GIÁO LÝ VỀ
THÁNH GIUSE
Bài 2: THÁNH GIUSE TRONG LỊCH SỬ CỨU ĐỘ
“Tất cả mọi người đều có thể tìm thấy nơi thánh Giuse, người không được
để ý tới, người của sự hiện diện thường ngày, của sự hiện diện kín đáo và ẩn giấu,
một người chuyển cầu, một người nâng đỡ và hướng dẫn trong những lúc khó khăn”. Đức
Phanxicô mời gọi như thế trong bài giáo lý thứ hai về thánh Giuse hôm
24/11/2021.
Bởi vì thánh Giuse là “người giữ gìn Chúa
Giêsu và Đức Maria. Và vì lý do này, ngài cũng là “Người giữ gìn Giáo hội””,
và qua đó, “thánh Giuse dường như muốn nói với chúng ta rằng chúng ta luôn được
mời gọi cảm thấy mình là người gìn giữ anh chị em chúng ta, người gìn giữ những
người thân cận với chúng ta, những người mà Chúa giao phó cho chúng ta qua mọi
hoàn cảnh sống.”
Dưới đây là bài giáo lý của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Thứ Tư vừa rồi, chúng ta đã bắt đầu chu kỳ bài
giáo lý về hình ảnh của thánh Giuse – năm dành cho ngài đang kết thúc -. Hôm
nay, chúng ta tiếp tục hành trình này bằng cách dừng lại ở vai trò của ngài
trong lịch sử cứu độ.
Trong các Tin Mừng, Chúa Giêsu được gọi là “con
ông Giuse” (Lc 3, 23; 4, 22; Ga 1, 45; 6, 42) và “con ông thợ mộc” (Mt 13, 55;
Mc 6, 3). Khi kể lại thời thơ ấu của Chúa Giêsu, các thánh sử Matthêu và Luca
đã dành một chỗ cho vai trò của thánh Giuse. Cả hai thánh sử đều biên soạn một
“gia phả” để làm nổi bật lịch sử tính của Chúa Giêsu. Thánh Matthêu, đặc biệt
nói với các Kitô hữu Do thái, khởi đi từ Abraham để đến thánh Giuse, được xác định
là “chồng của bà Maria, bà là Mẹ Đức Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô” (1,
16). Thánh Luca, lên tới tận Ađam, bắt đầu trực tiếp với Chúa Giêsu, nhưng nói
rõ: “thiên hạ vẫn coi Người là con ông Giuse” (3, 23). Do đó, hai thánh
sử trình bày thánh Giuse không phải là cha ruột, nhưng là cha trên danh nghĩa
trọn vẹn của Chúa Giêsu. Qua ngài, Chúa Giêsu hoàn thành lịch sử giao ước và cứu
độ giữa Thiên Chúa và con người. Đối với Matthêu, lịch sử này bắt đầu với
Abraham, đối với Luca, lịch sử này bắt đầu với chính nguồn gốc của nhân loại, tức
là với Ađam.
Thánh sử Matthêu giúp chúng ta hiểu rằng hình ảnh
của thánh Giuse, mặc dù bề ngoài có vẻ ngoài lề, kín đáo, ở vị trí phụ, nhưng
trái lại thể hiện một yếu tố trung tâm của lịch sử cứu độ. Thánh Giuse sống vai
trò chủ chốt của mình mà không bao giờ muốn áp đặt mình trên sân khấu. Nếu
chúng ta nghĩ về điều đó, thì “cuộc sống của chúng ta được dệt nên và nâng đỡ
bởi những người bình thường, thường bị quên lãng, không xuất hiện trên trang nhất
của các nhật báo và tạp chí […]. Biết bao người cha, người mẹ, ông bà, biết bao
nhà giáo cho các con cái của chúng ta thấy, qua những cử chỉ đơn sơ và
thường ngày, làm thế nào đương đầu và trải qua một cuộc khủng hoảng bằng cách
điều chỉnh thói quen, ngước nhìn lên và thúc đẩy việc cầu nguyện! Biết
bao người đang cầu nguyện, dâng hiến và chuyển cầu vì lợi ích của mọi người”
(Tông thư Patris corde, 1). Như thế, tất cả mọi người đều có thể
tìm thấy nơi thánh Giuse, người không được để ý tới, người của sự hiện diện thường
ngày, của sự hiện diện kín đáo và ẩn giấu, một người chuyển cầu, một người nâng
đỡ và hướng dẫn trong những lúc khó khăn. Ngài nhắc cho chúng ta rằng tất cả những
người bề ngoài ẩn giấu hay ở “hàng nhì” có một vai trò vô song trong lịch sử cứu
độ. Thế giới cần những người nam và người nữ này: những người nam và người nữ ở
hàng nhì, nhưng nâng đỡ sự phát triển của cuộc sống chúng ta, của mỗi người
chúng ta, và qua lời cầu nguyện, qua gương sáng, qua sự dạy dỗ, nâng đỡ chúng
ta trên hành trình cuộc đời.
