GIẢI ĐÁP THẮC MẮC CHO NGƯỜI TRẺ CÔNG GIÁO
Bài 68: VƯỢT QUA LƯỜI BIẾNG
Hỏi: Dù là sinh viên phải học tập, nhưng nhiều
khi trong con vẫn bị cám dỗ lười biếng. Không biết có cách nào giúp con siêng
năng học tập, chăm chỉ làm việc hay không ah?
Trả lời:
Bạn thân mến,
Khi đọc câu hỏi của bạn, tôi cũng mỉm cười với mình vì đôi
khi chính tôi cũng rơi vào tình trạng uể oải, trì hoãn một vài việc không làm
ngay hoặc khó tập trung vào công việc mình được giao. Để vượt qua tình trạng này,
tôi xin mách bạn một vài gợi ý, bạn hãy áp dụng thử xem. Tôi hi vọng bạn sẽ sớm
khắc phục tình trạng lười của mình.
Nguyên nhân của sự lười
biếng?
Tình trạng lười biếng, uể oải, chây lỳ, thiếu sức sống, trì
hoãn công việc. Đó là những từ ngữ dùng để diễn đạt sự thiếu nhanh nhẹn, thiếu
sự sẵn sàng trước công việc, học tập hay một trách nhiệm nào đó của chúng ta. Ở
đây bạn dùng từ lười biếng.
Người rơi vào tình trạng này có những nguyên nhân rất khác
nhau:
- Có thể bạn lười vì không muốn đối
diện với việc gì đó mà bạn không thích, hay “việc
đó chán phèo”, nó không phải sở trường của bạn, bạn đang thiếu động lực, hoặc
bạn quá nhiều việc và bạn không biết bắt đầu từ đâu.
- Đôi khi bạn cảm thấy căng thẳng
với người cùng cộng tác chung với mình hoặc việc đó quá sức mình làm dẫn đến
tình trạng “ngao ngán” mỗi khi bắt đầu.
- Cũng có thể cơ thể bạn rơi vào
tình trạng bão hòa, mệt mỏi trước hằng tá những công việc ùa đến…
- Bạn bắt đầu điệp khúc “để mai tính” và ngày mai sẽ mãi là ngày
mai vì bạn chưa thể bắt đầu.
Thực sự mà nói, lười biếng, biếng nhác không phải là tính
cách mà chúng ta mong muốn, nó là những khoảnh khắc cơ thể muốn trống rỗng
không thiết tha với công việc, học tập. Nếu cứ để tình trạng lười biếng này kéo
dài thì không ổn chút nào bạn ah.
Cùng nhìn lại trước sự
biếng nhác
Vì vậy, mỗi khi rơi vào tình trạng này, bạn nên ngồi lại
trong tĩnh lặng, cầu nguyện và suy nghĩ xem điều gì khiến bạn nản chí, chưa dám
bắt đầu? Phải chăng bạn đang mệt mỏi, bị tổn thương, bạn bị kẹt trong sự kỳ vọng
quá sức mình. Hay đơn giản bạn chưa có nguồn cảm hứng, động lực để bắt tay vào
học tập hay làm bất cứ việc gì… Một khi biết được nguyên nhân cản trở bạn siêng
năng nhanh nhẹn trong mọi việc bạn sẽ sớm vượt qua sự uể oải của bản thân thôi.
1. Lên kế hoạch và
theo đuổi những mục tiêu ưu tiên
Đầu tiên bạn nên lập kế hoạch cho một ngày sống của mình, có
những mục tiêu – mục đích rõ ràng, phân bố thời gian hợp lý. Nên xác định rõ
đâu là việc ưu tiên cần giải quyết trước mắt, việc gì quan trọng nhất cần hoàn
thành trước tiên.
Chỉ làm một việc ở một thời điểm cho hoàn thành rồi chuyển
sang việc tiếp theo. Một người làm việc tùy hứng, làm 2 -3 việc một lúc, quá
thoải mái về thời gian và cách xử lý tình huống sẽ khó thành công trong cuộc sống.
Trong việc học tập, bạn hãy lập kế hoạch cho những môn học
mình cần phải hoàn thành, đưa ra những mục tiêu rõ ràng, giới hạn thời gian để
hoàn thành mục tiêu của môn học đó. Với chương trình học mỗi ngày, bạn cần phải
có lịch học cụ thể, tập trung hoàn thành những môn học đưa ra, có thời gian đọc
sách nghiên cứu tài liệu, nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống điều độ.
