CHƯƠNG TRÌNH DƯỚI ÁNH SÁNG LỜI CHÚA
CHÚA NHẬT 4 MÙA VỌNG NĂM B
BÀI 45: VUI LÊN ! NÀO VUI LÊN …
Lm. Gioan Nguyễn Thiên Minh, OP
và Nhóm Phiên Dịch Các giờ kinh Phụng vụ
WGPSG (20.12.2023) – “Vui lên !
Nào vui lên …” (Is 61,1-2a.10-11 ; 1 Tx 5,16-24 ; Lc 1,26-38)
Trong tinh thần đó, Chúa nhật
III Mùa Vọng được gọi là “Chúa nhật Gaudete”, nghĩa là “Chúa nhật hồng”,
hay là “Chúa nhật vui”, và trong Chúa nhật thứ IV Mùa Vọng thì niềm vui đó càng
rộn ràng hơn nữa qua các bài đọc Lời Chúa.
Trước hết là lời ngôn sứ
I-sai-a :
“Thần khí của ĐỨC CHÚA là
Chúa Thượng ngự trên tôi, vì ĐỨC CHÚA đã xức dầu tấn phong tôi, sai đi
báo tin mừng cho kẻ nghèo hèn, băng bó những tấm
lòng tan nát, công bố lệnh ân xá cho kẻ bị giam cầm, ngày phóng thích cho những
tù nhân, công bố một năm hồng ân của ĐỨC CHÚA” (Is 61,1-2a).
Và
“Tôi mừng rỡ muôn
phần nhờ ĐỨC CHÚA, nhờ Thiên Chúa tôi thờ, tôi hớn hở biết bao ! Vì Người
mặc cho tôi hồng ân cứu độ, choàng cho tôi đức chính trực công minh, như chú rể
chỉnh tề khăn áo, tựa cô dâu lộng lẫy điểm trang” (Is 61,10).
Thứ đến là bài đáp ca trích lời
ngợi khen Magnificat được bắt đầu với niềm vui của Đức Ma-ri-a : “Linh
hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui
mừng vì Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi” (Lc 1,46-47).
Sau nữa là lời kêu gọi của
thánh Phao-lô tông đồ trong thư thứ nhất gởi tín hữu Thê-xa-lô-ni-ca :
“Anh em hãy vui mừng luôn
mãi và cầu nguyện không ngừng. Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Anh em hãy làm
như vậy, đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Ki-tô Giê-su” (1 Tx 5,16-18).
Sau cùng là trình thuật Truyền
Tin trong Tin Mừng Lu-ca. Trong trình thuật này, cuộc đối thoại giữa sứ thần
Gáp-ri-en và Đức Ma-ri-a cũng được bắt đầu bằng lời kêu gọi của sứ thần
Gáp-ri-en : “Mừng vui lên, hỡi Đấng
đầy ân sủng” (Lc 1,28).
Thưa quý ông bà và anh chị
em,
Động từ Hy-lạp “khai-re” (χαῖρε)
ở lối mệnh lệnh, dạng chủ động, có nghĩa là “hãy vui mừng”. Trong bản Bảy
Mươi, động từ “khai-re” trong Cựu Ước chỉ xuất hiện bốn lần (Ge 2,21 ;
Xp 3,14 ; Dcr 9,9 ; Ac 4,21) và được dùng để công bố niềm vui về việc Thiên
Chúa ngự đến ban ơn giải thoát cho dân của Người. Trong đó nổi bật nhất là sứ
điệp vui mừng mà ngôn sứ Xô-phô-ni-a công bố : “Reo vui lên, hỡi
thiếu nữ Xi-on, hò vang dậy đi nào, nhà Ít-ra-en hỡi ! Hỡi thiếu nữ
Giê-ru-sa-lem, hãy nức lòng phấn khởi”, vì có thể nói đây là sứ
điệp duy nhất về sự an ủi, tạo nên một nét vui mừng duy nhất trong tuyển tập những
lời ngôn sứ về sự diệt vong (Xp 3,14-20). Hơn nữa, sứ điệp vui mừng của ngôn sứ
Xô-phô-ni-a cũng rất giống với sứ điệp mà sứ thần Gáp-ri-en đã loan báo cho Đức
Ma-ri-a trong phụng vụ Lời Chúa của Chúa nhật IV Mùa Vọng này. Theo đó, lời sứ
thần nói với Đức Ma-ri-a : “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng” (Lc
1,28) sẽ không chỉ là một lời chào hỏi thông thường, mà còn là một lời công bố
sứ điệp niềm vui Đấng Thiên Sai dành cho Đức Ma-ri-a, hình ảnh cụ thể của “thiếu
nữ Xi-on” mà ngôn sứ Xô-phô-ni-a đã từng đề cập đến.
Trong Tân Ước, sứ điệp niềm
vui Đấng Thiên Sai cũng được các tác giả Tin Mừng nhắc lại nhiều lần như khi sứ
thần báo tin Đấng Cứu Thế ra đời cho các mục đồng :
“Anh em đừng sợ. Này tôi
báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn
dân : Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua
Đa-vít, Người là Đấng Ki-tô Đức Chúa” (Lc 2,10).
