ÍCH LỢI CỦA GIÁO HUẤN XÃ HỘI CỦA GIÁO HỘI CÔNG GIÁO

Tác giả: Phan Thịnh Long

WHĐ (6.1.2021) – Giáo huấn xã hội của Giáo hội Công giáo (GHXHCG) dựa trên niềm tin Thiên Chúa có một kế hoạch. Đó là việc Ngài đang xây dựng một vương quốc hoà bình, công bình và yêu thương. Thiên Chúa dành cho mỗi người chúng ta một chỗ đặc biệt trong kế hoạch của Ngài. Kế hoạch này, không chỉ giới hạn ở những sự “thiêng liêng” mà bao gồm mọi khía cạnh cuộc sống con người. Bao gồm cách thức ta sống thế nào trong gia đình, làng xóm, khu phố, công sở, xã hội...; và rộng ra, với tư cách một công dân toàn cầu của nền văn minh tình yêu.

Trong phạm vi bài viết ngắn gọn này, chỉ xin liệt kê một số ích lợi thiết thực nhất của GHXHCG đưa đến cho xã hội như sau:

1.  Phẩm giá con người được tôn kính, quý trọng

Giáo hội Công giáo tuyên bố sự sống con người là thiêng liêng và phẩm giá con người là nền tảng của đạo lý xã hội. Niềm tin con người được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa là nền tảng của tất cả các nguyên tắc của GHXHCG. Ta tin rằng mọi người đều quý giá, con người quan trọng hơn các sự vật. Thước đo mọi thể chế hệ tại ở chỗ nó đe doạ hoặc phát huy sự sống và phẩm giá của con người. Có thể nói, GHXHCG chính là cẩm nang hướng dẫn hành xử sao cho có thể bảo vệ và phát huy phẩm giá con người cách thích đáng, đúng đắn nhất; theo đó, con người đạt đến tình trạng sống tôn kính và yêu thương lẫn nhau.

2.  Phát triển con người toàn diện

GHXHCG chủ trương phát triển con người và xã hội một cách đích thực và toàn diện; nhờ đó, mỗi cá nhân trở thành con người như ý Thiên Chúa muốn. Mỗi người và mọi người đều được phát triển về mọi mặt: tâm linh, kinh tế, chính trị, giáo dục và xã hội. Bởi vì, con người được Thiên Chúa dựng nên là một thể thống nhất xác – hồn. Xác & hồn đều quan trọng như nhau. Vì thế, Giáo Hội phải chăm sóc toàn diện cả 2 phương diện ấy; nghĩa là, không thể chỉ chú trọng chăm sóc phần hồn con người, mà coi nhẹ phần xác, hay ngược lại.

3.  Phúc lợi được thăng tiến

Mục tiêu hàng đầu của mọi xã hội đúng nghĩa là phải theo đuổi và thực hiện công ích, nghĩa là cung cấp “toàn bộ những điều kiện xã hội cho phép con người, tập thể hay cá nhân, đạt tới sự phát triển của mình một cách đầy đủ hơn và dễ dàng hơn” (GS 26). Khi con người được tôn trọng, sự hưng thịnh xã hội và sự phát triển toàn diện sẽ diễn ra và bền vững hơn.

4.  Kim chỉ nam cho việc tổ chức và điều hành xã hội

Với các nguyên tắc: nhân vị, công ích, bổ trợ và liên đới; cùng với các giá trị: sự thật, tự do, công bằng và tình yêu, GHXHCG có thể cung cấp những giá trị nền tảng, cốt lõi trong việc xây dựng và điều hành xã hội cách đúng đắn, chính đáng nhất. Với các chương bàn về gia đình, lao động, kinh tế, chính trị, môi trường…, GHXHCG xứng đáng bảng chỉ đường cho thế giới loài người biết cách tổ chức và vận hành các hoạt động đời sống con người ở hầu hết các lãnh vực. Theo đó, gia đình sẽ đầm ấm, hạnh phúc; xã hội sẽ công bằng, thịnh vượng; thế giới sẽ hòa bình, ổn định; và người với người sẽ sống trong tương quan yêu thương, tình nghĩa, anh em.

5.  Hoà bình chan chứa nơi nơi

Sau cùng, công ích bao hàm hòa bình, nghĩa là, sự bền vững và an ninh của một trật tự chính đáng. Vì vậy, công ích giả thiết rằng quyền bính, bằng những phương tiện ngay chính phải bảo đảm an ninh cho xã hội và cho các thành viên của xã hội. Nhờ lo trau dồi hoà bình nội tâm dưới ánh sáng Phúc Âm mà ta sẽ bình tĩnh quan sát mọi thực tại trần gian và lên đường hành động theo các nguyên tắc luân lý.

Hơn một trăm năm qua, các Giáo hoàng,Giám mục và các vị lãnh đạo khác trong Giáo hội chăm chú nhìn xem các dấu hiệu của thời đại và phát triển một tập hợp các văn kiện gọi là GHXHCG. GHXHCG có nguồn gốc từ Kinh Thánh và các văn kiện của Giáo hội nhưng chính các cá nhân và các tín hữu mới biến các văn bản thành hiện thực trong xã hội hiện nay của chúng ta. Nhờ sống những nguyên tắc và các giá trị của GHXHCG, ta sẽ càng đạt được các lợi ích nói trên.

(Trích tài liệu Thường huấn Giáo Dân tháng 1-2021 của Ủy ban Giáo Dân / HĐGMVN)