Ý NGHĨA CỦA LÒNG SÙNG KÍNH THÁNH TÂM CHÚA GIÊSU
Giám mục Donald J. Hying[1]
WHĐ (22.6.2022) - Khi còn nhỏ, tôi rất thích bức tranh Thánh
Tâm Chúa Giêsu tuyệt đẹp được treo trong phòng ngủ của cha mẹ tôi. Một Chúa
Giêsu với nụ cười âu yếm chỉ vào trái tim của Người bị đâm thâu và cuốn mão
gai, trong một cử chỉ mời gọi rất thiết tha. Bất cứ khi nào nhìn vào bức tranh
đó, tôi luôn cảm thấy ấm áp như thể mình được ôm ấp, vỗ về, yêu thương, và như
thể Chúa Giêsu đang mời gọi tôi bước vào nguồn bình an và niềm vui của Người. Mẹ
tôi rất sùng kính Thánh Tâm Chúa nên mỗi Thứ Sáu đầu tháng, chúng tôi lại tận
hiến cuộc đời cho tình yêu và lòng thương xót của Người.
Vào mùa hè, đúng hơn là vào tháng Sáu, chúng ta cử hành trọng
thể lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu như một cách thế để đến gần với lòng thương xót và
sự tha thứ dịu dàng của Chúa hơn. Về mặt thơ ca, trái tim là biểu tượng của
trung tâm con người - cảm xúc, tình yêu, đam mê, ước muốn, và sức mạnh của ý
chí. Trong cuốn “The Sacred Heart of the
World”, tác giả David Richo giải thích rằng: “Trái tim của chúng ta là trung tâm ôn hoà của cái tôi vô ngã và nó có một
khát vọng đó là sự mở ra. Trái tim là năng lực để mở ra.… Trái tim chứa đựng khả
năng để vươn tới, vì vậy, nó là liều thuốc giải độc cho sự tuyệt vọng.… Việc
chiêm ngắm Trái tim Chúa Giêsu cho chúng ta thấy chúng ta thực sự sâu sắc đến mức
nào, tiềm năng yêu thương của chúng ta rộng
lớn biết bao, và khát vọng sự sống của chúng ta mạnh mẽ biết chừng nào".
Trong Tin Mừng, chúng ta thấy Chúa Giêsu thổn thức vì thương
đám đông dân chúng (x. Mt 9, 36); chính Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng, Người
“có lòng hiền hậu và khiêm nhường”
(Mt 11, 29). Thánh Tâm Chúa Giêsu đã bắt đầu đập trong lòng Đức Trinh Nữ Maria
cách đây hơn 2000 năm, và hiện nay vẫn tiếp tục đập trong nhân tính được tôn
vinh của Chúa Kitô Phục Sinh. Thánh Tâm ấy sẽ rung động mãi mãi, bơm tràn ân sủng,
lòng thương xót, và sự sống của Thiên Chúa cho toàn thể nhân loại. Nơi Thánh
Tâm, chúng ta cảm nghiệm được lòng thương xót vô bờ của Thiên Chúa cũng như ước
muốn vô tận của Ngài là được ở trong mối tương quan thân thiết với chúng ta.
Trong nhiều thế kỷ, có những Kitô hữu đã phát triển những
hình ảnh khắc nghiệt về Thiên Chúa và Chúa Giêsu, theo đó, các Ngài giống như
những thẩm phán đáng sợ, xa rời thực tại của con người, và sẵn sàng ra hình phạt
đối với những ai không tuân giữ đạo lý. Còn Đức Trinh Nữ Maria và các Thánh đã
trở thành những vị rất thiết thân, gần gũi đến bên Thiên Chúa để cầu bầu cho
chúng ta, và cho những linh hồn tội lỗi, lầm lạc.
Học thuyết của phái Jansen, đặc biệt thịnh hành ở Pháp vào
thế kỷ XVI và XVII, đã nhấn mạnh quá mức đến cơn thịnh nộ của Thiên Chúa, đến sự
bất xứng của bản tính con người, và đến sự sợ hãi như một phản ứng căn bản của
con người khi đối diện với Thiên Chúa.
