PHÚC ÂM: Ga 2,1-11
1 Ngày thứ ba, có tiệc cưới tại Ca-na miền Ga-li-lê. Trong tiệc cưới có thân mẫu Đức Giê-su. 2 Đức Giê-su và các môn đệ cũng được mời tham dự. 3 Khi thấy thiếu rượu, thân mẫu Đức Giê-su nói với Người : "Họ hết rượu rồi." 4 Đức Giê-su đáp : "Thưa bà, chuyện đó can gì đến bà và tôi ? Giờ của tôi chưa đến." 5 Thân mẫu Người nói với gia nhân : "Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo."
6 Ở đó có đặt sáu chum đá dùng vào việc thanh tẩy theo thói tục người Do-thái, mỗi chum chứa được khoảng tám mươi hoặc một trăm hai mươi lít nước. 7 Đức Giê-su bảo họ : "Các anh đổ đầy nước vào chum đi !" Và họ đổ đầy tới miệng. 8 Rồi Người nói với họ : "Bây giờ các anh múc và đem cho ông quản tiệc." Họ liền đem cho ông. 9 Khi người quản tiệc nếm thử nước đã hoá thành rượu (mà không biết rượu từ đâu ra, còn gia nhân đã múc nước thì biết), ông mới gọi tân lang lại 10 và nói : "Ai ai cũng thết rượu ngon trước, và khi khách đã ngà ngà mới đãi rượu xoàng hơn. Còn anh, anh lại giữ rượu ngon mãi cho đến bây giờ." 11 Đức Giê-su đã làm dấu lạ đầu tiên này tại Ca-na miền Ga-li-lê và bày tỏ vinh quang của Người. Các môn đệ đã tin vào Người.
CÂU HỎI TÌM HIỂU
1. Trong toàn bộ Tin Mừng Gioan, có mấy đoạn kể chuyện về Đức Giêsu và Mẹ Ngài?
2. Toàn bộ Tin Mừng Gioan có bao nhiêu “dấu lạ”? Đọc Ga 2,1-11; 4,43-54; 5,1-18; 6,1-15; 9,1-41; 11,1-57.
3. Trong bài Tin Mừng này, có mấy cuộc đối thoại cả thảy?
4. Tin Mừng Gioan có nói đến tên Đức Maria không? Trong Tin Mừng này, Đức Mẹ được gọi là gì? Khi nghe Đức Giêsu gọi Mẹ là Bà, bạn thấy có bình thường không? Xem Ga 2,4; 19,26; 4,21; 20,15.
5. Trong Ga 2,4 Đức Giêsu cho thấy giờ của mình chưa đến. Trong Tin Mừng Gioan, giờ để chỉ những biến cố nào trong đời Đức Giêsu? (Ga 12,27-28; 13,1; 16,32).
6. Bạn nghĩ gì về thái độ của Đức Mẹ? Đọc Ga 2,5.
7. Bạn nghĩ gì về thái độ của những gia nhân? Đọc Ga 2,7-9.
8. Đâu là ý nghĩa của dấu lạ đầu tiên của Đức Giêsu tại Cana?
GỢI Ý SUY NIỆM:
Qua dấu lạ ở Cana, Đức Giêsu đem đến điều gì cho đôi tân hôn và tiệc cưới của họ? Các cuộc hôn nhân trong xã hội chúng ta hôm nay đang thiếu gì? Làm sao để có được những phép lạ Cana mới trong các gia đình đang gặp khó khăn?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Toàn bộ Tin Mừng Gioan chỉ kể hai câu chuyện trong đó có sự hiện diện của Đức Giêsu và Thân Mẫu của Ngài. Câu chuyện thứ nhất là về tiệc cưới ở Cana (Ga 2,1-11), tại đây Đức Giêsu đã làm dấu lạ đầu tiên biến nước thành rượu, sau khi được Thân Mẫu gợi ý. Câu chuyện thứ hai diễn ra dưới chân thập giá, nơi Đức Giêsu chịu đóng đinh (Ga 19,25-27). Chính tại đây Ngài đã xin Thân Mẫu nhận lấy người-môn-đệ-mình-yêu làm mẹ của anh`. Như thế, Tin Mừng Gioan đã đặt Thân Mẫu của Đức Giêsu hiện diện ở hai thời điểm quan trọng: ở đầu và cuối sứ vụ của Ngài.
