NHÂN NGÀY THẾ GIỚI TRUYỀN GIÁO NĂM 2023
Lòng bừng cháy, chân bước nhanh
(x. Lc 24:13-35)
Anh chị em thân mến!
Với ngày Chúa Nhật Thế Giới Truyền Giáo năm nay, tôi đã chọn một chủ đề
được gợi hứng từ câu chuyện các môn đệ trên đường Emmaus, trong Tin Mừng theo
thánh Luca (x. 24:13-35): “Lòng bừng
cháy, chân bước nhanh”. Hai môn đệ đã hoang mang và mất tinh thần, nhưng cuộc
gặp gỡ của họ với Chúa Kitô trong lời nói và trong việc bẻ bánh đã khơi dậy
trong họ niềm khao khát nhiệt thành lên đường trở lại Giêrusalem và loan báo rằng
Chúa đã sống lại thật rồi. Trong trình thuật Tin Mừng, chúng ta nhận thấy sự
thay đổi này nơi các môn đệ qua một vài hình ảnh bộc lộ nhiều điều: lòng các ông bừng cháy khi nghe Chúa
Giêsu giải thích Kinh Thánh, mắt các ông
mở ra khi nhận ra Người và cuối cùng, chân
các ông rảo bước lên đường. Bằng cách suy niệm về ba hình ảnh phản ánh hành
trình của tất cả các môn đệ truyền giáo này, chúng ta có thể đổi mới lòng nhiệt
thành rao giảng Tin Mừng trong thế giới ngày nay.
1. Tâm hồn chúng ta bừng cháy “khi Người giải
thích Kinh Thánh cho chúng ta”. Trong hoạt động truyền giáo, lời Chúa soi sáng
và biến đổi các tâm hồn.
Trên đường từ Giêrusalem về Emmaus, tâm hồn của hai môn đệ đã xuống tinh
thần, thể hiện qua khuôn mặt chán nản của họ, vì cái chết của Chúa Giêsu, Đấng mà
họ đã tin tưởng (x. câu 17). Trước sự thất bại của Thầy mình chịu đóng đinh, niềm
hy vọng của họ rằng Thầy là Đấng Mêsia đã sụp đổ (x. câu 21).
Sau đó, “khi họ đang nói chuyện và
bàn luận với nhau, thì chính Đức Giêsu lại gần và cùng đi với họ” (c. 15).
Như khi Người kêu gọi các môn đệ lần đầu tiên, thì giờ đây, giữa sự hoang mang
của họ, Chúa đã chủ động; Người đến gần họ và đi bên cạnh họ. Cũng vậy, với
lòng thương xót bao la, Người không bao giờ mệt mỏi ở với chúng ta, bất chấp mọi
thất bại, nghi ngờ, yếu đuối, và cả sự thất vọng, bi quan khiến chúng ta trở nên
“khờ dại và chậm chạp” (c. 25), khiến
chúng ta trở nên yếu đức tin.
Giống như ngày hôm ấy, hôm nay Chúa Phục Sinh vẫn gần gũi với các môn đệ
truyền giáo của Người và đồng hành với họ, nhất là khi họ cảm thấy mất phương
hướng, chán nản, sợ hãi trước mầu nhiệm sự dữ bủa vây và tìm cách chế ngự họ.
Vì vậy, “chúng ta đừng để mình bị cướp mất
hy vọng!” (Evangelii Gaudium,
86). Chúa lớn hơn tất cả những vấn đề của chúng ta, nhất là nếu chúng ta đối diện
với chúng trong sứ vụ loan báo Tin Mừng cho thế giới. Vì cuối cùng, sứ vụ này
là của Người và chúng ta chẳng là gì khác hơn là những người cộng tác khiêm tốn
của Người, những “đầy tớ vô dụng” (x. Lc 17:10).
Tôi mong muốn bày tỏ sự gần gũi của tôi trong Chúa Kitô với tất cả các
nhà truyền giáo nam nữ trên thế giới, đặc biệt là với những người đang chịu đựng
bất kỳ loại khó khăn nào. Các bạn thân mến, Chúa Phục Sinh luôn ở cùng các bạn.
Người nhìn thấy lòng quảng đại của các bạn và những hy sinh mà các bạn đang thực
hiện cho sứ mạng rao giảng Tin Mừng ở những vùng đất xa xôi. Không phải ngày
nào trong cuộc sống của chúng ta cũng thanh thản và trong sáng, nhưng chúng ta đừng
bao giờ quên lời Chúa Giêsu nói với các bạn hữu của Người trước Cuộc Khổ nạn của
Người: “Trong thế gian, các con sẽ gặp những
gian truân, nhưng hãy can đảm lên: Thầy đã thắng thế gian!” (Ga 16:33).
