Nhà thờ
Chính tòa Giáo phận Cần Thơ
GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC
VỀ GIÁO PHẬN CẦN THƠ
I. LƯỢC SỬ HÌNH THÀNH
Năm 1850, Toà Thánh chia Giáo phận
Tông tòa Tây Đàng Trong, Việt Nam, thành Giáo phận Tông tòa Nam Vang (Cambodia)
và Giáo phận Tông tòa Tây (Sài Gòn). Giáo phận Nam Vang gồm cả phần đất thuộc
Giáo phận Cần Thơ và Long Xuyên và một phần Giáo phận Vĩnh Long và Mỹ Tho hiện
nay.
Ngày 20/9/1955, Đức Thánh Cha Piô
XII ký sắc chỉ Quod Christus thành lập Giáo phận Tông tòa Cần
Thơ, Việt Nam; và bổ nhiệm cha Phaolô Nguyễn Văn Bình làm giám mục coi sóc Giáo
phận Cần Thơ (1955-1960), hiệu toà Agnusiensi. Tách ra từ Giáo phận mẹ Nam
Vang, lúc đó, Giáo phận Cần Thơ gồm 10 tỉnh thuộc phần đất của Việt Nam là Hà
Tiên, Kiên Giang, Châu Đốc, An Giang, Sa Đéc, Phong Dinh, Chương Thiện, Ba
Xuyên, Bạc Liêu, và An Xuyên. Khi được thành lập, Giáo phận Cần Thơ có 148.610
giáo dân, 110 linh mục, 300 nữ tu dòng Chúa Quan Phòng, 10 nữ tu dòng Con Đức Mẹ,
3 nữ tu Tu hội Bác Ái Vinh Sơn, 11 sư huynh dòng La San và 9 đại chủng
sinh.
Về nhận Giáo phận Cần Thơ năm
1955, Đức cha Phaolô Nguyễn Văn Bình tạm ở nhà xứ của giáo xứ Chính toà Cần
Thơ. Đức cha thiết lập những cơ sở đầu tiên của Giáo phận sau đây:
- Năm 1956, Đức cha cất tạm Tiểu
chủng viện Á Thánh Quí tại tỉnh Sóc Trăng.
- Năm 1957, Đức cha mua nhà đất để
làm Toà Giám mục Cần Thơ, tại địa chỉ hiện nay là số 12, đường Nguyễn Trãi, phường
An Hội, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ; mua đất tại Cái Răng để làm Tiểu chủng
viện; mua đất tại Bình Thuỷ, sau này làm cơ sở của hội dòng Con Đức Mẹ Cần
Thơ.
Ngày 24/11/1960, Toà Thánh thiết
lập hàng giáo phẩm Việt Nam. Giáo phận Tông toà Cần Thơ được nâng lên hàng Giáo
phận Chính toà Cần Thơ, thuộc Tổng Giáo phận Sài Gòn.
Ngày 27/11/1960, Toà Thánh thành
lập Giáo phận Long Xuyên gồm bốn (4) tỉnh An Giang, Kiên Giang, Châu Đốc và Hà
Tiên. Một phần tỉnh An Giang (Cù Lao Tây và Hồng Ngự) được sát nhập vào Giáo phận
Mỹ Tho. Tỉnh Sa Đéc được sát nhập vào Giáo phận Vĩnh Long.
Sau khi phân chia năm 1960, Giáo
phận Cần Thơ chỉ còn năm tỉnh là Phong Dinh, Chương Thiện, Ba Xuyên, Bạc Liêu,
và An Xuyên, với tổng diện tích là13.400 km2, 67 linh mục, và 56.200 giáo dân
trên tổng số dân là 1.410.000 người. Năm 1960, Toà Thánh bổ nhiệm Đức cha
Phaolô Nguyễn Văn Bình làm Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Sài Gòn và bổ nhiệm Đức
cha Philipphê Nguyễn Kim Điền làm Giám mục Chính toà đầu tiên của Giáo phận Cần
Thơ (1960-1965).
II. ĐỊA LÝ VÀ DÂN SỐ
1. Địa lý
Hiện nay, Giáo phận Cần thơ bao gồm:
thành phố Cần Thơ (ngoại trừ quận Thốt Nốt và huyện Vĩnh Thạnh thuộc giáo phận
Long Xuyên), tỉnh Hậu Giang, tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Bạc Liêu, và tỉnh Cà Mau. Tổng
diện tích là 14.026.90 km2.
Địa giới: Phía Đông
và Đông Bắc giáp Giáo phận Vĩnh Long; Tây và Tây Bắc giáp Giáo phận Long
Xuyên, Nam giáp Biển Đông.
2. Dân số: Tổng dân số
là 5.580.701 người; trong đó, số dân Công giáo là 191.462 tín hữu.
3. Giáo hạt và giáo xứ
a. Giáo hạt: Giáo phận
có 7 giáo hạt gồm: Cần Thơ, Vị Thanh, Trà Lồng, Đại Hải, Sóc Trăng, Bạc
Liêu, và Cà Mau.
b. Giáo xứ và giáo họ: Giáo
phận có 139 giáo xứ có linh mục thường trú, 5 giáo họ có linh mục đến chăm
sóc mục vụ thường xuyên và 19 giáo điểm.
4. Dòng Tu
a. 3 Dòng Tu có nhà chính tại
Giáo Phận: Dòng Con Đức mẹ Cần Thơ (80 nữ tu); Dòng Mến Thánh Giá
Cần Thơ (142 nữ tu); Dòng Chúa Quan Phòng Portieux, Tỉnh dòng 3 – Việt Nam (233
nữ tu)
b. 12 Hội Dòng khác có Cộng
đoàn hiện diện tại Giáo Phận: Dòng Thánh Gia Long xuyên (2 cộng
đoàn); Dòng Đồng Công (1 cộng đoàn); Dòng Phanxicô (2 cộng đoàn); Dòng Tên (1 cộng
đoàn); Dòng Đa Minh (1 nhà dòng và 1 cộng đoàn); Dòng Chúa Chiên Lành (1 nhà
dòng); Dòng Phao-lô Mỹ Tho (6 cộng đoàn); Dòng nữ Đa Minh Thánh Tâm (2 cộng
đoàn); Dòng Mến Thánh Giá Thủ Đức (3 cộng đoàn); Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ
(1 cộng đoàn); Dòng Mân Côi Chí Hoà (2 cộng đoàn); Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Linh Mục
(1 cộng đoàn).
c. 2 Tu Đoàn Tông Đồ có cộng
đoàn hiện diện tại Giáo Phận: Tu Đoàn Nữ Tử Bác Ai Vinh Sơn (1 nhà
và 10 cộng đoàn); Tu Đoàn Tận Hiến (1 cộng đoàn)
d. 1 Tu Hội Đời có Cộng
đoàn hiện diện tại Giáo Phận: Tu Hội Điểm Tim (1 cộng đoàn)
5. Đôi nét chính yếu về đời sống
giáo dân
a. Đời sống đức tin: Đại
đa số còn đi dự thánh lễ và lãnh các bí tích thường xuyên, lòng tin mạnh mẽ, sống
hiệp nhất và liên đới.
b. Đời sống chứng nhân: Nhiệt
tình cộng tác vào công việc mục vụ giáo xứ và loan báo TM.
c. Đời sống kinh tế: Đại
đa số sống bằng nông nghiệp, một số lớn di dân lên thành phố lớn.
d. Đời sống văn hóa, xã hội: Trình
độ văn hóa ở nông thôn được nâng cao, nhiệt tình tham gia các công tác xã hội,
sống hiền hòa, hiếu khách.
III. NHÂN SỰ
1. Giám mục Chính tòa đương nhiệm: Đức
cha Stephano Tri Bửu Thiên
Ngày 18/2/2003, Đức cha Stephanô
Tri Bửu Thiên được Đức cha Emmanuel Lê Phong Thuận tấn phong Giám mục với khẩu
hiệu “Ad Gentes – Đến với muôn dân.” Ngài được bổ nhiệm làm Giám mục phó Giáo
phận Cần Thơ với quyền kế vị.
Ngày 17/10/2010 Đức cha Stephanô Tri Bửu Thiên nhận giáo vụ Giám mục Chính toà Giáo phận Cần Thơ sau khi Đức cha Emmanuel Lê Phong Thuận qua đời.
2. Giám mục Phó: Đức cha Phêrô Lê Tấn Lợi
Ngày 25 tháng 03 năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Linh mục Phêrô Lê Tấn Lợi làm Giám mục phó Giáo phận Cần Thơ.
3. Các Giám mục tiền nhiệm
- Đức cha Phaolô Nguyễn Văn Bình
(1955-1960)
- Đức cha Philipphê Nguyễn Kim Điền
(1960-1965)
- Đức cha Giacobê Nguyễn Ngọc
Quang (1965-1990)
- Đức cha Emmanuel Lê Phong Thuận
(1990-2010)
3. Số Linh mục, chủng sinh, và
tu sĩ (năm 2017)
- Tổng số Linh mục: 240 (triều:
223; dòng: 17)
- Tổng số Đại chủng sinh là 101
thầy: Lớp Tu đức có12 thầy, Khoa Triết học có 25 thầy, Năm đi thử có 14 thầy,
Khoa Thần học có 44 thầy, và Năm Mục vụ có 6 thầy.
- Tổng số Dự tu là 66 em
- Tổng số tu sĩ nam nữ hiện diện
trong Giáo phận là 566 (nam: 10; nữ: 556)
IV. CƠ CẤU TỔ CHỨC TRONG GIÁO
PHẬN
1. Giám mục Giáo phận: Đức cha
Stephano Tri Bửu Thiên
2. Tổng Đại diện + Giám đốc Đại
chủng viện: Linh mục Carolo Hồ Bặc Xái
3. Đại diện Tư pháp + Tòa án hôn
phối: Linh mục Gioan Trần Trọng Dung
4. Ban cố vấn Giám mục: Tổng Đại
diện, 7 quản hạt, Giám đốc Trung tâm Mục vụ
5. Hội Đồng Linh mục: 28 thành
viên
6. Hội đồng Mục vụ Giáo phận: 35
thành viên
7. Ban Tài chánh giáo phận: 03
thành viên
8. Ban Xây dựng giáo phận: 03
thành viên
9. Các ban ngành trong Giáo phận
theo cơ cấu của Hội đồng Giám Mục Việt Nam
V. CƠ SỞ GIÁO PHẬN
1. Nhà Thờ Chính tòa: Địa
chỉ số 14, đường Nguyễn Thị Minh Khai, phường An Lạc, quận Ninh Kiều, thành phố
Cần Thơ. Đt: 0292. 382-1557.
2. Tòa Giám Mục Cần Thơ: Địa
chỉ số 12, đường Nguyễn Trãi, phường An Hội, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.
Đt: 0292.3813.655 Email: tgmcantho@gmail.com.
3. Trung Tâm Mục vụ Giáo phận: Địa
chỉ 480A, CMT8, phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình thủy, thành phố Cần Thơ. Đt:
0909.604.431.
4. Đại Chủng Viện Thánh Quý: Địa
chỉ số 87/1, đường Võ Tánh, phường Lê Bình, quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ.
Đt: 0292.3846.617.
5. Nhà Hưu Dưỡng Linh mục: Địa
chỉ số 25/5, đường Trần Ngọc Quế, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, thành phố
Cần Thơ. Đt: 0292.3781.977.
6. Trung tâm hành hương cha
Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp: Địa chỉ: Nhà thờ Tắc Sậy, ấp 2, xã Tân
Phong, thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu. Đt: 0291.3850.418.
VI. HOẠT ĐỘNG MỤC VỤ, LOAN BÁO
TIN MỪNG VÀ BÁC ÁI XÃ HỘI
1. Hoạt động mục vụ: Các
ban ngành và giáo dân hăng say hoạt động mục vụ và được đào tạo thường xuyên tại
Trung tâm Mục vụ Giáo phận. Số giáo lý viên: 1.254
2. Công việc loan báo Tin Mừng: Được
Đức Giám mục và các Linh mục quan tâm, có tổ chức, kế hoạch cụ thể, tu sĩ và
giáo dân ý thức và nhiệt tình cộng tác. Có kết quả cụ thể.
3. Bác ái xã hội: Các
giáo xứ có kế hoạch và hoạt động bác ái xã hội đa dạng và cụ thể.
VII. ĐỊA CHỈ LIÊN LẠC
1. Địa chỉ email: tgmcantho@gmail.com
2. Số điện thoại văn phòng: 0292.
3813.655
3. Website của giáo phận: https://gpcantho.com/
Văn phòng TGM Giáo phận Cần
Thơ
Cập nhật ngày 31/12/2017
