MỤC SUY TƯ

Thánh Martinô Thành Tours có thể thay đổi cái nhìn của bạn về ngày Lễ Tạ Ơn

Trong thời đại này, con người khó mà cảm thấy thật sự biết ơn, nhưng vị thánh thời Trung Cổ này có thể giúp chúng ta biết ơn!

Cũng như nhiều vị thánh khác, Thánh Martinô thành Tours sống một đời sống thật thú vị. Người ta cho rằng ngài bị ép làm giám mục, một chức vụ mà ngài chẳng muốn chút nào. Lúc ngài cố tình đi trốn thì một con ngỗng bỗng bắt đầu kêu to lên. Con ngỗng này làm lộ nơi ngài ẩn nấp và thế là đám đông hân hoan kéo ngài đến nhà thờ để ngài được tấn phong giám mục. Đây là lý do tại sao trong một truyện vui đầy tính hài hước, người ta thấy biểu tượng chính thức của Thánh Martinô là một con ngỗng.

Trước khi sự việc ấy xảy ra, Martinô là một anh lính trẻ nổi tiếng vì đã dùng thanh gươm cắt đôi tấm áo choàng của mình để chia sẻ cho một người ăn xin. Từ một người lính chiến, khi về già, ngài đã trở nên một người kiến tạo hòa bình đầy huyền thoại, thậm chí người ta cho rằng có lần ngài đã biến một con quỷ trở nên con lừa. Lễ kính thánh Martinô thành Tours vào ngày 11 tháng 11, ngày mà các binh lính tham chiến trong Thế Chiến thứ nhất chọn để đánh dấu cho việc đình chiến, chấm dứt chiến tranh. Hoa Kỳ cũng chọn ngày này làm ngày Cựu Chiến Binh. Lễ kính Thánh Martinô thành Tours (tiếng Anh còn một từ khác là Martinmas) được mừng gần cuối mùa gặt, là ngày lễ hội, mọi người vui mừng vì sự phì nhiêu của đất đai trước khi mùa đông đến. Nhiều người Công giáo thời Trung Cổ hẳn là đã giúp Thánh Martinô “trả thù” loài ngỗng bằng một con ngỗng nướng thật ngon lành vào ngày Lễ kính thánh nhân.

Ngày nay, có lẽ ngỗng không còn là món ăn trong Lễ Tạ Ơn, và đối với những người ở Hoa Kỳ thì ngày mừng lễ Thánh Martinô đã chuyển sang vài tuần sau Lễ Tạ Ơn. Lợi ích của con ngỗng là sự mất mát của con gà tây, nhưng cho dù chúng ta ăn gì hoặc cách chúng ta mừng lễ như thế nào thì mẫu gương đời sống của Thánh Martinô thành Tours cũng có thể thay đổi cách nhìn của chúng ta về việc mừng Lễ Tạ Ơn. Sau đây là ba cách mà cuộc sống của thánh nhân có thể mang lại cảm hứng cho chúng ta trong tâm tình biết ơn.

Thứ nhất, lòng biết ơn có tính cá nhân

Khi tôi còn bé, Lễ Tạ Ơn thường rất quan trọng đối với tôi bởi vì tôi biết rằng tôi sẽ được phép thưởng thức nhiều loại bánh ngọt và ba mẹ không kiểm soát lượng đường mà tôi ăn vào. Bây giờ tôi lớn hơn và khôn ngoan hơn (một chút), tôi lại không thật sự ăn nhiều như thế trong dịp Lễ Tạ Ơn vì tôi còn chung vui với gia đình. Việc mừng lễ của tôi đã chuyển từ thức ăn sang con người. Thật sự, chẳng phải gia đình và bạn bè là tất cả đó sao? Thức ăn quan trọng là vì nhờ đó mà chúng ta có thể chia sẻ bữa tiệc với nhau, nhưng khi tôi hồi tưởng những ngày Lễ Tạ Ơn trước đây thì tôi lại không nhớ nhiều về thức ăn cho bằng nhớ việc chơi đùa với anh chị em họ, đánh cờ với các cô chú và ngồi bên ông bà tôi.

Trong câu chuyện nổi tiếng về việc Thánh Martinô cắt đôi tấm áo choàng, thánh nhân hoàn toàn hiểu được rằng đồ vật tự nó không quan trọng bằng chính con người. Nếu chúng ta biết ơn về những gì chúng ta có thì lòng biết ơn ấy được diễn tả rõ ràng nhất giữa hai con người. Điều này có nghĩa là đôi khi bạn là người cho đi và có lúc bạn là người nhận lại. Trong cả hai cách ấy, việc cám ơn mang tính cá nhân, là cách diễn đạt mối tương quan nhân bản thật sự, và đó là nền tảng để xây dựng một cộng đoàn hay một gia đình. Nói cách khác, chúng ta càng có lòng biết ơn thì chúng ta càng quý trọng việc gặp gỡ giữa gia đình và bạn bè.

