VÀI GỢI Ý ĐỂ TRUYỀN GIÁO HIỆU QUẢ
HƠN
Linh mục Micae Nguyễn Khắc Minh
Hậu Đại hội Ủy ban Loan báo Tin Mừng
toàn quốc!
Cần Thơ, 13/10/2022
WHĐ (22.10.2022) - Ngày
19/3/2022, lễ thánh Giuse, Đức Thánh Cha đã công bố văn bản của Tông Hiến
“Praedicate Evangelium” - Anh em hãy rao giảng Tin Mừng. Tông Hiến mới mang đến
cho Giáo triều Roma một cơ cấu có tính truyền giáo hơn để có thể phục vụ các Giáo
hội địa phương và việc loan báo Tin Mừng tốt hơn.
Trong Tông huấn này, Đức Thánh
Cha Phanxicô đặt Cơ quan Loan báo Tin mừng đứng vị trí thứ nhất, vượt lên trên
cả Bộ Giáo Lý Đức Tin, và Cơ quan này lại do chính Đức Giáo hoàng đảm nhận vai
trò Tổng trưởng. Như thế Đức Thánh Cha nhấn mạnh cho thế giới và mọi Kitô hữu
ngày nay biết rằng sứ mạng căn bản của Giáo Hội là rao truyền sứ điệp Chúa
Giêsu Kitô, truyền bá Tin Mừng cho hết mọi người mọi nơi.
Trong Đại Hội Truyền Giáo toàn quốc
của Ủy ban Loan báo Tin Mừng tổ chức tại Long Xuyên 27-29/9/2022 vừa qua có rất nhiều bài chia sẻ thao thức và nhiều
ý kiến đóng góp rất tha thiết cho việc Loan báo Tin Mừng (LBTM). Chẳng hạn:
- Đức TGM
Giuse Nguyễn Năng, TGP Sài Gòn ngậm ngùi: Từ hơn 50 năm
qua, tỷ lệ người Công giáo cả nước cũng chỉ là khoảng 7%, có địa phương còn sụt giảm, dù có biết
bao nhiêu đại hội và khẩu hiệu, rồi đâu cũng lại vào đấy.
- Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, GP Mỹ Tho gợi lên thắc mắc: Làm sao để thúc đẩy giáo dân có lòng nhiệt thành
truyền giáo?
- Đức Cha
Anphong Nguyễn Hữu Long, Gp Vinh: Làm sao có lửa để truyền giáo?
- Cha Đaminh
Ngô Quang Tuyên: Ta đang lãng quên nguồn nhân lực dồi dào để truyền giáo: đó là
giáo dân.
- Cha Giuse Thắng
(Sài Gòn) ngẫm nghĩ: Có nhiều Linh mục, nhưng được mấy người trong số họ nhiệt
tâm trong việc LBTM…?
Còn nhiều ý kiến khác nữa, nhưng
nhìn chung đều nói lên khao khát truyền giáo.
Chúa Giêsu khao khát: “Thầy đã đến ném lửa vào mặt đất, và Thầy những
mong ước phải chi lửa ấy đã bùng lên” (Lc 12,49). Truyền giáo mang tính
khát khao, cấp bách và nóng hổi.
Trong tâm tình thao thức làm sao
việc Loan Báo Tin Mừng có hiệu quả, chúng ta thử gợi lên vài suy tư:
I. GIÁM MỤC GIÁO PHẬN.
- Muốn truyền giáo hiệu quả tốt
nhất phải do người đứng đầu từ trên xuống. Đức Giáo hoàng đã đứng đầu Cơ quan
Truyền Giáo (Dicastero), vậy các giám
mục giáo phận cũng phải là người đứng đầu và đảm trách công việc LBTM của giáo
phận. Dĩ nhiên là có các linh mục chuyên trách cộng tác, Nhưng trách nhiệm truyền
giáo của giáo phận trước tiên phải là do Đức Giám mục.
- Đức Giám Mục giáo phận cố gắng
dành phần lớn thời gian và nhân lực vật lực cho truyền giáo. Đặc biệt chú ý và
nâng đỡ các nơi các linh mục vùng truyền giáo sâu xa... Tìm mọi cách quan tâm
nâng đỡ việc truyền giáo: Thăm viếng, hỗ trợ nhân sự, tài chính, tổ chức gặp mặt
các dự tòng theo giáo phận, theo hạt thường niên, định kỳ… Có được sự nâng đỡ
và quan tâm của người đứng đầu, chắc chắn công việc truyền giáo sẽ phát triển mạnh.
