ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
THÁNH LỄ CHO CÁC HỒNG Y VÀ GIÁM MỤC ĐÃ QUA ĐỜI
Đền thờ Thánh Phêrô
Thứ Hai, 04/11/2024
“Ông Giêsu ơi, khi ông vào Nước của ông, xin nhớ đến tôi!” (Lc 23,42). Đó là những lời cuối cùng được thưa lên với Chúa Giêsu, lời này được thưa lên bởi một trong hai người bị đóng đinh cùng với Người. Những lời ấy không phải của một trong các môn đệ đã từng theo Chúa Giêsu trên các nẻo đường xứ Galilê và cũng không phải là các môn đệ đã cùng chia sẻ tấm bánh với Người trong Bữa Tiệc Ly. Trái lại, người đã thưa những lời ấy với Chúa là một kẻ tội lỗi, một người chỉ gặp Người vào giây phút cuối cùng của cuộc đời, và chúng ta thậm chí còn không biết tên người ấy.
Tuy nhiên, trong Tin mừng, những lời cuối cùng của “người ngoài cuộc” này lại mở ra một cuộc đối thoại đầy chân thật. Ngay khi Chúa Giêsu bị “liệt vào hàng tội nhân” (Is 53,12) như lời ngôn sứ Isaia đã tiên báo, một tiếng nói bất ngờ vang lên, rằng: “Chúng ta chịu như thế này là đích đáng, vì xứng với việc đã làm. Chứ ông này đâu có làm điều gì trái!” (Lc 23,41). Quả thật là như thế. Người thốt lên những lời ấy tượng trưng cho hết thảy chúng ta; mỗi người trong chúng ta đều có thể đặt mình vào vị trí của ông. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là chúng ta có thể lấy lời khẩn cầu của ông làm lời cầu nguyện cho chính mình: “Lạy Giêsu, xin nhớ đến con.” “Xin giữ con trong ký ức của Chúa.” “Xin đừng quên con.”
Chúng ta hãy suy niệm về từ “nhớ”. “Nhớ” (tiếng Ý: ricordare) có nghĩa là “dẫn trở về trái tim (cor)”, nghĩa là mang vào trong trái tim. Người cùng chịu đóng đinh với Chúa Giêsu ấy đã biến nỗi đau tột cùng của mình thành một lời cầu nguyện: “Lạy ông Giêsu, xin mang tôi trong trái tim của ông.” Những lời ấy không phát xuất từ tuyệt vọng hay thất bại, nhưng là tiếng nói của hy vọng. Người tội nhân này, kẻ đang chết như một người môn đệ Chúa trong những giây giờ phút cuối cùng, chỉ ước mong một điều duy nhất: tìm được một trái tim biết đón nhận. Đó là điều duy nhất ông còn quan tâm, khi thấy mình hoàn toàn bất lực trước cái chết. Và Chúa đã lắng nghe lời cầu xin của người tội lỗi này, ngay cả trong giờ cuối cùng - như Người vẫn luôn làm như thế. Trái tim của Đức Kitô - một trái tim mở ra, chứ không khép lại - bị đâm thâu bởi đau khổ, nhưng được mở ra để cứu độ thế gian. Khi chính Người đang hấp hối, Người vẫn mở trái tim ra với tiếng kêu của một kẻ đang hấp hối. Chúa Giêsu chết với chúng ta, bởi vì Người đã chết cho chúng ta.
