Mối phúc thứ Sáu: dẹp bỏ gian dối để nhìn thấy Chúa
Trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư 01/04, Đức Thánh Cha tiếp tục loạt bài giáo lý về các Mối Phúc thật. Ngài giải thích Mối Phúc thứ sáu: “Ai giữ lòng sạch sẽ, ấy là phúc thật, vì chưng sẽ được thấy mặt Đức Chúa Trời.” Nhìn thấy Chúa nghĩa là có tương quan cá nhân với Ngài. Điều này đòi chúng ta phải nhìn vào tận thẳm sâu tâm hồn mình và dành chỗ cho Chúa. Tuy nhiên tâm hồn chúng ta thường mê muội và chậm tin, do đó cần phải được thanh tẩy, giải phóng khỏi những tội lỗi làm chúng ta không nhìn thấy sự hiện diện của Chúa.
Sau đây là bài
giáo lý của Đức Thánh Cha.
Anh chị em thân mến,
chào anh chị em!
Hôm nay chúng ta
cùng nhau đọc Mối Phúc thứ sáu, là Mối Phúc hứa rằng những người có lòng trong
sạch sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Trong một Thánh vịnh
có viết: “Nghĩ về Ngài, lòng con tự nhủ: hãy tìm kiếm Thánh Nhan. Lạy CHÚA,
con tìm thánh nhan Ngài, xin Ngài đừng ẩn mặt” (27,8-9).
Nhìn thấy Chúa là
sống tương quan cá nhân gần gũi với Chúa
Những lời này bày
tỏ khát khao về một tương quan cá nhân với Thiên Chúa, một tương quan không máy
móc hay mơ hồ nhưng là tương quan cá nhân. Ngay cả sách Gióp cũng diễn tả điều
này như một dấu chỉ của mối liên hệ chân thành: “Trước kia, con chỉ được biết về
Ngài nhờ người ta nói lại, nhưng giờ đây, chính mắt con chứng kiến” (G
42,5). Nhiều lần tôi nghĩ rằng đây là hành trình của cuộc sống, trong các tương
quan của chúng ta với Thiên Chúa. Chúng ta biết Thiên Chúa nhờ đã nghe nói,
nhưng chúng ta tiến bước với kinh nghiệm của mình và đến cuối cùng, nếu chúng
ta trung thành, chúng ta biết Ngài cách trực tiếp. Đây là lớn lên, trưởng thành
trong Thần Khí.
Làm sao để có được
tương quan gần gũi, sâu sắc này, biết Thiên Chúa bằng cách nhìn thấy Ngài?
Chúng ta có thể nghĩ về hai môn đệ trên đường đi Emmau, Chúa ở bên cạnh họ,
“nhưng mắt họ bị ngăn cản không nhận ra Ngài” (Lc 24,16). Chúa đã khai sáng cái
nhìn của họ vào cuối hành trình, với đỉnh điểm là việc bẻ bánh và lời trách mắng:
“Các anh chẳng hiểu gì cả! Lòng trí các anh thật là chậm tin vào lời các ngôn sứ!”
(Lc 24,25). Đây là nguyên nhân gốc rễ sự mù quáng của họ: lòng họ mê muội và chậm
tin. Khi lòng chúng ta mê muội và chậm tin, chúng ta không nhìn thấy sự việc,
chúng ta thấy mọi sự như bị mây che phủ.
Dành chỗ cho Chúa
trong tâm hồn mình
Sự khôn ngoan của
Mối Phúc này là: để có thể chiêm niệm, cần đi vào nội tâm của chúng ta và dành
chỗ cho Thiên Chúa, bởi vì như thánh Augustino nói: Thiên Chúa gần gũi với tôi
hơn chính bản thân tôi” (“interior intimo meo”: Confessioni,
III,6,11). Để nhìn thấy Thiên Chúa, không cần phải thay đổi mắt kiếng hay vị
trí quan sát, nhưng cần giải thoát con tim khỏi những điều lừa lọc của nó! Đây
là cách thế duy nhất!
Cuộc chiến khó
khăn nhất là chống lại những lừa dối nội tâm
Đây là sự trưởng
thành quyết định: khi chúng ta nhận ra rằng kẻ thù xấu nhất thường ẩn nấp trong
trái tim của chúng ta. Cuộc chiến khó khăn nhất là chống lại những lừa dối nội
tâm, là những điều khiến chúng ta phạm tội. Bởi vì tội lỗi thay đổi cái nhìn nội
tâm, thay đổi cách đánh giá sự việc, nó làm bạn nhìn thấy những thứ không thật,
hay ít nhất là những điều đó không thật như thế.
