Hội ngộ Liên tôn lần thứ IX
“Nối nhịp Văn hóa và Tôn giáo” là chủ đề buổi Hội ngộ Liên tôn lần thứ
IX diễn ra lúc 15g Chúa nhật, 27.10.2019 tại Trung tâm Mục vụ (TTMV) Tổng Giáo
phận Sài Gòn (TGP SG), TP Hồ Chí Minh (TP.HCM).
Trước giờ khai mạc, Ban Mục vụ Liên tôn, nhóm Lòng Chúa Thương Xót và
anh em Hướng đạo Công giáo đã xếp dàn chào để đón khách từ cổng TTMV. Bên
trong, các nữ tu chuẩn bị dây đeo và tặng quý khách mỗi người một gói quà trước
khi bước vào Hội trường.
Khai mạc
Hiện diện trong buổi gặp gỡ có rất đông chức sắc, chức việc và tín đồ
các tôn giáo bạn tại TP.HCM như: Cộng đồng tôn giáo Baha’i Việt Nam, Bửu Sơn Kỳ
Hương, các Hội Thánh Cao đài, Phật giáo, Phật giáo Hòa Hảo, Minh Lý Thánh Hội,
Islam…
Về phía Giáo hội Công giáo, có sự hiện diện của Đức Hồng Y (ĐHY) Gioan
Baotixita Phạm Minh Mẫn - người thành lập Ban Mục vụ Đối thoại Liên tôn, Đức
Giám mục (ĐGM) Giuse Đặng Đức Ngân - Chủ tịch Uỷ ban Văn Hóa thuộc HĐGMVN, Đức
cha Stêphanô Tri Bửu Thiên, đặc trách ĐTLT và Đại kết của HĐGMVN, linh mục (Lm)
Phanxicô Xaviê Bảo Lộc - Trưởng Ban Mục vụ ĐTLT, đại diện các Ban Loan báo Tin
mừng thuộc GP Xuân Lộc, Ban Mục vụ Liên tôn TGP Huế và nhiều linh mục, tu sĩ,
giáo dân, các ban Mục vụ, dòng tu, học viện, giáo xứ,…trong TGP Sài Gòn.
Mục đích, ý nghĩa
Sau khi nhắc lại ý nghĩa của ngày 27 tháng 10 hằng năm và nêu chủ đề
buổi Hội ngộ Liên tôn lần thứ IX “Nối nhịp Văn hóa và Tôn giáo”. Người
dẫn chương trình đã nêu 3 mục đích chính của buổi hội ngộ gồm:
1. Cùng nhớ lại
cuộc gặp lịch sử cách đây 800 năm giữa một tu sĩ nhỏ bé, nghèo khổ Phanxicô và
ngài Quốc vương Al-Malik-al-Kamil để bàn về sự hòa giải.
2. Tôn vinh vị nhà
văn hóa, tôn giáo học Léopold Michel Cadière tài ba, nhiệt thành, đức hạnh.
Ngài đến Việt Nam (VN) năm 23 tuổi, làm việc suốt 63 năm tại Việt Nam. Ngài có
nhiều công trình vĩ đại mà các nhà khoa học tại VN đã tôn vinh ngài là vị bác
học về văn góa, nghệ thuật, tôn giáo… Nhân dân Việt Nam cảm kích yêu thương gọi
ngài là Cố Cả.
3. Từ Tinh thần
Hòa Bình của Thánh Phanxicô cách đây 800 năm, và tâm hồn rộng mở của Lm.
Léopold Michel Cadière đã hơn 1 thế kỷ qua. Công đồng Vaticanô II, đầu thập
niên 1960 mở ra luồng gió của Thần Khí mới bằng con đường đối thoại. Nhằm thực
hiện giáo huấn của Công đồng, ĐHY Gioan Baotixita đã thành lập Ban Mục vụ Đối
thoại Liên tôn vào ngày 05-12-2009. Đến nay tròn 10 tuổi.
Tiếp theo ĐGM Stêphanô Tri Bửu Thiên tuyên bố khai mạc cuộc gặp gỡ, đi
liền với hồi trống giòn giã của các nữ tu dòng Phaolô, mở đầu cho buổi Hội
ngộ Liên tôn lần thứ IX.
