KHI NÀO VÀ TẠI SAO CHA MẸ CẦN XIN LỖI CON CÁI?

Zoe Romanowsky

WHĐ (19.11.2022) - Cha mẹ cần xin lỗi con cái!

Điều này nghe có vẻ khác thường, nhưng mang lại những lợi ích tuyệt vời khi chúng ta thừa nhận lỗi lầm của mình với con cái.

Là cha mẹ, ắt hẳn chúng ta khó có thể đếm được số lần chúng ta yêu cầu con cái xin lỗi mình vì điều gì đó, cũng như số lần mà chúng ta hy vọng trẻ sẽ tự giác để nghĩ ra và làm điều đó. Nhưng chúng ta đã xin lỗi con mình bao nhiêu lần rồi?

Thoạt nhìn, khái niệm nói lời xin lỗi với con cái dường như đi ngược lại bổn phận kính trọng và hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ. Nhưng thực ra, điều đó hoàn toàn phù hợp với ý nghĩa của việc nuôi dạy con cái tốt và là một phần của việc xây dựng các mối tương quan lành mạnh, hài hòa trong gia đình chúng ta.

Xây dựng niềm tin và sự gắn bó

Một điều hết sức thuyết phục đó là việc xin lỗi con cái không làm giảm uy quyền của cha mẹ; thay vào đó, chính sự xin lỗi ấy phát triển lòng tin, từ đó thúc đẩy sự gắn bó vững bền và lành mạnh, vốn là nền tảng cho mối tương quan giữa cha mẹ và con cái. Hơn nữa, sự gắn bó vững bền, lành mạnh, và yêu thương còn là nền tảng cho những mối tương quan mà trẻ xây dựng với người khác khi chúng trưởng thành.

Việc xin lỗi cũng giúp người ta nhìn nhận điểm yếu của mình, và do đó tạo điều kiện để trẻ coi cha mẹ mình là người không hoàn hảo, một người mà chúng có thể tin tưởng khi chúng đối diện với những sai sót và thất bại của chính mình.

Nêu gương khiêm tốn và hành vi rộng lượng

Xin lỗi một đứa trẻ là gương mẫu về cách cư xử mà chúng ta muốn dạy cho con cái. Chúng ta muốn trẻ học được xin lỗi như thế nào và khi nào, và làm điều đó mà không cảm thấy sợ hãi hay ngại ngần.

Khi chúng ta nói lời xin lỗi với tư cách là người lớn, điều đó dạy trẻ rằng sự tự nhận thức và khiêm tốn là cần thiết đối với tất cả mọi người, bất kể tuổi tác hay địa vị. Ngoài ra, khi nói lời xin lỗi cũng là dịp để chúng ta dạy cho trẻ những từ cần nói, và trong những loại tình huống nào cần phải xin lỗi, bình thường hóa việc xin lỗi như một điều chúng ta thực hiện với những người chúng ta yêu thương.

Hiểu rõ giá trị sự tha thứ của Thiên Chúa

Sẽ rất hữu ích nếu trẻ thấy rằng cha mẹ chúng cũng cần được tha thứ — từ người khác và từ Thiên Chúa. Khi một gia đình ưu tiên việc nhận trách nhiệm, xin lỗi và tha thứ, điều đó sẽ mở đường cho con cái hiểu được sự cần thiết của việc hòa giải với Thiên Chúa.

Chúng ta nên xin lỗi vì những điều gì?

Bất cứ lúc nào chúng ta thấy rằng mình đã vi phạm luật yêu thương và tôn trọng, tử tế và kiên nhẫn, chúng ta nên xin lỗi.

Dưới đây là một số ví dụ về những câu xin lỗi khi tình huống xảy ra và chúng ta có thể dùng đển nói với con cái.

- Bố/mẹ xin lỗi vì đã nặng lời với con;

- Bố/mẹ xin lỗi vì đã không lắng nghe những gì con đang cố gắng nói với Bố/mẹ;

- Bố/mẹ xin lỗi vì đã xao lãng và không dành thời giờ đủ với con;

- Bố/mẹ xin lỗi vì quá lo lắng nên Bố/mẹ đã ngăn cản con dũng cảm thử một điều gì đó mới,… ;

- Bố/mẹ xin lỗi vì đã thành kiến trước khi hỏi con về chuyện gì đã thực sự xảy ra.

Chúng ta hãy nhớ rằng:

- một lời xin lỗi chân thành cần tập trung vào những gì chúng ta đã làm chứ không phải vào bất kỳ lời bào chữa nào cho lý do tại sao chúng ta lại cư xử như vậy.

- một lời xin lỗi chân thành cần nêu rõ chúng ta xin lỗi vì điều gì, và có thể bao gồm sự thừa nhận về những gì lẽ ra chúng ta nên làm.

Cũng đừng quên rằng ngay sau khi xin lỗi, chúng ta cần xin sự tha thứ. Chúng ta thừa nhận hành vi sai trái của mình, không coi nhẹ lỗi của mình, và chân thành bày tỏ sự hối tiếc, đồng thời, cho trẻ thấy rằng chúng ta hiểu sự sai lỗi đã làm tổn thương chúng như thế nào. Để thực hiện điều này, chỉ cần nói cách đơn giản, chẳng hạn như: Con sẽ tha thứ cho Bố/mẹ chứ?

Sau đó, chúng ta có thể trao đổi với trẻ thêm về tình huống và dùng nó như một cơ hội để trò chuyện. Cũng giống như lời xin lỗi, hãy điều chỉnh việc trao đổi sao cho phù hợp với độ tuổi và sự trưởng thành của trẻ.

Khi chúng ta bộc lộ những điểm yếu của mình với con cái, trẻ sẽ học được rằng phạm sai lầm là điều bình thường và phải nhìn nhận lỗi lầm đó. Nhận thức và tố chất này sẽ ở bên trẻ suốt đời trong tất cả các mối tương quan của chúng, đồng thời tạo nên mối liên kết bền chặt hơn giữa cha mẹ và con cái.

Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: aleteia.org (16. 11. 2022)