(Hình:
AlohaHawaii/Shutterstock)
TÔI CÓ QUÁ LO LẮNG
VỀ CON MÌNH KHÔNG?
Marybeth Hicks
Hỏi:
Là mẹ của 3 đứa con: 2
bé trai, một 9 tuổi và một 6
tuổi, và bé gái út 4 tuổi. Nhiều lúc tôi tự hỏi: Không biết là tôi có bị sợ
hãi và lo lắng một cách thái quá về sức khoẻ và sự an toàn của
con mình không?
Vấn đề này dần trở
thành nguyên nhân gây xích mích giữa chúng tôi, vì chồng tôi cho rằng các quy tắc
của tôi đối với bọn trẻ là quá khắt khe. Ví dụ, chồng tôi phản đối các quy tắc
của tôi về việc bọn trẻ chơi ngoài trời. Trẻ chỉ có thể chơi trong sân có hàng
rào; trẻ chỉ được đi xe đạp trong khu phố nếu có người lớn đi cùng và phải đội
mũ bảo hiểm; trẻ không được trèo cây hoặc chơi những trò chơi quá năng động…
Với tôi, những quy tắc này là để bảo vệ và giữ cho bọn trẻ không
bị thương tổn.
Trong
khi đó, chồng tôi thì cho rằng bọn trẻ đã đủ lớn để tự sang
sân nhà hàng xóm chơi; có thể tự đạp xe chung
quanh dãy phố; có thể trèo leo trong mức độ cho phép, và thậm chí còn khuyến
khích bọn trẻ thử thách những trò chơi năng động, mạo hiểm… Quan điểm của anh
ấy là tạo điều kiện cho bọn trẻ biết cách tự lập, mạnh mẽ và thích nghi với môi
trường, vì nếu bao bọc trẻ quá, là tôi đang kìm hãm sự phát triển tự nhiên,
và do đó, là đang làm hại bọn trẻ.
Trả lời: Vấn đề của người mẹ đưa ra trên đây không phải là trường hợp cá biệt và
nhất là, nó bao hàm nhiều ý nghĩa hơn là chỉ nói về những quy tắc an toàn cho trẻ khi chơi ngoài trời. Là bậc cha mẹ, chúng ta thường có những quy tắc nhằm đảm bảo, bao nhiêu có thể, để tránh cho việc trẻ bị thương tích cũng như gặp phải những rủi ro không cần thiết nhưng
vẫn không bỏ qua việc trẻ được vui
chơi và tận hưởng tuổi thơ khỏe mạnh, sôi nổi.
Do đó, nếu không
để ý, đôi khi những quy tắc của chúng ta bóp nghẹt thay vì hỗ trợ sự
tăng trưởng và phát triển phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Chúng ta phải tự vấn: Những quy tắc đó là dành cho ai – cho bọn trẻ hay cho chúng ta?
Thực tế là, nhiều khi vì quá lo lắng, nên
một số bậc cha mẹ loại bỏ chính những hoạt động và trải nghiệm vốn sẽ dạy con cái họ trở nên tự chủ, tháo
vát, độc lập, và có khả năng tự chăm sóc bản thân.
Những quy tắc hạn
chế mong muốn tự nhiên của trẻ để mở rộng bản thân có thể gửi một sứ điệp mạnh
mẽ rằng: Những rủi ro hợp lý là nguyên nhân
gây ra sợ hãi. Chẳng hạn, quy tắc cấm trèo cây có thể bộc lộ sự lo lắng về một điều gì đó mà
nhìn chung có thể được thực hiện một cách an toàn. Sau này khi lớn lên, sứ điệp
về nỗi sợ hãi đó có thể tái xuất hiện khi trẻ miễn cưỡng khám phá một cơ hội mới,
tìm kiếm một công việc tốt hơn,
hoặc chuyển đến một nơi ở
mới.
