ĐTC BẮT ĐẦU ÁN PHONG THÁNH TƯƠNG ĐƯƠNG
CHO 16 NỮ TU CÁT MINH TỬ ĐẠO TRONG THỜI CÁCH MẠNG PHÁP
Hồng Thủy
Vatican News (01.3.2022) - Ngày 22/02/2022, theo yêu cầu của các giám
mục Pháp và dòng Cát Minh Nhặt phép, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đồng ý mở một
tiến trình đặc biệt, được Giáo hội Công giáo gọi là “phong Thánh tương đương”,
để tuyên Thánh cho 16 vị Tử Đạo dòng Cát Minh ở Compiègne nước Pháp.
Việc phong Thánh theo thủ tục
“tương đương” không cần nghi lễ tôn phong như thủ tục phong Thánh thông thường,
nhưng được thực hiện bằng việc công bố tông sắc của Đức Thánh Cha về việc tuyên
Thánh. Có ba điều kiện để các vị Chân Phước được phong Thánh “tương đương”; đó
là các vị Chân Phước được tuyên Thánh đã được tôn kính từ rất lâu, đã thể hiện
các nhân đức anh hùng, và mặc dù không cần phép lạ mới nào, các ngài được tin
là người chuyển cầu của những phép lạ. Các phép lạ xảy ra trước hoặc sau khi
các ngài qua đời cũng được ban sử học của Bộ Phong Thánh cứu xét.
Ít trường hợp phong Thánh "tương
đương"
Trong lịch sử chỉ có một số ít
trường hợp phong Thánh “tương đương”. Gần đây nhất là trường hợp Đức Thánh Cha tuyên
Thánh cho thánh nữ Magherita Castello dòng Đaminh, một nữ giáo dân dòng Ba Đa
Minh người Ý bị mù và khuyết tật, sống vào thế kỷ XIV.
Margherita sinh khoảng năm 1287
tại Metola, gần Urbino, bị mù bẩm sinh và bị cong cột sống nặng, do
đó phải sống một cuộc sống khổ cực, giam mình trong một căn phòng để tránh khỏi
ánh mắt người đời. Năm 1303, cha mẹ Margherita đã bỏ rơi cô tại một đền thánh ở
Città di Castello. Người dân địa phương đã tìm thấy cô và một gia đình đã nhận
chăm sóc cho cô. Sau đó Margherita tiếp xúc với dòng Đa Minh, mới được
thành lập, và được nhận vào dòng Ba Đa Minh. Cô được nhận tu phục dòng Ba
Đa Minh và mang nó suốt cuộc đời còn lại của mình. Để cảm ơn những người
hàng xóm đã nuôi nấng mình, Margherita đã mở một ngôi trường nhỏ, nơi cô dạy
các em những Thánh vịnh mà cô đã học thuộc lòng, và dạy dỗ các em trong đức tin
Công giáo.
Margherita qua đời vào năm 1320
khi 33 tuổi, và được chôn cất bên trong nhà thờ. Sau đó nhiều dấu lạ, phép lạ
và chữa lành đặc biệt cũng như những hiện tượng thần bí khác được tin là nhờ
lời chuyển cầu của cô.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng áp
dụng thủ tục phong Thánh “tương đương” cho thánh Phêrô Favre, người Pháp, bạn
đồng hành của thánh I-nhã, đấng sáng lập dòng Tên. Trước đó, Đức Giáo hoàng
Biển Đức XVI cũng đã tuyên Thánh theo thủ tục này cho thánh nữ Hildegard của
Bingen, người Đức, Tiến sĩ Hội thánh.
16 vị Tử Đạo dòng Cát Minh
16 vị Tử Đạo được Đức Thánh Cha phong
Thánh “tương đương” bao gồm 11 nữ đan sĩ, ba nữ trợ sĩ và hai nữ tu phục vụ bên
ngoài. Các chị thuộc đan viện dòng Cát Minh ở Compiègne.
Tập sinh duy nhất trong số 16 nữ
tu Cát Minh - người đầu tiên và trẻ nhất bị hành hình - đã tự phát xướng lên
bài thánh thi “Laudate Dominum, omnes gentes” - Hỡi muôn dân, hãy ngợi khen
Chúa - khi tiến đến máy chém. Hành động của nữ tu trẻ này đã truyền cảm hứng
cho tất cả các nữ tu còn lại. Từng người trong các chị đã tiến đến quì xuống
trước Mẹ Bề trên, hôn ảnh Đức Mẹ trong tay Mẹ Bề trên, xin thực hiện lời khấn
hy sinh sự sống cầu nguyện cho cuộc Cách mạng Pháp chấm dứt và cho Giáo hội
Pháp, sau đó tiến lên các bậc thang lên máy chém trong khi miệng cất cao lời ca
ngợi khen Chúa. Nữ tu Bề trên là người cuối cùng chịu Tử Đạo.
Đâu là lý do các chị phải nhận
cái chết đẫm máu như thế?
Thời kinh hoàng của cuộc Cách
mạng Pháp
Ngày nay các du khách thăm Paris
có thể đến Place de la Nation - Quảng trường Quốc gia, một trung tâm giao thông
và thương mại ở hữu ngạn sông Seine, và có thể họ không bao giờ biết về những
hành động đẫm máu của cuộc cách mạng đã diễn ra ở đó. Tại đây, vào mùa hè nóng
nực cuối cùng của thời kinh hoàng của cuộc Cách mạng Pháp, vào ngày 17/7/1794,
16 nữ tu Cát Minh ở Compiègne đã bị giết vì đức tin Công giáo của họ.
Đan viện Cát Minh được thành lập vào
năm 1641, chỉ cách Paris một giờ lái xe về phía Bắc, và là nơi nổi tiếng về
lòng nhiệt thành và thực hành tôn giáo. Các thành viên của đan viện đặc biệt
thực hành và làm chứng cho lòng nhiệt thành đó trong suốt những năm Cách mạng
Pháp.
Một năm sau cuộc Cách mạng Pháp,
vào năm 1790, Nhà nước Pháp đã ban hành Hiến pháp dân sự bài Công giáo. Các nhà
lãnh đạo của quốc hội đã quyết định rằng: các dòng kín, chuyên tâm cầu nguyện
và giữ thinh lặng, không đóng góp gì cho lợi ích chung. Do đó, họ giải thể các
đan viện. Còn các linh mục và dòng tu hoạt động tông đồ đã trở thành nhân viên
của nhà nước. Hiến pháp dân sự về Giáo sĩ đã làm gia tăng cuộc khủng hoảng đối
với hàng giáo phẩm Công giáo. Nó đòi các giáo sĩ tuyên thệ trung thành, một sự
trung thành mâu thuẫn với lời thề trung thành với Đức Giáo hoàng và với Giáo
hội thánh thiện, Công giáo và Tông truyền. Các linh mục không tuyên thệ đã bị
lưu đày, cầm tù và bị xử tử như những kẻ phản bội.
Năm 1794, Thời kinh hoàng bắt đầu
và việc đổ máu ngày càng gia tăng. Ngoài 17.000 người bị ủy ban An ninh Công
cộng hành quyết, 300.000 người bị bắt, khoảng 10.000 người trong số họ chết
trong tù.
Ngay cả các yếu tố văn hóa của Kitô
giáo cũng bị tấn công. Các nhà chức trách đã thay đổi tuần làm việc thành 10
ngày, để loại bỏ mọi dấu vết của Kitô giáo trong nền văn hóa, bao gồm cả việc
thực hành nghỉ ngơi vào Chúa Nhật.
Thi hài của Voltaire, người được
tôn xưng là bổn mạng của người vô thần trong Thời kinh hoàng vì lập trường
chống Công giáo và vô thần kịch liệt của ông, đã được khai quật và diễu hành
khắp các đường phố. Nhà độc tài Maximilien Robespierre, người đã giám sát phần
lớn các vụ đổ máu, cũng được rước qua các đường phố và được tuyên bố là một vị
thần bên trong nhà thờ Đức Bà nổi tiếng. Nhà thờ Đức Bà bị sử dụng như một ngôi
đền dành riêng cho nữ thần Lý trí.
Cuộc Tử Đạo anh hùng
Vào ngày lễ Suy tôn Thánh giá,
14/9/1792, các đan sĩ dòng Cát Minh đã tái nhập vào một xã hội bị tàn phá bởi
sự hỗn loạn đẫm máu của cuộc Cách mạng Pháp. Họ đã lên kế hoạch. Giới chức
chính quyền đã đề nghị tự do và khen thưởng tiền bạc cho những người muốn rời
dòng, nhưng không nữ tu nào chấp nhận lời đề nghị của họ. Thay vào đó, Mẹ
Têrêsa Augustinô, bề trên tu viện, đã gợi ý cho các chị em một lời khấn bổ
sung: dâng hiến mạng sống của mình với ý chỉ cầu nguyện cho cuộc Cách mạng Pháp
chấm dứt và cầu cho Giáo hội Công giáo ở Pháp.