Thứ hai, lòng biết ơn là sự chọn lựa tự do

Người ta kể rằng Thánh Martinô thực sự đã bị ép buộc làm giám mục do đòi hỏi của dân chúng, nhưng tôi cho rằng nếu ngài đã quyết liệt từ chối thì không ai có thể dùng cách nào ép ngài làm giám mục trái ý ngài được. Ở một thời điểm nào đó, ngài đã quyết định với ý chí tự do của mình để trao tặng cho dân chúng một món quà là sự lãnh đạo và sự khôn ngoan thiêng liêng của ngài khi họ cần đến.

Không thể ép buộc ai phải mừng Lễ Tạ Ơn. Cũng không thể ép ai cảm thấy có lỗi khi mừng lễ này. Vào một lúc nào đó, nếu chúng ta thật sự muốn tận hưởng ngày lễ thì chính chúng ta chọn lựa. Chắc chắn, tình trạng gia đình của bạn có thể không phải là hoàn hảo và Lễ Tạ Ơn có thể mang đến nhiều cảm xúc trái ngược nhau. Có lẽ đó là một năm đầy khó khăn và không có thật nhiều điều để tạ ơn, nhưng mỗi ngày, ngay cả khi chúng ta có thể thay đổi các biến cố trong quá khứ, thì chúng ta vẫn có cơ hội chọn cách sống mà chúng ta có thể sống theo.

Thứ ba, lòng biết ơn chỉ hiện diện cùng với sự tôn trọng

Điều này có nghĩa là, để thật sự biết ơn, chúng ta phải có sự tôn trọng đúng mực đối với những người mà chúng ta cùng mừng lễ với họ. Trong đời sống của Thánh Martinô, chúng ta nhận thấy điều này rất rõ ràng trong việc ngài tôn trọng người ăn xin mà ngài đã gặp. Ngài xem anh ấy là một con người xứng đáng với thời gian ngài bỏ ra và xứng đáng được chia sẻ. Điều ấy có vẻ nhỏ bé, nhưng việc ngài dừng lại, xuống ngựa, và chia sẻ với người ăn xin đã gây ngạc nhiên cho những ai chứng kiến, có ý nghĩa đến nỗi tận ngày hôm nay chúng ta còn nhắc lại.

Đối với một số người trong chúng ta, ý tưởng về lòng tôn trọng trong dịp Lễ Tạ Ơn có vẻ dễ dàng vì chúng ta thích dành thì giờ cho gia đình. Tuy nhiên, đối với nhiều người khác, gia đình không đơn giản như thế. Gia đình của họ đã tan vỡ vì xung đột, sự căm ghét và những vết thương trong quá khứ. Đó là lý do tại sao chúng ta biết có nhiều người cảm thấy căng thẳng vào dịp Lễ này. Họ biết rằng khi ở bên cha mẹ hay anh chị em thì họ cảm thấy trong lòng khó chịu hơn. Dường như không thể hình dung ra được phải biết ơn thế nào trong tình huống ấy. Điều mà chúng ta đã học biết được sau nhiều năm tháng là chúng ta không thể thay đổi được gia đình mình, họ là họ, nhưng chúng ta có thể nhìn kỹ vào chính mình và xem có thể mình góp phần ít nhiều làm cho ngày lễ thêm căng thẳng hơn. Chúng ta có thể chấp nhận những người trong gia đình mình với tất cả con người của họ và hãy cho phép chính mình tự khám phá ra những điều tốt đẹp nơi họ. Lòng tôn trọng dành cho họ có thể chuyển thành lòng biết ơn nhân cơ hội cùng mừng Lễ với họ.

Đối với riêng tôi, Thánh Martinô thành Tours là thánh bổn mạng tuyệt vời của ngày Lễ Tạ Ơn. Không chỉ vì ngày lễ này theo truyền thống đã được dời để mừng như hiện nay, nhưng còn vì ngài đã sống đời sống đầy lòng quảng đại và biết ơn. Vì thế, ngài được mọi người yêu mến ở bất cứ nơi đâu ngài đi qua. Ngài đối xử với mọi người như người nhà, và nếu ngài đã từng mời mọi người đến nhà ngài để mừng lễ thì hẳn là họ đã ngạc nhiên vui mừng biết bao. (Theo Cha Michael Rennier, Aleteia)

Gioan Lê Quang Vinh