Nhìn trong bối cảnh này, những cuộc hiện ra của Thánh Tâm
Chúa Giêsu với thánh nữ Margaret Mary Alacoque cho thấy sự cần thiết của việc
điều chỉnh về mặt thần học, và việc cân bằng về đời sống thiêng liêng liên quan
đến những nhận thức sai lầm phổ biến về Đức Kitô. Chúa Giêsu đã mặc khải cho
thánh nữ Thánh Tâm của Người luôn cháy bỏng tình yêu dành cho nhân loại như thế
nào. Đó là một trái tim bị đâm thâu, bị đóng đinh, luôn tuôn tràn ơn cứu độ và
lòng thương xót. Cũng vì tình yêu, Chúa Giêsu mong mỏi chúng ta dâng hiến tình
yêu và sùng kính dành cho Thánh Tâm Người. Nếu như một số hình thức đạo đức méo
mó chỉ tập trung vào sự trừng phạt của Thiên Chúa, thì Thánh Tâm lại nhấn mạnh
đến lòng thương xót; Nếu như nhiều tín hữu thấy Thiên Chúa thật đáng sợ, thì
Thánh Tâm biểu lộ tình yêu và niềm vui linh thánh; và nếu như trước đây người
ta thấy Chúa Giêsu có vẻ xa cách và không thể tiếp cận, thì Thánh Tâm vẫy gọi
chúng ta bước vào lò lửa tình yêu thần linh của Người.
Thánh Margaret đã diễn tả trải nghiệm của ngài về những lời
của Chúa Giêsu như sau: “Thánh Tâm của Ta
yêu thương loài người, và yêu thương con, đến nỗi nó không thể kìm nén ngọn lửa
tình yêu đang bùng cháy lâu hơn nữa. Ngọn lửa tình yêu phải bùng cháy nơi con
và hiển lộ Trái tim của Ta cho thế giới. Nhờ đó, đời sống nhân loại được phong
phú bằng chính nguồn kho báu ân sủng của Ta”. Sau mạc khải này, Chúa Giêsu
đã liên kết trái tim của thánh nữ với trái tim của Người bằng sự kết hợp của
tình yêu và niềm vui thần bí.
Như thánh Gioan đã nhắc chúng ta rằng, Thiên Chúa là tình
yêu (x. 1 Ga 4), Đấng đã hiến mình vì nhân loại; khao khát mang lại ơn cứu độ
muôn đời cho chúng ta; và tìm kiếm những con chiên đi lạc, mang vác chúng vai
và đưa về ràn. Toàn thể biến cố Chúa Kitô là một sứ mệnh của lòng thương xót.
Vì Chúa Con, trong sự vâng lời Chúa Cha tuyệt đối đã nhập thể, trở nên phàm
nhân như chúng ta để rao giảng Tin Mừng về Nước Trời, chữa lành người đau bệnh,
tha thứ cho kẻ tội lỗi, cho kẻ đói ăn, và cuối cùng hiến trao mạng sống trên thập
giá. Mỗi lời nói, hành động, cử chỉ và thái độ của Chúa Giêsu đều biểu lộ một
tình yêu trọn vẹn, tinh khiết, và quảng đại đối với từng người. Nếu yêu thương
có nghĩa là sẵn sàng làm điều tốt cho người mình yêu một cách vô vụ lợi, thì
chúng ta thấy sự trọn vẹn của tình yêu ấy nơi chính trái tim rực cháy của Chúa
Kitô.
Chúng ta đừng nghĩ rằng một tình yêu như thế là ngây thơ,
đơn giản hoặc dễ dàng, vì đó là tình yêu của một Thánh Tâm rực cháy, bị cuốn
vòng gai, bị đâm thâu và rỉ máu. Việc Đức Kitô bị đóng đinh là con đường kinh
hoàng xuyên qua thung lũng của bóng tối và sự dữ mà chính Thiên Chúa bước đi,
ôm lấy mọi tội lỗi, đổ vỡ, và chết chóc rình rập và hủy diệt chúng ta. Bằng
cách im lặng trước những kẻ bắt bớ mình, cầu nguyện cho những kẻ giết mình, yêu
thương tên trộm đang hấp hối, và nài xin sự tha thứ cho kẻ tội lỗi, Chúa Giêsu
cho thấy rằng tình yêu vô điều kiện, vô bờ bến và thần linh của trái tim Người
là sức mạnh duy nhất có thể chữa lành thế giới đầy hận thù, tội lỗi và từ khước
Thiên Chúa. Bằng cách tự mình gánh lấy toàn bộ tội ác của con người mà từng người
trong mọi thời đại mắc phạm, Chúa Kitô đã biến bóng tối bao trùm này trở thành
ánh sáng của sự Phục sinh.