Sau khi lắng nghe hai môn đệ trên đường Emmaus, Chúa Giêsu phục sinh “giải thích cho họ những gì đã chép về Người
trong cả Sách Thánh, bắt đầu từ Môsê và tất cả các ngôn sứ” (Lc 24:27).
Lòng các môn đệ rung động, sau này họ tâm sự với nhau: “Lòng chúng ta há chẳng bừng lên khi dọc đường Người nói chuyện với chúng
ta và giải thích Kinh Thánh sao?” (câu 32). Chính Chúa Giêsu là Lời hằng sống,
Đấng duy nhất có thể làm cho trái tim chúng ta bừng cháy trong chúng ta, khi
Người soi sáng và biến đổi tâm hồn chúng ta.
Bằng cách này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn câu châm ngôn của Thánh
Giêrônimô rằng “không biết Kinh thánh là
không biết Đức Kitô” (Chú giải về
Isaia, Lời mở đầu). “Nếu không có
Chúa soi sáng, chúng ta không thể hiểu Kinh Thánh một cách sâu sắc; tuy nhiên
điều ngược lại cũng đúng: không có Kinh thánh, các biến cố trong sứ mệnh của Chúa
Giêsu và của Hội Thánh của Người trên thế giới vẫn không thể giải mã được”
(Aperuit Illis, 1).
Theo đó, kiến thức về Kinh thánh rất quan trọng đối với đời sống Kitô hữu, và
thậm chí còn quan trọng hơn đối với việc rao giảng Chúa Kitô và Tin Mừng của Người.
Nếu không, bạn đang truyền lại điều gì cho người khác nếu không phải là ý tưởng
và dự án của riêng bạn? Một trái tim lạnh lùng không bao giờ có thể khiến những
trái tim khác bừng cháy!
Vậy chúng ta hãy luôn sẵn sàng để mình được Chúa Phục Sinh đồng hành khi
Người giải thích cho chúng ta ý nghĩa của Sách Thánh. Xin Người làm cho trái tim chúng ta bừng cháy
trong chúng ta; xin Người soi sáng và biến đổi chúng ta, để chúng ta loan truyền
mầu nhiệm cứu độ của Người cho thế giới bằng quyền năng và sự khôn ngoan đến từ
Thần Khí của Người.
2. Mắt chúng ta “mở ra và nhận ra Người” khi bẻ
bánh. Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể là nguồn mạch và tột đỉnh của sứ mạng.
Việc trái tim các môn đệ trên đường Emmaus cháy bỏng vì lời Chúa đã thúc
đẩy họ yêu cầu Người lữ hành bí ẩn ở lại với họ khi trời sắp tối. Khi họ quây
quần quanh bàn, mắt họ mở ra và họ nhận ra Người khi Người bẻ bánh. Yếu tố quyết
định mở mắt cho các môn đệ là chuỗi hành động Chúa Giêsu thực hiện: Người cầm lấy
bánh, chúc tụng, bẻ ra và trao cho các ông. Đó là những cử chỉ thông thường của
người chủ gia đình Do Thái, nhưng, được Chúa Giêsu Kitô thực hiện với ân sủng của
Chúa Thánh Thần, điều đó lập lại cho hai người bạn đồng bàn của Người dấu chỉ
hóa bánh ra nhiều và nhất là dấu chỉ Bí tích Thánh Thể, bí tích hy tế thập giá.
Tuy nhiên, ngay lúc họ nhận ra Chúa Giêsu trong việc bẻ bánh, thì “Người biến mất khỏi mắt họ” (Lc 24:31).
Ở đây chúng ta có thể nhận ra một thực tại thiết yếu của đức tin chúng ta: Đức
Kitô, Đấng bẻ bánh, giờ đây trở thành tấm bánh được bẻ ra, chia sẻ cho các môn
đệ và được họ ăn. Người ta không còn nhìn thấy Người nữa, vì giờ đây Người đã
đi vào tâm hồn các môn đệ, khiến họ càng cháy bỏng hơn, và điều này thôi thúc họ
lên đường ngay để chia sẻ với mọi người kinh nghiệm độc nhất vô nhị của họ về
việc gặp gỡ Chúa Phục Sinh. Như vậy, Chúa Kitô phục sinh vừa là Đấng bẻ bánh, vừa
là chính tấm bánh được bẻ ra cho chúng ta. Theo đó, mọi môn đệ truyền giáo đều được
kêu gọi trở nên, giống như Chúa Giêsu và trong Người, nhờ hoạt động của Chúa Thánh
Thần, trở thành người bẻ bánh và là tấm bánh được bẻ ra cho thế giới.
