CÁC ÔN DỊCH NƠI AI CẬP CỔ ĐẠI
PHƠI BÀY SỰ THẬT VỀ CÁC VỊ THẦN GIẢ
Stephen Beale
Mạnh Tú chuyển ngữ từ catholicexchange.com
WGPSG / CE -- Ôn dịch tước đi những gì thừa
thãi, tiết lộ sự thật trần trụi.
Trong trình thuật
của Kinh Thánh nói về các ôn dịch đã tàn phá Ai Cập (thời ông Môsê), các ôn dịch
ấy đã phơi bày bộ mặt và sự bất lực hoàn toàn của của các vị thần giả khi đối
diện với một vị Thiên Chúa thực sự (x. Xh 7-11).
Văn bản Kinh
Thánh có thể không nói rõ về điều này. Nhìn bề ngoài, có vẻ như chỉ là một cuộc
đụng độ giữa vua Pharaô và ông Môsê, người có Chúa ở cùng. Manh mối nằm trong
chính các ôn dịch. Nước đỏ như máu, mụt nhọt, mưa đá và châu chấu, cùng với những
tai ương khác, đã giáng xuống tựa như các ôn dịch. Nhưng các nhà chú giải Kinh
Thánh cho thấy họ có một quan điểm chung: chúng được sử dụng để miêu tả các vị
thần Ai Cập.
Ví dụ, trong nghệ thuật Ai Cập cổ đại, vị thần
sinh sản Heket thường được mô tả dưới hình dạng con ếch. Ếch được xem là con vật
linh thiêng (xem tại đây). Khi cho
hình ảnh ếch xuất hiện, Thiên Chúa đã thể hiện sự vượt trội của Ngài đối với
thần giả dối này. Với tai ương ếch chết khắp nơi, Thiên Chúa khẳng định uy
quyền tối cao của Ngài: chính Ngài là nguồn sống, chứ không phải là thần sinh sản
Heket của Ai Cập.
Một số ôn dịch
khác tương ứng, không phải với hình ảnh các thần cổ đại, mà với lãnh địa của họ,
ví dụ thần của sông Nile là Hapi. Việc biến nước sông Nile thành máu cho thấy
thần Hapi không có năng quyền gì trên lãnh địa sông Nile này. Chính Thiên Chúa
mới có quyền kiểm soát, chứ không phải các vị thần không có thật ấy. Điều
tương tự cũng bộc lộ nơi các tai ương khác như: ung nhọt và thần chữa lành
Isis; muỗi xuất hiện từ bụi và thần trái đất Geb; bóng tối và thần mặt
trời Ra…
Dưới đây là bảng
hiển thị từng ôn dịch và các vị thần Ai Cập cổ đại có liên quan.
Ôn dịch |
Thần tương ứng |
1. Nước sông biến
thành máu. |
1. Hapi, thần
sông Nile. |
2. Ếch nhái chết
khắp nơi. |
2. Heket, thần
sinh sản, có đầu hình con ếch. |
3. Bụi đất biến
thành muỗi. |
3. Geb, thần của
đất. |
4. Ruồi nhặng
khắp nơi. |
4. Khepri, thần
sáng tạo và tái sinh, có đầu hình ruồi. |
5. Súc vật chết
khắp nơi. |
5. Hathor, thần
bảo vệ, có đầu hình con bò. |
6. Ung nhọt. |
6. Isis, thần
chữa bệnh. |
7. Mưa đá và sấm
chớp. |
7. Nut, thần bầu
trời. |
8. Châu chấu. |
8. Seth, thần
giông bão và các tai ương. |
9. Bóng tối. |
9. Ra, thần
liên quan đến mặt trời. |
10. Con trai đầu
lòng chết. |
10. Vua Pharaô,
được coi như thần linh. |
Bảng đối chiếu
trên cho thấy sự bất lực của các vị thần chủ chốt Ai Cập. Dòng sông Nile đẫm
máu và bóng tối khủng khiếp đặc biệt gây sốc, do tầm quan trọng của dòng
sông Nile và vị thần Ra của Ai Cập cổ đại.
Về mặt vật chất,
người Ai Cập đã nhìn thấy thế giới tự nhiên xung quanh họ - với nhịp điệu dường
như có thể dự đoán được - đã rơi vào hỗn loạn. Họ nhận ra rằng họ không thể dựa
vào sức khỏe tốt của bản thân, sức khỏe của vật nuôi hay dòng nước của sông
Nile. Hôm nay, chúng ta coi việc mặt trời mọc là chuyện đương nhiên mỗi ngày,
nhưng người Ai Cập thời ấy thậm chí không thể tin như vậy trong tai ương thứ
chín, khi bóng tối kéo dài trong ba ngày (văn bản Kinh Thánh nói rằng bóng tối
quá dày đặc đến nỗi người ta cảm thấy như có thể sờ chạm được nó).
Các ôn dịch cũng
phá vỡ huyền thoại cho rằng người Ai Cập có thể kiểm soát được thiên nhiên. Nền
văn minh Ai Cập cổ đại được thành lập dựa trên tiền đề rằng có thể thao túng
thiên nhiên, rằng thông qua một hệ thống kênh rạch và một nền nông nghiệp phát
triển cao mà một xã hội có thể thăng hoa rực rỡ trên sa mạc. Các ôn dịch đã cho
thấy sự kiểm soát thiên nhiên của người Ai Cập chỉ là một ảo ảnh.
Các ôn dịch đã lấy
đi gần như tất cả mọi thứ từ người Ai Cập - các vị thần giả, các tài nguyên
thiên nhiên và cảm thức kiểm soát thiên nhiên của họ. Các ôn dịch đã tước bỏ mọi
thứ tới mức độ cần thiết.
Những gì còn lại
khi tất cả đã qua? Các ôn dịch đã cho thấy sự thật nào? Như Chúa đã bảo ông
Môsê nói với vua Pharaô ngay từ đầu: “Cứ dấu này các ngươi sẽ biết Ta là Đức
Chúa” (Xh 7,17). Chỉ có Chúa mới có thể đưa châu chấu đến và thổi bay
chúng đi. Chỉ có Chúa tể sáng tạo thực sự mới có thể điều động ánh sáng mặt trời.
Chỉ có Chúa là Thiên Chúa và chỉ có Ngài mới làm chủ thiên nhiên.
Chúng ta biết thời
ông Môsê, những ôn dịch đã được Chúa gửi đến vì Kinh thánh nói điều đó. Trong đại
dịch hiện nay, thiếu vắng những mặc khải đặc biệt, chúng ta không biết tại sao
Chúa lại cho phép nó xảy ra. Nhưng, cũng giống như các ôn dịch trong Kinh
thánh, cuộc khủng hoảng coronavirus cũng phơi bày sự thật. Những vị thần giả
nào chúng ta từng tôn thờ? Những gì chúng ta cho là hiển nhiên về thiên nhiên
nhưng nay không còn nữa? Những tài nguyên vật chất nào chúng ta nhận ra bây giờ
rất mong manh? Chúng ta có thể thực sự dựa vào ai hay dựa vào điều gì trong những
thời điểm khó khăn này?
Những ôn dịch
phơi bày sự thật. Mong rằng chúng ta có can đảm để nhìn thấy sự thật này.
Nguồn: WGPSG