Hoặc khi từ biệt các môn đệ,
Chúa Giê-su đã an ủi các ông rằng :
“Bây giờ anh em lo buồn, nhưng
Thầy sẽ gặp lại anh em, lòng anh em sẽ vui mừng ; và niềm vui
của anh em, không ai lấy mất được” (Ga 16,22).
Và cuối cùng, khi Đức Giê-su
hiện ra với các môn đệ sau khi Người sống lại từ cõi chết, các ông đã vui
mừng vì được thấy Chúa (Ga 20,20).
Theo đó, chúng ta thấy sứ điệp
niềm vui luôn được cất lên vào những thời điểm quan trọng trong lịch sử cứu độ
như cách thức để xác nhận rằng sứ điệp tin mừng trọng đại mà sứ thần Gáp-ri-en
loan báo cho Đức Ma-ri-a đang được Thiên Chúa thực hiện.
Quay trở lại với câu chuyện
truyền tin trong Tin Mừng Lu-ca, chúng ta có thể nhận thấy rằng đối với tác giả
Lu-ca, niềm vui chính là dấu chỉ của việc Thiên Chúa giải thoát nhân loại qua
cuộc nhập thể của Con Một Người là Chúa Giê-su Ki-tô. Vì thế, trong sách Tin Mừng
của mình, tác giả Lu-ca luôn sử dụng những thuật ngữ “vui mừng” [kha-ra
- χαρά] (1,14.28.58 ; 6,23 ; 8,13 ; 13,17 ; 15,7.9.10.32 ; 19,37 ;
24,52), “vui sướng”, “hớn hở” [ag-al-li-as-is - ἀγαλλίασις]
(1,44.47 ; 10,21) một cách cẩn thận và có chủ ý, để qua đó không chỉ đánh dấu
những khoảnh khắc vui mừng về sự ra đời của Đấng Cứu Thế, hay của Gio-an Tẩy Giả,
mà còn để đánh dấu sự hoán cải của một người khi họ đón nhận ân sủng cứu độ của
Thiên Chúa. Tác giả Lu-ca đã diễn tả niềm vui đó qua các câu chuyện như “Người
Mục Tử Tìm Thấy Con Chiên Bị Lạc” (Lc 15,4-6), câu chuyện “Người Phụ Nữ Tìm Thấy
Đồng Bạc Đã Mất” (15,8-9), câu chuyện “Người Con Hoang Đàng Trở Về Với Cha” (Lc
15,11-32), qua đó Chúa Giê-su nhấn mạnh rằng cả triều thần thiên quốc sẽ “vui
mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối” (Lc 15,10), hoặc việc ông
Gia-kêu mừng rỡ đón rước Chúa vào nhà ông (Lc 19,1-10) …
Theo đó, có thể nói “niềm vui
ơn cứu độ” giống như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt Tin Mừng Lu-ca, bắt đầu từ cuộc
giáng sinh của Chúa Giê-su và trải dài cho đến khi Người phục sinh rồi lên trời
ngự bên hữu Chúa Cha. Cũng vậy, tác giả Lu-ca trình bày cuộc giáng sinh và cuộc
phục sinh của Chúa Giê-su như hai nửa của tin mừng cứu độ, nhưng tất cả “niềm
vui ơn cứu độ” đó được khởi nguồn từ câu chuyện truyền tin hôm nay.
Tuy nhiên, mặc dù sứ điệp niềm
vui được gởi đến cho tất cả mọi người không loại trừ ai, nhưng để có thể thật sự
đón nhận được niềm vui cứu độ, mỗi người phải học được bài học của Đức Ma-ri-a,
đó là hết lòng khiêm nhường cộng tác vào kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa mà
không hề “lẩm bẩm kêu ca”, vì lời “xin vâng” của Đức Ma-ri-a không thuần tuý là
một sự chấp nhận thụ động và miễn cưỡng, nhưng là một lời cầu nguyện, và là
cách bày tỏ niềm vui dâng hiến và phó thác hoàn toàn cho thánh ý Thiên Chúa.
Bắt đầu với câu chuyện về
truyền tin, tác giả Lu-ca đã sắp xếp và chứng minh biến cố giáng sinh cùng với
cuộc phục sinh của Chúa Giê-su đã mang lại niềm vui cho thế giới này, đồng thời
niềm vui đó cũng thuộc về cả các môn đệ và tất cả những ai đã tin và đi theo
Chúa Giê-su. Cuộc giáng sinh của Chúa Giê-su hoà trong tiếng hát của đạo binh
thiên thần : “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho
loài người Chúa thương” (Lc 2,14) đã, đang và vẫn tiếp tục vang vọng mọi
lúc, mọi nơi “cho đến tận cùng trái đất” (Cv 1,8), và đó cũng
là sứ điệp tin mừng cho tất cả chúng ta hôm nay.
Hoà chung niềm vui và niềm hy
vọng vào ơn cứu độ của Thiên Chúa, giờ đây chúng ta hiệp lời ca mừng Thiên Chúa
với tác giả thánh vịnh 148 :
Nguồn: tgpsaigon.net
