10 điều bạn cần biết về Mùa Vọng
Hầu hết trong chúng ta có một
sự hiểu biết trực quan về Mùa Vọng dựa trên kinh nghiệm, nhưng những văn kiện
chính thức của Giáo Hội thực sự nói gì về Mùa Vọng?
Dưới đây là một số câu hỏi cơ bản và những hồi đáp (chính
thức!) về Mùa Vọng.
Một số trong đó thật bất ngờ!
01. Mục đích của mùa Vọng là gì?
Mùa Vọng là một mùa
trong niên lịch phụng vụ của Giáo Hội – chính xác hơn, thuộc niên lịch của Giáo
Hội Latinh, là Giáo Hội lớn nhất hiệp thông với Đức Giáo Hoàng.
Những Giáo Hội Công
giáo khác – cũng như nhiều Giáo hội không phải Công giáo — có tổ chức Mùa Vọng
nhưng theo cách thức riêng của họ.
Theo sách: "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch", Mùa Vọng có một đặc tính với hai khía cạnh:
- Là một mùa để
chuẩn bị cho Giáng Sinh khi chúng ta tưởng niệm việc Đức Kitô đến lần thứ nhất.
- Như là một Mùa mà
việc nhớ lại ấy hướng tâm trí của chúng ta tới sự chờ đợi cho lần trở lại của
Đức Kitô trong ngày sau hết.
Do đó, Mùa Vọng là
một thời kỳ sốt sắng và mong đợi trong hân hoan.
Chúng ta thường
nghĩ về Mùa Vọng chỉ như là một mùa chuẩn bị cho Giáng sinh hay tưởng nhớ việc
Đức Kitô đến lần thứ nhất, nhưng như sách: "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" chỉ ra, thật quan
trọng để nhắc nhớ rằng Mùa Vọng còn là dịp để chúng ta hướng tới sự trở lại của
Đức Kitô. Cho nên, có thể nói Mùa Vọng đưa tâm trí chúng ta hướng về hai lần
đến thế gian của Đức Kitô.
02. Những màu phụng vụ nào được sử dụng trong mùa Vọng?
Những ngày đặc biệt
và những nghi thức cử hành nào đó có thể có những màu riêng (thí dụ, màu đỏ
dành cho lễ kính các thánh tử đạo, màu đen hay trắng vào dịp lễ an táng), nhưng
màu thông thường của Mùa Vọng là tím. Sách "Quy Chế Tổng quát Sách lễ Rôma" đưa ra: Màu tím hay đỏ tía được sử dụng trong Mùa Vọng và Mùa Chay. Các màu này
cũng có thể được mặc trong những nghi thức và Thánh lễ an táng (346d).
Ở nhiều nơi, có một
ngoại lệ đáng chú ý cho Chúa Nhật thứ ba Mùa Vọng, được biết tới như là “Chúa
Nhật vui” (Gaudete) : Màu hồng có thể
được sử dụng trong ngày Chúa Nhật vui và Chúa Nhật thứ ba Mùa Chay (Laetare). (GIRM 346f).
03. Phải chăng Mùa Vọng là mùa thống hối?
Chúng ta thường
nghĩ về Mùa Vọng như là mùa thống hối bởi vì màu tím trong phụng vụ, giống như
màu của mùa Chay – màu dành cho mùa sám hối.
Tuy nhiên, sự thực
là Mùa Vọng không phải là mùa thống hối. Thật ngạc nhiên!
Theo điều khoản của
Giáo Luật: số 1250: những ngày và những lần sám hối trong Giáo Hội hoàn vũ là
mọi thứ sáu trong cả năm và cả mùa Chay.
Mặc dầu các đấng
bản quyền địa phương có thể thiết lập thêm những ngày sám hối, song, trên đây
đã là một danh sách đầy đủ của những ngày và những lần thống hối trong Giáo Hội
Latinh cũng như toàn thể Giáo Hội, và Mùa Vọng không phải là một trong số đó.
04. Mùa Vọng bắt đầu và kết thúc khi nào?
Theo "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch": Mùa Vọng bắt đầu với giờ Kinh Chiều I của Chúa Nhật ngày hoặc gần
ngày 30/11 nhất; Mùa Vọng sẽ kết thúc vào trước giờ Kinh Chiều I của lễ Giáng
Sinh (số 40).
