THÁNH LỄ TẤN PHONG GIÁM MỤC GIUSE ĐỖ QUANG KHANG, GIÁM MỤC PHÓ GIÁO PHẬN BẮC NINH

Lm. Giuse Tạ Minh Quý

02/02/2022

Qua châm ngôn Giám mục của Đức cha phó tân cử: “Gặp gỡ, lắng nghe và phân định”, Đức TGM Giuse nói lên mục đích của hiệp hành là kiến tạo một lối sống hiệp hành qua việc gặp gỡ tiếp xúc nồng ấm và chân thành, cùng đối thoại lắng nghe để thấu hiểu, và đi tới phân định dưới ánh sáng Lời Chúa, để chọn lựa con đường đúng ý Chúa và cùng nhau bước đi loan báo Tin Mừng.

Thứ Ba, ngày 14/12/2021, tại Tòa Giám mục Bắc Ninh, cha Giuse Đỗ Quang Khang đã được tấn phong Giám mục do Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh, và hai vị phụ phong là Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên, Tổng Giám mục (TGM) Tổng giáo phận Hà Nội và Đức cha Giuse Nguyễn Năng, TGM Tổng giáo phận Sài Gòn. Thánh lễ đồng tế có sự hiện diện của Đức Hồng y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, quý Đức Giám mục, quý cha trong và ngoài giáo phận, đại diện các dòng tu, hiệp hội, cùng cộng đoàn Dân Chúa.

Trong bài giảng, Đức TGM Giuse Nguyễn Năng, Tổng Giáo phận Sài Gòn, đã mượn tư tưởng của Đức Thánh Cha Phanxicô nói lên sứ mạng của giám mục. Sứ mạng chính yếu của một giám mục là hiệp hành với đoàn chiên. Giám mục là người ở giữa Dân Chúa và đi trên cùng một con đường với Dân Chúa. Điều này được Đức Thánh Cha diễn tả cụ thể trong Tông huấn Niềm vui Tin Mừng: “Giám mục có khi sẽ đứng trước dân, chỉ đường cho họ và giữ cho niềm hy vọng của họ luôn sống động. Khi khác ngài chỉ cần ở giữa họ bằng một sự hiện diện khiêm tốn và nhân từ. Khi khác nữa ngài sẽ phải đi theo sau họ, giúp đỡ những ai bị bỏ lại đằng sau và trên hết để cho đoàn chiên tự mình mở ra những lối đi mới”.

Đức TGM Giuse đã phác hoạ bức tranh giáo phận Bắc Ninh như là một thách đố và cơ hội cho Đức Giám mục tân cử Giuse. Đoàn dân Chúa Bắc Ninh không chỉ là 140.000 Kitô hữu mà là 9.000.000 người Kinh và khoảng 600.000 người dân tộc anh em. Địa bàn giáo phận không phải chỉ là phố xá đông đúc, hay đồng bằng sông nước, mà còn là 90% diện tích là đồi núi trắc trở, là những xứ họ xa xôi với những cụm dân cư thưa thớt, trải dài trên vùng đất rộng lớn. Trong đó, có biết bao người nghèo, tấm lòng tan nát, bị giam cầm về thể xác và tình thần, đang khóc than sầu khổ, ốm đau bệnh tật, bị quyền lực sự dữ thống trị ... Qua đó, Đức TGM Giuse nhấn mạnh, Đức cha Giuse được tấn phòng giám mục là để phục vụ những con người ấy. Giám mục được tấn phong để hiệp hiệp hành và bước đi bên đoàn chiên, không phải đồng hành từ xa, nhưng đi trên cùng một con đường. Vị mục tử không có đồng hành từ xa qua trực tuyến, chỉ đạo online, nhưng ở giữa và bước đi giữa Dân Chúa.

Đức TGM Giuse đã giới thiệu mẫu gương hiệp hành là chính Chúa Giêsu, vị Mục Tử Tối Cao. Chúa không đồng hành từ trên Trời, dõi mắt nhìn theo và ban ơn trợ giúp từ xa, nhưng Chúa hiệp hành cùng chúng ta, cùng đi trên con đường, làm người như chúng ta, ở giữa chúng ta, đồng số phận như chúng ta, vui buồn sướng khổ như chúng ta, chịu đau thương thử thách như chúng ta.