Do đó điều quan
trọng là hiểu “tâm hồn thanh sạch” nghĩa là gì. Để hiểu điều này cần nhớ rằng
trong Kinh Thánh, trái tim không chỉ bao gồm các tình cảm, nhưng còn là nơi sâu
thẳm nhất của con người, là không gian nội tâm nơi con người là chính mình.
Thánh Mátthêu
nói: “Nếu ánh sáng nơi anh lại thành bóng tối, thì tối biết chừng nào! (6,23).
“Ánh sáng” này là cái nhìn của con tim, là viễn cảnh, sự tổng hợp, là quan điểm
mà từ đó chúng ta đọc thực tại. (x Tông huấn Niềm vui Tin Mừng, 143).
Tâm hồn thanh sạch
là không quanh có dối trá nhưng đơn giản
Nhưng “thanh sạch”
nghĩa là gì? Người có tâm hồn thanh sạch sống với sự hiện diện của Thiên Chúa,
gìn giữ trong tâm hồn mình điều xứng đáng với tương quan với Ngài, chỉ như thế
họ mới có một cuộc sống hiệp nhất, nhất quán, không quanh có dối trá, nhưng đơn
giản.
Tâm hồn thanh sạch
là quá trình giải phóng và từ bỏ
Do đó, tâm hồn
thanh sạch là kết quả của một quá trình giải phóng và từ bỏ. Người có tâm hồn
thanh sạch không phải sinh ra đã được như vậy, nhưng họ đã trải qua một sự đơn
giản hóa nội tâm khi học cách chối từ sự ác trong chính mình, điều mà Kinh
thánh gọi là cắt bì tâm hồn (x. Đnl 10,16; 30,6; Ed 44,9; Gr 4,4).
Cắt bì nội tâm có
nghĩa là nhìn nhận rằng có một phần của tâm hồn mình chịu ảnh hưởng của sự ác,
nhìn nhận cái phần xấu, phần bị che mờ bởi sự ác, để học nghệ thuật để cho mình
luôn luôn được dạy dỗ và hướng dẫn bởi Chúa Thánh Thần. Hành trình từ trái tim
bệnh tật tội lỗi, từ tâm hồn không thể nhìn thấy điều thiện vì bị bao bọc bởi tội
lỗi, đến một trái tim tràn đầy ánh sáng chính là hoạt động của Chúa Thánh Thần.
Chính Ngài hướng dẫn chúng ta đi qua hành trình này. Qua hành trình này của
trái tim, chúng ta sẽ “nhìn thấy Thiên Chúa”.
Nhìn thấy Thiên
Chúa: nhận ra kế hoạch của Chúa nơi những điều xảy ra
Trong “cái nhìn hạnh
phúc” này có một chiều kích tương lai, cánh chung, như trong tất cả các Mối
Phúc: đó là niềm vui của Thiên Quốc mà chúng ta đang hướng đến. Nhưng cũng có một
chiều kích khác: “nhìn thấy Thiên Chúa” muốn nói đến các kế hoạch của Đấng Quan
phòng nơi những gì xảy ra, nhận ra sự hiện diện của Ngài trong các bí tích, sự
hiện diện của Ngài nơi các anh chị em, đặc biệt là nơi người nghèo và người đau
khổ, và nhận ra Ngài nơi Ngài tỏ mình ra (x. Giáo lý Hội thánh Công giáo,
2519).
Hãy mở cửa tâm hồn
để Chúa Thánh Thần thanh tẩy và đưa chúng ta đến niềm vui trọn vẹn
Mối Phúc này là kết
quả của các Mối Phúc trước: nếu chúng ta lắng nghe sự khao khát điều thiện ở
trong lòng chúng ta và chúng ta ý thức về việc sống lòng thương xót, thì một
hành trình giải thoát bắt đầu, nó kéo dài suốt cuộc sống và đưa chúng ta đến
Thiên đàng. Đó là một công việc nghiêm túc, công việc được Chúa Thánh Thần thực
hiện nếu chúng ta dành chỗ cho Ngài thực hiện, nếu chúng ta mở lòng mình với hoạt
động của Chúa Thánh Thần và chúng ta có thể nói đó là hoạt động của Thiên Chúa
nơi chúng ta – trong thử thách và thanh luyện của cuộc sống – và hoạt động này
đưa đến một niềm vui lớn lao, đến hạnh phúc chân thật và sâu sắc. Chúng ta đừng
sợ hãi, chúng ta hãy mở các cánh cửa tâm hồn cho Chúa Thánh Thần để Ngài thanh
tẩy chúng ta và đưa chúng ta tiến bước trên hành trình tiến đến niềm vui trọn vẹn.
Nguồn: Vatican News Tiếng Việt