Thoáng nhìn lại cuộc viếng thăm của hai vị Giáo Hoàng tại Sýp và Hy Lạp
Các giáo hoàng tại Sýp và Hy Lạp
THOÁNG NHÌN LẠI CUỘC VIẾNG THĂM
CỦA HAI VỊ GIÁO
HOÀNG TẠI SÝP VÀ HY LẠP
Giuse. Trần Đức Anh, O.P
Vatican
News (21.11.2021) - Chỉ còn 12 ngày nữa, ĐTC Phanxicô lại lên
đường tông du tại đảo Sýp và Hy Lạp từ ngày 2 đến 6/12 sắp tới, sau chuyến
viếng thăm tại Iraq hồi tháng 3, sau đó tại Hungari và Slovakia hồi tháng 9 năm
nay.
Sýp và Hy Lạp đã
từng được hai vị Giáo Hoàng tiền nhiệm của ngài viếng thăm: ĐGH Biển Đức XVI là
Giáo Hoàng đầu tiên trong lịch sử đến thăm đảo Sýp trong 3 ngày từ 4-6/6/2010,
với cao điểm là buổi công bố tài liệu làm việc của Thượng HĐGM về Liban nhóm
tại Roma hồi cuối năm đó.
Viếng thăm tại Sýp
Cuộc viếng thăm
của ĐGH Biển Đức tuy ngắn ngủi, nhưng đã được xem là một thành công lớn về
phương diện Đại Kết, nhất là trong quan hệ với Chính Thống giáo, và cũng lưu ý
thế giới về tình trạng chia cắt đau thương của đảo Sýp từ năm 1974: Thổ Nhĩ Kỳ
chiếm 1/3 ở miền Bắc, và 2/3 con lại thuộc cộng hòa Sýp. Giữa hai miền là khu
vực trái độn do Quân đội LHQ trấn đóng.
Đảo Sýp xuất hiện
trong sách Tông đồ Công vụ ít là 6 lần. Thánh Barnaba đến từ đảo này và là một
trong những người đầu tiên gia nhập cộng đoàn tông đồ ở Jerusalem. Đa số dân
hiện nay tại đây là tín hữu Chính Thống. Còn Cộng đồng Công giáo tại đảo Sýp
chỉ có khoảng 25.000 người thuộc ba nghi lễ chính là Maronite, Armeni và La
Tinh. Ngoài ra, gần đây có thêm nhiều tín hữu là công nhân nước ngoài từ Châu Á
như Philippines, Sri Lanka, Ấn độ và từ Châu Phi như Camerun, Congo.
Ngoài cuộc gặp gỡ
tổng thống, các giới chức ngoại giao và các đại diện dân sự, ĐGH Biển Đức đã có
hoạt động như chủ sự buổi cầu nguyện Đại Kết chiều ngày 4/6 với Đức TGM
Chrysostomos II của Giáo hội Chính Thống địa phương trước Vương cung thánh
đường cổ kính của Kitô giáo hồi thế kỷ IV. Thánh đường dâng kính thánh nữ
Ciciaca Chrisopolitissa, cạnh đó, có một di tích gọi là “Cột Thánh Phaolô” rất
được các tín hữu tôn kính, nhắc nhớ một lưu truyền, theo đó, thánh Phaolô tông
đồ đã cư ngụ tại đảo này.
Ngày 5/6 cùng năm
2010, ĐGH Biển Đức viếng thăm Đức TGM Chrysostomos II, Giáo Chủ Chính Thống
toàn đảo Sýp, và dùng bữa trưa với Đức Tổng Giám mục. Ban chiều, ngài cử hành
Thánh lễ với 350 người gồm các linh mục, phó tế, chủng sinh các tu sĩ nam nữ,
giáo lý viên. Sáng hôm sau, Chúa Nhật 6/6/2010, ngài chủ sự thánh lễ trước sự
hiện diện của 10.000 tín hữu ở thủ đô đô Nicosia, và cuối thánh lễ, ngài trao
Tài liệu làm việc của Thượng HĐGM Trung Đông cho các Thượng phụ và Giám mục.
Trong dịp này, ĐGH nói: “Tôi lập lại lời kêu gọi: hãy có một nỗ lực cấp thiết
và có sự phối hợp của quốc tế để giải quyết những căng thẳng còn tồn đọng ở
Trung Đông, nhất là tại Thánh Địa, trước khi các cuộc xung đột này dẫn tới các
cuộc đổ máu rộng lớn hơn”.
ĐGH Gioan Phaolô 2 thăm Hy Lạp
10 năm trước cuộc
tông du của ĐGH Biển Đức tại Sýp, Thánh Gioan Phaolô 2 đã viếng thăm Hy Lạp
trong chương trình hành hương Năm Thánh trong 6 ngày từ 4-9/5/2001, theo dấu
chân thánh Phaolo Tông Đồ với 3 trạm dừng lần lượt tại Hy Lạp, Syria và đảo
Malta.