II. CÁC CHỦNG VIỆN
- Muốn giúp giáo dân có ý thức
truyền giáo thì trước hết các linh mục phải là những người có đầy lòng nhiệt
huyết truyền giáo. Mà nhiệt huyết truyền giáo này ở đâu ra? Chắc chắn phần nhiều
là nơi được đào tạo và huấn luyện: Đó là Chủng viện.
- Các linh mục càng có sứ vụ quan
trọng thì các Chủng Viện lại càng phải có trách nhiệm nặng nề hơn. Ước mong các
chủng sinh được đào tạo để trở thành những linh mục thao thức và quyết tâm truyền
giáo ra đi vùng ngoại biên, chứ không phải được đào tạo chỉ để thành những nhà quản lý chỉ biết quản trị họ
đạo có sẵn.
- Muốn vậy, các cha giáo sư không
chỉ là gương sáng về đạo đức thánh thiện, thông thái uyên bác, mà còn phải là
gương sáng đặc biệt về truyền giáo. Như thế, nhất định các cha giáo phải nên có
kinh nghiệm về truyền giáo, phải là những người đã từng trải nghiệm truyền giáo
một thời gian ở các giáo điểm nghèo khổ sâu xa, phải có kinh nghiệm tiếp xúc với
người ngoại... Lúc đó các ngài mới có chất để nói về truyền giáo, và lời nói
các ngài mới mạnh, cũng như làm gương sáng về truyền giáo cho chủng sinh.
- Các thầy rất nên thực hành mục
vụ tại các giáo điểm truyền giáo nghèo.
III. CÁC LINH MỤC
- Các linh mục phải là trưởng ban
truyền giáo của họ đạo
- Các linh mục là những người trực
tiếp lãnh đạo giáo xứ, trực tiếp với giáo dân, nên nếu như các linh mục có nhiệt
huyết truyền giáo thì chắc chắn toàn giáo xứ sẽ hướng về truyền giáo.
- Các linh mục được nhận Bí tích
Truyền Chức Thánh để làm gì? Để được sai đi LBTM. Để chăm sóc đàn chiên Chúa,
và còn cả các con chiên không thuộc ràn này (Ga 10,16), và còn để đến với vùng
ngoại biên (trích Niềm Vui Tin Mừng)...
- Các linh mục cố gắng dành phần lớn thời gian của mình cho việc
truyền giáo: Cầu nguyện cho việc truyền giáo, suy tư thao thức tìm phương thế
nào để truyền giáo tốt nhất trong hoàn cảnh giáo xứ của mình, dành thời gian đến
với muôn dân, đi thăm viếng, kể cả người ngoại…
- “Ông Simon và các bạn kéo nhau đi tìm. Khi gặp Người, các ông thưa: Mọi
người đang tìm Thầy!”. Chúa Giêsu muốn đi đến nhiều nơi. Vì vậy “Người bảo các ông : Chúng ta hãy
đi nơi khác, đến các làng xã chung quanh, để Thầy còn rao giảng ở đó nữa, vì Thầy
ra đi cốt để làm việc đó. Rồi Người đi khắp miền Galilê, rao giảng trong
các hội đường của họ, và trừ quỷ”. (Mc
1, 35-39)
- Cảm nghiệm sâu xa bước chân
Chúa Giêsu đi về vùng ngoại biên, Đức Thánh Cha Phanxicô viết: “Tôi thích một Giáo Hội bị bầm dập, bị
thương tích và dơ bẩn vì đã ở ngoài đường, hơn là một Giáo Hội yếu nhược vì tự
giam mình và bám víu vào sự an toàn riêng của mình. Tôi không muốn một Giáo Hội
quan tâm đến việc được ở vị thế trung tâm và rồi rốt cuộc bị vướng mắc vào một
mạng lưới của những nỗi ám ảnh và thủ tục” (EG 49).
- Tổ chức Chầu Thánh Thể, cầu
nguyện, giảng dạy trong Thánh lễ, dạy
giáo lý… hướng ý để gây ý thức truyền giáo…
- Sinh hoạt các hội đoàn trong
giáo xứ Legio Mariae, Cursillo, Khôi Bình, Dòng Ba, Giới Trẻ, Thiếu Nhi, Gia
Trưởng Hiền Mẫu… đều phải nhắc nhở và nhấn mạnh đến việc truyền giáo. Các hội
viên hội đoàn không dừng lại ở chỗ thánh hóa mình, nhưng còn ý thức việc mang
Tin Mừng đến cho người khác, đem niềm vui hạnh phúc đến cho người khác.
- Hội Đồng Giáo Xứ kiêm luôn Ban
Truyền Giáo, hoặc Ban Truyền Giáo phải là chủ yếu trong cơ cấu giáo xứ. Các khu
đều có ban truyền giáo. Các giới đều có ban truyền giáo. Tổ chức nhóm tình nguyện
thăm viếng truyền giáo lưu động len lỏi vào các con hẻm, ngõ ngách, vùng sâu
xa…Tạo nên một bầu khí khu khu truyền
giáo, nhà nhà truyền giáo, người người truyền giáo…
- Mỗi ban, nhóm, khu truyền giáo
đều có sổ sách ghi lại nhật ký hàng ngày, hàng lần… và họp lại mỗi tuần một lần
với cha sở để cầu nguyện, báo cáo, đúc kết định hướng tiếp theo…
- Năng thăm viếng người nghèo,
sâu xa, bị bỏ rơi và không quên làm việc bác ái giúp đỡ….
- Tổ chức các hoạt động có định
hướng truyền giáo như: Một Gia đình Công Giáo kết thân với một gia đình chưa
Công giáo, Nhóm công giáo tìm chơi với nhóm chưa công giáo, một người công giáo
kết thân với một người ngoại…
- Huấn luyện từng nhóm nhỏ để truyền giáo, huấn luyện chuyên biệt về
tâm lý, về giáo lý, về kỹ năng… rồi gởi các nhóm này đến thăm viếng, (sống được
thì quá tốt) trong các vùng ngoại giáo để truyền giáo…
- Dạy giáo lý vững chắc cho giáo
dân để giáo dân tự tin truyền giáo.
- Dĩ nhiên là cộng đoàn giáo xứ
phải là nơi chan chứa yêu thương bác ái và huynh đệ.
- Không quên tìm kiếm và thành lập
các giáo điểm mới. (Thấy chỗ nào xa xa có dân mà chưa có nhà thờ, hoặc điện đường
trường trạm mới mở, gần chợ, gần trường, gần ủy ban…Ta lân la đến thăm…)
IV. CÁC GIÁO XỨ - GIÁO HẠT
- Cũng như các giám mục và linh mục,
cha quản hạt phải là trưởng ban truyền giáo hạt mình phụ trách.
- Các xứ nên kết nghĩa thân thiết
với nhau. Nhất là xứ lớn kết thân với xứ nhỏ, để cầu nguyện cho nhau, giao lưu
học hỏi các giới và nhất là giúp nhau trong việc truyền giáo. Xứ lớn giúp xứ nhỏ
về nhân lực vật lực, chia sẻ kinh nghiệm… xứ nhỏ giúp xứ lớn có cơ hội truyền
giáo…
- Tổ chức thành nhóm, hạt…. lễ
truyền giáo riêng cho dự tòng…. hội giao lưu…
V. GIÁO DÂN
- Trong Tông hiến Praedicate
Evangelium, Đức Phanxicô đã nhắc lại, ngay trong Lời mở đầu, vai trò quan trọng
của người giáo dân, tức là những ai đã lãnh bí tích rửa tội: “Đức giáo hoàng, các giám mục và những người
lãnh nhận chức thánh không phải là những người duy nhất loan báo tin mừng trong
Giáo hội… Mỗi Kitô hữu, với quyền năng của Bí tích thanh tẩy, là một tông đồ
truyền giáo trong chừng mực gặp gỡ tình yêu của Thiên Chúa nơi Đức Giêsu Kitô".
- Ráng tranh thủ dành thời gian cầu
nguyện cho việc truyền giáo… Đọc Thánh Kinh, Giáo lý…
- Ý thức truyền giáo trong mọi
hoàn cảnh mọi cơ hội mọi lúc mọi nơi… công ty, xí nghiệp, văn phòng, trường học…
bằng đời sống tốt, bác ái và hiền lành…
- Tham gia các chương trình huấn
luyện đạo đức, chuyên đề, hội đoàn của cha sở, nhà thờ…
- Tham gia trong các nhóm bạn hữu,
ngành nghề, theo giới, theo tuổi, cùng trang lứa… để dễ đồng cảm và truyền giáo
cho nhóm hội….
VI. CHÚA THÁNH THẦN
- Tất cả giáo phận, giáo hạt,
giáo xứ, giáo điểm… đều phải có một chương trình rõ ràng, một chiến lược cụ thể,
ai thực thi, thực thi cách nào? Nhóm nào? Theo phương pháp nào?... Ví dụ: Trong
10 năm nữa giáo xứ sẽ tăng 5% dự tòng, với chiến lược cụ thể một kèm một: hai
năm đầu tìm kiếm, hai năm sau tiếp cận, hai năm sau kết thân, hai năm sau học
giáo lý,…
- Chăm sóc sau rửa tội cũng là một
việc truyền giáo rất thiết yếu, không thể bỏ. Ta đã chăm sóc lúc dự tòng, thì
phải tiếp tục chăm sóc và đồng hành thời gian Tân tòng. Chương trình 5 năm đầu
đời tân tòng, hay 10 năm đầu đời rửa tội…
- Ta làm hết sức mình, nhưng
chính Chúa Thánh Thần hoạt động. Kết quả là do Chúa. Thánh Phaolô nói: “Tôi trồng, Apollo tưới, nhưng Thiên Chúa cho
lớn lên” (1Cr 3,6). Vì thế ta luôn ý
thức mình chỉ là dụng cụ nhỏ bé, còn chính Chúa làm. Ta không quên cầu xin ơn
Chúa. Ta không nản lòng dù muôn vàn khó khăn…Càng truyền giáo ta càng bị phá,
càng thành công ta càng bị cản trở. Ma quỷ không để ta yên. Ma quỷ không chịu
ngồi yên nhìn các linh hồn về với Chúa đâu. “Anh em hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ, thù địch của anh
em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé”. (1 Phêrô
5:8)
VII. CÁCH THÀNH LẬP GIÁO ĐIỂM
Ngày nay, Việt Nam là nước đang
phát triển, vì thế đường phố mở mang, giao thông thoáng, nhiều cụm dân cư thành
lập, thị trấn, đô thị được thành lập nhiều…
Vậy ta hãy tìm đến nơi nào có
đông dân cư sinh sống, hoặc nơi nào có chợ, thị trấn, trường học, ủy ban, bệnh
viện, công ty… ta tìm cách lập giáo điểm.
1/ Tìm kiếm:
- Đầu tiên, ta lân la làm quen, hỏi
dò xem ở khu vực này có ai, gia đình nào đạo Chúa không? Nếu có thì quá tốt, ta
sẽ nhờ họ giúp đỡ để cùng nhau truyền giáo.
- Cách thứ hai là ta cứ đi dọc
theo các con đường, khu dân cư, nhìn vào các nhà dân, nếu thấy nhà nào có bàn
thờ Chúa thì vào.
- Hoặc ta có thể nhờ người bán vé
số, chạy xe ôm, hỏi dò xem khu vực này có ai đạo Chúa mới chuyển tới…
- Hoặc ta tìm đến các cán bộ khu
phố, tổ khu vực… hỏi dò về tình hình tôn giáo hoặc người mới về có đạo Công giáo…
- Hoặc ta có thể gặp những người
già cả, nghèo khổ bán vé số, xe ôm, bán lặt vặt này kia ngoài chợ…, ta mua cho họ, và làm quen với họ…
2/ Tiếp cận:
- Nhân dịp Noel, Tết…. ta tặng
các phần quà nhỏ cho người nghèo trong khu vực, ta nhờ cán bộ hoặc người dân đã
quen biết tìm kiếm người nghèo dùm.
- Trong những người nghèo nhận
quà đó, chắc chắn trước sau cũng có người có cảm tình với đạo, hoặc có bà con
cô cậu chú dì dâu rể gì đó có đạo. Chúng ta bắt lấy những người này để làm
quen, xin địa chỉ, số điện thoại, để giữ mối liên lạc và sẽ đến thăm riêng gia
đình họ sau này.
- Rồi nhờ người này đi nói với
người kia, người này đi kiếm người kia. Ta làm tốt tự nhiên họ sẽ theo.
- Thế là ta đã có được mối quan hệ
tốt đẹp với nhiều bà con trong vùng đó.
3/ Thân mật.
- Sau đó ta có thể mở lớp Anh văn
cho trẻ em, hoặc dạy kèm các môn cho con em họ. Hoặc cùng tham gia chơi cờ tướng,
hoặc gặp gỡ nói chuyện nhiều hơn, họ quan tâm gì ta nghiên cứu tìm hiểu chủ để
đó để nói chuyện chia sẻ với họ….
- Đến giai đoạn này ta có thể cho
các nhóm truyền giáo của ta đến tiếp cận họ nhiều hơn. Chia sẻ công việc với
mình. Một mình ta làm sẽ không nổi được hết.
- Ngoài ra ta cũng có thể tìm chơi thân với các ông già, người đứng đầu gia tộc thì sẽ dễ lấy lòng hết nguyên cả dòng họ. Hoặc ta có thể chơi với các trẻ em trước, cho chúng cái bong bóng, viên kẹo… từ đó họ thấy mình thương con cái họ, họ sẽ thương yêu mình, mà họ thương yêu mình rồi thì nói gì họ cũng nghe. (Đây là phương pháp thăm viếng bằng bong bóng của cha Fx ĐINH TRỌNG TỰ - Cần Thơ)
Cha Fx ĐINH TRỌNG TỰ
- Từ đó ta trở thành bạn thân thiết với họ và luôn nhớ 3 khía cạnh giúp đỡ họ: DÂN SINH- DÂN TRÍ- rồi mới tới DÂN ĐẠO. (Dân Sinh: giúp họ cuộc sống, cho học bổng, cho quần áo, cho gạo… Dân Trí: dạy cho họ biết kiến thức thêm, dạy học nhân lễ nghĩa trí tín, dạy họ giữ vệ sinh, bảo vệ sức khỏe, sống lịch sự trên dưới, hiếu thảo…. Dân Đạo: cuối cùng mới đưa họ đến đời sống đạo, đưa họ đến gặp gỡ Chúa Giêsu.)
4/ Thành Lập.
- Cuối cùng ta sinh hoạt với họ,
thành lập điểm nhóm. Mượn nhà dân nào đó để sinh hoạt gặp gỡ. Gia đình người
này phải là người có uy tín ảnh hưởng nhất vùng. Như thế việc truyền giáo sẽ dễ
đạt kết quả cao nhất.
- Đầu tiên có thể giữ đúng thời
khóa biểu mỗi tuần 1 lần, hẹn họ, quy tụ họ lại chơi thôi, nói chuyện chơi thăm
viếng tếu táo.
- Thành thói quen gặp gỡ hàng tuần
rồi ta kể chuyện thánh kinh, nói chuyện về tôn giáo thế giới, các vấn đề của
con người, cuộc sống… và cuối cùng là dạy giáo lý cho họ.
- Khi đã ổn định hình thành rồi,
ta làm hồ sơ thủ tục thành lập với chính quyền. Tuy cũng còn nhiều rắc rối
nhưng xem ra, tùy theo vùng miền, bây giờ dễ hơn thời trước rất nhiều.
- Chắc chắn có rất nhiều khó khăn
về đủ mọi mặt, bị hiểu lầm, chống đối, gieo tiếng xấu, kể cả lập biên bản…Nhưng
trên đời này có gì có giá trị mà dễ dàng đâu, Những khó khăn đó sao sánh nổi
giá trị của một linh hồn về với Chúa…Nên ta cứ làm, làm hoài, làm đến khi nào
chết thì thôi. Không nở hoa lúc này thì cũng sẽ nở hoa lúc khác, vì ta còn làm
với Chúa nữa, chứ không làm một mình.
Mong ước khó khăn nào ta cũng vượt
qua để đem các linh hồn về với Chúa.
“Miễn là Đức Kitô được rao giảng” (Pl
1,18)
Xin Chúa giúp đỡ chúng ta!