Thực ra,
khi trẻ thành công trong những việc như trèo cây, chơi trò chơi mạo hiểm phù hợp, chúng sẽ có được
sự tự tin và lòng tự trọng cần thiết,
từ đó, chúng tiếp thu những cảm
xúc này, khẳng định sứ điệp rằng chúng có khả năng thành công ở một điều gì đó
thoạt đầu khiến chúng rất sợ
hãi.
Tôi rất tin tưởng vào chiến lược này đến nỗi tôi được cho là
đã để con tôi mắc kẹt ở bậc trên cùng của bộ xích đu ở sân vườn nhà chúng tôi! Tôi nhớ như in, vào một ngày hè, khi đang nói chuyện qua điện thoại với một người bạn trong nhà bếp,
tôi nghe thấy tiếng la hét cầu cứu từ sân sau của một trong những đứa con của tôi. Tôi chạy ra và nhìn thấy sự việc: Kate, 7 tuổi,
ngồi vắt vẻo trên nóc của cầu tụt, và loay hoay không biết làm thế nào để có thể
xuống được. Ngay lúc đó, bất chấp những lời van nài của con bé, thay vì vội vàng giải cứu, tôi đã từ từ hướng dẫn Kate tìm ra cách để hạ đất an toàn. Bọn trẻ thường nghe thấy lời nhắc nhở
trấn an của tôi: “Nếu con trèo lên đó được, thì con cũng có thể tụt xuống được!”.
Khi nói đến các quy tắc, thì vấn đề lớn hơn là: Mục
tiêu mà bạn muốn dành cho bọn trẻ là gì? Mục tiêu nuôi dạy con
cái của bạn là gì? Những quy tắc của
bạn sẽ giúp bạn dạy trẻ những bài học
nào?
Thiên chức
làm cha mẹ của chúng ta không
phải là bảo vệ con cái khỏi mọi trải nghiệm tiêu cực có thể xảy ra trong cuộc sống,
mà là chuẩn bị cho chúng trở nên mạnh mẽ, dũng cảm, độc lập và tự tin khi đối diện với thế giới xung quanh. Về phương diện tâm linh, chúng ta phải thú
nhận rằng: Thiên Chúa biết là chúng ta đau lòng như thế nào khi
thấy con cái mình gặp khó khăn, gặp
đau khổ. Nhưng chúng ta không
được kêu gọi để ngăn chặn sự đau khổ của chúng. Vì thực ra, dù cố gắng đến mấy, chúng ta vẫn nhận ra rằng đó là điều không
thể. Trái lại, chúng ta được yêu cầu để yêu thương, dạy dỗ con cái để chúng phát triển nhân cách, lương tâm, và đức tin hầu có thể đối diện với những gì mà cuộc sống mang lại một cách bản lĩnh, khôn ngoan, khiêm tốn, tín
trung,...
Theo hướng này, việc trẻ chơi ngoài trời là một cách
thực hành tuyệt vời. Khi trẻ còn quá nhỏ, chúng ta cần hạn chế không gian vui chơi của trẻ để có thể giám sát và đảm bảo
chúng không gặp nguy hiểm. Nhưng khi trẻ lớn hơn, chúng ta có thể cho trẻ nhiều
tự do hơn để chúng có thể thực hành các kỹ năng và thói quen giúp thúc đẩy tính
độc lập cao hơn.
Lúc đầu, việc cho phép bọn trẻ mở rộng tầm nhìn của chúng sang khu vực lân cận rộng lớn hơn
thay vì chỉ ở trong sự an toàn của
sân sau nhà có thể khiến chúng ta lo lắng. Nhưng sau những thành tựu trẻ đạt được trong quá trình trưởng thành - chưa kể đến cảm giác vui vẻ
và phiêu lưu, có thêm những người bạn
mới,… - là không thể thay thế được.
Thật vậy, một
khi thấy con mình dần trưởng thành, có
thêm năng lực và tự tin ra
sao, bạn sẽ nhận ra rằng: Bạn không cần phải quá lo lắng!
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Lược dịch từ: catholicdigest.com
