TGP TP.HCM: Lời Chủ chăn tháng 10/2009

Năm Thánh 2010 và sự phát triển con người cùng Giáo Hội và xã hội

1. Ý nghĩa mục đích của Năm Thánh 2010

Năm 2010 đánh dấu kỷ niệm 350 năm thiết lập Giáo Hội tại Việt Nam, kỷ niệm 50 thiết lập hàng Giáo phẩm Việt Nam cùng 3 giáo tỉnh Hà Nội, Huế, Saigon. Mục đích của việc cử hành Năm Thánh 2010 là tạo cơ hội cho mỗi người kitô hữu Việt Nam nhìn lại hồng ân cứu độ mà Cha trên trời đã thương ban cho Giáo Hội tại Việt Nam để dâng lên Ba Ngôi Thiên Chúa lòng hiếu thảo cảm mến tạ ơn, cùng bày tỏ lòng thành kính biết ơn đối với các bậc tiền nhân và chứng nhân đức tin đã dày công vun đắp nên gia đình Giáo Hội ngày nay. Đồng thời cũng nhìn tới sự tồn tại và phát triển của Giáo Hội ở ngày mai, mọi người trong cộng đồng Dân Chúa Việt Nam, với tấm lòng hiếu thảo và biết ơn đó, hiệp ý cùng nhau khẩn cầu Ba Ngôi Thiên Chúa, nhờ lời cầu bầu của Mẹ Maria và các thánh, thương ban ơn giúp sức cho mỗi người ý thức và quyết tâm chủ động xây dựng và phát triển bản thân cùng Giáo Hội và xã hội theo như lòng Chúa mong muốn.

2. Định hướng căn bản của sự phát triển

Ơn bí tích Thánh Tẩy là ơn Cha trên trời yêu thương mời gọi người kitô hữu sống đạo làm con Cha trên trời cũng như đạo làm anh em của mọi người là con một Cha và là anh em một nhà. Đó cũng là lời mời gọi người kitô hữu bước theo con đường Đức Giêsu làm Con Thiên Chúa, thể hiện Chân Lý và Tình Thương của Chúa Cha. Đó cũng là con đường phát triển và dẫn đưa loài người đi đến sự sống dồi dào. Do đó, trách nhiệm kitô hữu là tạo điều kiện và cơ hội cho bản thân mình cũng như cho người khác đáp lại lời Chúa mời gọi sống trong chân lý và tình thương của Đức Giêsu, nhờ đó con người được lớn lên về mọi phương diện, Giáo Hội cùng xã hội được phát triển và vươn đến tầm vóc thành toàn của Đức Giêsu là Đầu, là Trưởng Tử mọi loài thọ sinh.

3. Bước theo con đường Chúa Giêsu đã mở ra cho con người cùng nhân loại phát triển

Con đường Chúa Giêsu đã mở ra là giảng truyền Lời Chúa, là sống đời sống cầu nguyện và bí tích, là dấn thân yêu thương đến cùng và khiêm tốn phục vụ cho sự sống cùng sự phát triển của loài người.

3.1 Học hỏi và thi hành Lời Chúa dạy. Là Ngôi Lời và là Thầy dạy Lời Chúa, Chúa Giêsu giảng truyền Lời Chúa như ánh sáng chân lý soi dẫn đường đời cho các môn đệ, như Lời Hứa thắp sáng niềm hy vọng kitô giáo nơi các ông, như Lời yêu thương cảm hoá và đổi mới các ông ngày càng trở nên đồng hình đồng dạng với Người trong tâm tư cùng lối sống yêu thương và phục vụ. Lời Chúa được ghi lại trong Sách Thánh, được triển khai trong giáo huấn của Giáo Hội, được làm chứng trong đời sống của dân Chúa, được gieo trồng trong truyền thống văn hoá lành mạnh của các dân tộc. Khi được con người tin nhận và mang ra thực hành, Lời Chúa sẽ trở thành nền tảng cùng định hướng và động lực cho sự sống cùng sự phát triển của họ.

Các cử hành, các lớp giáo lý, các sinh hoạt của các giới, các đoàn thể, các khoá huấn luyện phải tiến hành như thế nào nhằm giúp mọi người tin nhận và thực hành Lời chân lý và Lời yêu thương mà Chúa đã dạy?  