Ở đây, nên nhớ rằng việc bẻ bánh vật chất của chúng ta để chia sẻ với những
người đói khát nhân danh Chúa Kitô cũng đã là một công việc truyền giáo của Kitô
giáo rồi. Hơn thế nữa, việc bẻ bánh Thánh Thể, là chính Chúa Kitô, là một công
việc truyền giáo tuyệt hảo, vì Thánh Thể là nguồn mạch và tột đỉnh của đời sống
và sứ vụ của Hội Thánh.
Như Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã chỉ ra: “Chúng ta không thể giữ cho riêng mình tình yêu mà chúng ta cử hành
trong Bí tích [Thánh Thể]. Tự bản chất của nó, tình yêu này đòi phải được thông
truyền cho tất cả mọi người. Điều thế giới cần là tình yêu Thiên Chúa, gặp gỡ Đức
Kitô và tin vào Người. Vì lý do này, Thánh Thể không chỉ là nguồn mạch và đỉnh cao
của đời sống Giáo hội; nó cũng là nguồn gốc và tột đỉnh sứ vụ của Giáo Hội: ‘Một
Giáo Hội Thánh Thể đích thực là một Giáo Hội truyền giáo’” (Sacramentum Caritatis, 84).
Để sinh hoa trái, chúng ta phải luôn kết hiệp với Chúa Giêsu (x. Ga
15,4-9). Sự hiệp nhất này đạt được qua lời cầu nguyện hằng ngày, đặc biệt trong
giờ chầu Thánh Thể, khi chúng ta giữ thinh lặng trước sự hiện diện của Chúa, Đấng
ở lại với chúng ta trong Bí Tích Thánh Thể. Bằng cách yêu thương vun trồng mối
hiệp thông này với Chúa Kitô, người môn đệ truyền giáo có thể trở thành một nhà
thần bí trong hành động. Ước gì tâm hồn chúng ta luôn khao khát được bầu bạn với
Chúa Giêsu, vang vọng lời khẩn cầu tha thiết của hai môn đệ Emmaus, nhất là vào
những lúc chiều tối: “Lạy Chúa, xin ở lại
với chúng con!” (x. Lc 24:29).
3. Đôi chân ta lên đường, hân hoan kể cho người
khác biết về Chúa Kitô Phục Sinh. Tuổi trẻ vĩnh hằng của Hội Thánh luôn tiến về
phía trước.
Sau khi được mở mắt và nhận ra Chúa Giêsu “khi bẻ bánh”, các môn đệ “hối
hả lên đường và trở về Giêrusalem” (x. Lc 24:33). Việc vội vã lên đường để chia
sẻ với người khác niềm vui gặp gỡ Chúa chứng tỏ rằng “niềm vui của Tin Mừng lấp đầy trái tim và toàn bộ cuộc sống của những
ai gặp gỡ Chúa Giêsu. Ai để cho mình được Ngài cứu thì được giải thoát khỏi tội
lỗi, khỏi buồn rầu, khỏi trống rỗng nội tâm, khỏi cô lập. Với Chúa Giêsu Kitô,
niềm vui luôn được sinh ra và tái sinh” (Evangelii Gaudium, 1).
Người ta không thể thực sự gặp gỡ Chúa Giêsu phục sinh mà không bừng cháy lòng nhiệt
tình để nói cho mọi người về Người. Do đó, nguồn lực chính và chủ yếu của việc
truyền giáo là những người đã biết Chúa Kitô phục sinh trong Kinh thánh và
trong Bí tích Thánh Thể, những người mang ngọn lửa của Người trong trái tim và mang
ánh sáng của Người. Họ có thể làm
chứng cho sự sống không bao giờ chết, ngay cả trong những tình huống khó khăn
nhất và những thời khắc đen tối nhất.
Hình ảnh “đôi chân bước đi” một lần nữa nhắc nhở chúng ta về giá trị trường
tồn của sứ mệnh truyền giáo (missio ad gentes),
sứ mệnh được Chúa Phục sinh trao phó cho Giáo hội để rao giảng Tin Mừng cho mọi
người và mọi dân tộc, cho đến tận cùng trái đất. Ngày nay hơn bao giờ hết, gia
đình nhân loại của chúng ta, bị tổn thương bởi biết bao hoàn cảnh bất công, biết
bao chia rẽ và chiến tranh, đang cần đến Tin Mừng bình an và ơn cứu độ trong
Chúa Kitô. Nhân cơ hội này, tôi xin nhắc lại rằng “mọi người đều có quyền đón nhận Tin Mừng. Các Kitô hữu có bổn phận
loan báo Tin Mừng mà không loại trừ bất cứ ai, không phải như một người áp đặt
một nghĩa vụ mới, nhưng như một người chia sẻ niềm vui, báo hiệu một chân trời
tươi đẹp, cống hiến một bữa tiệc đáng mong đợi” (Evangelii Gaudium, 14).
