Kinh chiều
I, ngày 31.12.2022
HÃY HỌC LẤY
SỰ TỬ TẾ CỦA THIÊN CHÚA
Vatican News
Chiều
31/12/2022, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự buổi đọc Kinh Chiều I, Lễ Mẹ Thiên
Chúa và hát kinh Te Deum, tạ ơn cuối năm 2022.
Bài giảng
của Đức Thánh Cha
“Người sinh hạ bởi một người phụ nữ” (Gal 4,4)
Khi thời kỳ đã mãn, Thiên Chúa trở nên người
phàm. Người không đến trần gian theo kiểu ngự giá từ trời, nhưng là sinh hạ bởi
Đức Trinh Nữ Maria. Không phải là người sinh ra trong một người nữ, nhưng là
sinh ra bởi một người nữ. Hai điều này rất khác nhau: Thiên Chúa muốn mặc lấy
máu thịt từ chính Mẹ. Người không tước lấy, nhưng Người mời gọi lời “Xin Vâng”
và sự đồng thuận của Mẹ. Với Mẹ, Người khởi đầu một chuyến hành trình cưu mang
chậm rãi một nhân tính được giải phóng khỏi tội lỗi, đầy ân sủng và sự chân thật,
đầy tình yêu và sự trung tính. Một nhân tính tốt lành, chân thật, giống Thiên
Chúa và theo hình ảnh Thiên Chúa, mặc dù nhân tính ấy mang lấy thân xác của
nhân loại chúng ta từ máu huyết của Đức Maria. Chuyến hành trình này không thể
nào không có sự tham dự và đồng thuận của Đức Mẹ, trong tự do, tự nguyện, tôn
trọng, và tình yêu.
Đây chính
là con đường mà Thiên Chúa đã chọn để bước vào thế giới và bước vào trong lịch
sử. Đây chính là cách thế của Thiên Chúa. Đây là cách thế thiết yếu, thiết yếu
như chính sự kiện đã xảy ra. Đặc tính Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria, một người Mẹ
Trinh Nữ, một sự Đồng Trinh có khả năng sinh hạ, chính là con đường mạc khải về
sự tôn trọng tuyệt đối của Thiên Chúa dành cho tự do của chúng ta. Đấng đã tạo
nên chúng ta khi không có chúng ta không muốn cứu độ chúng ta mà không có [phần
tham dự của] chúng ta (cfr S. Agostino, Sermo CLXIX, 13).
Đây là
cách thế Người đến để cứu độ chúng ta. Đây là con đường mà Người mời chúng ta
bước theo, tiếp tục cùng với Người dệt nên một nhân loại mới, tự do, hoà giải.
Đây là một phong cách, một phương thế tương quan với chính chúng ta mà từ đó có
thể phát sinh vô vàn nhân đức của một sự chung sống thiện hảo và xứng đáng. Một
trong những nhân đức này là sự tử tế, một phong cách sống cổ võ tình huynh đệ
và tình bạn đại đồng (cfr Enc. Fratelli tutti, 222-224).
Nói về sự
tử tế, trong thời khắc này tôi nghĩ đến Đức Nguyên Giáo Hoàng Bênêđictô XVI của
chúng ta. Sáng hôm nay Ngài đã lìa bỏ chúng ta. Với lòng cảm mến xúc động,
chúng ta nhớ đến Ngài, một con người cao cả và tử tế. Chúng ta cảm nhận từ lòng
mình rất nhiều sự biết ơn: biết ơn Chúa đã ban Ngài cho Giáo Hội và cho thế giới;
biết ơn Ngài vì tất cả những điều tốt đẹp Ngài đã làm, và trên tất cả là chứng
tá về đời sống đức tin, đời sống cầu nguyện của Ngài trong những năm cuối đời của
Ngài trong nhịp sống ẩn dật. Chỉ Thiên Chúa mới biết được giá trị và sức mạnh từ
lời chuyển cầu của Ngài, từ những hy sinh mà Ngài đã dâng lên Chúa vì lợi ích của
Giáo Hội.
Tối nay,
tôi muốn trình bày về sự tử tế như một nhân đức của đời sống xã hội, đặc biệt
hướng đến giáo Phận Roma.
Sự tử tế
là một thành tố quan trọng của văn hoá đối thoại. Đối thoại là điều bất khả
thay thế cho một cuộc sống trong hoà bình và huynh đệ. Đối thoại không có nghĩa
là luôn luôn đồng thuận với nhau, điều này vẫn thường xảy ra, nhưng dẫu vậy,
chúng ta vẫn nói, vẫn nghe, vẫn cố gắng để hiểu nhau và để hướng đến sự gặp gỡ.
Chúng ta hãy nghĩ xem: “thế giới này sẽ ra sao nếu không có một sự đối thoại
kiên nhẫn giữa những con người quảng đại, là những người gìn giữ mối dây hiệp
nhất giữa các gia đình và các cộng đoàn. Các cuộc đối thoại liên lỉ và can đảm
thường không ồn ào như các cuộc bất hoà và xung đột, nhưng bằng một cách thế cẩn
trọng giúp cho thế giới này ngày một trở nên tốt hơn”. Sự tử tế là một phần của
đối thoại. Tử tế không chỉ là một nghi thức, cũng không phải chỉ là một nhãn hiệu
theo kiểu nghi thức. Đây không phải là loại tử tế mà tôi muốn nói. Đúng hơn, tử
tế là một nhân đức mà chúng ta phải nỗ lực và thực hành mỗi ngày, để đi ngược
dòng đời và để làm cho xã hội của chúng ta mang đậm tính nhân văn hơn.
