CHÚA NHẬT 1 MÙA
CHAY NĂM B
LM Antôn
Nguyễn Cao Siêu SJ
PHÚC ÂM: Mc 1:12-15
Khi ấy, Thánh Thần thúc đẩy Chúa Giêsu vào hoang địa và Người
ở đó suốt bốn mươi đêm ngày, chịu Satan cám dỗ, sống chung với dã thú và các
Thiên Thần hầu hạ Người.
Sau khi Gioan bị bắt, Chúa Giêsu sang xứ Galilêa, rao giảng
Tin Mừng của nước Thiên Chúa, Người nói: “Thời giờ đã mãn, và nước Thiên Chúa
đã gần đến; anh em hãy ăn năn sám hối và tin vào Tin Mừng”.
CÂU HỎI TÌM HIỂU
1. Ngay trước khi và ngay sau khi Đức Giêsu bị cám dỗ, có những
biến cố quan trọng nào xảy ra trong cuộc đời Đức Giêsu?
2. Đọc Mc 1,10.12. Cho biết những hoạt động khác nhau của Thần Khí nơi con người Đức
Giêsu.
3. Theo bạn, tại sao Thần Khí lại "đẩy" Đức Giêsu
vào hoang địa? Trong 40 ngày ở đó, Đức Giêsu làm gì?
4. Bốn mươi ngày là khoảng thời gian bao lâu? Đọc Sáng thế
7,4; Xuất hành 24,18; 34,28; Dân số 13,25; 1 Samuel 17,16; 1 Vua 19,8.
5. Đối với Đức Giêsu, Xatan là ai, nó làm gì? Đọc Mc 1,13;
3,23. 26; 4,15; 8,33.
6. Thánh Mác-cô có cho ta biết Đức Giêsu bị cám dỗ về chuyện
gì không? Đọc Mt 4,1-11 và Lc 4,1-13. Cuối cùng Đức Giêsu có thắng được cơn cám
dỗ đầu tiên của Xa-tan không?
7. Đọc Mc 1,13. Bạn nghĩ gì về chuyện Đức Giêsu sống bên dã
thú và có các thiên sứ phục vụ Người?
8. Theo bạn, tại sao Giáo hội chọn đọc bài Tin Mừng này trong
Chúa nhật thứ nhất Mùa Chay?
GỢI Ý SUY NIỆM:
Đức Giêsu giống các tội nhân khi xếp hàng để lãnh phép rửa của
Gioan. Ngài cũng giống chúng ta khi bị Xatan cám dỗ trong hoang địa. Đâu là những
cám dỗ bạn thường gặp trong cuộc sống mỗi ngày? Làm sao bạn có thể thắng được
những cám dỗ ấy?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Ngay trước khi bị Xatan cám dỗ, Đức Giêsu đã chịu phép rửa
bởi ông Gioan Tẩy giả (Mc 1,9-11). Và sau khi bị Xatan cám dỗ, và sau khi ông
Gioan bị nộp, Đức Giêsu đã bắt đầu đi rao giảng Tin Mừng trong miền Galilê (Mc
1,14-15). Chịu phép rửa bởi ông Gioan ở sông Giođan là biến cố quan trọng đối với
Đức Giêsu, vì qua đó Ngài có một kinh nghiệm đặc biệt, đó là nghe thấy tiếng
Chúa Cha nói với mình, và nhìn thấy Thần Khí ngự xuống trên mình. Từ kinh nghiệm
đó, Đức Giêsu biết đã đến lúc mình phải lên đường rao giảng Tin Mừng. Đây là
khúc quanh lớn trong cuộc đời Đức Giêsu, vì từ nay Ngài chấm dứt giai đoạn làm
thợ ở làng Nadarét đã kéo dài hơn ba mươi năm (Mc 6,3), để tập trung vào sứ mạng
đi khắp nơi loan báo về Nước Thiên Chúa.
2. Khi chịu phép rửa bởi ông Gioan ở sông Giođan, Đức Giêsu bị
dìm xuống nước. Ngay sau khi Ngài lên khỏi nước, Thần Khí như chim bồ câu ngự
xuống trên Ngài (Mc 1,10). Đức Giêsu đã nhận được Thần Khí, nghĩa là được Chúa Cha xức
dầu tấn phong làm Mêsia để đi loan báo tin mừng (x. Is 61,1; Cv 10,38). Thần
Khí vẫn ở với Đức Giêsu luôn, và chính Thần Khí này đã đẩy (ekballei)
Ngài vào hoang địa (Mc 1,12). Như thế chuyện Đức Giêsu đi vào hoang địa và ở đó
suốt bốn mươi ngày, chịu Xatan cám dỗ, là chuyện nằm trong ý định của Thiên
Chúa. Thần Khí vẫn ở với Đức Giêsu trong thời gian bốn mươi ngày trong hoang địa,
soi sáng cho Ngài thấy ý muốn của Chúa Cha, và nâng đỡ Ngài khi Ngài bị Xatan
cám dỗ.