Ngài chỉ dừng lại
tại Hy Lạp 24 tiếng đồng hồ, nhưng đoạn đường này được mô tả là khó khăn nhất
trong 93 cuộc viếng thăm trước đó của ngài tại nước ngoài. Dầu vậy, chuyến
viếng thăm đã diễn ra tốt đẹp, làm tan băng giá trong quan hệ khó khăn từ 10
thế kỷ giữa Công giáo và Chính Thống Hy Lạp, vốn được coi là thủ cựu nhất trong
số 14 Giáo hội Chính Thống. Những thành kiến và đố kỵ nặng nề chống Công giáo trong
giới Chính Thống tại Hy Lạp bắt đầu dịu đi dần dần.
Trong số hơn 10.000.000 người Hy Lạp, có 97% theo Chính Thống giáo, cũng là quốc giáo tại đây, tuy rằng
mức độ thực hành đạo của tín hữu Chính Thống chỉ vào khoảng 5%. Số tín hữu Công
giáo công dân Hy Lạp chỉ có hơn 50.000 người, không kể 150.000 tín hữu Công
giáo kiều dân nước ngoài.
Chống đối
Trong 10 ngày
trước cuộc viếng thăm của ĐTC, đã có một số cuộc biểu tình chống đối của một số
người Chính Thống thủ cựu do các đan sĩ hướng dẫn, với những biểu ngữ và khẩu
hiệu “ĐGH là người ‘đại rối đạo’, là ‘Ngụy Kitô’”.
Trước Năm Thánh
2000, trong thư ngày 29/6/1999 về cuộc hành hương tại các nơi đã ghi đậm vết
tích lịch sử cứu độ, Đức Gioan Phaolo 2 đã bày tỏ ước muốn viếng thăm diễn
trường Areopagus ở thủ đô Hy Lạp, nơi thánh Phaolô đã rao giảng. Giáo hội Công
giáo đã chuyển đến Giáo hội Chính Thống Hy Lạp một lời thỉnh cầu không chính
thức về dự án này, nhưng Giáo hội này đã từ chối và cũng đặt điều kiện: nếu
muốn đến Hy Lạp thì Giáo Hoàng phải xin lỗi vì những xúc phạm của Công giáo đối
với Chính Thống giáo qua dòng lịch sử, đặc biệt là vụ Đạo binh Thánh Giá thứ 4
vào năm 1204 đã chiếm thành Constantinople của Chính Thống giáo.
Nhưng rồi, hồi
cuối tháng giêng năm 2001, Tổng thống Stephanopoulos của Hy Lạp đã đến thăm
Italia và cũng thăm ĐGH tại Vatican. Ông đã chính thức mời ngài đến thăm Hy
Lạp. Trước tình thế đó, Giáo hội Chính Thống Hy Lạp đành phải chấp nhận đón ĐGH
để tránh sự đụng độ với chính phủ.
Thêm vào những khó
khăn trên đây, còn có khó khăn từ nội bộ chia rẽ của Giáo hội Chính Thống Hy
Lạp vì trào lưu cực đoan. Thực vậy, trong Giáo hội Chính Thống này có những
phong trào cực đoan nhất quyết không chấp nhận sự xích lại gần nhau giữa các Giáo
hội Kitô.
Tuy có những trào
lưu chống đối như thế, nhưng nói chung, dân chúng Hy Lạp tò mò và cởi mở. Họ
quý chuộng đường lối mục vụ của ĐGH khi tìm đến gặp gỡ dân chúng, tiếp xúc với
đám đông tín hữu và điều này làm cho họ phấn khởi. Dân chúng ở Hy Lạp thường
không nuôi dưỡng tâm tưởng chống Công giáo như hàng giáo sĩ Chính Thống.
Tiến hành cuộc viếng thăm
Sau khi viếng thăm
tổng thống Hy Lạp, ĐGH Gioan Phaolô 2 đã đến thăm Đức TGM Christodoulos, Giáo
chủ Chính Thống Hy Lạp, và Thánh Hội đồng của Giáo hội này.
Phía Chính Thống
bày tỏ sự thanh tẩy quá khứ không đẹp giữa hai bên, và ĐGH đã đáp lại yêu cầu
đó và nói rằng: “Hiển nhiên là cần có một tiến trình giải thoát qua sự thanh
tẩy ký ức. Vì những dịp quá khứ và hiện nay, khi những người con của Giáo hội Công
giáo phạm tội qua những hành động hoặc những thiếu sót chống lại các anh chị em
Chính Thống, xin Chúa ban cho chúng tôi sự tha thứ mà chúng tôi cầu xin ngài.”