3.2 Đời sống cầu nguyện và việc tôn thờ Thánh Thể. Qua tấm gương đời sống cầu nguyện, Chúa Giêsu dạy các môn đệ sống kết hợp và hiệp thông với Chúa Cha cùng Chúa Thánh Thần là cội nguồn sự sống, là mạch suối tình yêu, và là nền tảng của tình huynh đệ cùng sự hiệp nhất trong gia đình, trong cộng đoàn cũng như trong xã hội. Do đó, cầu nguyện là con đường tin nhận từ Thiên Chúa ánh sáng và sức mạnh cho việc xây dựng tình liên đới cùng sự hiệp nhất trong một gia đình nhằm cùng nhau phục vụ cho sự sống cùng sự phát triển của cộng đồng dân Chúa cũng như của cộng đồng nhân loại.

Các linh mục có quan tâm hướng dẫn giáo dân biết cầu nguyện theo thể thức và định hướng cầu nguyện của Chúa Giêsu là nhằm tìm và thi hành ý Cha trên trời, phát triển Nước Cha là một cộng đồng nhân loại mới sống trong Chân Lý và Tình Yêu của Chúa Giêsu? Theo lời Đức Gioan Phaolô II dạy, đặc biệt trong tháng kính Đức Mẹ Mân Côi, cầu nguyện còn là cùng với Mẹ Maria chiêm ngắm tình yêu nơi sâu thẳm của Thánh Tâm Chúa Giêsu, để tìm động lực cho việc thi hành ý Cha cùng xây dựng Nước Cha nơi thế trần. Đồng thời cũng cần lưu ý nhiều người tránh chạy theo tính hiếu kỳ và tình cảm hẹp hòi, là những nguyên nhân dễ đưa đến bất đồng, chia rẽ, xáo trộn trong cộng đoàn.

3.3 Sống Mầu nhiệm Vượt Qua và Mầu nhiệm Thánh Thể. Qua thái độ tự nguyện bước đi trên con đường thập giá dẫn đến Phục Sinh cũng như qua hành vi tự hiến tế cùng tự hạ làm tấm bánh bẻ ra vì sự sống cùng sự phát triển của nhân loại, Chúa Giêsu mời gọi các tín hữu bước đi trên con đường tình yêu cứu độ của Ngài, để cùng Ngài và nhờ Thánh Thần của Ngài vượt qua tình trạng tội lỗi cùng lối sống theo văn hoá sự chết, đồng thời tiến đến phát huy nền văn hoá sự sống và văn minh tình thương, tiến đến sự phát triển toàn vẹn và sự sống dồi dào.

Mỗi cử hành Thánh lễ có nhằm xây dựng cộng đoàn tín hữu thành gia đình Chúa, có cùng một lòng tin một lòng mến đối với Chúa Giêsu Thánh Thể, có giúp người tham dự sống và lớn lên trong chân lý và trong tình thương của Chúa Giêsu Thánh Thể không?

3.4 Thi hành sứ vụ yêu thương và phục vụ. Qua tấm gương dấn thân yêu thương đến cùng và khiêm tốn phục vụ, Chúa Giêsu Thánh Thể mời gọi các môn đệ mặc lấy tâm tình và tư tưởng, thái độ và hành vi yêu thương của Ngài, và bước đi trong đường lối yêu thương đến cùng của Ngài.

Những người có trách nhiệm đồng hành với người trẻ, có theo con đường Chúa Giêsu đồng hành, con đường đồng cảm, quảng đại, bao dung đối với người trẻ, đem lại bình an cho họ, yêu thương và phục vụ cho sự phát triển toàn vẹn cùng sự sống dồi dào của họ? Mục đích là nhằm củng cố niềm tin của người trẻ, giúp họ cảm thấy Chúa thực sự yêu thương họ và yêu thương tới cùng. Nhờ tình yêu của Chúa Giêsu cảm hoá, người trẻ dần dần tìm gặp lẽ sống trong sứ vụ yêu thương đến cùng và khiêm tốn phục vụ cho sự phát triển cùng sự sống của mọi người trong cộng đồng dân Chúa cũng như cộng đồng dân tộc. Giáo dục người trẻ lớn lên trong chân lý và trong tình yêu của Chúa Giêsu là xây đắp nền móng vững chắc cho sự phát triển toàn vẹn và vững bền của Giáo Hội cũng như của xã hội loài người hôm nay.