Hành động triệt để
Trong hành động cứu chuộc triệt để này, Đức Chúa phục vụ như
một nghệ sĩ đấu vật Aikido (Hiệp khí
đạo). Aikido là một hình thức võ thuật
mà mục đích là để tước vũ khí của đối phương nhưng không gây thương tích. Bằng
cách hấp thụ và làm chệch hướng năng lượng tiêu cực hung hãn của đối phương, võ
sĩ Aikido tước vũ khí của đối phương
khi biến bạo lực thành một lực nhẹ nhàng nhưng chắc chắn, không gây thương tổn
cho ai, nhưng ngăn chặn hành vi gây hấn. Đây chẳng phải là điều Chúa Giêsu đã
thực hiện trong cuộc khổ nạn và cái chết của Người sao? Chúa Giêsu đón nhận mọi
bạo lực, xấu xa, hận thù và tội lỗi của thế gian vào bản thân mình, để chúng giết
chết Người và dường như tiêu diệt nguồn lực quan trọng của Người là tình yêu, sự
chữa lành và hòa bình. Nhưng bằng cách hấp thụ toàn bộ bóng tối, Chúa Giêsu đã
chiến thắng sức mạnh của nó trong một của lễ hiến thân tối cao dâng lên Chúa
Cha trên bàn thờ thập giá. Sự chết và phục sinh của Đức Kitô là sự hấp thụ nhẹ
nhàng nhưng mạnh mẽ, làm chệch hướng và biến bạo lực thành tình yêu, tội lỗi
thành ân sủng, hận thù thành tha thứ, và cái chết thành sự sống. Chiến thắng của
Thánh Tâm là chiến thắng tột đỉnh của tình yêu.
Trong một bài phát biểu trước các giám mục Ý, Đức Hồng Y
Joseph Ratzinger đã từng diễn đạt như thế này: “Những gì Chúa Giêsu rao giảng trong Bài giảng trên núi, thì giờ đây Người
thực hiện; Chúa Giêsu không lấy bạo lực chống lại bạo lực, như Người có thể đã
làm, nhưng Người chấm dứt bạo lực bằng cách biến nó thành tình yêu. Hành động của
giết chóc, của sự chết, được biến thành một hành động của tình yêu”.
Đối diện với những cuộc khủng bố bạo lực không ngừng, những
vụ xả súng hàng loạt, những hình thức lạm dụng, và cả những hành vi coi thường
sự sống thánh thiêng của con người, xã hội đương đại của chúng ta sẽ chỉ tìm thấy
hy vọng, sự chữa lành, và hòa bình qua Thánh Tâm Chúa Giêsu Kitô.
Việc tôn sùng Thánh Tâm bao gồm những gì? Chúng ta hiểu về
Lòng sùng kính này như thế nào? Sự thánh hiến chính thức, dâng lễ hàng ngày, cử
hành Bí tích Thánh Thể và hòa giải vào các ngày Thứ Sáu đầu tháng liên tiếp,
trưng bày và tôn vinh hình ảnh Thánh Tâm, tất cả đều bao gồm một số thực hành cụ
thể liên quan đến lòng sùng kính sâu sắc này.
Giống như bất kỳ sự thánh hiến nào, sự tận hiến cho Thánh
Tâm là sự nối dài cam kết phép Rửa của chúng ta. Trong nước rửa tội, chúng ta
được mặc lấy Đức Kitô, được Chúa Thánh Thần xức dầu để sống như một thụ tạo mới
trong sự sống của Chúa Ba Ngôi, và để đón nhận phúc lành của Phúc Âm. Tận hiến
cho Thánh Tâm là một cách thức tận hiến riêng tư trong tình yêu để canh tân và
sống lời hứa phép Rửa của chúng ta. Chúng ta nhìn nhận quyền tối thượng của
Chúa Giêsu trong cuộc đời mình, cam kết dâng trao tình yêu cho Người, Đấng đã
yêu thương chúng ta bằng tình yêu nhân từ và quảng đại. Vào mỗi Thứ Sáu đầu
tháng, khi gia đình tôi đọc lại lời nguyện tận hiến, tôi luôn được nhắc nhở về
sự hiện diện, che chở, và quyền năng của Chúa Giêsu trong cuộc đời tôi. Lời cầu
nguyện đó đã thôi thúc tôi cố gắng cư xử với người khác như tôi đối xử với
chính Chúa Giêsu Kitô. Nếu bạn chưa làm như vậy, hãy cân nhắc việc dâng hiến
hôn nhân, gia đình, mái ấm, và cuộc đời của bạn cho Thánh Tâm một cách chính thức.