Bạn không nên dễ dàng bỏ qua kế hoạch mỗi ngày, nếu ngày hôm
nay không hoàn thành thì ngày mai việc học sẽ bị nhiều hơn… và nếu mãi trì hoãn
thì bài vở dồn lại sẽ thật khủng khiếp.
2. Hãy sống kỷ luật bản
thân
Xin đừng nghiền phim “Để
Mai Tính”, tiếng Anh là: Fool for Love, trong đó có “fool- người bị lừa phỉnh”.
Bạn cần tỉnh táo để sắp xếp thời khóa biểu của mình. Bạn cần bắt đầu kỷ luật trật
tự với việc sắp xếp gọn gàng gian phòng riêng của mình, sắp xếp căn phòng có trật
tự ngăn nắp, loại bỏ những thứ không cần thiết. Những thói quen hằng ngày như đọc
sách, học bài, nghiên cứu tài liệu luôn được duy trì. Việc rèn luyện bản thân
có một tinh thần minh mẫn, một thể xác khỏe mạnh rất cần thiết cho cuộc sống của
bạn.
Bạn nên duy trì thói quen tập thể dục, đi ngủ sớm thức dậy sớm…
Đây là cách rèn luyện cơ bản để cuộc sống có trật tự kỷ luật, theo thời gian
thói quen kỷ luật này trở thành nếp sống lành mạnh của bạn. Nếu có lý do nào
khiến bạn muốn thoái lui với những kỷ luật rèn luyện kia, bạn cần nghiêm túc đối
diện với chính mình và vượt qua sự lười biếng nhé.
3. Nghĩ đến kết quả của
công việc
Bên cạnh đó, để vượt qua sự lười biếng, trì hoãn công việc…
bạn không nên nghĩ đến những khó khăn tiêu cực của công việc bạn phải làm. Thay
vào đó bạn nghĩ đến điều tích cực, phần thưởng, kết quả tốt đẹp sau khi hoàn tất
công việc mình làm. Tỉ như “Công việc này
kết thúc sẽ rất thú vị đây!”, “môn học này thật thú vị!” (Tự kỷ ám thị
trong trường hợp này cũng tốt!) Một khi hoàn thành tốt công việc của mình, bạn
có thể tự thưởng cho mình như một sự khuyến khích bản thân (ví dụ: tự mua sách
tặng mình, ăn một cây kem, uống một ly trà sữa… Tất nhiên là tự thưởng lành mạnh nha bạn).
4. Sống trọn vẹn giây
phút hiện tại
Khoảnh khắc quan trọng nhất của cuộc đời bạn là ngay chính
lúc này đây. Giây phút hiện tại là món quà mà Thiên Chúa dành cho chúng ta.
Tương lai sẽ như thế nào hoàn toàn tùy thuộc giây phút hiện tại. Nhưng nhiều
khi người ta lại thích sống với hoài niệm; với ảo vọng tương lai xa xôi. Cố
nghĩ về quá khứ, ráng tưởng tượng về tương lai, họ quên luôn giây phút hiện tại
để bắt tay vào hành động.
Bạn đừng để sự chần chừ, lưỡng lự ngăn cản bạn bắt tay vào dự
định kế hoạch của mình. Bạn không bắt đầu thì chẳng bao giờ đạt đến mục tiêu,
và sẽ không có kết thúc. Thời gian hiện tại chính là tài sản quý giá nhất của mỗi
chúng ta. Có ai đó đã từng nói “sự trì
hoãn là nấm mồ chôn vùi các ý tưởng”. Bạn có ý tưởng về một bản thiết kế thời
trang, nhưng lại cứ trì hoãn bắt tay vào những nét vẽ đầu tiên, sự trì hoãn này
cùng với thời gian sẽ làm mất đi ý tưởng sáng tạo của bạn.
Thật là tiếc, đến một lúc nào đó, ý tưởng của bạn đã biến mất
cùng với sự tiêu biến của thời gian. Một nhà tư tưởng đã nói: “Có hai điều lấy đi sự bình yên tâm hồn của
chúng ta đó là những việc chưa hoàn thành và những việc còn chưa bắt đầu” (Khuyết
danh).
5. Tự ám thị “tôi có
thể làm được”
Nỗi sợ luôn là một yếu tố đắc lực cho sự trì hoãn lảng tránh
thực tế cuộc sống. Sự sợ hãi ngự trị khiến chúng ta suy nghĩ tiêu cực, không kiểm
soát được nỗi sợ bạn có thể căng thẳng và bạn chẳng thể làm gì ngoài việc co lại
với chính mình. Vì sợ nên chúng ta không dám đối diện với thử thách, không dám
bắt tay với bất cứ một điều gì mới lạ. Chúng ta cần khống chế nỗi sợ bằng những
câu nói động viên, tự ám thị chính mình:
“Tôi làm được việc
đó!”; “Tôi sẽ không lùi bước!”; “Chuyện
đó không đáng để tôi quá lo lắng như vậy!”.
