HỌC HỎI PHÚC ÂM

LỄ THÁNH GIA THẤT NĂM B

LM Antôn Nguyễn Cao Siêu SJ

Phúc Âm: Lc 2, 22-40

Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêrusalem để hiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Lề luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa”. Và cũng để dâng lễ vật cho Chúa, như có nói trong Luật Chúa, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu con.

Và đây ở Giêrusalem có một người tên là Simêon, là người công chính, kính sợ Thiên Chúa, và đang đợi chờ niềm ủi an của Israel. Thánh Thần cũng ở trong ông. Ông đã được Thánh Thần trả lời rằng: Ông sẽ không chết trước khi thấy Ðấng Kitô của Chúa. Ðược Thánh Thần thúc giục, ông vào đền thờ ngay lúc cha mẹ trẻ Giêsu đưa Người đến để thi hành cho Người những tục lệ của Lề luật. Ông bồng Người trên cánh tay mình, và chúc tụng Thiên Chúa rằng: “Lạy Chúa, bây giờ, Chúa để cho tôi tớ Chúa đi bình an theo như lời Chúa, vì chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa”.

Cha mẹ Người đều kinh ngạc về những điều đã nói về Người. Simêon chúc lành cho hai ông bà và nói với Maria mẹ Người rằng: “Ðây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ!”

Lúc ấy, cũng có bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên. Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi bốn tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa. Chính giờ ấy, bà cũng đến, bà liền chúc tụng Chúa, và nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel.

Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.

CÂU HỎI TÌM HIỂU

1. Đọc sách Lê-vi 12,1-8. Sau khi đọc, bạn có bị sốc không? Đức Mẹ đã phải đợi bao lâu mới lên Đền Thờ để được thanh tẩy? Bạn nghĩ Đức Mẹ có cần thanh tẩy không?

2. Đọc Lê-vi 12,8 và Luca 2,24. Đức Mẹ và thánh Giuse là người giàu hay nghèo?

3. Con trai đầu lòng thì thuộc về Thiên Chúa (Xuất hành 13,12). Vậy cha mẹ phải làm gì để “giữ” được người con ấy? Đọc sách Xuất Hành 13,13 và sách Dân-số 3,46-47.

4. Đọc Lc 2,25-27. Nhờ đâu mà cụ Simêôn đến gặp và nhận ra Hài Nhi là Đức Kitô?

5. Đọc Lc 2,29-32. Dựa theo lời chúc tụng này, hãy cho biết, đối với cụ Simêôn, Hài Nhi này là ai?

6. Đọc Lc 2,36-38. Nhờ đâu mà cụ bà An-na nhận ra Hài Nhi Giêsu? Đối với cụ, Hài Nhi Giêsu là ai? Simêôn và Anna có những điểm gì chung?

7. Có bao nhiêu từ “Luật” trong bài Tin Mừng này? Tìm những câu trong Lc 2,22-40 cho thấy Đức Maria và thánh Giuse là những người đạo đức, muốn vâng phục Luật do ông Môsê truyền lại.

8. Đọc Lc 2,40.52. Hài nhi Giêsu lớn lên về những mặt nào? Bạn có tin rằng Đức Giêsu cũng lớn lên từ từ như chúng ta không?

9. Đọc Lc 2,34-35. Bạn có thấy dấu hiệu của bóng tối trên cuộc sống của Thánh Gia không?

GỢI Ý SUY NIỆM

Bạn học được gì khi chiêm ngắm đôi vợ chồng nghèo, bồng con đi đoạn đường rất xa, lên Đền thờ để dâng con mình cho Chúa? Đọc lời tiên tri của cụ Simêôn ở Lc 2,34-35, bạn có thấy sự liên đới giữa Mẹ và Con không?

PHẦN TRẢ LỜI

1. Theo luật ở sách Lê-vi 12,1-8, sau khi sinh con trai, người mẹ sẽ bị ô uế 40 ngày; nếu sinh con gái, người mẹ bị ô uế 80 ngày, vì người ta coi việc chảy máu khi sinh con là chuyện gây ô uế. Sau khi hết thời gian trên đây, người mẹ phải đem đến cho tư tế một con chiên một tuổi làm lễ toàn thiêu, và một bồ câu non hay một chim gáy làm lễ tạ tội. Vị tư tế sẽ tiến dâng những lễ vật trên đây lên Chúa, và cử hành lễ xá tội cho người mẹ. Người mẹ này bây giờ lại được trở nên thanh sạch và được phép vào Đền thờ. Sau khi sinh Đức Giêsu, Mẹ Maria cũng đã vâng theo luật này, và chờ đợi 40 ngày trước khi lên Đền Thờ Giêrusalem để được thanh tẩy.

Ngày nay, chúng ta thấy điều luật này trong sách Lêvi thật khó hiểu. Tại sao chảy máu khi sinh con lại làm người mẹ ô uế? Tại sao phải dâng lễ vật để thanh tẩy? Đối với người tin Đức Maria là Mẹ của Con Thiên Chúa, thì lại càng khó hiểu hơn. Làm sao Đức Mẹ có thể bị ô uế vì đã sinh Đấng Thánh (Lc 1,35)? Dù sao Mẹ đã vâng phục Luật Mô-sê và đã giữ luật như mọi phụ nữ Do-thái thời đó.

2. Khi đọc Lê-vi 12,8 và Luca 2,24, ta thấy Đức Mẹ và thánh Giuse là người nghèo. Thánh Gia đã dâng lễ vật của người nghèo là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non (Lv 12,8), thay vì dâng lễ vật bình thường là một con chiên kèm thêm một chim gáy hay một bồ câu non (Lv 12,6).