Hoán cải truyền giáo vẫn là mục tiêu chính mà chúng ta phải đặt ra cho mình với
tư cách cá nhân và cộng đồng, bởi vì “việc
tiếp cận truyền giáo là khuôn mẫu cho mọi hoạt động của Giáo hội” (ibid., 15).
Như thánh Tông đồ Phaolô xác nhận, tình yêu của Chúa Kitô lôi cuốn và
thúc đẩy chúng ta (x. 2 Cr 5,14). Tình yêu này có hai mặt: tình yêu của Chúa
Kitô dành cho chúng ta, tình yêu kêu gọi, thôi thúc và khơi dậy tình yêu của
chúng ta đối với Người. Một tình yêu làm cho Giáo Hội, trong việc không ngừng khởi
đầu lại, luôn trẻ trung. Vì tất cả các thành viên của Giáo Hội đều được ủy thác
sứ vụ loan báo Tin Mừng của Chúa Kitô, với niềm xác tín rằng “Ngài đã chết thay cho mọi người, để những ai
đang sống, không còn sống cho chính mình nữa, mà sống cho Ðấng đã chết và sống lại
vì mình” (c. 15). Tất cả chúng ta đều có thể đóng góp cho phong trào truyền giáo
này: bằng những lời cầu nguyện và hoạt động của chúng ta, bằng những của lễ vật
chất và dâng những đau khổ của chúng ta, và bằng chứng tá cá nhân của chúng ta.
Các Hội Giáo hoàng Truyền giáo là phương tiện ưu tiên để thúc đẩy sự hợp tác truyền
giáo này trên cả bình diện tinh thần và vật chất. Vì lý do này, số tiền quyên góp
được vào ngày Chúa nhật Thế giới Truyền giáo được dành cho Hội Giáo hoàng Truyền bá Đức tin.
Tính cấp bách của hoạt động truyền giáo của Giáo hội đương nhiên đòi hỏi
sự hợp tác truyền giáo ngày càng chặt chẽ hơn về phía tất cả các thành viên của
Giáo hội và ở mọi cấp độ. Đây là một mục tiêu thiết yếu của hành trình Hiệp
Hành mà Giáo hội đã thực hiện, được hướng dẫn bởi các từ khóa: hiệp thông, tham
gia, truyền giáo. Cuộc hành trình này chắc chắn không phải là việc Giáo hội qui
hướng vào bản thân mình; nó cũng không phải là một cuộc trưng cầu dân ý về những
gì chúng ta phải tin và thực hành, cũng không phải là vấn đề sở thích của con
người. Đúng hơn, đó là một tiến trình lên đường và giống như các môn đệ Emmaus,
lắng nghe Chúa phục sinh. Vì Người luôn đến giữa chúng ta để giải thích ý nghĩa
Kinh Thánh và bẻ bánh cho chúng ta, để nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần, chúng ta
có thể thi hành sứ mệnh của Người trên thế giới.
Cũng như hai môn đệ Emmaus đã thuật lại cho những người khác những gì đã
xảy ra dọc đường (x. Lc 24:35), cũng vậy, lời loan báo của chúng ta sẽ là một lời
hân hoan kể về Chúa Kitô, cuộc đời, cuộc khổ nạn, cái chết và sự phục sinh của
Người, và những điều kỳ diệu mà tình yêu thương của Người đã hoàn thành trong cuộc sống của chúng ta.
Vì vậy, chúng ta hãy lên đường một lần nữa, hãy để mình được soi sáng bởi cuộc gặp gỡ với Chúa
phục sinh và được Thần Khí của Người thúc đẩy. Chúng ta hãy lên đường một lần nữa
với trái tim rực cháy, với đôi mắt mở to và đôi chân của chúng ta chuyển động.
Chúng ta hãy lên đường để làm cho những trái tim khác bừng cháy Lời Chúa, mở mắt
cho những người khác nhìn thấy Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể, và mời gọi mọi
người cùng nhau bước đi trên con đường bình an và cứu độ mà, trong Đức Kitô,
Thiên Chúa đã ban cho toàn thể loài người.
Lạy Đức Mẹ Soi Đường, Mẹ của các môn đệ truyền giáo của Đức Kitô và là Nữ
Vương Truyền Giáo, xin cầu cho chúng con!
Rôma, Đền Thánh Gioan
Lateranô, ngày 6 tháng 1 năm 2023, Lễ Chúa Hiển Linh.
PHANXICÔ
Chuyển ngữ:
Đaminh Ngô Quang Tuyên
Micae Nguyễn Khắc Minh
(Ủy Ban Loan Báo Tin Mừng / HĐGMVN)