Ngày nay,
những tổn hại gây ra do chủ nghĩa cá nhân và tiêu thụ là điều mà ai cũng thấy.
Tổn hại nghiêm trọng nhất là khi những người chung quanh bị chúng ta xem như là
chướng ngại cho sự bình an và tiện ích của đời sống chúng ta. Tha nhân bị coi
là những kẻ làm phiền, làm quấy nhiễu, làm mất thời giờ và tâm sức, khiến chúng
ta không làm được những điều mình thích. Xã hội theo chủ nghĩa cá nhân và hưởng
thụ có xu hướng trở nên hung hăng, bởi vì tha nhân trở thành những kẻ cạnh
tranh mà tôi phải chiến đấu. Dẫu vậy, trong lòng chính xã hội này, và cả trong
những nghịch cảnh, vẫn có những người dạy cho chúng ta thấy: chúng ta vẫn có thể
chọn lựa sống tử tế. Với lối sống của họ, họ trở nên những ngôi sao chiếu sáng
giữa bóng đêm.
Thánh
Phaolô, trong thư gởi tín hữu Galat mà chúng ta vừa nghe trong buổi phụng vụ
hôm nay, nói về những hoa quả của Thánh Thần. Trong số những hoa quả được nhắc
tới, chúng ta có nghe một từ Hy-lạp chrestotes (5,22). Đây là từ mà chúng ta có
thể dịch là “tử tế”: Ấy là một thái độ tốt bụng, nâng đỡ và an ủi tha nhân,
tránh xa mọi hình thức cay nghiệt và cứng cỏi. Ấy là một hình thức chăm sóc cho
người thân cận, đặc biệt lưu tâm để không làm họ tổn thương bằng lời nói hay bằng
cử chỉ; tìm cách làm nhẹ đi gánh nặng của những người khác, khích lệ, ủi an và
nâng đỡ họ; không miệt thị, khinh rẻ, hay xem thường họ (cfr Fratelli
tutti, 223).
Sự tử tế
là một phương thuốc chống lại những bệnh tật của xã hội chúng ta: chống lại sự
thô bạo, là điều không may đã thấm nhiễm như nọc độc vào trái tim con người và
làm vỡ vụn những tương quan, chống lại sự bất an lo lắng là những điều vốn chỉ
làm cho chúng ta tập trung vào chính mình và loại trừ tha nhân (cfr ibid.,
224). Đây là những chứng bệnh trong đời sống thường ngày của chúng ta, làm cho
chúng ta trở nên gây hấn và mất khả năng nói những lời tốt lành như “xin phép”,
“xin lỗi”, và đặc biệt là “cám ơn”. Đến độ trên đường phố, trong những quầy tạp
hoá, trong văn phòng, mỗi khi chúng ta gặp một con người tử tế, chúng ta thấy
ngạc nhiên như thể được chứng kiến một phép lạ vậy; ấy là bởi vì sự tử tế chừng
như đã không còn là điều bình thường nữa. Nhưng mà tạ ơn Chúa, vẫn còn đó những
con người tử tế, là những người biết đặt qua một bên những bận tâm của riêng
mình để lưu tâm đến những người khác, để trao tặng một nụ cười, một lời động
viên, biết lắng nghe một ai đó đang cần đến một ai đó để tâm sự và được nâng đỡ.
Anh chị em
thân mến,
Sống sự tử
tế như một nhân đức trong đời sống cá nhân và đời sống xã hội có thể giúp ích rất
nhiều người sống tốt hơn trong đời sống gia đình, cộng đoàn, xã hội. Do đó, hướng
về năm mới trong thành phố Roma, tôi muốn cầu chúc cho tất cả những ai đang cư
ngụ nơi này luôn lớn lên trong nhân đức này: nhân đức tử tế. Kinh nghiệm dạy rằng
khi sự tử tế trở nên một lối sống, lối sống ấy có thể kiến tạo một sự chung sống
lành mình, làm cho những mối tương quan xã hội mang đậm tính nhân văn, giải trừ
mọi thái độ bạo lực và dửng dưng.
Chúng ta
hãy nhìn lên linh ảnh Mẹ Thiên Chúa. Hôm nay và ngày mai, trong Vương Cung
Thánh Đường Thánh Phêrô chúng ta có thể tôn kính linh ảnh Đức Mẹ Carmine di
Avigliano, ở Potenza. Chúng ta đừng quên mầu nhiệm Mẹ Thiên Chúa. Chúng ta hãy
để cho mình kinh ngạc về sự lựa chọn của Thiên Chúa, Đấng đã có thể xuất hiện
trong thế giới chúng ta với hàng ngàn kiểu khác nhau với quyền năng của Người,
thế nhưng Đấng ấy đã muốn được thụ thai trong cùng lòng Đức Maria, với sự tự do
hoàn toàn của Mẹ. Người đã muốn được nên hình nên dạng sau chín tháng cưu mang
như một trẻ sơ sinh, được sinh hạ bởi Mẹ, bởi chính một người phụ nữ. Đừng lướt
qua nhanh quá. Chúng ta hãy dừng lại, hãy chiêm ngắm và suy niệm, bởi vì chính
đây là điều căn cố của mầu nhiệm cứu độ. Và chúng ta hãy học lấy cách thế của
Thiên Chúa, hãy học lấy sự tôn trọng tuyệt đối của Người, hãy học lấy sự tử tế
của Người. Bởi lễ trong căn tính Mẹ Thiên Chúa Đồng Trinh có một con đường cho
một thế giới đầy tình người hơn.
Nguồn: vaticannews.va/vi