Những người có trách nhiệm đồng hành với các đoàn thể giáo dân, ngoài việc tổ chức thánh lễ và cầu nguyện chung với nhau, có tạo cơ hội cho họ tổ chức những nhóm nhỏ học hỏi Lời Chúa cùng giáo huấn của Giáo Hội về xã hội, chia sẻ cho nhau kinh nghiệm sống đức tin và giáo dục đức tin cho con em, nhắc bảo nhau thi hành sứ vụ yêu thương và phục vụ cho sự phát triển cùng sự sống của mọi người quanh cận, đặc biệt người nghèo khổ? Cũng cần lưu ý họ khi tụ họp thì biết tránh chỉ chú tâm đến thời sự và phê phán thiếu tính mở đường và xây dựng.

4. Cùng nhau vượt qua những chướng ngại trên đường phát triển vẹn toàn

4.1 Giáo dục đức tin theo định hướng “Sống trong Chân Lý và trong Tình Thương của Chúa Kitô” là tạo điều kiện cho người kitô hữu trở nên người công giáo tốt đồng thời cũng là công dân tốt. Vì lẽ công cuộc phát triển đích thực và vững bền con người và đất nước hôm nay cần đến những người không những có kiến thức khoa học kỹ thuật, song còn có tấm lòng đầy ánh sáng chân lý cùng tình bác ái của Chúa Kitô.

4.2  Giáo dục con người sống bác ái trong chân lý của Chúa Kitô là tạo cơ hội cho mọi người vượt qua tư thế đối đầu cố hữu trải dài trong lịch sử, để tiến bước trên con đường đối thoại trong tình liên đới huynh đệ và hợp tác xây dựng cùng phát triển một cộng đồng nhân loại mới sống trong chân lý và tình thương, trong công lý và hoà bình. Nhờ đó, vượt qua tình trạng phân rẽ giữa hai khuynh hướng đối dầu và đối thoại trong cộng đồng, một sự phân rẽ cản trở sự phát triển của Giáo Hội cũng như của đất nước hôm nay.

4.3 Việc đất nước mở cửa cho nền kinh tế thị trường cùng khuynh hướng toàn cầu hoá, đồng nghĩa với việc du nhập vào đất nước mình những giá trị mới, như chủ nghĩa thực dụng cùng chủ nghĩa cá nhân hưởng thụ duy vật chất. Trong đời sống xã hội hôm nay, những giá trị mới đó đang dần dần thay thế những giá trị Tin Mừng cùng truyền thống văn hoá lành mạnh của dân tộc, đồng thời đe doạ tàn phá mùa màng các hạt giống ơn thánh, hạt giống ơn đức tin, ơn gọi linh mục, tu sĩ.

Do tình thế đã đổi thay và tạo ra những thách đố mới, nếp sống đạo và truyền thống đạo đức xưa nay, dù vẫn rất cần thiết, xem ra không còn đủ sức phát huy đời sống đức tin cùng bảo vệ sự phát triển toàn vẹn của nhiều người trẻ. Tình hình này đòi hỏi mọi thành phần dân Chúa hãy cùng nhau thực hành lời Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhắn nhủ dân Chúa tại Việt Nam: cùng nhau phát huy tình liên đới giữa mọi người cùng mọi gia đình, giữa các cộng đoàn tín hữu cùng các thành phần dân Chúa, vì đó là sức mạnh giúp mỗi người xác tín và quyết tâm sống trong chân lý và trong tình bác ái của Chúa Kitô, để được lớn lên về mọi phương diện, cùng phát triển và vươn đến sự thành toàn của Chúa Kitô là Đầu. Đồng thời đó cũng là sức mạnh bảo vệ sự phát triển toàn vẹn của cộng đồng dân Chúa cũng như cộng đồng xã hội.

Gioan B. Phạm Minh Mẫn

Giám mục của anh chị em