Qua châm ngôn Giám mục của Đức cha phó tân cử: “Gặp gỡ, lắng nghe và phân định”, Đức TGM Giuse nói lên mục đích của hiệp hành là kiến tạo một lối sống hiệp hành qua việc gặp gỡ tiếp xúc nồng ấm và chân thành, cùng đối thoại lắng nghe để thấu hiểu, và đi tới phân định dưới ánh sáng Lời Chúa, để chọn lựa con đường đúng ý Chúa và cùng nhau bước đi loan báo Tin Mừng. Tiếp đó, ngài nói lên tầm quan trọng của Hiệp hành. Nếu không kiến tạo một lối sống Hiệp hành, thì sẽ làm suy yếu sức mạnh tổng lực của Dân Chúa trong sứ mạng loan báo Tin Mừng, uy tín của Giáo hội ngày càng suy giảm và những người đau khổ cảm thấy không được lắng nghe, không tìm thấy Hội Thánh là nhà của mình, sẽ thất vọng và rời bỏ Hội Thánh.

Đức TGM Giuse đã dùng Tám mối phúc cho Giám mục, như là một gợi ý để các Giám mục, nhất là Đức Giám mục tân cử Giuse, thi hành sứ vụ theo một khuôn mẫu mới, nhằm thực hiện mô hình Hiệp hành trong Giáo hội. Tám mối phúc cho các Giám mục được Đức cha Dominico Battaglia, Tổng Giám mục Napoli, soạn thảo dựa trên Tám mối phúc trong Tin Mừng Matthêu (x. Mt 5, 1-12). Tám mối phúc này được Đức Thánh Cha Phanxicô yêu thích và dùng nó như một thông điệp gửi cho các giám mục trên toàn thế giới.

Tám mối phúc đó là: “1) Phúc cho vị Giám mục nào biết nghèo khó và chia sẻ lối sống của mình. 2) Phúc cho vị Giám mục không ngại tưới đẫm khuôn mặt của mình bằng nước mắt để có thể phản chiếu những đau khổ của con người và những nỗi vất vả của Linh mục. 3) Phúc cho vị Giám mục coi sứ vụ của mình là một sự phục vụ chứ không phải là một quyền lực. 4) Phúc cho vị Giám mục không đóng mình trong các tòa nhà quản trị, không trở thành quan chức chỉ biết quan tâm đến số liệu thống kê hơn là các khuôn mặt, chỉ quan tâm đến các thủ tục hơn là những câu chuyện, những sự việc của cuộc đời. 5) Phúc cho vị Giám mục có một trái tim đồng cảm với sự khốn cùng của Thế giới, một người không ngại bẩn tay vì bùn lầy của các linh hồn con người để tìm ra vàng của Chúa ẩn giấu ở trong đó, người không phát hoảng trước tội lỗi và yếu đuối của người khác vì ngài cũng ý thức về nỗi khốn cùng của chính mình. 6) Phúc cho vị Giám mục xa tránh con tim hai mặt, tránh mọi động lực nước đôi nhưng luôn mơ ước điều thiện ngay cả giữa những điều ác. 7) Phúc cho vị Giám mục dấn thân vì hòa bình, người đồng hành trên con đường hòa giải. 8) Phúc cho vị Giám mục vì Tin Mừng mà không ngại lội ngược dòng, có khuôn mặt cương trực như Chúa Kitô trên con đường đi lên Giêrusalem, không để cho mình bị kìm giữ bởi những hiểu lầm và những trở ngại.”

Cuối bài giảng, Đức TGM Giuse cầu chúc cho các linh mục, tu sĩ và giáo dân giáo phận Bắc Ninh cùng với Giám mục của mình kiến tạo nên lối sống Hiệp hành, để công cuộc Phúc âm hoá được trổ sinh dồi dào hoa trái trên miền đất Bắc Ninh.