Trong Tin Mừng theo thánh Luca, thánh Giuse xuất
hiện như là người giữ gìn Chúa Giêsu và Đức Maria. Và vì lý do này,
ngài cũng là “Người giữ gìn Giáo hội: nhưng, nếu ngài đã là người giữ gìn Chúa
Giêsu và Đức Maria, thì ngài làm việc, giờ đây ngài đang ở trên trời, và tiếp tục
là người giữ gìn, trong trường hợp này của Giáo hội; bởi vì Giáo hội là sự nối
dài Thân Thể của Chúa Kitô trong lịch sử, và đồng thời trong tình mẫu tử của
Giáo hội được phát họa nên tình mẫu tử của Đức Maria. Thánh Giuse, khi tiếp
tục bảo vệ Giáo hội, – xin anh chị em đừng quên điều này: ngày nay, thánh Giuse
bảo vệ Giáo hội, tiếp tục bảo vệ Hài Nhi và Mẹ của Người”
(ibid., 5). Khía cạnh chăm sóc tận tình này của thánh Giuse là câu trả lời tuyệt
vời cho trình thuật của sách Sáng Thế Ký. Khi Thiên Chúa yêu cầu Cain giải
thích về mạng sống của Abel, thì y trả lời: “Tôi đâu phải là người giữ gìn
em tôi?” (4, 9). Qua đời sống của mình, thánh Giuse dường như muốn nói với
chúng ta rằng chúng ta luôn được mời gọi cảm thấy mình là người gìn giữ anh chị
em chúng ta, người gìn giữ những người thân cận với chúng ta, những người mà
Chúa giao phó cho chúng ta qua mọi hoàn cảnh sống.
Một xã hội như của chúng ta, mà người ta gọi
là “lỏng”, bởi vì nó dường như không có bất cứ sự vững chắc nào. Tôi sẽ
sửa lại nhà triết học, người đã sáng chế ra định nghĩa này, và sẽ nói: còn hơn
cả lỏng nữa, đó là khí, một xã hội khí thực sự. Xã hội lỏng, khí
này tìm thấy trong câu chuyện của thánh Giuse một chỉ dẫn rất rõ ràng, không chỉ
vì một lý do thần học, nhưng còn để nhắc cho mỗi người chúng ta rằng cuộc đời
chúng ta được tạo nên bởi những mối liên hệ đi trước chúng ta và đang đồng hành
với chúng ta. Con Thiên Chúa, để đến trong trần gian, đã chọn con đường các mối
liên hệ, con đường của lịch sử: Người đã không xuống thế gian một cách thần kỳ,
không. Ngài đã đi theo con đường lịch sử mà tất cả chúng ta đều theo.
Anh chị em thân mến, tôi nghĩ đến biết bao người
đang vất vả tìm thấy những mối liên hệ có ý nghĩa trong đời mình, và chính vì
lý do này mà họ đấu tranh, họ cảm thấy cô độc, họ không có sức mạnh và can đảm
tiến về phía trước. Tôi xin kết thúc bằng một lời nguyện để giúp đỡ họ, cũng
như tất cả chúng ta, tìm thấy nơi thánh Giuse một đồng minh, một người bạn và một
người nâng đỡ.
Lạy thánh Giuse,
ngài là đấng đã giữ gìn mối liên kết với Đức
Maria và Chúa Giêsu,
xin giúp chúng con biết chăm sóc các mối tương
quan trong cuộc sống của chúng con.
Ước gì không ai cảm thấy cảm giác bị bỏ rơi do nỗi
cô đơn này.
Ước gì mỗi người được hòa giải với lịch sử của
mình,
với những người đi trước họ,
và nhìn nhận, ngay cả trong những lỗi lầm đã phạm
một cách thức mà qua đó Chúa Quan Phòng đã mở
cho mình lối đi,
và sự dữ không có tiếng nói sau cùng.
Xin ngài trở nên người bạn của những ai đang gặp
khó khăn nhất,
và như ngài đã nâng đỡ Đức Maria và Chúa Giêsu
trong những lúc khó khăn thế nào,
thì cũng xin nâng đỡ chúng con như thế trên con
đường của chúng con. Amen.
Tý Linh
Chuyển ngữ từ: vatican.va (24.11.2021)
Nguồn: xuanbichvietnam.net (25.11.2021)
Xem thêm:
