UB Giáo dục

30/11/2017

ỦY BAN GIÁO DỤC CÔNG GIÁO
Trực Thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam


                               
Giáo dục hôm nay, xã hội và Giáo hội ngày mai
                                                         (Thư Mục vụ HĐGMVN năm 2007)
 
I. LƯỢC SỬ HÌNH THÀNH
 
Cho đến năm 1975, Giáo hội Công giáo Việt Nam (GHCGVN) tại Miền Nam đã thiết lập và phát triển hệ thống giáo dục Công giáo các cấp. Ngoài các trường Tiểu học và Trung học, Giáo hội còn có những Đại học Công giáo, như Giáo hoàng Học viện ở Đà Lạt (thần học), Viện Đại học Đà Lạt, Viện Đại học Minh Đức, Đại học Thành Nhân và Đại học La San ở Sài Gòn. Kể từ năm 1975, Nhà Nước quốc hữu hóa các cơ sở giáo dục; Từ đó, GHCGVN, cũng như các tôn giáo khác, bị đặt bên lề việc giáo dục các thế hệ trẻ. Việc độc quyền này là một trong những nguyên nhân làm cho nền giáo dục trong nước ngày càng xuống cấp về nhân bản, chậm tiến về trí tuệ và khoa học. Đến nay, qua các đợt cải tiến, hệ thống giáo dục Việt Nam vẫn lạc hậu, loanh quanh trên một xa lộ khép kín và loay hoay tìm lối đi…
 
Dù bị loại ra khỏi hệ thống giáo dục trường lớp, Giáo hội vẫn dấn thân trong sứ mệnh giáo dục theo cách “hạt giống âm thầm” qua các lưu xá, nhà nội trú được các dòng tu hoặc các giáo xứ tổ chức để giúp đỡ các học sinh và sinh viên nghèo thiếu điều kiện học tập. Sự dấn thân này mở đường cho việc góp phần nhỏ bé và âm thầm cho sự nghiệp giáo dục trên Quê hương, theo tinh thần của Công đồng Vatican II (Tuyên Ngôn về Giáo Dục Kitô Giáo số 10). Qua cách thức đó, GHCGVN hướng dẫn giới trẻ về đời sống nhân bản và đức tin để trở thành chứng nhân Tin Mừng giữa một xã hội tục hóa và vô thần.
 
Từ năm 2001, chính sách Nhà Nước cho phép những cá nhân trong nước hay các cá nhân và cơ quan nước ngoài đầu tư trong ngành giáo dục và được mở trường. Tuy nhiên, các tôn giáo, trong đó có Giáo hội Công giáo mới chỉ được mở trường Mầm Non, còn các cấp cao vẫn chưa được chính thức cho phép.
 
Trước vấn nạn của nền giáo dục Việt Nam, Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN), qua Thư Mục vụ 2007 về Giáo Dục Kitô Giáo, đã nhận định và kêu gọi: “Ý thức sứ mạng quan trọng đối với tương lai Giáo hội và tiền đồ dân tộc, Giáo hội Việt Nam muốn dấn thân trong sự nghiệp giáo dục... Chúng tôi kêu gọi những người có trách nhiệm giáo dục và mọi Kitô hữu Việt Nam hãy chú trọng hơn nữa đến sứ mạng cao cả này” (số 16). 
 
Sau đó, trong Thư Mục vụ năm 2010, HĐGMVN tuyên bố sẵn sàng và quyết tâm đóng góp vào việc phát triển Đất Nước trong lãnh vực giáo dục, đặc biệt qua việc tái lập Ủy ban Giáo dục Công giáo (UBGDCG). Trong dịp này, HĐGMVN cũng quyết định thành lập Học Viện Thần Học Cao cấp. Việc thực hiện Dự án này được HĐGMVN trao cho UBGDCG chịu trách nhiệm thực hiện. Sau một thời gian nghiên cứu, dự án Học Viện Thần Học Cao cấp  được UBGDCG  tổ chức  thành cơ cấu dưới danh xưng Học Viện Công Giáo Việt Nam (HVCGVN).
 
Ngày 14/09/2015 Bộ Giáo Dục Công Giáo của Tòa Thánh ký sắc lệnh thành lập Học viện Công Giáo Việt Nam như một phân khoa thần học trong Giáo hội.
 
II. ĐỊNH HƯỚNG, TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
 
1. Định hướng
 
Chương trình hoạt động của UBGDCG được hướng dẫn bởi giáo huấn của Giáo hội hoàn vũ và bởi các định hướng của HĐGMVN liên quan đến giáo dục:
 
Mục đích của nền giáo dục Kitô giáo không chỉ là rèn luyện nhân cách con người thành hữu ích đối với bản thân, gia đình và xã hội, mà còn là giúp con người sống xứng đáng với tư cách con Thiên Chúa để mai sau trở thành công dân Nước Trời...” (Thư Chung 2007 của HĐGMVN về Giáo dục Kitô giáo, số 3). 
 
- Qua sự dấn thân trong sứ mạng Giáo dục, Giáo hội Công giáo ở khắp nơi trực tiếp xây dựng tình liên đới giữa các cá nhân, các dân tộc và các quốc gia, vốn là điều cấp bách trong xã hội toàn cầu hóa hôm nay: “Con người sống trong xã hội không phải là một ốc đảo, nhưng liên đới với nhau trong niềm vui cũng như ưu sầu. Xã hội tính là một nét nổi bật của con người. Giáo dục Kitô giáo góp phần cổ võ tình liên đới, làm cho con người có trách nhiệm với nhau, trách nhiệm đối với xã hội và công ích, cùng xây dựng một cuộc sống tốt đẹp an bình” (Thư Chung 2007 của HĐGMVN Về Giáo dục Kitô giáo, số 34).
 
- Giữa một môi trường tục hóa, vô thần, đặt nặng thành tích, “Giáo dục Kitô giáo còn nhấn mạnh việc huấn luyện lương tâm: Huấn luyện lương tâm không chỉ là giảng dạy cho nhau những mệnh lệnh của hệ thống luật luân lý nhưng còn là tập cho nhau hồn nhiên lắng nghe lòng mình phán đoán thiện ác. Bởi vì ‘lương tâm là luật tự nhiên vốn phản ảnh phẩm giá con người và đặt nền tảng cho các nghĩa vụ căn bản của con người’ (GHXH/GH 140), nên ‘lương tâm ngay thẳng càng thắng thế thì những cá nhân càng tránh được độc đoán, mù quáng và càng nỗ lực tuân phục những tiêu chuẩn khách quan của luân lý’ (GS 16). Khi có lương tâm ngay thẳng, con người sẽ dễ dàng cộng tác để xây dựng cuộc sống công bằng, tôn trọng phẩm giá và sự sống con người hơn” (Thư Chung 2007 của HĐGMVN về Giáo dục Kitô giáo, số 36). 
 
- Với môi trường Việt Nam có nền văn hiến ngàn năm, “đặt vấn đề giáo dục Kitô giáo tại Việt Nam có nghĩa là đặt vấn đề phát huy truyền thống văn hoá Việt Nam. Dân tộc chúng ta luôn tự hào về tinh thần hiếu học, tôn sư trọng đạo. Truyền thống ấy nếu trong quá khứ đã góp phần làm phong phú nền văn hóa Việt Nam và sản sinh những danh nhân làm vẻ vang đất nước, thì nay phải trở thành một trong những tiêu chí của nền giáo dục Kitô giáo tại Việt Nam.” (Thư Chung 2007 của HĐGMVN về Giáo dục Kitô giáo, số 37).
 
2. Cơ cấu tổ chức
 
Trong cơ cấu tổ chức, UBGDCG có Đức cha Chủ tịch và Ban Thư ký với nhiệm vụ giúp Đức cha Chủ tịch điều hành Ủy ban. Ngoài ra, UBGDCG có 8 Tiểu Ban chuyên môn:

    -  Ban Học viện Thần học (Trước năm 2015 để nghiên cứu sự hình thành và tổ chức của Học Viện Cao Cấp Thần Học. Ban này đã hoàn thành nhiệm vụ khi HVCGVN được thành lập ngày 14/09/2015)
    -  Ban Trường Mầm non
    -  Ban Trường Tình thương
    -  Ban Khuyến học
    -  Ban Kỹ năng và Giá trị sống
    -  Ban các Hội Học sinh – Sinh viên
    -  Ban Giáo chức 
    -  Ban Tài liệu và Truyền thông
 
c. Hoạt động
 
    - Các hoạt động của Đức cha Chủ tịch và Cha Thư ký: Vào những dịp đáng ghi nhớ trong năm học, chẳng hạn, ngày khai giảng năm học mới, ngày Nhà giáo 20/11, lễ Giáng Sinh, Tết Nguyên Đán, Mùa Chay, Mùa Phục Sinh, Đức cha Chủ tịch gửi lá Thư Mục vụ đến các sinh viên, học sinh và giới giáo Chức. Mặc dù Giáo hội không có các trường học, nhưng qua hình thức thư mục vụ, Đức cha vẫn có thể hướng dẫn các em sinh viên, học sinh và quý thầy cô trong hành trình giáo dục. Ngoài ra, Đức cha Chủ tịch và Cha Thư ký của UBGDCG thăm viếng các trường học tư thục do người Công giáo điều hành, hoặc tham dự các buổi họp mặt của các nhóm giáo sư, giáo viên và sinh viên để chia sẻ và hướng dẫn.
 
    - Các hoạt động của các Tiểu Ban: Các Tiểu Ban lên chương trình sinh hoạt riêng cho Tiểu Ban của mình. Chẳng hạn, Ban Mầm non tổ chức các buổi học hỏi với chu kỳ 3 tháng/lần để chia sẻ kinh nghiệm, mong thực hiện sứ mệnh giáo dục các em nhỏ kết quả hơn, hoặc để học hỏi các chuyên đề cho từng thành phần phục vụ trong trường mầm non.
 
    - Hướng đến tương lai: Dựa vào Luật Tôn giáo của Nhà nước Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, cho phép các tôn giáo tham dự vào sự nghiệp giáo dục học đường, UBGDCG dự tính tổ chức một cuộc hội thảo toàn quốc, quy tụ các vị đặc trách về giáo dục Công giáo của các Giáo phận, các dòng tu lo việc giáo dục, các giáo dân giám đốc trường học và các thầy cô trực tiếp dấn thân trong việc giáo dục học đường, để chia sẻ kinh nghiệm giáo dục, hướng đến tương lai khi Giáo hội được chính thức tham dự vào việc giáo dục học đường.
 
II. NHÂN SỰ
 
    - Chủ tịch: Đức Giám mục Giuse Đinh Đức Đạo
    - Ban Thư ký:
       • Lm. Vinh Sơn Nguyễn Cao Dũng, SCJ, Trưởng Ban Thư ký 
       • Lm. Đaminh Quách Duy Hợp, Gp. Xuân Lộc
       • Sr. Maria Hoàng Thị Minh Trí, MTG Gò Vấp
       • Sr. Maria Trịnh Thị Hồng Sáng, MTG Thủ Thiêm
       • Lm. Giuse Phạm Đức Dũng, SCJ
    - Các thành viên: 56 thành viên (linh mục, nam nữ tu sĩ và giáo dân) của 7 Tiểu Ban chuyên môn.
 
III. ĐỊA CHỈ LIÊN LẠC
 
     - Địa chỉ email: uybangiaoduc@gmail.com
     - Điện thoại văn phòng: 093 890 5015 – 096 725 7483
     - Website của ủy ban: http://uybangiaoduchdgm.net/ 
 
Văn phòng Ủy ban Giáo dục
Cập nhật ngày 20/12/2017
TIN LIÊN QUAN
LỊCH PHỤNG VỤ