Ở đây, chúng ta đang cần một sự can đảm, lòng dũng cảm để đối
mặt với sợ hãi của chính mình. Lòng dũng cảm sẽ giúp ta có một năng lực tích cực
để khởi động lại tất cả, bứt phá sự lười biếng nhút nhát đang không chế chúng
ta.
Ở góc độ niềm tin Kitô giáo, chúng ta cảm thấy an lòng vì
trước sự sợ hãi, khó khăn của cuộc sống Thiên Chúa luôn là Đấng chở che bảo vệ
và yêu thương quan phòng cho chúng ta. Ngài luôn dành cho con người những gì tốt
nhất. “Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u con sợ
gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng. Côn trượng Ngài bảo vệ, con vững dạ an tâm.”
(Tv 23 (22),4). Trong Tin Mừng thuật lại, trước nỗi lo âu của môn đệ, Đức Giêsu
củng cố niềm tin của họ “Anh em đừng xao
xuyến cũng đừng sợ hãi.” (Ga 14,27). Giống như các môn đệ xưa bạn hãy can đảm
lên vì Đấng Quan Phòng vẫn luôn bên cạnh bạn “chính Thầy đây, đừng sợ!” (Mc 6,50)
6. Buông bỏ máy móc –
điện thoại
Phải nhìn nhận rằng công nghệ thông tin đã trở thành một
công cụ hỗ trợ đắc lực cho cuộc sống của con người. Những tiện ích của nó mang
lại thật nhiều và hiệu quả, nhưng cũng phải thừa nhận phương tiện này đã chiếm
lĩnh cuộc sống và chi phối nhiều đến mối bận tâm của con người.
Chúng ta tiêu phí hàng giờ để lướt mạng và dễ dàng quên luôn
một vài công việc cần giải quyết trong ngày. Phương tiện tìm kiếm Google quá tiện
ích dễ khiến người ta không cần phải suy nghĩ tư duy chỉ cần một cái click là
có hàng triệu triệu những đáp án.
Sự trì hoãn, bê trễ công việc, học tập nảy sinh từ những “cái lỡ hẹn” của chúng ta. Hãy để điện
thoại qua một bên và vận động cơ thể cho linh hoạt, hãy sắp xếp cuộc sống cho gọn
gàng và hoàn thành những kế hoạch đang chờ bạn. Đừng tiêu phí thời gian chỉ để
lướt qua cuộc sống trên chiếc Iphone, đừng để tin nhắn điện thoại cắt ngang sự
tập trung của chúng ta.
7. Cần có những người
bạn nâng đỡ bạn
Ở một hoàn cảnh nào đó, sự uể oải, thiếu sức sống không muốn
động tay chân là do tình trạng chán nản. Sự chán nản chiến lĩnh con người bạn
khiến bạn chẳng muốn đối diện với thực tế cuộc sống. Lúc này, bạn rất dễ bị tổn
thương, bạn nghĩ: “Sự thu mình vào vỏ óc
giúp tôi thật an toàn”.
Thật nguy hiểm sự chán nản đang giết bạn từ từ trong sự buồn
nản của bản thân. Bạn cần vượt qua cuộc khủng hoảng này bằng một sự mở lòng, lắng
nghe những lời khuyên từ những người bạn, người thầy, người thân... Tình
thương, sự khích lệ chân thành, những lời động viên đúng lúc sẽ là động lực
giúp bạn vượt qua sự ngờ vực của bản thân. Bạn bè chân thành, chính trực sẽ
giúp bạn ra khỏi vỏ ốc của mình để bước ra thế giới trong tin yêu và phó thác.
Con đường dẫn đến thành công không có chỗ cho kẻ lười biếng.
“Ngồi mát ăn bát vàng” không xứng với anh hùng, hào kiệt. Thành công là kết quả
của một quá trình rèn luyện, chiến đấu, cố gắng không ngừng. Sống không có hoạch
định là ta đã tự hoạch định cho sự thất bại của bản thân. “Thua keo này, ta bày keo khác” sẽ giúp ta chiến thắng.
(Trích Giải Đáp Thắc Mắc cho người trẻ Công giáo, Tập 4, Nxb Tôn Giáo, 04/2021)
Đọc thêm:
