TOÀ GIÁM MỤC GIÁO PHẬN XUÂN
LỘC
210 Hùng Vương,
Xuân Bình,
Long Khánh, Ðồng Nai, Việt Nam
Đt:
Email: gpxuanloc.org@gmail.com
THƯ CHUNG GỬI CỘNG ĐOÀN DÂN CHÚA GIÁO PHẬN XUÂN LỘC
V/v. Định Hướng Mục Vụ Năm Phụng Vụ 2023-2024
Giáo Hội Hiệp Hành nhờ Lời Chúa và Thánh Thể
Kính gửi: Quý Cha, Quý Tu Sĩ, Chủng
Sinh và Anh Chị Em thân mến,
Từ Tòa Giám mục là nhà Tổ của Giáo phận và từ
Trung tâm Hành hương Đức Mẹ Núi Cúi, hiệp cùng Đức cha Cố Đaminh, Đức cha Cố
Giuse và Cha Tổng Đại diện, tôi xin gửi đến anh chị em lời chào thăm
chân thành và tâm tình trân trọng quý mến.
Một
Chúng ta vừa trải qua ‘Tháng các Linh hồn’.
Giáo hội là Mẹ ân cần dẫn dắt chúng ta sống chữ Hiếu đối với
Tổ tiên, Ông bà, Cha mẹ. Các Ngài cần ơn cứu chuộc từ lễ Vượt Qua của Chúa
Kitô. Hai ngày đầu tháng đặt chúng ta vào mầu nhiệm Giáo hội. Chúng
ta đang lữ hành tại thế cầu nguyện cho các linh hồn và chiêm ngắm các Thánh.
Hai ngày đầu tháng cũng chỉ cho chúng ta hành trình của ‘hữu thể ơn
gọi’ (Thánh Augustinô): làm người tại thế, trải qua
thanh luyện và sum họp Quê Trời.
Tin Mừng bác nhịp cầu từ bờ bên này của thân
phận người ‘bụi tro’ sang bờ bên kia của thân phận người
được ‘phục sinh’. ‘Giáo hội toàn thể’ khát khao Tin Mừng được mạc
khải trong lời Chúa Giêsu thưa cùng Chúa Cha trước giờ Người cử hành lễ Vượt
Qua: ‘Con muốn là Con ở đâu, chúng cũng ở đó với Con’ (Ga
17:24).
Giữa cái ‘hiện hữu mau qua này’,
‘Giáo hội bao bọc tôi’ (Di chúc của Thánh Giáo hoàng Phaolô VI)
bằng Lời Chúa và các Nhiệm tích. Đó là dòng nhựa sống từ Thiên
Chúa, ‘thân nho’, truyền sang các tín hữu, ‘nhánh nho’.
Dòng nhựa sống ‘Lời Chúa và Nhiệm tích’ là duy nhất cho mọi thành phần Giáo
hội. Không phải giáo sĩ hay tu sĩ có lương thực nào khác hơn và cũng không
phải một tín hữu thầm lặng mà thiếu điều gì. Lời Chúa là ánh
sáng soi tỏ và làm nên bản chất của Nhiệm tích: ‘Này là Mình Thầy-Này là
chén Máu Thầy’ (x. 1Co 11:23-25) và Nhiệm tích cử
hành Lời Chúa truyền dạy: ‘Các con hãy đi thâu nạp môn đồ khắp muôn
dân, thanh tẩy họ nhân danh Cha và Con và Thánh Thần’ (28:19).
Phụng vụ đại lễ Cung hiến Thánh đường
trong ‘Lời Nguyện Cung Hiến’ cầu nguyện: ‘Lạy Chúa là
Đấng thánh hóa và cai quản Giáo hội, chúng con phải hoan hỉ tung hô Danh Chúa,
vì hôm nay các tín hữu cử hành nghi lễ trọng thể cung hiến ngôi nhà cầu nguyện
này cho Chúa một cách vĩnh viễn, để nơi đây, họ thờ phượng Chúa cách sốt sắng,
lắng nghe lời Chúa dạy bảo và được nuôi dưỡng bằng các nhiệm
tích’.
Hai
Lời Chúa
Tất cả khởi đầu từ Thiên Chúa nhân lành và
khôn ngoan tự ý tỏ cho mọi người biết mầu nhiệm thánh ý Người.
Với tình yêu chan chứa, Thiên Chúa tuyệt đối, vô hình, ngỏ lời với loài
người như với bạn hữu. Thiên Chúa yêu thương ta trước khi ta hiện hữu
(x. 1Ga 4:19), đi bước trước làm nên cuộc đối thoại, ‘nhờ đó loài
người có thể đến cùng Chúa Cha, nhờ Chúa Kitô, trong Chúa Thánh Thần,
và được thông phần bản tính của Thiên Chúa’ (x. Mk s.
2).
Thuở chưa có tạo vật, Thiên Chúa đã phán
‘Lời’, Lời tạo thành: ‘Hãy có… ánh sáng’ (Fiat… lux, St 1:3)… ‘Lời
đã làm người’ (Ga 1:14)… Lời Phục Sinh: ‘Tôi đã thấy trời
mở ra… Người mặc chiến bào nhúng máu, và danh hiệu gọi Người là Lời
Thiên Chúa… Phúc thay và thánh thiện dường nào, kẻ được thông phần vào cuộc
phục sinh thứ nhất’ (Kh 19:11.13; 20:6).
Lời Thiên Chúa trong Cựu Ước chuẩn bị và hướng về biến cố trung tâm của Tân
Ước: ‘Lời-Ngôi Lời làm người’. ‘Xưa kia Thiên Chúa đã nói
với cha ông nơi các tiên tri. Vào thời sau hết, tức là những ngày này, Thiên
Chúa đã nói với ta nơi một Người Con’ (Dt 1:1.2). Nơi Người
Con Giêsu kết tinh bản chất và mọi biểu hiện của ‘Lời Chúa’ trong công
trình tạo dựng, trong lịch sử, trong thành tựu ơn cứu độ.
‘Thánh Thần và chúng tôi’, Giáo
hội cẩn trọng lưu giữ Lời (Verbum Scriptum). Giáo hội mang
‘hạt Lời’ đi gieo: ‘Lời Nhập Thể’ (Verbum Incarnatum). Giáo
hội phục vụ Lời để ‘Lời Thiên Chúa tiến mạnh’ (TđCv 6:7) (Verbum
Praedicatum).
Các Tông đồ, với hơi thở Thánh Thần, thổi
hồn sống vào những người đón nhận Tin Mừng đưa họ thông hiệp với cuộc đời, giáo
huấn, sự chết và sống lại của Chúa Giêsu Kitô. Giáo hội được Thiên Chúa ủy thác
kho tàng ‘Kérygma’ hay ‘Tin Mừng’, sức mạnh ‘Vượt
Qua’. Giáo hội phát triển làm một với sự tăng trưởng của Lời cứu độ.
Dù người đời giam tù xiềng xích các chứng nhân (Ep 4:1) nhưng không thể xiềng
xích Lời Thiên Chúa.
Đứng trước Lời Chúa, ‘Ngôi Lời làm Người’, bóng tối không
đón nhận (x. Ga 1:5), thế gian không nhận biết (x. Ga 1:10), cả người nhà của
Chúa cũng không tiếp nhận (x. Ga 1:11)… Lời rơi vào cuộc thương khó… vì
bị cho là ‘sống sượng’ (Ga 6:60)... Tuy nhiên, những
ai ‘tin vào Thánh Danh’ (Ga 1:12) ‘do sự sung mãn của Ngôi
Lời… sẽ lãnh nhận trùng điệp ân sủng’ (x. Ga 1:16), được làm con Thiên
Chúa (x. Ga 1: 12).
Tôi tự hỏi mình đang thuộc thành phần nào và
hôm nay tôi muốn thuộc thành phần nào?
Ba
Nhiệm tích
‘Mầu nhiệm - Nhiệm tích’ là ân sủng của Thiên
Chúa, thiết yếu liên hệ với Đức Kitô và Thân Mình Người là
Giáo hội. Từ ban đầu Giáo hội đã cử hành các Nhiệm tích quy chiếu vào các hành
vi và Lời của Chúa. Thánh Gioan Kim Khẩu và Thánh
Augustinô còn nhận thức ‘nước và máu’ trào ra từ cạnh sườn Đức Kitô
‘ngủ’ trên Thập giá là nguồn Nhiệm tích Thánh Tẩy, Thánh Thể và Giáo
hội.
‘Ngày lễ Ngũ Tuần, nhờ việc tuôn ban
Chúa Thánh Thần, Giáo hội được biểu lộ cho trần gian. Hồng ân của Thần Khí
khai mở một thời đại mới trong ‘việc phân phát các mầu nhiệm’. ‘Đức
Kitô, nhờ phụng vụ… từ nay sống và hành động trong và với Giáo hội Người một
cách mới… Người hành động qua các Nhiệm tích’… hoa trái của mầu nhiệm
Vượt Qua của Người’. (x. GLHTCG 1076)
Các Nhiệm tích của luật mới được thiết lập
bởi Đức Kitô. Sự kế nhiệm Tông đồ biểu thị và bảo đảm sự hiệp thông trong đức
Tin, sự duy nhất giữa sự đa dạng chính truyền, về các Nhiệm tích do các Tông đồ
đã nhận từ Chúa và truyền lại. Có bảy Nhiệm tích: Rửa Tội,
Thêm Sức, Thánh Thể, Thống Hối, Xức Dầu Bệnh Nhân, Truyền Chức Thánh và Hôn
Phối. ‘Bảy Nhiệm tích này liên quan đến tất cả các giai đoạn và thời
điểm quan trọng trong đời sống Kitô hữu: chúng làm cho đời sống đức tin của các
Kitô hữu được sinh ra và lớn lên, được chữa lành và được trao sứ vụ. Về điều
này, có một sự tương tự nào đó giữa những giai đoạn của đời sống tự nhiên và
những giai đoạn của đời sống thiêng liêng’ (GLHTCG 1210).
Bốn
Các Nhiệm tích hợp thành một cấu trúc trong
đó mỗi Nhiệm tích đặc thù có một vị trí sinh động. Trong cấu trúc
này, Nhiệm tích Thánh Thể giữ một địa vị độc đáo vì là ‘Nhiệm
tích của các nhiệm tích’: ‘Tất cả các Nhiệm tích khác đều quy hướng
về Nhiệm tích Thánh Thể như về cùng đích’ (GLHTCG 1211)
Thánh Công đồng Vaticanô dạy: ‘Phép Thánh Thể Chí Thánh chứa đựng
toàn bộ của cải thiêng liêng của Giáo hội, đó là chính Đức Kitô, Chiên Vượt Qua
của chúng ta’ (LM s. 5).
Ba ý nghĩa của Nhiệm tích Thánh Thể:
Nhiệm tích lương thực: Trong
mạc khải Kinh Thánh, lương thực và bữa ăn diễn tả sự thông hiệp với Thiên Chúa.
Dân xưa trên sa mạc, giữa nắng cháy cát bỏng, được Chúa dưỡng nuôi bằng manna…
Kỳ công thời xuất hành, hướng đến lương thực đích thật xuất từ miệng Thiên
Chúa, là ‘Lời-Giêsu’, ‘Verbum caro factum est’, ‘Bánh hằng
sống bởi trời xuống, chính là Ta! Ai ăn bánh này thì sẽ được sống đời
đời. Và bánh Ta sẽ ban ấy là thịt mình Ta’ (Ga 6:51). Tại phòng
tiệc ly, Chúa Giêsu làm sống dậy kinh nghiệm dân xưa sống trong sự quan phòng
của Thiên Chúa và thiết lập niềm hy vọng tương lai về lương thực của hành trình
cánh chung. Trên tấm bánh và chén rượu nho, Chúa không giải thích nhưng truyền
biến đổi: ‘Này là Mình Thầy’, ‘Này là chén Máu Thầy’.
Nhiệm tích hy tế: ‘Này
là Mình Thầy, bị nộp vì các con’, ‘Này là chén Máu Thầy đổ ra cho các
con và nhiều người được tha tội’. Thân Mình và chén Máu
tách rời trên bàn biểu thị dòng máu trào tràn đổ ra từ các dấu đanh và
cạnh sườn Chúa. Giêsu là con chiên Vượt Qua chịu sát tế là thực tại Giao
Ước mới hoàn thành Giao Ước xưa ký kết trên núi Sinai (Xh 24:5-8). Giêsu là
người Tôi tớ đau khổ trung tín Isaia đã tiên báo: ‘hiến mạng’, ‘mang
vào thân tội lỗi muôn người’, ‘giá chuộc và ‘ánh sáng muôn dân’ (x.
Is 42-53).
Nhiệm tích cánh chung: Cánh
chung là thời của sự sống đích thực và sự sống không bao giờ chấm dứt. Bữa
ăn của Chúa mang lý hữu thâm sâu chuẩn bị bữa tiệc cánh chung khi mà Chúa Giêsu
gặp lại anh em của Người sau khổ hình thập giá. Chúa Giêsu tự hiến làm nên cái
chết cứu chuộc, mở ra cuộc phục sinh hướng về cõi phúc cánh chung nơi
nhà Cha. Lễ Vượt Qua đã được thực hiện mỹ mãn, và hướng về ‘rượu
mới’ Chúa chung vui cùng các Tông đồ trong Nước Thiên Chúa. Thượng
tế cao cả của cả vũ trụ ngự bên hữu Chúa Cha (Dt 8:1), hằng sống và chuyển cầu
cho chúng ta (x. Dt 7:2).
Năm
Anh chị em rất thân mến,
Từ ngày xửa ngày xưa, ông Môsê đã nhắc nhủ
dân về tình thương của Thiên Chúa: ‘Trong sa mạc các ngươi
đã thấy Đức Chúa của ngươi, bồng bế ngươi như người ta bồng bế con mình trên
mọi đường nẻo các ngươi đi, mãi cho đến khi các ngươi tới được chốn này’ (Đnl
1:31)…
Thánh Tông đồ Phaolô trải nghiệm: ‘Mầu
nhiệm này thật cao cả…’ (Ep 5:32). Anh chị em hãy đón lấy mầu nhiệm ấy
bằng ‘Lời Chúa và Nhiệm tích’.
‘Gặp được Lời Chúa, con đã nuốt vào…’ (Gr 15:16). Năm nay, mỗi
chúng ta sắm cho mình và gia đình sách Kinh Thánh. Chúng ta thực
hành ba bước: Đọc Lời Chúa kính cẩn, lắng nghe Chúa dạy trong
nguyện cầu và cố gắng thi hành điều Chúa dạy. Khi có các lớp học và cầu nguyện
với Kinh Thánh, nơi các giáo xứ hay online, chúng ta cố gắng thu xếp để tham
dự.
Năm nay, mỗi người lưu tâm đến hai Nhiệm tích năng lãnh nhận của tín hữu: Nhiệm
tích Hòa giải và Thánh Thể. Đặc biệt, ta hết sức thu xếp dành một giờ
mỗi ngày tham dự Thánh Lễ để hấp thụ nguồn sống đời đời
là Lời Chúa và Thánh Thể, và để đáp lại khát khao của Chúa
Giêsu: ‘Thầy mong mỏi ăn lễ Vượt Qua này với các con, trước khi Thầy
chịu khổ nạn…’ (Lc 22:15)
Với lá thư đặc biệt hằng năm này, tôi trân
trọng cám ơn anh chị em về nỗ lực hoạt động tông đồ và về lòng quảng đại góp
phần tìm thêm những điểm mới Loan báo Tin Mừng. Giáo phận nhà thật
cảm động nhận biết nhiều anh chị em, với tấm lòng, đã lấy cả phần nuôi
sống mình mà dâng cho Chúa.
Cậy trông vào lời chuyển cầu từ mẫu của Đức Mẹ Vô Nhiễm Núi Cúi và
sự bầu cử hiền phụ của Thánh Cả Giuse, Chúng ta nguyện xin
Chúa chúc lành cho định hướng mục vụ của Giáo phận và cho từng gia đình thân
yêu của chúng ta.
† Gioan
Đỗ Văn Ngân
Giám
mục Giáo phận Xuân Lộc