2. Tin Mừng Gioan gọi các phép lạ là “dấu lạ” (sêmeion). Đức Giêsu đã làm dấu lạ đầu tiên ở tiệc cưới Cana khi biến nước thành rượu (Ga 2,11). Ngoài ra Ngài còn làm những “dấu lạ” khác được kể trong Tin Mừng này: Đức Giêsu chữa con một viên quan của vua ở Cana (Ga 4,43-54), chữa người bất toại ở hồ nước Bết-da-tha (Ga 5,1-18), làm cho bánh hóa nhiều ở bên kia biển hồ Tibêria (Ga 6,1-15), chữa một người mù từ thưở mới sinh (Ga 9,1-41), và hoàn sinh anh Ladarô ở Bêtania gần Giêrusalem (Ga 11,1-57). Có người còn coi chuyện Đức Giêsu đi trên mặt nước của biển hồ Tibêria cũng là một dấu lạ (Ga 6,16-21). Như vậy cả thảy có sáu hay bảy dấu lạ trong Tin Mừng Gioan. Dấu lạ vừa là dấu hiệu báo về một thực tại lớn lao sắp đến, vừa cho thấy thực tại ấy đã bắt đầu có mặt rồi.
3. Trong bài Tin Mừng hôm nay, có thể nói có bốn cuộc đối thoại, dù không nhất thiết hai bên đều phải lên tiếng đối đáp nhau. Đối thoại 1 giữa Thân Mẫu và Đức Giêsu (Ga 2,3-4). Đối thoại 2 giữa Thân Mẫu với những người hầu bàn (Ga 2,5). Đối thoại 3 giữa Đức Giêsu với những người hầu bàn (Ga 2,7-8). Đối thoại 4 giữa người quản tiệc với chú rể (Ga 2,9-10).
4. Tin Mừng Gioan không gọi Đức Mẹ là Maria, chỉ gọi Mẹ là “Thân Mẫu của Đức Giêsu” hay “Thân Mẫu của Người” (Ga 2,1.3.5.12; 19,25-26). Lối gọi này nhấn mạnh đến tương quan giữa Đức Mẹ và Con của mình. Hơn nữa, khi nói chuyện với Mẹ Maria, Đức Giêsu có lối xưng hô đặc biệt. Ngài gọi Đức Mẹ là “Bà” (gunai, woman, x. Ga 2,4; 19,26). Ngài cũng gọi người phụ nữ Samaria và chị Maria Mácđala là “Bà” (Ga 4,21; 20,15). Ngày nay chúng ta có thể ngạc nhiên khi thấy Đức Giêsu gọi Mẹ mình là Bà, một lối gọi có vẻ xa lạ và lạnh lùng, nếu không muốn nói là thiếu tôn kính (x. Mt 15,28; Lc 22,57). Thật ra, vào lúc Đức Giêsu hấp hối trên thập giá, đau khổ vì sắp phải chia tay người Mẹ thân yêu, trong tâm tình hiếu thảo đối với mẹ mình, Đức Giêsu cũng đã gọi Mẹ là “Bà” (Ga 19,26). Vậy lối xưng hô “Bà” không phải là do thiếu kính trọng hay yêu mến. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng trong các tác phẩm văn chương Do-thái hay Hy-lạp, không bao giờ thấy con gọi mẹ là “Bà.” Khi gọi Mẹ mình là “Bà,” Đức Giêsu tạo một chút khoảng cách với người đã sinh ra mình. Ngài cho thấy tình mẹ con ruột thịt phải nằm trong một tương quan lớn hơn và nền tảng hơn nhiều, đó là tương quan giữa Đức Giêsu là Con Một đối với Thiên Chúa Cha (x. Lc 2,49).
