THÁNH TÔMA AQUINÔ:
“LẠY CHÚA, CHÍNH NGÀI, LÀ ĐỦ CHO CON”

Constance T. Hull

WHĐ (28.01.2023) - Thánh Augustinô thành Hippo đã tuyên bố trong tác phẩm Tự thú (Confessions) của ngài rằng: “Lòng con khắc khoải cho đến khi con được nghỉ yên trong Chúa”. Sau khi trải qua tuổi trẻ và tuổi trưởng thành gặt hái được nhiều thành công, và cảm nghiệm nhiều điều đáng khao khát, ngưỡng mộ, thánh Augustine vẫn còn nguyên đó sự khắc khoải. Để rồi, ngài nhận thức được rằng: con người được tạo dựng cho Thiên Chúa, và chỉ trong Ngài, thì con người mới có thể tìm thấy sự yên nghỉ, bình an, và hạnh phúc cuối cùng của mình.

Nhiều thế kỷ sau đó, thánh Tôma Aquinô, người đã tránh xa những cám dỗ của tiền tài, danh vọng, và thú vui thế tục khi sớm trở thành một tu sĩ dòng Giảng thuyết. Về phương diện tri thức, có thể nói, thánh Tôma Aquinô tiếp tục bước chân của thánh Augustinô khi đưa thế giới triết học Hy Lạp và tư tưởng Kitô giáo lên một tầm cao mới. Tuy có lối sống khác nhau, ở vào những bối cảnh văn hoá, lịch sử, và thời đại khác nhau, nhưng cả Augustinô và Tôma Aquinô đều là đều là những vị Thánh, những Tiến sĩ nổi danh của Giáo hội, và đều đi đến cùng một kết luận: Chỉ có Thiên Chúa mới là điểm đến tối hậu của cuộc đời con người. Đây cũng là điểm chung kết mà tất cả các vị Thánh đều muốn đạt tới.

Với thánh Tôma Aquinô, sau khi dành cả cuộc đời để suy niệm, viết lách, giảng dạy về mầu nhiệm Thiên Chúa, đặc biệt là bộ Tổng luận thần học (Summa Theologiae), đã nhận ra rằng, tất cả những gì ngài làm, chẳng là gì, mà nếu có, thì chỉ là “cọng rơm”, so với vị Thiên Chúa cao cả, chí thánh chí tôn. Trong một cơn xuất thần, thánh nhân nghe thấy một giọng nói cất lên từ cây Thánh giá trên bàn thờ: “Tôma, con đã viết rất hay về Ta; vậy con muốn nhận được phần thưởng gì?” Từ trong sâu thẳm lòng mình, Tôma Aquinô đã đưa ra câu trả lời: “Lạy Chúa, con không cần gì cả, vì chính Ngài, là đủ cho con”.

Có thể nói được rằng, cả thánh Augustine và thánh Tôma Aquinô, sau khi đạt tới đỉnh cao của mọi sự, đều nhận ra rằng: Cuối cùng, chẳng có bất cứ điều gì trong cuộc đời này, dù là trí tuệ sâu sắc, quyền lực, giàu sang, và tất cả những thứ khác có thể mang lại cho con người sự viên mãn tối hậu.

Thật thế, tất cả những điều tốt đẹp đó chỉ là những phương tiện phản ánh sự thiện hảo của Thiên Chúa, chứ không phải là Thiên Chúa. Chính Thiên Chúa mới là Đấng chúng ta mong mỏi. Chính Thiên Chúa đã dựng nên chúng ta để được hạnh phúc. Và chính Thiên Chúa sẽ hỏi chúng ta, vào cuối cuộc đời, về phần thưởng mà chúng ta mong muốn.

Liệu chúng ta có thể thành thật nói rằng trong cuộc sống hàng ngày của mình, chúng ta dám sống như thể chúng ta không mong gì khác ngoài Thiên Chúa chăng?

Liệu chúng ta có thể cảm nghiệm rõ sự bồn chồn trong tâm hồn và nhận thức rằng chỉ có Thiên Chúa mới là giải pháp cuối cùng chăng?

Ai trong chúng ta cũng có thể thấy rằng, có những lĩnh vực trong cuộc sống, chúng ta không thường xuyên để Thiên Chúa chi phối tâm trí của mình. Có những điều tuy tốt lành, nhưng chúng ta đã cho phép đảo ngược vị trí, và chúng chiếm chỗ của Thiên Chúa, thay vì dẫn chúng ta đến gần Ngài hơn. Để tìm ra những vị thần giả dối, những sự thay thế, hoặc những biến dạng trong tâm hồn, chúng ta phải tự vấn câu hỏi khá đau đớn nhưng trung thực: Tôi có yêu mến tội lỗi (một tội cụ thể nào đó) hơn Thiên Chúa không?