Bị đóng đinh dù vô tội, Chúa Giêsu vẫn đã đáp lại lời cầu xin của một người chịu đóng đinh vì tội lỗi của mình: ‘Tôi bảo thật anh, hôm nay, anh sẽ được ở với tôi trên Thiên Đàng’ (Lc 23,43). Việc Chúa nhớ đến rất hữu hiệu vì đó là hành động giàu lòng thương xót. Kẻ bị kết án được cứu chuộc; người lạ trở thành bạn đồng hành; một cuộc gặp gỡ ngắn ngủi trên thập giá sẽ dẫn đến an bình vĩnh cửu. Điều này khiến chúng ta suy nghĩ: Tôi đã gặp gỡ Chúa Giêsu thế nào? Hay đúng hơn, tôi có để Chúa Giêsu gặp gỡ tôi không? Tôi có để cho mình được gặp gỡ, hay tôi khép kín trong ích kỷ, trong đau khổ, trong sự tự mãn? Tôi có ý thức mình là tội nhân, để cho phép Chúa đến gặp tôi, hay tôi tự cho mình là công chính, và nói: “Chúa không cần phục vụ con. Xin đi chỗ khác”?
Chúa Giêsu luôn nhớ đến những người bị đóng đinh bên cạnh Người. Lòng cảm thương của Người, cho đến hơi thở cuối cùng, làm cho chúng ta nhận ra rằng có nhiều cách khác nhau để “nhớ” về những con người và những sự việc. Chúng ta có thể nhớ đến lỗi lầm, việc còn dang dở, bạn bè hay kẻ thù. Anh chị em thân mến, hôm nay, trước khung cảnh Tin mừng này, chúng ta hãy tự hỏi: Chúng ta mang người khác trong lòng mình như thế nào? Chúng ta nhớ đến những người đã từng đồng hành với mình trong cuộc đời ra sao? Tôi có phán xét họ không? Tôi có chia rẽ không? Hay tôi biết đón nhận họ trong lòng mình?
Anh chị em thân mến, khi hướng lòng mình về Trái Tim Thiên Chúa, con người hôm nay cũng như mọi thời đại đều có thể tìm thấy niềm hy vọng cứu độ, cho dù “bọn ngu si coi họ như đã chết rồi” (Kn 3,2). Toàn thể lịch sử đều được ghi khắc trong trí nhớ của Chúa. Trí nhớ ấy chính là sự gìn giữ trong yêu thương. Người là Đấng phán xét đầy cảm thông và thương xót. Chúa ở gần chúng ta như một vị Thẩm phán, nhưng là vị Thẩm phán gần gũi, cảm thông và thương xót. Đó là ba thái độ của Chúa. Với ba thái độ này, chúng ta tự hỏi chính mình là: Tôi có gần gũi với người khác không? Tôi có một trái tim cảm thông không? Tôi có biết xót thương không? Với niềm xác tín ấy, hôm nay chúng ta cầu nguyện cho các hồng y và giám mục đã qua đời trong mười hai tháng qua. Ngày tưởng niệm này trở thành lời cầu bầu cho những người anh em thân yêu của chúng ta. Là những phần tử được tuyển chọn trong Dân Thiên Chúa, các ngài đã được thanh tẩy trong cái chết của Đức Kitô (x. Rm 6,3) để được sống lại với Người. Các ngài là những mục tử và gương mẫu cho đoàn chiên của Chúa (x. 1 Pr 5,3). Đã từng bẻ bánh ban sự sống nơi trần gian, giờ đây xin cho các ngài được ngồi vào bàn tiệc của Chúa trên trời. Các ngài đã yêu mến Giáo hội, mỗi người theo cách riêng của mình, nhưng tất cả đều yêu mến Giáo hội. Chúng ta cùng cầu xin cho các ngài được hoan hỷ trong sự hiệp thông vĩnh cửu với các thánh. Với niềm hy vọng vững vàng, chúng ta cùng hướng nhìn về phía trước, mong được chung hưởng niềm vui với các ngài trên Thiên Đàng. Và giờ đây, tôi mời anh chị em cùng tôi lặp lại ba lần lời cầu xin ấy: “Lạy Chúa Giêsu, xin nhớ đến chúng con!” “Lạy Chúa Giêsu, xin nhớ đến chúng con!” “Lạy Chúa Giêsu, xin nhớ đến chúng con!”