Mở đầu
Tham dự viên đã theo dõi video Tổng kết 8 kỳ Hội ngộ Liên tôn, với 8 chủ
đề:
Chung Tay Xây Dựng Bình An. (27-10-2011)
Cùng Nhau Vượt Qua Khổ Đau. (27-10-2012)
Hiệp Tâm Vun Đắp An Hòa. (27-10-2013)
Trao Nhau Niềm Vui Hướng Thượng. (27-10-2014)
Bồi Đắp Văn Hóa Gặp Gỡ (27-10-2015)
Phúc Cho Người Biết Xót Thương. (27-10-2016)
Đồng Tâm Kiến Tạo Nhân Hòa. (27-10-2017)
Hiểu Biết Phụng Sự Nhân Sinh. (27-10-2018)
Chia sẻ 1
Trước tiên, giáo sư Thượng Văn Thanh - HT Truyền giáo Cao Đài - chia sẻ
đề tài: Ảnh hưởng của tôn giáo trên đời sống văn hóa xã hội. Giáo
sư nêu lên câu hỏi để mọi người suy nghĩ: Nếu suốt dòng lịch sử trên
hành tinh này không có tôn giáo, thì nhân loại ngày này sẽ như thế nào? Ông
diễn giải:
Tạm thời bỏ từ ‘tôn giáo’, chúng ta dùng từ đạo, như đạo Phật, đạo Chúa,
đạo Lão, đạo Khổng, đạo Hòa Hảo, đạo Cao Đài… thì chữ đạo ấy rất đẹp, vừa giữ
tính cách tôn giáo vừa vượt lên trên tính phàm thế tầm thường. Cụ thể dân gian
thường nói: “Ăn ở bất nhân, không tốt gọi là vô đạo.”
Giáo sư cho thấy tôn giáo rất cần cho đời sống văn hóa, xã hội. Như minh
họa cho đề tài trình bày, đạo ca “Về nương ơn Thánh” của giới trẻ Hội thánh
Truyền giáo Cao Đài thật ý nghĩa.
Chia sẻ 2
Với chủ đề “Tìm hiểu ảnh hưởng của
đạo Phật trên đời sống văn hóa Việt Nam, thông qua thuật ngữ ‘Nghiệp’”,
Thượng tọa Thích Minh Thành - Tịnh xá Trung tâm - diển giải: “Nghiệp theo
dạo Phật là những hành động của mình trong quá khứ, nó lưu giữ và phát huy tác
dộng đến đời sống hiện tại của chúng ta. Nghiệp thì có nghiệp
lành, nghiệp dữ, nghiệp thiện, nghiệp ác. Nếu chúng ta
biết dung bồi nghiệp Thiện thì mọi sự sẽ khác đi sẽ tốt hơn.”
Thượng tỏa trình bày 3 phần sau:
Phần 1: Có tính chất thuật ngữ chuyên sâu. Trong đó có câu chuyện An
Tiêm rất đáng lưu ý. Chuyện Bá Hy, Thức Tề phản đối quan điểm cực đoan, cho
rằng tất cả đều phải nằm về một mối (theo văn hóa Trung Hoa) là sai…
Phần 2: Tôn giáo đi vào đời sống Văn hóa. Từ "nghiệp" trong
giáo lý nhà Phật.
Phần 3: Phần kết. Câu chuyện của An Tiêm là kết thúc có hậu, gọi là
dung hòa. Dung hòa chính là quan điểm của đạo Phật còn gọi là Trung Đạo.
Quan điểm Trung Đạo của nhà Phật từ Ấn Độ sang Việt Nam. Đó là nét đẹp
giao thoa văn hóa. Ở đây chúng ta cũng đang giao thoa văn hóa với nhau. Trong
cuộc sống cần phải có một hướng đi về, biết sống hài hòa, khoan dung độ lượng
với nhau thì cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn…
Hoạt cảnh
Đan xen giữa các bài chia sẻ, hoạt
cảnh “Kỷ niệm cuộc gặp gỡ lịch sử xảy ra 800 năm trước giữa Thánh Phanxicô và
Quốc vương Al-Malik-Al-Kamil” do các tu sĩ Học viện Phanxicô Thủ Đức trình
diễn, đã gợi lại cho chúng ta cảnh một Phanxicô nghèo khó, hèn mọn, không sợ
hãi gì, dám đến trước mặt Quốc vương Islam đầy uy quyền để bàn về việc hòa
giải. Quý thầy đã cho mọi người thấy được một Phanxicô đức hạnh, hèn mọn, một
sự khiêm nhượng để đổi lấy tình yêu thương và hòa bình.