Ngay sau bài giảng, nghi thức tấn phong Giám mục được cử hành rất trang trọng và thánh lễ tiếp diễn với phần phụng vụ Thánh Thể như thường lệ.

Trước khi kết thúc thánh lễ, Đức TGM Giuse Nguyễn Chí Linh, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam đã chúc mừng Đức tân Giám mục Giuse và giáo phận Bắc Ninh. Tiếp đến, cha Gioakim Nguyễn Đức Thành đọc thư chúc mừng của Đức TGM Marek Zalewski, Đại diện Tòa thánh không thường trú tại Việt Nam. Sau đó, cha Tổng đại diện Phêrô, trưởng Ban tổ chức, chúc mừng Đức tân Giám mục Giuse.

Sau cùng, Đức Tân Giám mục Giuse dâng lời tạ ơn Thiên Chúa, bày tỏ tấm lòng tri ân Đức Thánh Cha Phanxicô, Quý Đức Hồng y, quý Đức TGM, quý Đức cha, quý Cha, quý Tu sĩ và cộng đoàn dân Chúa, nhất là những người đã lo liệu tổ chức Thánh lễ này. Cách riêng, Đức cha mới Giuse đã bày tỏ lòng biết ơn đối với Tổng Giáo phận Sài Gòn là nơi ngài sinh ra và lớn lên, và gia đình Giáo phận Bắc Ninh là nơi quê cha đất tổ và là nơi ngài sẽ phục vụ trong những năm tháng tiếp theo. Ngài cũng bày tỏ lòng tri ân sâu sắc tới Hội Thừa sai Paris và nhất là người mẹ 94 tuổi dấu yêu. Sau cùng, Đức tân giám mục Giuse đã mượn cử chỉ khấu đầu để biểu lộ tâm tình hiếu kính và tri ân.

Trước đó, ngày 30/10/2021, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm cha Giuse Đỗ Quang Khang, sinh ngày 07/11/1965, đang là Phó Giám đốc Đại Chủng viện Thánh Giuse Sài Gòn làm Giám mục phó Giáo phận Bắc Ninh. Đức Giám mục tân cử Giuse đã chọn châm ngôn Giám mục là “Gặp gỡ - Lắng nghe – Phân định.” Châm ngôn này được trích từ bài giảng khai mạc Thượng hội đồng Giám mục thế giới lần thứ XVI của Đức Thánh Cha Phanxicô ngày 09/10/2021 tại Rôma. Đây là ba hành động mà mỗi Kitô hữu cần phải có trong tương quan với Chúa và với nhau để xây dựng một Hội Thánh Hiệp hành. Trong giờ Kinh chiều ngày 13/12/2021, tại Nhà thờ Chính tòa Bắc Ninh, Đức giám mục tân cử Giuse đã tuyên xưng Đức tin và tuyên hứa trung thành với Giáo hội Công giáo và Đức Thánh Cha.

Được biết, Giáo phận Bắc Ninh được thành lập vào ngày 29/5/1883 từ giáo phận Đông Đàng Ngoài. Ngày nay, Giáo phận Bắc Ninh(1) có 144.792 tín hữu trên tổng số dân 8.800.000, với diện tích 20.983 km2 toạ lạc trên 5 tỉnh: Bắc Ninh, Bắc Giang, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, và một phần của 6 tỉnh thành: Thành phố Hà Nội, tỉnh Tuyên Quang, Hưng Yên, Hải Dương, Lạng Sơn và Phú Thọ. Giáo phận hiện nay có 421 xứ họ, với 333 nhà thờ, nhà nguyện, 88 giáo điểm; có 307 nữ tu, 38 nam tu, 69 đại chủng sinh và 45 ứng sinh; 128 linh mục (99 linh mục triều và 29 linh mục dòng), 1.970 huynh trưởng và giáo lý viên đang phục vụ trên cánh đồng truyền giáo của giáo phận.n

(Tổng hợp từ website và youtube của Giáo phận Bắc Ninh)

Trích Bản tin Hiệp Thông / HĐGMVN, Số 127 (Tháng 1 & 2 năm 2022)