Các Giám mục Chính
Thống và mọi người hiện diện đã nồng nhiệt liệt vỗ tay tán đồng đoạn diễn văn
lịch sử trên đây của ĐTC. Trong cuộc gặp gỡ, hai vị lãnh đạo Công giáo và Chính
Thống Hy Lạp đã ký vào một tuyên ngôn chung. Hai vị ôm hôn nhau trước những
tràng pháo tay của những người hiện diện.
Đọc chung kinh Lạy Cha
Ngoài ra, mặc dù
Thánh Hội đồng của Giáo hội Chính Thống Hy Lạp đã quyết định không có nghi thức
cầu nguyện chung nào với ĐGH, dù là một kinh Lạy Cha cũng không. Tuy nhiên, tối
thứ Sáu, 4/5/2001, khi Đức TGM Giáo Chủ Christodoulos và một phái đoàn 7 Giám
mục của Giáo hội Chính Thống đến viếng thăm đáp lễ ĐTC tại tòa Sứ thần Tòa
Thánh, trước khi chia tay, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô 2 đã hỏi các Giám mục
Chính Thống:
- Chúng ta có thể
đọc chung kinh Lạy Cha bằng tiếng Hy Lạp không?
Họ đáp:
- Thưa Đức Thánh
Cha, có chứ!
Thế là các vị cùng
cầu nguyện chung như Chúa Giêsu đã dạy.
Cuộc viếng thăm
của Đức Gioan Phaolô 2 tại Hy lạp kết thúc với thánh lễ ngài cử hành sáng thứ
Bảy 5/5/2001 cho 18.000 tín hữu thuộc Cộng đoàn Công giáo bé nhỏ tại nước này
tại Hội trường thể thao thuộc Trung tâm thế vận Olympic ở thủ đô Athen. Ban tổ
chức đã xin ban giám đốc Thao trường cho dùng hội trường có 80.000 chỗ, nhưng
chỉ được chính phủ Hy Lạp cho hội trường 20.000 chỗ mà thôi, có lẽ vì nể nang Giáo
hội Chính Thống tại đây. Vì không được chỗ bên trong, nên hàng ngàn tín hữu Công
giáo đã phải tham dự thánh lễ từ bên ngoài. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch
sử đài truyền hình của Nhà nước Hy Lạp trực tiếp truyền đi một thánh lễ Công giáo.
Đặc điểm cuộc viếng thăm của ĐTC Phanxicô
Điểm đặc biệt
trong cuộc viếng thăm sắp tới của ĐTC Phanxico tại Sýp và Hy Lạp là mối quan
tâm đặc biệt của ngài đối với người di dân: ngoài các cuộc gặp gỡ với chính
quyền, các vị lãnh đạo Chính Thống, các Giám mục và các thành phần tín hữu Công
giáo, ngài còn gặp gỡ những người di dân và tị nạn. Tại Sýp vào chiều ngày
3/12, ĐTC sẽ chủ sự buổi cầu nguyện Đại Kết với người di dân tại Nhà thờ giáo
xứ Thánh Giá cũng ở Nicosia. Còn tại Hy Lạp, ngài sẽ dành trọn buổi sáng Chúa
Nhật 5/12, đến đảo Lesbos để thăm những người di dân và tị nạn tại trại gọi là
“Trung tâm tiếp đón và định danh”.
Nguồn: vaticannews.va/vi/
- Lần đầu tiên Đức Thánh Cha Phanxicô viết suy niệm cho Đàng Thánh Giá tại Colosseo ( 27/03/2024)
- Đức Thánh Cha Phanxicô không giảng lễ Chúa Nhật Lễ Lá 2024 ( 26/03/2024)
- Cuộc gặp gỡ giữa các Giám mục Đức và Giáo triều Roma diễn ra trong tinh thần xây dựng ( 23/03/2024)
- Đức Thánh Cha Phanxicô thay đổi quy chế của Đền thờ Đức Bà Cả, nhấn mạnh nghĩa vụ thiêng liêng của kinh sĩ ( 22/03/2024)
- Ra mắt game Công giáo mới “MetaSaint” dành cho “Thế hệ Alpha” ( 22/03/2024)
- Học viện Kinh Thánh và Học viện Đông phương của dòng Tên được sáp nhập chung với Đại học Giáo hoàng Gregoriana ( 20/03/2024)
- Caritas Âu châu đưa ra 5 vấn đề ưu tiên cho mục tiêu phát triển bền vững năm 2030 ( 19/03/2024)
- 15 nữ tu bị sát hại bởi quân Liên Xô sẽ được tuyên phong chân phước ( 16/03/2024)
- Án phong chân phước cấp giáo phận cho thanh niên 20 tuổi người Pakistan hoàn tất ( 16/03/2024)
- Công bố tự truyện của Đức Thánh Cha Phanxicô ( 15/03/2024)