Chia sẻ 3
Nối tiếp hoạt cảnh, linh mục Phanxicô Xaviê Đinh Trọng Đệ, OFM, đã trình
bày đề tài: “Di sản cuộc gặp gỡ lịch sử giữa thánh Phanxicô và sultan Islam
trong đời sống anh em Phan Sinh hiện nay”. Thuyết trình viên nêu lên 3 điểm
chính:
- Ở bên kia chiến tuyến
- Bước qua chiến tuyến
- Trở về từ chiến tuyến và những di sản tinh thần
Và sau khi trở về từ Islam, ngài có
nhiều thay đổi và luật lệ mới cho anh em trong nhà dòng.
Mừng Sinh nhật 10 tuổi của Ban MVĐTLT
Trong bầu khí thân thương, gần gũi và an hòa, để kỷ niệm 10 năm thành
lập Ban Đối thoại Liên tôn TGP SG, cả hội trường đã hát vang bài “Gần nhau”
thật sôi động và ý nghĩa.
Huấn từ của ĐHY GB Phạm Minh Mẫn
Đức Hồng y nói: Từ ngày về làm việc ở Sài Gòn, tôi chỉ làm 2 công việc
này:
1. TGP SG có hơn 200 giáo xứ, tôi đề nghị các cha nối kết các gia đình
giáo dân trong giáo xứ, lập ra quỹ giúp cho những trẻ thuộc diện gia đình khó
khăn, cho học lên dần…
2. Nhờ các doanh nhân tạo ra quỹ học bổng giúp cho hơn 100 sinh viên
(SV) nhà nghèo có tiền tiếp tục học, thường xuyên theo dõi SV ra trường, nếu
tốt nghiệp thì các doanh nhân lại lo cho có việc làm.
Nhiều năm sau, các em này ra trường, cuộc sống khá giả thì nhớ lại thời
đã qua của mình mà giúp lại cho các sinh viên khác.
Giải lao và cắt băng khánh thành phòng triển lãm
Trong 15 phút giải lao, đại diện các
tôn giáo cùng cắt băng khánh thành phòng triển lãm "Văn hóa và Tôn
giáo" tại nhà truyền thống Tổng Giáo phận Sài Gòn.
Chia sẻ 3
Sau giờ giải lao, Lm Laurent Gatinois, thuộc hội Thừa sai Paris, đã
trình bày bằng Việt ngữ “Cuộc đời nhà văn hóa, tôn giáo Léopold Michel Cadière
(1869 - 1955)”. Thuyết trình viên là sinh viên năm thứ ba khoa Ngữ văn tiếng
Việt, Đại học KHXH và Nhân Văn.
Kết thúc bài thuyết trình, ngài nêu lên tâm tình của Lm. Léopold Michel
Cadière:
- Tôi hiểu người Việt Nam bởi lẽ tôi đã nghiên cứu những gì liên quan
đến họ. Tôi yêu người Việt vì trí thông minh nhạy bén trong suy nghĩ. Tôi yêu
người Việt vì những đức hạnh chân thành. Tôi yêu họ vì họ khổ. Đời tôi, tôi đã
dâng cho xứ sở này rồi. Xin cho tôi chết tại đây.
Tiếp theo là màn vũ Tây Nguyên do các nữ tu Truyền giáo Lao động phụ
trách.
Cầu nguyện kết thúc
Sau cùng là những lời cầu nguyện của 7 vị đại diện cho các tôn giáo,
gồm: cộng đồng tôn giáo Baha’i, Cao Đài, Islam, Kitô giáo, Minh Lý Đạo, Phật
giáo Hòa Hảo, và Bửu Sơn Kỳ Hương.
Lời cầu nguyện chung kết là “Kinh Hòa Bình” mà cả hội trường cùng cất
lên.
Buổi hội ngộ kết thúc với lời cảm ơn của Lm Phanxicô Xaviê Bảo Lộc,
Trưởng ban Mục vụ Liên tôn TGP, và bữa cơm chay.
Hoa Vàng, Vĩnh Thân, Media TGP Sài Gòn
Nguồn: Văn phòng Đối thoại Liên Tôn và Đại Kết/ HĐGMVN