Dưới ánh sáng của Chúa Thánh Thần, khi tìm trả lời cho câu hỏi này, sẽ tiết lộ cho chúng ta những lĩnh vực mà chúng ta không đặt Thiên Chúa lên hàng đầu trong cuộc sống hàng ngày của mình. Đây là những lĩnh vực cần phải làm việc nghiêm túc, cầu nguyện, ăn chay, xưng tội thường xuyên và kiên trì. Chúng ta đều có những loại tội gần gũi mà mình thường xuyên mắc phải, gây trở ngại cho việc chúng ta lớn lên trong tình yêu Thiên Chúa. Chúng ta đều có những tật xấu, đôi khi chỉ là những điều rất nhỏ, mà chúng ta cho là không quan trọng, nhưng thực ra chúng lại cản trở việc chúng ta hiệp thông sâu sắc hơn với Thiên Chúa Ba Ngôi.

Đời sống Kitô hữu là sự cắt tỉa không ngừng những chồi, lá, và hoa héo rũ không còn khả năng sinh trưởng nhưng lại lấy đi sinh lực của chúng ta. Đó là những lĩnh vực mà chúng ta được mời gọi để cải thiện mỗi ngày. Khi cắt tỉa những điều này nơi bản thân, chúng ta sẽ được trang bị tốt hơn để yêu mến, để hiến trao, và để khao khát Thiên Chúa một cách trọn vẹn hơn.

Sống trong một bối cảnh mà mọi thứ di chuyển liên tục, khiến chúng ta lầm tưởng rằng khi bận rộn, chúng ta đang hoàn thành một điều gì đó, thậm chí, bất cứ điều gì. Thực ra, sự bận rộn này có thể ngăn cản chúng ta không theo đuổi được ý nghĩa đích thực của cuộc đời mình, đó là yêu mến và phụng sự Thiên Chúa qua đời sống thánh thiện và nhờ đó, tìm được hạnh phúc mà Thiên Chúa đã dựng nên chúng ta để trải nghiệm.

Hạnh phúc mà chúng ta hằng khao khát chỉ có thể tìm thấy nơi Thiên Chúa. Của cải đời này, mặc dù được dùng để hưởng thụ, nhưng chỉ là tạm thời và chúng không nhằm thay thế Thiên Chúa. Khi sử dụng tiền bạc, quyền lực, thức ăn, giải trí, hoặc công nghệ… với cố gắng giảm bớt sự bồn chồn mà đôi khi cảm thấy trong lòng, chúng ta đã nhầm lẫn những điều tốt đẹp của cuộc sống này với sự Thiện hảo tối thượng. Không có một công việc nào, một nhân vật nào, một thú vui nào, một của cải nào trong vũ trụ này có thể dập tắt được sự bồn chồn này.

Thánh Augustinô đã từng cố gắng xoa dịu con tim khắc khoải của mình bằng những thú vui xác thịt nhưng lại toàn thấy sự muộn phiền. Chỉ khi nhận ra hạnh phúc ở trong Thiên Chúa, ngài mới có thể tìm thấy bình an và niềm vui đích thực. Thánh Tôma Aquinô đã dành cả cuộc đời để chiêm ngắm dung nhan Thiên Chúa qua Sách Thánh, qua các Giáo phụ, và qua các Triết gia Hy Lạp. Hai vị đã đi trên những nẻo đường rất khác nhau, nhưng cả hai, nhờ sự hoán cải tâm hồn, cầu nguyện, sống nhân đức, lãnh nhận các Bí tích, đều đã hiểu và học biết rằng hạnh phúc đích thực chỉ có thể tìm thấy nơi Thiên Chúa.

Chúng ta được tạo dựng cho Thiên Chúa và bởi Thiên Chúa. Câu trả lời của chúng ta với Ngài mỗi ngày có nghĩa là: Con không muốn gì khác ngoài chính Chúa.

Giống như thánh Augustinô và Tôma Aquinô, mỗi chúng ta có những con đường riêng để bước đi và tiến tới tình yêu sâu xa hơn của Thiên Chúa. Khi dâng trao bản thân cho Ngài và đón nhận tình yêu bao la của Ngài, chúng ta sẽ thấy rằng mỗi ngày tâm hồn mình bớt khắc khoải hơn, và khao khát về một mình Thiên Chúa ngày càng lớn hơn. Chúng ta sẽ thấy mình tiến gần hơn một chút đến mục tiêu trở thành một vị thánh.

***

Ước mong câu trả lời của Thánh Tôma Aquinô, cũng sẽ là câu trả lời, mà mỗi chúng ta không chỉ thân thưa một lần, cho phần thưởng cuối cùng, mà luôn là câu trả lời, từng lần trong cuộc sống, ngay lúc này: “Lạy Chúa, con không cần gì cả, vì chính Ngài, là đủ cho con”.

Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: catholicexchange.com (25. 01. 2018)