hỏi nhức nhối về ý nghĩa của chính đời
mình. Chúng ta không tìm được câu trả lời thỏa đáng trước mầu nhiệm sự dữ và
đau khổ. Tuy nhiên, trong những khoảnh khắc đau khổ ấy, chính Lời Chúa lại giúp
chúng ta tìm thấy được sự vỗ về cách nhiệm mầu từ tình yêu của Thiên Chúa. Điều
quan trọng là chúng ta phải dành cho Lời Chúa một vị trí ưu tiên bằng cách thường
xuyên đọc Lời Chúa để Lời Chúa thấm vào cuộc đời mình. Chỉ khi nào Lời Chúa có
chỗ trong tâm trí thì đời sống nội tâm của chúng ta sẽ vững mạnh. “Ai đặt nền tảng trên Lời của Chúa thì thực
sự xây dựng đời mình một cách chắc chắn và bền vững”[32]. Chúa Giêsu đã
sánh ví những người sống theo Lời Chúa như là những người khôn ngoan xây nhà
trên đá (x. Mt 7,24). Dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng ta đọc ra được các sứ
điệp mà Thiên Chúa muốn nói qua các dấu chỉ thời đại.
3. Củng cố đức
tin, đức cậy và đức mến
Chúng ta tin có Chúa,
cậy trông vào Ngài và yêu mến Ngài nhưng rồi không biết có xảy ra giống như lời
Chúa Giêsu đã cảnh báo, rằng khi Ngài đến liệu còn thấy lòng tin trên mặt đất nữa
chăng (x. Lc 18,8). Vì thế, việc đọc Lời Chúa cá nhân sẽ củng cố rất nhiều cho
đức tin, đức cậy và đức mến của người đọc trong khi chờ ngày Chúa đến. Chính Lời
Chúa sẽ nuôi dưỡng niềm tin, lòng mến và sự cậy trông cho chúng ta. Lời Chúa sẽ
giúp chúng ta luôn ghi nhớ chúng ta tin vào ai và ai đang ở cùng chúng ta. Việc
tiếp xúc với Thiên Chúa qua Lời Ngài nhắc chúng ta về điều này. Chúng ta không
đọc Lời Chúa như một quyển sách nhưng đang nói chuyện với Thiên Chúa là tác giả
chính của cuốn sách. Như thế, càng đọc Lời Chúa, niềm tin của chúng ta vào Ngài
càng vững chắc. Đức tin của chúng ta “được
hoàn thành trong cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô”[33] Ngôi Lời của
Thiên Chúa. “Đức tin phát sinh từ cuộc gặp
gỡ với Lời Chúa, giúp chúng ta coi đời sống con người đáng được sống trọn vẹn,
ngay cả lúc nó bị tan nát vì sự dữ”[34]. Đối với đức mến
cũng vậy, việc năng gặp gỡ Chúa qua Lời của Ngài giúp chúng ta yêu mến Ngài nhiều
hơn vì cảm nghiệm được tình yêu của Ngài dành cho chúng ta. Qua từng trang Sách
Thánh, chúng ta nhìn thấy và nhận ra tình yêu của Thiên Chúa dành cho mỗi người
chúng ta trong đó. Do đó, những ai càng đọc Lời Chúa chuyên cần càng say mê
Thiên Chúa. Đối với đức cậy cũng thế, việc đọc Lời Chúa cá nhân giúp chúng ta
biết rõ mình đang cậy trông vào ai một cách vững vàng, không mơ hồ. Chúng ta
tin nhận và biết rõ Thiên Chúa là nguồn cậy trông của chúng ta. Ngài là niềm hy
vọng duy nhất để chúng ta có động lực mà chiến đấu với tội lỗi. Ngài là cùng
đích duy nhất để chúng ta nỗ lực từng ngày vượt qua chính mình mà không bị thế
gian trói buộc. Chúng ta hoàn toàn ký thác cả cuộc đời chúng ta cho Thiên Chúa.
Chính Lời Chúa gieo trong chúng ta niềm hy vọng vào một tương lai tươi sáng, một
trời mới đất mới trong Nước của Thiên Chúa.
KẾT LUẬN
Tóm lại, sống trong một
xã hội càng phát triển thì việc đọc Lời Chúa cá nhân càng cần thiết. Vì chưng,
Lời Chúa không chỉ nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng của chúng ta mà còn là kim
chỉ nam hướng dẫn đời sống của chúng ta. “Vào
thời đại chúng ta, chúng ta thường dừng lại cách hời hợt trước giá trị của khoảnh
khắc đang qua đi, y như thể nó không có liên quan gì tới tương lai. Trái lại,
Tin Mừng nhắc chúng ta nhớ rằng mọi khoảnh khắc của cuộc sống chúng ta đều quan
trọng và phải được sống cách sâu đậm, vì biết rằng mỗi người sẽ phải trả lẽ về
cuộc đời của mình”[35].
Nhờ việc đọc lời Chúa
cá nhân, đời sống luân lý và lương tâm của chúng ta cũng được hướng dẫn và soi
sáng để chúng ta không bị lạc lối và hạn chế được những sai lầm trong cuộc đời.
“Lời Chúa soi sáng cuộc sống con người và
thúc bách lương tâm mỗi người xét lại đời sống của mình tận chiều sâu, bởi vì
toàn thể lịch sử nhân loại đều ở dưới quyền phán xét của Thiên Chúa”[36].
Với việc chuyên chăm
và kiên trì đọc và suy niệm Lời Chúa mỗi ngày, chúng ta sẽ khám phá thấy niềm
vui sâu lắng khi ở với Chúa trong Lời của Ngài. Niềm vui không ai lấy đi được,
niềm vui được biết Chúa và hiểu được điều Ngài muốn nói. Niềm vui trong đời sống
cầu nguyện giúp chúng ta ham thích thời gian được ở với Chúa. Thánh Ambrôsiô
nói: “Khi chúng ta tiếp nhận Sách Thánh
trong tay với đức tin và đọc Sách Thánh cùng với Giáo Hội, con người lại quay
trở về mà đi dạo với Thiên Chúa trong vườn địa đàng”[37].
Ước mong mỗi ngày sống
của chúng ta được hướng dẫn, thúc đẩy và biến đổi nhờ cuộc gặp gỡ thân tình với
Lời Chúa. Chúng ta hãy dành thời gian để đọc, suy niệm và đem Lời Chúa vào mọi
sinh hoạt đời thường; nhờ đó Lời Chúa ở lại, sống và trổ sinh hoa trái mọi ngày
trong suốt cuộc đời chúng ta.
Trích Bản tin Hiệp
Thông / HĐGMVN, Số 134 (Tháng 3 & 4 năm 2023)
[1] Công đồng
Vatican II, Hiến chế Dei Verbum – Lời
Thiên Chúa, 18.11.1965, bản dịch của Ủy Ban Giáo Lý Đức Tin – HĐGMVN (Hà Nội:
Nxb. Tôn Giáo, 2016), số 21.
[6] ĐGH.
Bênêđictô XVI, Tông huấn Verbum Domini –
Lời Chúa, 30.9.2010, bản dịch của Ủy Ban Kinh Thánh – HĐGMVN (Hà Nội: Nxb.
Tôn Giáo, 2011), số 7.
[37] ĐGH.
Bênêđictô XVI, Tông huấn Verbum Domini –
Lời Chúa, số 87.