5. Khi Đức Mẹ báo cho Đức Giêsu biết về tình trạng hết rượu của tiệc cưới (Ga 2,3), Ngài có vẻ muốn từ chối, và đưa ra lý do: “Giờ của con chưa đến” (Ga 2,4). Đây là một câu khó hiểu trong bối cảnh này. Theo Tin Mừng Gioan, Giờ (hôra) là một từ mang ý nghĩa đặc biệt. Giờ thường dùng để chỉ toàn bộ biến cố Vượt Qua của Đức Giêsu: chịu chết trên thập giá, được phục sinh, và được tôn vinh. Nói cách khác, Giờ để chỉ việc Ngài từ bỏ thế gian này mà về lại bên Cha, sau khi đã hoàn thành sứ mạng (Ga 13,1). Nếu hiểu Giờ theo ý nghĩa đó, thì ở tiệc cưới Cana, Giờ của Ngài chưa đến (xem thêm Ga 7,30; 8,20). Tuy nhiên, trước khi đến Giờ bày tỏ vinh quang trọn vẹn và chung cục sau Phục sinh, Đức Giêsu đã bắt đầu bày tỏ vinh quang của Ngài qua các “dấu lạ”. Qua dấu lạ Cana, các môn đệ đã thấy vinh quang của Đức Giêsu và đã tin vào Ngài (Ga 2,11; x. 1,14).
6. Câu trả lời của Đức Giêsu “Chuyện đó can gì đến bà và con?” (Ga 2,4) cho thấy có vẻ Ngài không muốn liên can đến chuyện hết rượu của đám cưới, dù Ngài biết thân mẫu muốn tiệc cưới được kết thúc một cách tốt đẹp. Ngài đắn đo vì Ngài mới bắt đầu sứ vụ được Cha trao. Đức Giêsu chỉ muốn làm điều hợp với ý muốn của Đấng sai Ngài. Đối với Mẹ Maria, khi nghe câu trả lời và giọng nói của Đức Giêsu, Mẹ cảm thấy đó không phải là một lời từ chối dứt khoát, nên Mẹ vẫn hy vọng Con mình sẽ làm một điều gì đó cho tiệc cưới. Chính vì thế ngay sau đó, Mẹ đã dặn dò các người hầu tiệc: “Người bảo gì, các anh cứ làm” (Ga 2,5). Mẹ Maria đã tin vô điều kiện vào lời của Con mình.
7. Nơi dấu lạ đầu tiên của Đức Giêsu trong Tin Mừng Gioan, ta thấy có sự cộng tác tinh tế và hiệu quả của Đức Mẹ. Tuy nhiên, chúng ta không quên sự cộng tác của các người hầu tiệc. Họ đã vâng lời Đức Mẹ để rồi vâng lời Đức Giêsu (Ga 2,5). Họ vâng lời Đức Giêsu khi vất vả đổ một lượng nước rất lớn cho đầy sáu chum đá (Ga 2,6-7). Hơn nữa, họ còn vâng lời Ngài khi múc nước trong chum để đem cho ông quản tiệc nếm (dù lúc ấy có thể họ chưa biết nước đã biến thành rượu ngon).
8. Dấu lạ đầu tiên của Đức Giêsu đã đem lại niềm vui trọn vẹn cho đám cưới, tránh được sự xấu hổ vì hết rượu đãi khách. Khi các môn đệ nhận ra dấu lạ này, họ đã thấy vinh quang của vị Thầy Giêsu mà họ mới theo, và họ đã bắt đầu tin. Lượng rượu hảo hạng và đầy sáu chum tới miệng, là dấu hiệu cho thấy thời kỳ thiên sai đã đến, một thời kỳ phong phú dư dật. Đức Giêsu đã làm một dấu lạ trên thiên nhiên, khi dùng quyền năng để biến nước thành rượu. Ngài đi ăn cưới, chung vui với đôi bạn trong một biến cố quan trọng của đời người. Gia đình nào cũng cần có sự hiện diện của Đức Giêsu và thân mẫu của Ngài, nhất là lúc khó khăn.