CHÚA NHẬT 2 MÙA VỌNG
NĂM B
LM Antôn
Nguyễn Cao Siêu SJ
Phúc Âm: Mc 1, 1-8
Khởi đầu Phúc Âm của Ðức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa. Như có lời
Tiên tri Isaia chép rằng: Ðây Ta sai Thiên Thần của Ta đến trước mặt ngươi để dọn
đường cho ngươi. Có tiếng kêu trong hoang địa rằng: “Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa
đường Chúa cho ngay thẳng”.
Gioan Tẩy Giả xuất hiện trong hoang địa, rao giảng phép rửa
sám hối cầu ơn tha tội. Dân cả miền Giuđêa và Giêrusalem tuôn đến với người,
thú tội và chịu phép rửa trong sông Giođan.
Lúc đó Gioan mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da thú,
ăn châu chấu và uống mật ong rừng. Người rao giảng rằng: “Ðấng đến sau tôi, quyền
năng hơn tôi, tôi không đáng cúi xuống cởi dây giày Người. Phần tôi, tôi lấy nước
mà rửa các ngươi, còn Ngài, Ngài sẽ rửa các ngươi trong Chúa Thánh Thần”.
CÂU HỎI TÌM HIỂU
1. Đức
Giêsu được gọi là Đấng Kitô. Bạn có biết ý nghĩa của từ “Kitô” không? Tìm một từ
đồng nghĩa với “Kitô”.
2. Đức
Giêsu được gọi là “Con Thiên Chúa” trong Mc 1,1. Khi nào Chúa Cha gọi Đức Giêsu
là Con yêu dấu? Đọc Mc 1,11; 9,7. Quỷ có biết Đức Giêsu là Con Thiên Chúa
không? Đọc Mc 3,11; 5,7. Trong Tin Mừng Máccô, ai là người cuối cùng tuyên xưng
Đức Giêsu là Con Thiên Chúa? Đọc Mc 15,39.
3. Đọc
Mc 1,2-3 và cho biết sứ mạng của Gioan Tẩy giả là gì.
4. Đọc
Mc 1,4-5 và cho biết công việc chính của Gioan trong hoang địa là gì.
5. Ông
Gioan mặc giống với ai trong Cựu ước? Đọc 2 Vua 1,8. Ăn châu chấu và mật ong có
ý nghĩa gì?
6. Đọc
Mc 1,7-8. Đây là lời giảng của Gioan cho những người tuôn đến với ông. Bạn có
thấy Gioan nói về chính mình không? Ông mô tả Đấng đến sau ông là người thế
nào?
7. Cứ đến
mùa Vọng chúng ta lại gặp khuôn mặt của Gioan Tẩy giả. Trong Tin Mừng Máccô,
hình ảnh ông Gioan có nổi bật không? Đọc 1,6-9.14; 2,18; 6,14-29; 8,28;
11,30-33.
GỢI Ý SUY NIỆM:
Theo bạn, để làm chứng về Chúa Giêsu cho con người hôm nay,
chúng ta có cần sống trong hoang địa và ăn mặc như Gioan không? Đời sống của
người kitô hữu hôm nay cần khác biệt về mặt nào để có thể đưa con người hôm nay
gặp Chúa? Cụ thể trong Mùa Vọng này, tôi muốn quyết tâm sửa đổi điều gì?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Đấng
Kitô có nghĩa là Đấng được (Thiên Chúa) xức dầu. Trong tiếng Do-thái cổ, Mêsia (Mashiakh)
là Đấng được Thiên Chúa xức dầu. Bản Bảy Mươi dịch “Mêsia” sang tiếng Hy-lạp là
Đấng “Kitô” (Christos). Đấng Mêsia hay Đấng
Kitô là Đấng được (Thiên Chúa) xức dầu. Người được xức dầu là người được Thiên
Chúa tuyển chọn để thi hành một sứ mạng của Thiên Chúa, cho dân của Ngài. Các vị
vua Do-thái như Đavít, Salomon, thậm chí cả vị vua ngoại giáo là Kyrô (Is
45,1), được gọi là đấng được xức dầu. Vào thời Đức Giêsu, người Do-thái nóng
lòng mong đợi một vị lãnh đạo là Đấng Mêsia hay Đấng Kitô, là người được Thiên
Chúa xức dầu. Trong Tin Mừng Máccô, khi bị tra vấn trước Thượng Hội đồng, Đức
Giêsu đã nhận mình là Đấng Kitô (Mc 14,62).
2. Trong
Mc 1,1 ngoài tước vị “Kitô”, thánh sử Máccô còn giới thiệu Đức Giêsu là Con
Thiên Chúa. Chúa Cha đã gọi Đức Giêsu là “Con Ta yêu dấu, Ta hài lòng về Con”
khi Đức Giêsu chịu phép rửa bởi ông Gioan ở sông Giođan (Mc 1,11). Và khi Đức
Giêsu được hiển dung trên núi, Cha cũng giới thiệu “Đây là Con Ta yêu dấu” (Mc
9,7). Quỷ cũng biết Đức Giêsu là Con Thiên Chúa (Mc 3,11; 5,7). Viên đại đội
trưởng ngoại giáo là người cuối cùng tuyên xưng Đức Giêsu là Con Thiên Chúa khi
chứng kiến Ngài tắt thở như vậy (Mc 15,39). Thật ra Đức Giêsu đã nhận mình là
Con Đấng đáng chúc tụng, nghĩa là Con Thiên Chúa, khi đứng trước Thượng Hội Đồng
(Mc 14,61-62). Không thấy các môn đệ tuyên xưng Đức Giêsu là Con Thiên Chúa
trong Tin Mừng Máccô (khác với Mt 16,16).