Khi tu viện bị giải tán vào ngày
14/9 sau khi chính phủ cướp bóc và tịch thu tất cả các nhà thờ Công giáo ở vùng
lân cận, các nữ tu tiếp tục cuộc sống tu trì của mình cách âm thầm trong một
tòa nhà chung cư ở Paris trong hai năm tiếp theo. Cuộc cách mạng ngày càng trở
nên tồi tệ hơn trước khi các nữ tu bị phát hiện và có cơ hội thực hiện lời khấn
hứa hy sinh mạng sống cầu nguyện cho Giáo hội Pháp.
Tháng 6/1794, các quan chức chính
quyền cách mạng đã tìm thấy tại căn hộ của các nữ tu ở Compiègne một bức chân
dung của Vua Louis XVI và một lời kinh cầu nguyện với Thánh Tâm Chúa Giêsu cho
nhà vua. Các nữ tu đã bị bắt và sau 26 ngày bị giam trong tù, ngày 17/7/1794,
16 thành viên của đan viện Dòng Cát Minh ở Compiègne bị đưa ra xét xử.
Giống như rất nhiều phiên
tòa trong Thời kinh hoàng, quá trình tố tụng diễn ra không công bằng và các nữ
tu đã phải chịu đựng những lời chế giễu về ơn gọi của họ trước khi bị ủy ban An
ninh Công cộng kết án là phản cách mạng và cuồng tín tôn giáo và kết án tử hình
ngay ngày hôm đó.
Trên đường lên đoạn đầu đài, các
nữ tu đã cùng nhau hát những bài thánh thi ngợi khen, bao gồm cả kinh Thương
xót, kinh Lạy Nữ Vương, và giờ Kinh Chiều cùng với những kinh nguyện và các bài
hát khác. Tại nơi hành quyết, các nữ tu hát cả kinh Chúa Thánh Thần và thánh
thi Te Deum - Tạ Ơn Thiên Chúa, như truyền thống trong các lễ tuyên khấn, và
sau đó, tập sinh duy nhất trong số 12 nữ tu, tên Constance, đã tuyên khấn. Mỗi
nhát chém của máy chém làm câm lặng thêm một giọng hát cho đến khi Mẹ Bề trên
bước lên bậc thang máy chém để chịu chết. Đám đông bình thường la ó cổ vũ khi
đó, đã im lặng một cách lạ thường.
Theo gương các Kitô hữu sơ
khai
Sau khi Đức Thánh Cha khởi sự thủ
tục phong Thánh tương đương cho 16 nữ tu Tử Đạo dòng Cát Minh, cha John Hogan,
cũng thuộc dòng Cát Mình đã viết trên Twitter: “Những nữ tu dòng Cát Minh này
vẫn trung thành với Đức tin mặc dù nhà nước yêu cầu họ chấp nhận điều cuối cùng
là một tôn giáo mới - tôn thờ thế tục. Nhiều điểm tương đồng với những gì đang
xảy ra hiện nay.”
Lòng trung thành với lời thề hứa
và chứng tá nổi bật về cuộc Tử Đạo của các nữ tu đã truyền cảm hứng cho nhiều
tác phẩm văn hóa nghệ thuật, từ các sách truyện như “Bài hát và Đoạn đầu đài”,
cho đến phim ảnh, và thậm chí là một vở opera nổi tiếng có tựa đề “Cuộc Đối
thoại của những tu sĩ Cát Minh”, được lấy cảm hứng từ cuốn sách cùng tên của
nhà văn và nhà bình luận Công giáo nổi tiếng Georges Bernanos.
Đón nhận cái chết trong sự hỗn
loạn của một trong những cuộc đàn áp chống Công giáo dữ dội nhất mà Giáo hội
phải đương đầu, các nữ tu đã theo cách thức của những Kitô hữu sơ khai, đón
nhận cái chết với lòng đạo đức và hát các bài thánh thi và kinh nguyện truyền
thống. (CNA 25/02/2022)
Nguồn: vaticannews.va/vi/