Trong bài giảng, suy tư về dụ ngôn người phú hộ và người nghèo Ladarô, Đức Thánh Cha nhắc các tín hữu rằng sẽ không có cử hành Thánh Thể nếu không có lòng cảm thông đối với người nghèo. Giáo hội quỳ gối trước Thánh Thể và thờ lạy Chúa hiện diện trong tấm bánh, "cũng biết cúi mình với lòng trắc ẩn trước những vết thương của những người đau khổ, nâng đỡ những người nghèo, lau đi những giọt nước mắt của những người bất hạnh, tự biến mình thành bánh của hy vọng và niềm vui cho mọi người”. Sau đây là toàn văn bài giảng của Đức Thánh Cha:
ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
Tông du đến Matera, Ý
Thánh lễ kết thúc Đại hội Thánh Thể toàn quốc của Ý lần thứ 27
Sân vận động thành phố XXI Settembre (Matera)
Chủ nhật, ngày 25/9/2022
Anh chị em thân mến,
Chúa quy tụ chúng ta quanh bàn tiệc của Người và hiến chính mình Người làm bánh cho chúng ta. “Tấm bánh của bữa tiệc trên bàn của những người con […] tạo nên sự sẻ chia, củng cố các mối dây liên kết, mang hương vị của sự hiệp thông” (Thánh ca XVII, Đại hội Thánh Thể Toàn quốc, Matera 2022). Tuy nhiên, Tin mừng chúng ta vừa nghe nói với chúng ta rằng bánh không luôn luôn được chia sẻ trên bàn ăn của thế giới; hương thơm của sự hiệp thông không phải lúc nào cũng tỏa ra; bánh không luôn luôn được bẻ ra trong sự công bằng.
Thật tốt khi chúng ta dừng lại trước khung cảnh bi thảm được Chúa Giêsu mô tả trong dụ ngôn mà chúng ta vừa nghe: một bên là một người phú hộ mặc toàn lụa là gấm vóc, phô trương sự giàu sang và yến tiệc linh đình; bên kia là một người nghèo đầy những vết thương lở loét, nằm trước cửa nhà, hy vọng những mảnh vụn từ bàn tiệc rơi xuống sẽ làm dịu bớt cơn đói của mình. Và trước sự tương phản này – một thực tại mà chúng ta chứng kiến hằng ngày – chúng ta tự hỏi: Bí tích Thánh Thể, nguồn mạch và tột đỉnh của đời sống Kitô hữu, mời gọi chúng ta điều gì?
Sự tối thượng của Thiên Chúa
Trước hết, Bí tích Thánh Thể nhắc nhở chúng ta về sự tối thượng của Thiên Chúa. Người giàu có trong dụ ngôn không hướng đến mối tương quan với Thiên Chúa: Ông ta chỉ nghĩ đến hạnh phúc của mình, thỏa mãn nhu cầu của mình và tận hưởng cuộc sống. Chính vì thế, ông thậm chí còn đánh mất cả tên gọi của mình. Tin mừng không cho biết ông tên gì: ông chỉ được gọi bằng tính từ “giàu có”, trong khi người nghèo thì lại có tên: Ladarô. Sự giàu có đưa đến điều này: nó tước đoạt cả tên gọi của con người. Khi tự mãn, say sưa trong tiền bạc, bị mê muội bởi lòng kiêu ngạo và hư danh, thì trong cuộc sống của ông không còn chỗ cho Thiên Chúa, bởi vì ông chỉ thờ lạy chính mình. Không phải ngẫu nhiên mà Tin mừng không nói tên ông: chúng ta chỉ gọi ông là “người giàu”, định nghĩa ông bằng một tính từ, bởi vì ông đã mất đi tên gọi, mất đi căn tính, và căn tính ấy giờ đây chỉ còn được quy định bởi của cải mà ông sở hữu.
Thật đáng buồn thay khi thực tại này vẫn còn đó ngay cả hôm nay, khi chúng ta nhầm lẫn giữa điều chúng ta là với những gì chúng ta có. Khi chúng ta đánh giá mọi người bằng sự giàu có của họ, tước hiệu mà họ thể hiện, vai trò mà họ nắm giữ hoặc nhãn mác trên trang phục họ mặc. Đó là tôn giáo của sở hữu và thể hiện, điều thường thống trị thế giới này, nhưng cuối cùng lại khiến chúng ta trắng tay. Thật vậy, người phú hộ trong Tin mừng còn bị mất cả tên gọi. Ông không còn là ai nữa.
Trái lại, người nghèo có tên, Ladarô, nghĩa là “Thiên Chúa sẽ trợ giúp”. Dù sống trong hoàn cảnh nghèo khó và bị gạt ra ngoài lề xã hội, nhưng phẩm giá của ông vẫn nguyên vẹn bởi vì ông sống trong tương quan với Thiên Chúa. Trong tên của ông có điều gì đó của Thiên Chúa và Thiên Chúa là niềm hy vọng không gì lay chuyển được của cuộc đời ông.
Đây là thử thách mà Bí tích Thánh Thể đặt ra cho cuộc sống của chúng ta: thờ phượng Thiên Chúa chứ không phải chính mình, không phải chính mình. Đặt Người ở trung tâm, chứ không phải sự phù hoa của cái tôi. Nhắc nhớ chúng ta rằng chỉ mình Chúa là Thiên Chúa và mọi sự khác chỉ là quà tặng của tình yêu Người. Bởi vì nếu chúng ta tôn thờ chính mình, chúng ta chết vì ngạt thở bởi sự chật chội của bản thân mình; nếu chúng ta tôn thờ của cải thế gian này, chúng sẽ chiếm hữu chúng ta và biến chúng ta thành nô lệ; nếu chúng ta tôn thờ vị thần của dáng vẻ bên ngoài và đắm mình trong sự lãng phí, thì sớm muộn gì chính cuộc đời cũng sẽ đòi chúng ta trả giá. Cuộc đời luôn đòi chúng ta trả giá.
Ngược lại, khi tôn thờ Chúa Giêsu hiện diện trong Bí tích Thánh Thể, chúng ta cũng nhận được một "diện mạo" mới cho cuộc sống của mình: Tôi không phải là những thứ tôi sở hữu và những thành công tôi cố gắng đạt được; giá trị cuộc sống của tôi không phụ thuộc vào việc tôi có thể khoe ra bao nhiêu, cũng không giảm đi khi tôi thất bại và gục ngã. Tôi là một người con được yêu thương; tôi được Thiên Chúa chúc lành; Người muốn khoác cho tôi vẻ đẹp và muốn tôi được tự do, Người muốn tôi được giải thoát khỏi mọi hình thức nô lệ. Hãy ghi nhớ điều này: ai thờ phượng Thiên Chúa thì không trở thành nô lệ của bất cứ ai: người ấy tự do. Hãy tái khám phá lời cầu nguyện của sự thờ lạy, một lời cầu nguyện vốn thường bị quên lãng. Thờ lạy, lời cầu nguyện của sự thờ lạy, chúng ta hãy tái khám phá: nó giải thoát chúng ta và trả lại cho chúng ta phẩm giá của những người con, chứ không phải nô lệ.
Yêu thương anh chị em
Ngoài việc nhấn mạnh tính tối thượng của Thiên Chúa, Bí tích Thánh Thể còn kêu gọi chúng ta yêu thương anh chị em mình. Bánh Thánh Thể là Bí tích của tình yêu, là chính Chúa Kitô tự hiến mình và phân chia chính mình vì chúng ta và yêu cầu chúng ta cũng làm như vậy, để cuộc sống của chúng ta trở thành hạt lúa được nghiền nát và biến thành tấm bánh nuôi dưỡng anh chị em mình. Người phú hộ trong Tin mừng đã thất bại trong sứ mạng này: ông sống trong cảnh xa hoa, yến tiệc linh đình mà không hề nhận ra tiếng kêu âm thầm của người nghèo Ladarô, đang kiệt sức nằm ngay trước cửa nhà ông. Chỉ đến cuối đời, khi Chúa đảo ngược tình thế, ông mới để ý đến Ladarô, nhưng Ápraham nói với ông: “Giữa chúng ta đây và các con đã có một vực thẳm lớn” (Lc 16,26). Nhưng chính người giàu có đã đào nên vực thẳm ấy. Điều đó cũng chính là chúng ta, khi trong sự ích kỷ, chúng ta tạo nên những vực thẳm ngăn cách. Chính người phú hộ đã đào một vực thẳm ngăn cách mình với Ladarô trong cuộc sống trần thế, và giờ đây, trong cuộc sống vĩnh cửu, vực thẳm ấy vẫn còn đó. Bởi vì tương lai vĩnh cửu của chúng ta phụ thuộc vào cuộc sống hiện tại này: nếu chúng ta đào một vực thẳm ngăn cách giữa mình và anh em của mình, chúng ta sẽ tự đào mồ chôn mình sau này. Nếu bây giờ chúng ta dựng những bức tường chống lại anh em của mình, chúng ta sẽ vẫn bị giam cầm trong sự cô đơn và cái chết.
Hoán cải: từ thờ ơ sang cảm thông
Anh chị em thân mến, thật đau xót khi thấy rằng dụ ngôn này vẫn còn là câu chuyện của thời đại chúng ta: những bất công, những bất bình đẳng, sự phân bổ không đồng đều các nguồn lực trên trái đất, sự lạm dụng của kẻ quyền lực đối với kẻ yếu, sự thờ ơ với tiếng kêu của người nghèo, vực thẳm mà hằng ngày chúng ta đào nên, tạo ra tình trạng bị gạt ra bên lề - chúng ta không thể thờ ơ trước những điều này. Và vì thế hôm nay, cùng nhau, chúng ta hãy nhìn nhận rằng Bí tích Thánh Thể là lời ngôn sứ về một thế giới mới; đó là sự hiện diện của Chúa Giêsu, Đấng mời gọi chúng ta cộng tác để một cuộc hoán cải thực sự được diễn ra: hoán cải từ dửng dưng sang cảm thông; hoán cải từ phung phí sang chia sẻ; hoán cải từ ích kỷ sang yêu thương; hoán cải từ chủ nghĩa cá nhân sang tình huynh đệ.
Giáo hội Thánh Thể: cúi mình trước đau khổ của tha nhân
Anh chị em thân mến, chúng ta hãy mơ ước. Hãy mơ ước về một Giáo hội như thế: một Giáo hội Thánh Thể. Một Giáo hội được hình thành bởi những người nam và nữ biết tự bẻ mình như tấm bánh cho tất cả những ai đang gặm nhấm cô đơn và nghèo khổ, cho những ai khao khát sự dịu dàng và lòng trắc ẩn, cho những ai có cuộc sống đang rệu rã vì thiếu vắng men tốt của niềm hy vọng. Một Giáo hội biết quỳ gối trước Thánh Thể và thờ lạy trong sự kính sợ Đấng đang hiện diện trong tấm bánh; nhưng đồng thời cũng biết cúi mình xuống với lòng cảm thông và dịu dàng trước những vết thương của những ai đang đau khổ, biết nâng dậy người nghèo, lau khô nước mắt của những kẻ sầu khổ, trở nên tấm bánh của niềm hy vọng và niềm vui cho mọi người. Bởi vì không có việc thờ phượng Thánh Thể đích thực nào mà lại thiếu lòng cảm thương đối với biết bao “Ladarô” vẫn đang cùng bước đi bên cạnh chúng ta hôm nay. Và họ thật là nhiều!
Anh chị em thân mến, từ thành phố Matera này, “thành phố của bánh”, tôi muốn nói với anh chị em: chúng ta hãy trở về với Chúa Giêsu, trở về với Bí tích Thánh Thể. Hãy trở về với hương vị của tấm bánh Thánh Thể, bởi vì khi chúng ta đang đói khát tình yêu và niềm hy vọng, hoặc bị vùi dập bởi những nhọc nhằn và đau khổ của cuộc sống, Chúa Giêsu đã trở nên lương thực nuôi dưỡng và chữa lành chúng ta. Hãy trở về với hương vị của tấm bánh Thánh Thể, bởi vì khi bất công và kỳ thị đối với người nghèo vẫn tiếp diễn trong thế giới, Chúa Giêsu ban cho chúng ta Tấm Bánh của sự sẻ chia và sai chúng ta ra đi hằng ngày như những tông đồ của tình huynh đệ, những tông đồ của công lý, những tông đồ của hòa bình. Hãy trở về với hương vị của tấm bánh Thánh Thể để trở nên một Giáo hội Thánh Thể, đặt Chúa Giêsu ở trung tâm và trở thành tấm bánh của lòng dịu dàng, tấm bánh của lòng thương xót cho mọi người. Hãy trở về với hương vị của tấm bánh Thánh Thể để nhớ rằng, khi cuộc sống trần thế của chúng ta đang dần tiêu tan, thì Bí tích Thánh Thể lại báo trước lời hứa phục sinh và hướng dẫn chúng ta tiến đến sự sống mới chiến thắng sự chết.
Hôm nay, chúng ta hãy nghiêm túc suy nghĩ về người phú hộ và anh Ladarô. Điều này xảy ra hằng ngày. Và rất nhiều lần - thật đáng xấu hổ cho chúng ta - nó cũng xảy ra nơi chính bản thân chúng ta, trong cuộc chiến nội tâm, giữa chúng ta với nhau, trong cộng đoàn. Và khi niềm hy vọng tắt lịm, khi chúng ta cảm thấy trong lòng mình nỗi cô đơn, sự mệt mỏi bên trong, nỗi dằn vặt vì tội lỗi, nỗi sợ hãi thất bại, thì hãy một lần nữa trở về với hương vị của tấm bánh Thánh Thể. Tất cả chúng ta đều là tội nhân: mỗi người mang nơi mình những tội riêng. Nhưng, là những kẻ tội lỗi, chúng ta hãy trở về với hương vị của Thánh Thể, hương vị của tấm bánh. Hãy trở về với Chúa Giêsu, hãy thờ lạy Chúa Giêsu, hãy đón nhận Chúa Giêsu. Bởi vì chính Người là Đấng duy nhất chiến thắng sự chết và luôn đổi mới cuộc sống chúng ta.
Nguồn: vaticannews.va/vi