3. Theo lời ĐỨC CHÚA phán với ông Môse, mọi con trai đầu lòng của dân Israel thì thuộc về Đức Chúa (Xh 13,2.12). Để “giữ” con, cha mẹ phải “chuộc lại” (Xh 13,13.15). Theo sách Dân số 3,46-47, để chuộc con trai, cha mẹ phải nộp 5 se-ken bạc cho Đền thờ. Số bạc này vào khoảng 57 gam, vì 1 se-ken theo đơn vị đo lường của thánh điện thì nặng khoảng 11,4 g.

4. Dựa trên Lc 2,25-27, ta thấy để cụ Si-mê-ôn gặp được và nhận ra Hài Nhi Giêsu, cần nhiều yếu tố. Trước hết, cụ là người công chính và sùng đạo, luôn mong chờ Đấng Kitô sẽ đến, Đấng là “niềm an ủi của Ítraen” (câu 25). Hơn nữa, cụ là người có Thánh Thần ngự trị và có tương quan thân thiết với Thánh Thần. Chính Thánh Thần đã mách bảo cho cụ biết cụ sẽ thấy Đức Kitô trước khi nhắm mắt lìa đời (câu 26). Rồi cũng chính Thánh Thần đã thúc đẩy để cụ lên Đền Thờ vào đúng lúc cha mẹ đem Hài Nhi Giêsu đến (câu 27). Dù Hài Nhi chỉ là con của một đôi vợ chồng nghèo, nhưng Thánh Thần đã linh báo để cụ nhận ra Hài Nhi này là Đức Kitô, Đấng mà dân Do-thái và cụ đã mong đợi từ bao đời, Cụ mãn nguyện ôm Hài Nhi trên tay và chúc tụng Thiên Chúa (các câu 28-32).

5. Luca 2,29-32 là lời chúc tụng của cụ Simêôn dâng lên Đức Chúa. Cụ sẵn sàng ra đi bình an vì “niềm mong chờ” của cụ đã được thực hiện (Lc 2,25): mắt cụ đã thấy Đấng Kitô. Nhờ được Thánh Thần soi sáng, cụ nhận ra Hài Nhi này không phải chỉ là “vinh quang của dân Israel,” mà còn là “ơn cứu độ mà Chúa đã chuẩn bị trước mặt mọi dân tộc,” và là “ánh sáng để mặc khải cho Dân ngoại.” Như thế, Hài Nhi này sẽ đem đến ơn cứu độ phổ quát cho muôn dân, trong đó có cả Dân ngoại và Dân Israel.

6. Cụ bà Anna là một nữ ngôn sứ đã 84 tuổi, sống lâu năm trong cảnh góa bụa. Cụ luôn chờ ngày Đấng Mêsia đến, bằng cách ở lại trong Đền thờ, ăn chay và cầu nguyện. Chính vào lúc gặp Thánh Gia ở Đền thờ, cụ nhận ra Hài Nhi là Đấng Cứu chuộc Giêrusalem, nên cụ vui mừng giới thiệu Hài Nhi cho những người đang mong đợi. Như vậy cụ Simêôn và cụ bà Anna có những điểm chung. Họ đều là những vị ngôn sứ có đời sống đạo đức (Lc 2,25.36-37), gần gũi với Đền Thờ, và có tâm hồn chờ đợi Đấng Cứu thế (Lc 2,25.38). Cả hai đều được soi sáng để nhận ra Hài Nhi Giêsu (Lc 2,27.38).

7. Có 5 từ “Luật” trong bài Tin Mừng này (Lc 2,22.23.24.27.39). Dựa vào những câu trên, ta thấy Đức Mẹ và thánh Giuse là những người hết lòng vâng phục Luật Môsê, cũng là Luật của Chúa. Mẹ Maria đã muốn giữ luật thanh tẩy sau khi sinh, và đã dâng của lễ như Luật đòi buộc. Tuy Luật không đòi cha mẹ phải đem con trai mới sinh của mình lên Đền Thờ để dâng, chỉ cần nộp một số bạc nhỏ là đủ, nhưng hai ông bà đã muốn vượt chặng đường xa, đem con lên Giêrusalem để tiến dâng cho Chúa (Lc 2,22). Việc tiến dâng Hài Nhi cho thấy cha mẹ của Ngài rất sốt sắng trong việc giữ Luật, và còn làm hơn cả những gì Luật đòi hỏi.

8. Hài Nhi lớn lên về ba mặt: vững mạnh về mặt thân xác, đầy khôn ngoan về tinh thần, và được ân nghĩa cùng Thiên Chúa (Lc 2,40). Con Thiên Chúa làm người đã lớn lên từ từ như chúng ta, và lớn lên một cách quân bình. Đó là đòi hỏi của mầu nhiệm Nhập Thể. Từ một em bé vài tháng tuổi (to paidion Lc 2,40), Giêsu đã trở thành một Cậu bé mười hai tuổi (ho pais Lc 2,43). Xem thêm Lc 2,52.

9. Dấu hiệu của bóng tối trên Thánh Gia nằm trong lời tiên tri của cụ Simêon ở các câu 34-35. Cụ Simêôn nói bóng gió đến việc Hài Nhi sẽ thành nguyên nhân gây chia rẽ trong Ítraen (“làm nhiều người Israen ngã xuống và đứng lên”), và sẽ phải chịu những chống đối (Lc 2,34). Như thế cụ báo trước tương lai trắc trở của Hài Nhi này. Ngoài ra cụ còn nói tiên tri về nỗi khổ đau của Mẹ Hài nhi nữa (Lc 2,35).