3. Thần Khí hẳn có mục đích khi “đẩy” Đức Giêsu vào hoang địa.
Trong nơi vắng vẻ này, Đức Giêsu đã có một thời gian khá dài để sống gần gũi
thân tình với Chúa Cha, lắng nghe Cha để biết ý Cha về hướng đi sắp tới của đời
mình. Vì là “Con yêu dấu, làm Cha hài lòng” (Mc 1,11), nên trong hoang địa, Đức
Giêsu chỉ muốn tìm biết ý muốn của Chúa Cha để thi hành trong đời Ngài. Tuy
nhiên, trong hoang địa, bên cạnh sự hiện diện của Thần Khí còn có sự hiện diện
của Xatan. Nhiệm vụ của Xatan là “cám dỗ” hay “thử thách” (peirazô) Đức Giêsu,
nghĩa là lôi kéo Đức Giêsu đi theo con đường của nó, ngược với con đường của
Chúa Cha. Trong cảnh cô tịch của hoang địa, Đức Giêsu sẽ chịu sự tác động của cả
Thần Khí lẫn Xatan. Ngài sẽ phải chọn một hướng đi cho mình.
4. “Bốn mươi ngày, bốn mươi đêm” là một lối nói thường được
dùng trong Cựu Ước để chỉ một khoảng thời gian tương đối dài: đó là thời gian
trận mưa dẫn đến Đại hồng thủy (St 7,4), thời gian ông Môsê ở trên núi Sinai
(Xh 24,18; 34,28), thời gian ngôn sứ Êlia đi đến núi Khôrép (1 V 19,8). Có khi
Cựu Ước chỉ dùng lối nói “bốn mươi ngày”: đó là thời gian do thám đất Canaan
(Ds 13,25), thời gian tên Philitinh đứng ra thách thức dân Ítraen (1 Sm 17.16).
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu bị cám dỗ trong “bốn mươi ngày.” Khoảng
thời gian giữa biến cố Phục sinh và Lên trời của Đức Giêsu cũng là bốn mươi
ngày (Cv 1,3).
5. Trong Tin Mừng Máccô, Xatan được nhắc đến nhiều lần (Mc
1,13; 3,23.26; 4,15; 8,33). Ngay từ khi Đức Giêsu chưa bắt đầu sứ vụ, nó đã cám
dỗ Ngài (Mc 1,13). Sau này nó còn khéo léo cám dỗ Ngài qua môn đệ Phêrô (Mc
8,33). Rõ ràng Xatan là kẻ thù mà Đức Giêsu phải đối mặt trong suốt sứ vụ trần
thế của Ngài. Để khai mở Nước Thiên Chúa trên trần gian, Đức Giêsu không thể
không bước vào cuộc chiến với nước của Xatan. Nhiệm vụ quan trọng của Ngài là đẩy
lui Xatan ra khỏi thế giới con người, ra khỏi những người bị nó ám (Mc 3,23).
Xatan cũng lấy đi hạt giống Lời Chúa được gieo trong tâm hồn con người (Mc
4,15). Thánh sử Máccô còn gọi Xatan là Bêendêbun, là tướng của các quỷ (Mc
3,22). Nhiệm vụ của Đức Giêsu là trừ quỷ (daimonia, Mc 1,34.39). Ngài còn cho
các môn đệ quyền này (Mc 3,15; 6,13). Quỷ còn được gọi là các thần ô uế (Mc
1,23.27; 3,11).
6. Khác với Tin Mừng Mátthêu và Luca, Tin Mừng Máccô không
cho ta biết Đức Giêsu bị Xatan cám dỗ về điều gì, cũng không nói rõ Ngài có chiến
thắng thử thách của nó không. Tuy nhiên, qua những phép lạ trừ quỷ của Đức
Giêsu sau này (Mc 1,23-27; 5,1-20; 9,14-29), ta biết rõ Ngài đã chiến thắng
Xatan. Suốt cả sứ vụ của Đức Giêsu là một cuộc chiến không khoan nhượng với
Xatan, và Ngài luôn chiến thắng qua những lần đuổi quỷ thành công. Việc Ngài từ
chối đề nghị của Phêrô, chấp nhận cuộc Khổ Nạn theo ý Cha, là một chiến thắng lớn
trên Xatan (Mc 8,33).
7. Việc Đức Giêsu sống giữa các dã thú cho thấy Ngài như Ađam
mới, sống trong vườn địa đàng hài hòa với các con vật này (x. St 2,19-20).
Chúng như được thuần hóa, không có nguy cơ hãm hại Ngài (x. Is 11,1-9). Các
thiên thần phục vụ Đức Giêsu, điều đó cho thấy Ngài là Con Thiên Chúa, Đấng trổi
vượt trên họ. Phục vụ ở đây thường có nghĩa là đem lại thức ăn như xưa thiên sứ
đã đem thức ăn cho ngôn sứ Êlia khi ông đói (1 V 19,5-7). Tuy nhiên, phục vụ
cũng có thể mang nghĩa rộng hơn.
8. Giáo hội cho đọc bài Tin Mừng hôm nay trong Chúa nhật I
Mùa Chay vì nhiều lý do. Mùa Chay là thời gian chúng ta bước vào cuộc chiến nội
tâm, nhận ra sự có mặt của Xatan trong đời mình, khám phá ra những cám dỗ tinh
vi của nó, và tìm cách thắng vượt chúng. Mùa Chay là thời gian chúng ta nghe lời
mời gọi của Chúa Giêsu: “Hãy hối cải và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,15). Hối cải là
từ bỏ Xatan với những quyến rũ của nó, từ bỏ tội lỗi với những khoái lạc kèm
theo, từ bỏ những khuynh hướng xấu đã có từ lâu. Mùa Chay là thời gian sống
tĩnh lặng, cầu nguyện, chay tịnh để chiến đấu, và biết mình sẽ chiến thắng như
Đức Giêsu đã chiến thắng Xatan trong hoang địa.