Chúa Nhật đúng vào
hay gần với ngày 30.11 nhất có thể trong khoảng 27.11 – 3.12, tùy theo năm.
Trong trường hợp
một Chúa Nhật, giờ Kinh Chiều I được xem như vào Kinh Chiều I trước đó (thứ 7).
Theo hướng dẫn tổng quát của các giờ kinh phụng vụ: Được cử hành ngay trước
Thánh lễ, giờ Kinh Chiều được gộp vào cùng một cách thức như Kinh Sáng. Giờ
Kinh Chiều I của những lễ trọng, các Chúa Nhật hay lễ kính Chúa rơi vào ngày
Chúa Nhật có thể không được cử hành cho tới sau Thánh lễ của ngày hôm trước hay
thứ bảy.
Điều này có nghĩa
rằng, Mùa Vọng bắt đầu vào buổi chiều của thứ 7 giữa 26/11 – 2/12; kết thúc vào
chiều ngày 24.12, lúc cử hành Kinh Chiều I lễ Giáng Sinh (25/12).
05. Vai trò của các Chúa Nhật trong Mùa Vọng?
Có 4 Chúa Nhật
trong Mùa Vọng. "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" tuyên bố: Các Chúa Nhật của mùa này được
gọi là Chúa Nhật thứ nhất, thứ Hai, thứ Ba và thứ Tư của Mùa Vọng (số 41)
Chúng ta đã đề cập
trước đó về Chúa Nhật thứ ba có tên đặc biệt là Gaudete – từ Latinh có nghĩa là “niềm vui” là từ đầu tiên
trong ca nhập lễ của Thánh lễ trong ngày này.
Giáo Hội gán cho
các Chúa Nhật này có tầm quan trọng đặc biệt, những ngày ưu tiên hơn tất cả
những cử hành phụng vụ khác. Vì thế, "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" tuyên bố: bởi vì
tầm quan trọng đặc biệt của ngày này, cử hành Chúa Nhật chỉ dành cho lễ trọng
hay lễ kính Chúa. Các Chúa nhật của Mùa Vọng, Mùa Chay và Phục Sinh được ưu
tiên trên tất cả các lễ trọng và lễ kính Chúa. Các dịp lễ trên nếu rơi vào
những Chúa Nhật này sẽ được cử hành trong các ngày thứ 7 trước đó (số 5).
06. Những gì diễn ra với các ngày trong tuần?
Các bài giảng dành
cho các ngày trong tuần của Mùa Vọng được khuyến khích đặc biệt. "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" cũng chỉ ra vai trò đặc biệt các ngày trong tuần của tuần lễ trước Giáng
sinh: các ngày trong tuần từ 17-24/12 hướng tới việc phục vụ chuẩn bị trực tiếp
hơn dành cho sinh nhật của Đức Kitô. (số 41).
Vai trò đặc biệt ấy
được minh chứng trong các bài đọc Kinh Thánh được sử dụng trong phụng vụ trong
những ngày này.
07. Các nhà thờ được trang hoàng như thế nào trong suốt
Mùa Vọng?
Trong Mùa Vọng, bàn thờ được chưng hoa cách vừa phải, thích hợp với đặc tính của mùa, để không cho thấy quá sớm niềm vui trọn vẹn của ngày Sinh Nhật Chúa. (x. GIRM 305).
08. Âm nhạc được sử dụng như thế nào trong suốt Mùa Vọng?
Trong Mùa Vọng được phép đánh phong cầm và các nhạc cụ khác cách vừa phải, phù hợp với đặc tính của mùa này, nhưng đừng đi trước niềm vui trọn vẹn của lễ Chúa Giáng Sinh. (x GIRM 313).
09. Kinh Vinh danh có được đọc hay hát trong suốt Mùa
Vọng không?
Kinh Vinh danh
không được đọc hay hát trong dịp này.
10. Những việc đạo đức riêng nào chúng ta nên thực hiện
để trở nên thiết thân với Thiên Chúa hơn trong suốt Mùa Vọng?
Có nhiều việc đạo
đức khác nhau mà Giáo Hội đã chấp nhận cho sử dụng trong suốt Mùa Vọng. Phổ
biến hơn cả là Vòng hoa mùa Vọng.
Tác giả: Jimmy Akin, ncregister.com
Chuyển ngữ: Joseph
Trần Ngọc Huynh, S.J.
Nguồn: dongten.net