3. Để
nói về vai trò của Gioan Tẩy giả, thánh sử Máccô (1,2-3) đã đưa ra hai trích dẫn
trong Cựu Ước, tuy không trích nguyên văn. Trích dẫn thứ nhất (Mc 1,2) trong
sách Xuất hành 23,20 về biến cố dân
Ítraen được Thiên Chúa cho vào Đất Hứa ở Canaan, có thiên sứ được sai đi trước để giữ gìn họ trên đường. Trích dẫn thứ
hai trong sách Isaia 40,3 về tiếng của một người hô hãy làm một con đường thẳng
trong hoang địa cho ĐỨC CHÚA, để Ngài từ đất lưu đày Babylon về lại Ítraen. Khi
trích dẫn hai câu Kinh Thánh trên, thánh Máccô coi ông Gioan Tẩy giả là sứ giả
được Thiên Chúa sai đến để dọn đường cho dân Israel và dọn đường cho ĐỨC CHÚA. Sứ
mạng chủ yếu của Gioan Tẩy giả là dọn đường. Dọn đường cho dân đến với Chúa và
dọn đường cho Chúa đến với dân. Tuy nhiên, có một điểm khác biệt quan trọng ở
đây, đó là Gioan được sai đi để dọn đường cho dân Israel đón, không phải đón ĐỨC
CHÚA của Cựu Ước, nhưng là đón Chúa Giêsu.
4. Dựa
trên Mc 1,4-5, ta thấy ông Gioan ở trong hoang địa, mời gọi người ta đến chịu
phép rửa của ông để tỏ lòng hối cải, hầu được tha thứ tội lỗi. Đoàn người từ khắp
vùng Giuđê và Giêrusalem đến với ông. Họ xưng thú tội lỗi và được ông ban phép
rửa ở sông Giođan. Như thế công việc chính của Gioan là kêu gọi dân chúng đến với
mình, và đi vào hoang địa với tinh thần ăn năn hối cải. Ông mời người ta thú tội
và ông ban phép rửa cho họ để họ được tha thứ. Có thể nói Gioan đã khai mở một
phong trào canh tân trong cả nước. Ông mời mọi người chỉnh đốn lại con đường đời
mình cho Chúa đến, cho Nước Thiên Chúa đến. Con đường cần phải đi gồm: hối cải,
xưng thú tội lỗi, đón nhận phép rửa, và được tha thứ. Cần có sự khiêm tốn
mới đi được con đường này. Có những người Pharisêu đã không làm được (Mt
21,32).
5. Gioan
mặc áo bằng lông thú như một ngôn sứ (x. Dacaria 13,4), và thắt dây lưng bằng
da giống ngôn sứ Êlia trong sách 2 Vua 1,8. Châu chấu là thức ăn được coi là “sạch”
và được phép ăn theo sách Lêvi 11,20-23. Châu chấu và mật ong rừng là thức ăn
có thể kiếm được tại hoang địa, nơi Gioan sống. Có thể coi đây là thức ăn của một
người sống khổ hạnh, dù không hẳn Gioan chỉ ăn hai thức ăn này.
6. Trong
lời giảng của ông Gioan, ta thấy ông không nói về mình. Ông chỉ rao giảng về Đấng
đến sau ông nhưng quyền thế hơn ông, cao cả hơn ông đến nỗi ông không đáng cúi
xuống cởi quai dép cho Người (Mc 1,7). Ông còn cho thấy phép rửa của Đấng ấy
thì trổi vượt hơn phép rửa trong nước của ông hiện nay, vì đó là phép rửa trong
Thánh Thần (Mc 1,8). Rõ ràng Gioan biết chỗ đứng của mình. Ông không phải là
nhân vật trung tâm lôi kéo sự chú ý. Mọi sự ông làm chỉ nhằm chuẩn bị cho Đấng
cao cả đến sau ông. Phép rửa của ông là cần thiết trong thời điểm này, nhưng
ông lại đề cao phép rửa sắp tới trong Thánh Thần của Đấng đến sau ông (Mc 1,8).
Nói chung, chúng ta thấy sự khiêm hạ của Gioan ngay khi ông đã trở nên nổi tiếng
và thu hút được cả nước. Ông tự xóa mình và làm mọi người tập trung vào Đấng
cao trọng hơn ông, nhưng đến sau ông.
7. Trong Tin Mừng Máccô, khuôn mặt của Gioan Tẩy giả khá nổi bật. Gioan sống trong hoang địa, sống một đời sống khắc khổ. Ông xóa mình trước Đấng đến sau ông (Mc 1,6-9). Ông là một vị ngôn sứ, có môn đệ riêng (Mc 6,29). Ông bị bắt và bị chém đầu vì can ngăn nhà vua lấy vợ của anh mình (Mc 6,14-29). Dân chúng tin ông thật là vị ngôn sứ của Thiên Chúa (Mc 8,28), và tin phép rửa của ông là phép rửa bởi trời (Mc 11,30-33).