Điều đó sẽ tạo ra một khác biệt lớn.
Sự hiến dâng hàng ngày là một lời cầu nguyện đơn giản, trong
đó chúng ta dâng lên Thiên Chúa ngày sống của chúng ta: lời cầu nguyện, công việc,
niềm vui và đau khổ. Sự hiến dâng này đổi mới sự thánh hiến của chúng ta và nhắc
nhở chúng ta sống trong tâm niệm thánh thiện rằng những gì chúng ta thực hiện,
nói năng, quý trọng và ấp ủ phải là sự dâng trao lại cho Thiên Chúa, Đấng đã thực
hiện biết bao điều kỳ diệu cho chúng ta. Tôi nhớ việc cầu nguyện buổi sáng khi ở
trường; nghi thức cầu nguyện hàng ngày này nhắc tôi rằng những gì tôi đã làm ở
trường, ở nhà, ở sân chơi, với gia đình, với bạn cùng lớp có ý nghĩa quan trọng
đối với Thiên Chúa, và thôi thúc tôi muốn cống hiến hết sức mình.
Vào thời điểm mà các tín hữu không thường xuyên lãnh nhận
Thánh Thể, việc Chúa Giêsu đòi chúng ta xưng tội và rước lễ vào mỗi Thứ Sáu đầu
tháng là cách cơ bản để chúng ta gặp được tình yêu của Chúa. Trong Bí tích
Thánh Thể, Chúa Giêsu hoàn toàn hiến thân cho chúng ta, nghĩa là Người nên một
trong thân xác, linh hồn và sự sống của chúng ta. Chúng ta được kết hợp sâu xa
với Đức Kitô, Đấng mà chúng ta đón nhận qua tấm bánh Thánh Thể. Trong Bí tích
Hòa giải, chúng ta cảm nghiệm được lòng thương xót và sự tha thứ mà Chúa Giêsu
thực hiện trên đồi Canvê, nơi chúng ta nhận được vòng tay dịu dàng và quyền
năng chữa lành của Người trong mầu nhiệm Vượt qua. Qua các bí tích này, Chúa
Giêsu kéo chúng ta vào trái tim Người và cho phép chúng ta cảm nghiệm được tình
yêu và niềm vui thiên quốc ngay trong cuộc sống này. Tất cả sự phong phú của đời
sống nội tại của Thiên Chúa đều được bày tỏ nơi Thánh Tâm Đức Kitô và được trao
hiến cho chúng ta trong Thánh Lễ và khi xưng tội.
Khi tôn vinh và trưng bày hình ảnh về Thánh Tâm, chúng ta mời
gọi người khác cảm nghiệm tình yêu của Chúa Giêsu đối với chính họ. Sức mạnh của
thị giác thật hiệu quả, vì cho tới nay, tôi vẫn có thể nhớ từng chi tiết bức
tranh Thánh Tâm Chúa Giêsu trong phòng ngủ của bố mẹ tôi! Chúng ta chẳng thể thờ
ơ hoặc vô cảm khi được chiêm ngắm một hình ảnh thánh thiêng và đầy lòng thương xót
như thế. Một khi nhìn vào ảnh Thánh Tâm, trái tim chúng ta sẽ được tan chảy,
tâm hồn chúng ta sẽ được đổi mới, và ý chí chúng ta sẽ được thúc đẩy để dâng
trao cuộc đời mình cho Thiên Chúa.
Cần nhớ rằng, lòng sùng kính
Thánh Tâm không phải là ma thuật, là phép thần thông hoặc là vé tự động bảo đảm
chúng ta được lên thiên đàng; Trái lại, đó là một cách thế thiêng liêng giúp
chúng ta cảm nghiệm sự viên mãn của Phúc Âm, của Tin mừng tình yêu cứu độ mà
Thiên Chúa tuôn đổ trên chúng ta qua Chúa Giêsu Kitô. Khi càng tiến tới trong sự
hiểu biết và hiệp thông với Thiên Chúa, chúng ta sẽ càng yêu mến Chúa Giêsu sâu
sắc hơn, và càng sống trong mối tương quan biến đổi và cứu chuộc trong mọi chi
tiết của cuộc đời chúng ta hơn. Lòng sùng kính này hiệp nhất tâm trí, trái tim,
và ý chí của chúng ta trong một hành động dâng hiến tuyệt vời - một sự dâng
trao hoàn toàn bản thân chúng ta cho Đấng đã hiến thân cách trọn vẹn cho chúng
ta và vì chúng ta trước.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: simplycatholic.com